LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...
LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ... LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...
Hoofstuk 2: Die oorsprong van die apartheidsverhaal p94 Westerse enklawe in donker Afrika gebly het. Al hierdie sentimente is ʼn verlange na iets wat nooit werklik bestaan het nie. Benewens die afsondering waarin die verskillende volke geleef het, het mense ook baie selektiewe geheues. In sy koerantartikel tydens die eeuwisseling kyk Venter (2000b:elektroniese bron) terug na 1986 en herinner die lesers aan die werklikheid wat toe geheers het. Ek haal vryelik aan uit sy artikel: Dit was ʼn tyd van noodtoestande en verpligte militêre diensplig, meer as 64 000 swart mense is daardie jaar verskuif uit sogenaamde wit kolle en in die plakkerskampe Crossroads en KTC op die Kaapse Vlakte het ʼn oorlogsituasie geheers waarin 60 mense dood is en 7000 dakloos gelaat is. Meer as 220 gevalle van terreur is aangemeld, 3 989 mense is om politieke redes sonder verhoor aangehou en 1 290 het in politieke geweld gesterf. Agente van die staat, soos die Coetzees en De Kocks en andere het “politieke staatsmoord” gepleeg. In terme van Suid-Afrika se verhoudings na buite het dit nie veel beter gegaan nie. Daar was olie- en sportboikotte en reisbeperkings op Suid-afrikaners. Die Amerikaners het omvattende handelsanksies ingestel en agt-en-veertig Amerikaanse maatskappye het reeds uit Suid-Afrika gedisinvesteer. Die uitvoer van Krugerrande na Europa en die VSA is verbied en die VN het verpligte wapensanksies teen die land gehandhaaf. In 1986 alleen het Suid-Afrika 6 717 kundiges deur emigrasie verloor. Die misdaadtoneel was skokkend. Venter (2000b:elektroniese bron) sê: Ondanks hardhandige strawwe waar 121 mense opgehang is vir halsmisdade en 40 288 mense lyfstraf gekry het, het geweldmisdaad hoogty gevier. In daardie jaar [1986] is 8 959 moorde gepleeg, 39 302 rooftogte uitgevoer, daar was 16 000 verkragtings, 166 000 huisbrake, 123 000 ernstige aanrandings en 48 000 motors is oraloor gesteel. Hierdie syfers sluit nie eens die ou TBVC-lande in nie. Mense wat terugverlang na die “goeie ou dae” sal weer moet gaan kyk na presies wat dit is waarna hulle verlang. Dalk is die hunkering na iets wat nooit werklik bestaan het nie, maar kunsmatig aan die wit bevolking voorgehou is. Die situasie binnelands was duidelik nie een van voorspoed en vrede nie en die buitelandse voorbeeld moet as waarskuwing dien vir wat ook hier plaaslik kon gebeur het. Die nuwe, post-apartheid Suid-Afrika is duidelik nie so sleg as wat dit kon wees nie.
Hoofstuk 2: Die oorsprong van die apartheidsverhaal p95 4. Die posisie van die NG Kerk voor 1998 In hierdie afdeling word die NG Kerk beskryf soos aan die mede-navorsers bekend ten tye van die aanvanklike navorsing. Die fokus is veral op die NG Kerk se geskiedenis ten opsigte van apartheid en die rassekwessie in Suid-Afrika. 4.1 “Die NP in gebed” Dit is nie sonder rede dat na die NG Kerk verwys is as “die Nasionale Party in gebed” (Giliomee 1979:240; Serfontein 1979:163) nie. Serfontein (1982:1) voer vier redes aan vir die hegte verband wat onstaan het tussen die NG Kerk en die politieke party: Eerstens is die NG Kerk die grootste kerk onder die lede van die wit heersersklas, tweedens speel die NG Kerk ʼn spesiale rol in die politieke, sosiale en kulturele lewe van wit Afrikaanse Christene, derdens is godsdiens baie belangrik vir die Afrikaners en dit is ingeweef in hulle alledaagse lewe en laastens was Suid-Afrika volgens die grondwet van die apartheidsera ʼn Christelike staat. Die NG Kerk erken self die baie hegte verhouding met die regering van die dag: “Die Kerk is intiem betrokke by die staatkundige ontwikkelinge van ons land” (Ned Geref Kerk 1975:3). Op ʼn stadium het die NG Kerk selfs geheime fondse van die regering aanvaar, al is dit afgemaak as “niks onreëlmatigs” (Geldenhuys 1982:74) nie. Loader (1985:276) sê die NG Kerk is “reputed to be the most influential church in South Africa...”. Rose [7-555], een van die swart deelnemers aan die aanvanklike gesprekke, voer aan dat die rede waarom die NG Kerk-familie so sukkel om te verenig is omdat die NG Kerk spesifiek, al die jare die backbone was van apartheid. Kruger en Hofmeyr (2009a:138) beskryf die ontstaan van die NG Kerk as volkskerk van die Afrikaners met spesifieke verwysing na die rol van die NG Kerk na die Tweede Vryheidsoorlog en die Afrikaners se verarmde situasie in die dekades daarna. Dit was logies dat “die kerk in sy sorg aan die verarmde Afrikaners ʼn kerk-vir-die-volk” sou word. Hulle verwys vervolgens na die Calvinistiese gedagte van “kollektiewe individualisme” wat beteken dat “ʼn individu tegelyk vrywillig behoort en onderdanig is aan ʼn Christelike gemeenskap en aan ʼn aardse outoriteit (wat aan God onderdanig is).” Hulle totale lewensbestel was dus “in wese godsdienstig” met staat en kerk as organe waardeur God regeer. Dan voeg hulle by: “Die gemiddelde Afrikaner het hierdie verstaan van die werklikheid as ʼn gegewe aanvaar (Kruger & Hofmeyr 2009a:139).
- Page 59 and 60: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 61 and 62: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 63 and 64: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 65 and 66: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 67 and 68: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 69 and 70: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 71 and 72: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 73 and 74: HOOFSTUK 2 DIE OORSPRONG VAN DIE AP
- Page 75 and 76: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 77 and 78: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 79 and 80: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 81 and 82: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 83 and 84: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 85 and 86: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 87 and 88: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 89 and 90: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 91 and 92: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 93 and 94: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 95 and 96: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 97 and 98: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 99 and 100: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 101 and 102: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 103 and 104: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 105 and 106: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 107 and 108: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 109: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 113 and 114: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 115 and 116: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 117 and 118: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 119 and 120: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 121 and 122: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 123 and 124: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 125 and 126: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 127 and 128: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 129 and 130: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 131 and 132: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 133 and 134: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 135 and 136: HOOFSTUK 3 DIE VERHAAL OOR APARTHEI
- Page 137 and 138: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 139 and 140: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 141 and 142: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 143 and 144: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 145 and 146: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 147 and 148: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 149 and 150: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 151 and 152: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 153 and 154: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 155 and 156: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 157 and 158: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 159 and 160: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
Hoofstuk 2: Die oorsprong van die apartheidsverhaal<br />
p95<br />
4. Die posisie van die NG Kerk voor 1998<br />
In hierdie afdeling word die NG Kerk beskryf soos aan die mede-navorsers bekend ten<br />
tye van die aanvanklike navorsing. Die fokus is veral op die NG Kerk se geskiedenis<br />
ten opsigte van apartheid en die rassekwessie in Suid-Afrika.<br />
4.1 “Die NP in gebed”<br />
Dit is nie sonder rede dat na die NG Kerk verwys is as “die Nasionale Party in gebed”<br />
(Giliomee 1979:240; Serfontein 1979:163) nie. Serfontein (1982:1) voer vier redes aan<br />
vir die hegte verband wat onstaan het tussen die NG Kerk en die politieke party:<br />
Eerstens is die NG Kerk die grootste kerk onder die lede van die wit heersersklas,<br />
tweedens speel die NG Kerk ʼn spesiale rol in die politieke, sosiale en kulturele lewe<br />
van wit Afrikaanse Christene, derdens is godsdiens baie belangrik vir die Afrikaners en<br />
dit is ingeweef in hulle alledaagse lewe en laastens was Suid-Afrika volgens die<br />
grondwet van die apartheidsera ʼn Christelike staat. Die NG Kerk erken self die baie<br />
hegte verhouding met die regering van die dag: “Die Kerk is intiem betrokke by die<br />
staatkundige ontwikkelinge van ons land” (Ned Geref Kerk 1975:3). Op ʼn stadium het<br />
die NG Kerk selfs geheime fondse van die regering aanvaar, al is dit afgemaak as “niks<br />
onreëlmatigs” (Geldenhuys 1982:74) nie. Loader (1985:276) sê die NG Kerk is “reputed<br />
to be the most influential church in South Africa...”. Rose [7-555], een van die swart<br />
deelnemers aan die aanvanklike gesprekke, voer aan dat die rede waarom die NG<br />
Kerk-familie so sukkel om te verenig is omdat die NG Kerk spesifiek, al die<br />
jare die backbone was van apartheid.<br />
Kruger en Hofmeyr (2009a:138) beskryf die ontstaan van die NG Kerk as volkskerk van<br />
die Afrikaners met spesifieke verwysing na die rol van die NG Kerk na die Tweede<br />
Vryheidsoorlog en die Afrikaners se verarmde situasie in die dekades daarna. Dit was<br />
logies dat “die kerk in sy sorg aan die verarmde Afrikaners ʼn kerk-vir-die-volk” sou<br />
word. Hulle verwys vervolgens na die Calvinistiese gedagte van “kollektiewe<br />
individualisme” wat beteken dat “ʼn individu tegelyk vrywillig behoort en onderdanig is<br />
aan ʼn Christelike gemeenskap en aan ʼn aardse outoriteit (wat aan God onderdanig is).”<br />
Hulle totale lewensbestel was dus “in wese godsdienstig” met staat en kerk as organe<br />
waardeur God regeer. Dan voeg hulle by: “Die gemiddelde Afrikaner het hierdie<br />
verstaan van die werklikheid as ʼn gegewe aanvaar (Kruger & Hofmeyr 2009a:139).
Change language