LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Hoofstuk 4: Die verhaal oor apartheid – teenswoordige tyd
p187
bereidheid tot skuldbelydenis en restitusie bepaal. Op hierdie sake sal teruggekom
word.
Wat ook al die onderliggende redes vir apartheid was, dit het bepaalde sigbare
gestaltes aangeneem. Een van hierdie gestaltes wat in hoofstuk drie beskryf is, is dat
die beleid wit en swart in twee verskillende wêrelde laat leef het. In 2012 is hierdie twee
wêrelde steeds duidelik sigbaar.
4.2 “Steeds twee wêrelde”
Soos in hoofstuk drie aangedui, was apartheid suksesvol om die verskillende rasse
uitmekaar te hou. Dit was asof wit en swart in twee wêrelde, wat eintlik niks met
mekaar te make gehad het nie, gewoon het (Sello 1998:15). Die kontak was grootliks
beperk tot die werksituasie waar dit gewoonlik die swart persoon was wat ʼn
ondergeskikte posisie ingeneem het.
Volgens Mike en Naomi [10-099] het dinge nog nie veel verander op die platteland
waar hulle woon nie. Die verhouding is steeds een van werkgewer-werknemer. Ook die
kerk het nie veel verander nie. Hanlie behoort tans aan ʼn onafhanklike kerk, maar sê
daar is maar baie min swart mense wat eredienste daar bywoon. Sy weet nie of
taal en die kultuur tog ʼn baie groot rol speel nie [Hanlie 12-040].
Op die ou end leef wit en swart tog nog in ʼn groot mate in twee verkillende wêrelde
[Hanlie 12-110].
Hierdie twee wêrelde is deels die gevolg van ʼn keuse wat uitgeoefen word. Tydens die
apartheidsjare het die regering met byvoorbeeld die wette oor afsonderlike woonbuurte
en geriewe die verskillende rasse uitmekaar gehou. In die post-apartheid Suid-Afrika
het die bedeling nie oornag verander nie. Alhoewel aparte geriewe iets van die verlede
is, is woonbuurte steeds oorweldigend op ras gebaseer terwyl al hoe meer middel- en
hoër klas swart mense in tradisioneel wit woonbuurte intrek (Mischke & Mafetu
2000:14).
Volgens die 2011 SA Versoeningsbarometer is Suid-Afrikaners steeds geskei op grond
van taal, etnisiteit en ras, al sê die Nasionale Beplanningskommissie (NPC
2011:elektroniese bron) dat rassisme en vooroordeel verminder het. Op ʼn gewone