LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...
LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ... LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...
Hoofstuk 3: Die verhaal oor apartheid – verlede tyd p120 2. “Geblinddoek deur die lewe” 18 Apartheid was baie “suksesvol” ten opsigte van die primêre doelwit naamlik om die verskillende rasse apart te hou. Dit is daarom te verstane dat daar (ten minste) twee perspektiewe op apartheid sal wees. In hierdie hoofstuk word gekyk na die wit, Afrikaanse, post-apartheid perspektief op hierdie fenomeen wat ons as apartheid ken. Hierdie opinies is soos dit in 1998 uitgepreek is deur ’n groep wit Afrikaanse Christene, ongeveer vier jaar na die formele beëindiging van die apartheidsera. As sodanig is dit terugskouend. Aangesien die tydsverloop nog redelik kort is, veronderstel ek dat die menings uitgespreek waarskynlik baie dieselfde is as die menings wat gehuldig is gedurende die tyd van apartheid. Die wit Afrikaner se perspektief op apartheid, soos dit in hierdie navorsingsverslag na vore kom, sal waarskynlik aanduidend wees van hoe meer wit Afrikaners gedink het en miskien nog steeds dink oor die politieke beleid van die NP van byna vyf dekades. Die bedoeling is nie om te beweer dat alle wit Afrikaanse Christene so dink of gedink het nie. Die verslag sal kyk na die opinies wat die mede-navorsers in die gesprekke uitgespreek het, asook die geskrifte van ander en die wisselwerking tussen hierdie twee. Dit ondersoek ʼn wit Afrikaanse perspektief op apartheid van beide ondersteuners en teenstanders van die beleid. Die menings uitgespreek deur mede-navorsers sal ondersteun en uitgedaag word deur ’n oorvloed literatuur wat oor hierdie onderwerp beskikbaar is, uit wit en swart geledere. In hierdie hoofstuk beperk ek myself hoofsaaklik tot die literatuur wat beskikbaar was ten tye van die oorpronklike gesprekke en die opskryf van die proses. Die definisies wat van apartheid gegee word en die verstaan van die implikasies daarvan sal ondersoek word in die lig van veral die afgryslike onthullings by die WVK. Die bedoeling is nie, en was ook nooit, om dit krities te evalueer of om dit op elke punt uit te daag nie. Hierdie hoofstuk beskryf hoe die mede-navorsers, ongeveer vier jaar na die einde van apartheid, apartheid gekonstrukteer het in hul eie gedagtes. Die WVK onthullings wat reeds bekend is aan die mede-navorsers, dien alreeds as ’n uitdaging van hulle bestaande posisies. Dit is hierdie onthullings wat medebepalend sal wees vir 18 Hierdie beskrywing verwys na ʼn opmerking van Frans [1-462] dit voel vir my ons het geblinddoek deur die lewe gegaan.
Hoofstuk 3: Die verhaal oor apartheid – verlede tyd p121 die vlak van aanspreeklikheid of skuld wat wit Afrikaners (behoort te) aanvaar in die huidige post-apartheid situasie. Die wit Afrikaner standpunt sal deurgaans uitgedaag word deur alternatiewe stemme, hoofsaaklik die mening van swart mense. Met die term swart word in hierdie verslag verwys na alle mense wat nie in die apartheidsjare as wit beskou sou word nie. Dit word dus as ʼn omvattende term gebruik vir almal wat onder die apartheidsbedeling as nie-blank geklassifiseer is of sou wees. Dit sluit dus ook diegene in wat as kleurling 19 of Indiër geklassifiseer is en nie net swart Afrikane nie. Die swart perspektief verskil grootliks van die mening uitgespreek deur die lede van die groep. Hierdie hoofstuk is daarom noodsaaklike vir die bepaling van skuld en die implikasie daarvan vir die pad vorentoe in terme van sake soos regstellende aksie en versoening. Hierdie kwessies sal later aangespreek word. Dwarsdeur die hoofstuk sal ek van raampies soos hierdie gebruikmaak. In hierdie raampies sal alternatiewe stemme gehoor word. Dit is gewoonlik, maar nie altyd nie, swart stemme wat reflekteer oor die onderwerp van die omringende paragrawe. Soms reflekteer dit die posisie van wit Afrikaners buite die hoofstroom. Die inhoud van hierdie raampies sal beperk word tot opmerkings en opinies uitgespreek ten tye van die oorspronklike gesprekke. Dit is met ander woorde menings wat die groep sou gehoor het of kon hoor in die tyd voor of tydens die groepbesprekings. Sommige van hierdie opinies is ingewerk tydens die gesprekke self, terwyl ander eers later bygekom het. Waar dit deel van die oorspronklike gesprek is, sal dit in die normale vloei van die hoofstuk na vore kom. Soms is ’n belangrike mening onbekend aan, of geïgnoreer deur die groep en dan sal dit in soortgelyke raampie soos hierdie aan die orde gestel word. Uiteraard is hierdie tipe raampies nog nie vroeër in die verslag gebruik nie, omdat die alternatiewe stemme eers in hierdie hoofstuk pertinent aan die orde gestel word. In hierdie hoofstuk, en ook die volgende twee, sal daar uitvoerig van hierdie raampies gebruik gemaak word. 19 Die terme swart, kleurling en Indiër verwys hier na die etikette wat in die apartheidstyd aan mense toegeken is. In hierdie verslag word die term bruin mense gebruik eerder as die term kleurling.
- Page 85 and 86: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 87 and 88: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 89 and 90: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 91 and 92: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 93 and 94: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 95 and 96: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 97 and 98: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 99 and 100: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 101 and 102: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 103 and 104: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 105 and 106: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 107 and 108: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 109 and 110: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 111 and 112: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 113 and 114: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 115 and 116: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 117 and 118: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 119 and 120: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 121 and 122: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 123 and 124: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 125 and 126: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 127 and 128: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 129 and 130: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 131 and 132: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 133 and 134: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 135: HOOFSTUK 3 DIE VERHAAL OOR APARTHEI
- Page 139 and 140: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 141 and 142: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 143 and 144: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 145 and 146: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 147 and 148: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 149 and 150: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 151 and 152: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 153 and 154: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 155 and 156: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 157 and 158: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 159 and 160: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 161 and 162: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 163 and 164: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 165 and 166: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 167 and 168: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 169 and 170: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 171 and 172: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 173 and 174: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 175 and 176: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 177 and 178: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 179 and 180: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 181 and 182: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 183 and 184: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 185 and 186: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
Hoofstuk 3: Die verhaal oor apartheid – verlede tyd<br />
p121<br />
die vlak van aanspreeklikheid of skuld wat wit Afrikaners (behoort te) aanvaar in die<br />
huidige post-apartheid situasie.<br />
Die wit Afrikaner standpunt sal deurgaans uitgedaag word deur alternatiewe stemme,<br />
hoofsaaklik die mening van swart mense. Met die term swart word in hierdie verslag<br />
verwys na alle mense wat nie in die apartheidsjare as wit beskou sou word nie. Dit<br />
word dus as ʼn omvattende term gebruik vir almal wat onder die apartheidsbedeling as<br />
nie-blank geklassifiseer is of sou wees. Dit sluit dus ook diegene in wat as kleurling 19 of<br />
Indiër geklassifiseer is en nie net swart Afrikane nie.<br />
Die swart perspektief verskil grootliks van die mening uitgespreek deur die lede van die<br />
groep. Hierdie hoofstuk is daarom noodsaaklike vir die bepaling van skuld en die<br />
implikasie daarvan vir die pad vorentoe in terme van sake soos regstellende aksie en<br />
versoening. Hierdie kwessies sal later aangespreek word.<br />
Dwarsdeur die hoofstuk sal ek van raampies soos hierdie gebruikmaak.<br />
In hierdie raampies sal alternatiewe stemme gehoor word. Dit is<br />
gewoonlik, maar nie altyd nie, swart stemme wat reflekteer oor die<br />
onderwerp van die omringende paragrawe. Soms reflekteer dit die<br />
posisie van wit Afrikaners buite die hoofstroom. Die inhoud van hierdie<br />
raampies sal beperk word tot opmerkings en opinies uitgespreek ten tye<br />
van die oorspronklike gesprekke. Dit is met ander woorde menings wat<br />
die groep sou gehoor het of kon hoor in die tyd voor of tydens die<br />
groepbesprekings. Sommige van hierdie opinies is ingewerk tydens die<br />
gesprekke self, terwyl ander eers later bygekom het. Waar dit deel van<br />
die oorspronklike gesprek is, sal dit in die normale vloei van die hoofstuk<br />
na vore kom. Soms is ’n belangrike mening onbekend aan, of<br />
geïgnoreer deur die groep en dan sal dit in soortgelyke raampie soos<br />
hierdie aan die orde gestel word.<br />
Uiteraard is hierdie tipe raampies nog nie vroeër in die verslag gebruik<br />
nie, omdat die alternatiewe stemme eers in hierdie hoofstuk pertinent<br />
aan die orde gestel word. In hierdie hoofstuk, en ook die volgende twee,<br />
sal daar uitvoerig van hierdie raampies gebruik gemaak word.<br />
19 Die terme swart, kleurling en Indiër verwys hier na die etikette wat in die apartheidstyd aan mense<br />
toegeken is. In hierdie verslag word die term bruin mense gebruik eerder as die term kleurling.
Change language