LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Hoofstuk 3: Die verhaal oor apartheid – verlede tyd
p131
separated from our children during the deportation we were subjected to
recently. We were forced to live in places where we find no work and
have witnessed the death of our children through starvation. We find our
return to such places impossible. It is now in our utter desperation and
suffering that we implore you in the name of God: Stop the continued
separation of our families. Stop the humiliation we suffer as a
consequence of constant hounding like animals and criminals. Prevent
our removal to areas of starvation. Enable us to live as a loving Christian
family free from oppression and fear; and for your courage and strength
to make this a reality. Your brothers and sisters in Christ, the Nyanga
Bush People.”
Van Wyk (1991:80) is reg as hy sê: "Apartheid, both in its grand design and daily
pettiness, degraded blacks to the level of semi-humans in the land of their birth...”.
Groenewald (1986:42) noem dit die “belediging van apartheid.” Baie meer as die
uiterlike, sigbare diskriminasie, was hierdie miskenning van swart mense se
menswaardigheid die eintlike probleem met apartheid. Ek stel dit in een van die
gesprekke só:
Dit gaan nie oor goed wat ons aan mekaar gedoen het
nie, dis sekondêr. Dit gaan vir my, en dit kom elke
keer uit my gesprekke met die swartmense, ons hier,
in my gesprekke met al die mense, in die goed wat ek
lees, ons mis die uitgangspunt wat al verkeerd neig,
ons vertrek van ʼn bepaalde punt wat mense in
kategorieë sit, van wit en al die ander, en dan kan
jy ook maar sê van beter en slegter, dit is hoe ons
gedink het daaroor [Albert 6-221].
Die ander kant van hierdie munt is natuurlik dat wit mense in hulle eie oë goeie mense
was:
En wat ek verder van die swartes geweet het was wat
ek in die geskiedenis geleer het. Ons het geleer die
boere was hierdie heilige mense wat nooit iets
verkeerd gedoen het nie, en die swartes was hierdie
barbare wat babatjies se koppies teen die wawiele
stukkend geslaan het. Dis die persepsie wat ek gehad