LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Hoofstuk 2: Die oorsprong van die apartheidsverhaal
p92
beskuldig Louw hom pertinent daarvan dat sy boek ruik na “die oneerlikheid van
selfregverdiging” (Louw 2001a:13). Niemand kon waarskynlik die reaksie op die brief
voorsien het nie. Die diskoers het ook ʼn eienaam gekry: die Boetman-debat.
Die koerante is oorval met ʼn stortvloed ondersteunende en kritiserende reaksies in die
briewekolomme, nie net van alledaagse burgers (Du Pré 2000:elektroniese bron) nie,
maar selfs van akademici (Boshoff 2000:elektroniese bron; Pieterse 2000:elektroniese
bron). Die dramaturg Pieter Fourie het die debat in ʼn toneelstuk verwerk en dit is later
daardie jaar by die Aardklop kunstefees in Potchefstroom opgevoer (Nieuwoudt
2000:elektroniese bron). Ook vroue het hulle stemme gevoeg by dié van Boetman.
Volgens Pepler (2000a:11) is daar 152 briewe, berigte en rubrieke tot en met 30 Julie
2000 in Beeld, 93 in Die Burger en 50 in Volksblad geplaas. Op die ou end het die
debat aanleiding gegee tot Louw (2001b) se boek Boetman en die swanesang van die
verligtes. Soos een ontleder dit gestel het: “Met die Boetman-debat het die Afrikaanse
pers die demokrasie kans gegee om te praat. En gepraat hét hulle in beeldryke taal
met gelade gemoedere” (Pepler 2000b:13).
3.3 Opgewonde
Dit sou oneerlik wees om die tydperk tussen 1998 en 2012 net in negatiewe terme te
beskryf. Suid-Afrika is ʼn nuwe land, ʼn ander land. Ten minste wat wetgewing aanbetref
is alle mense gelyk en word almal as gelykwaardig behandel.
Vir swart mense is die verbeterde toegang tot dienste seker die grootste sigbare verskil
in post-apartheid Suid-Afrika. Al hoe meer swart mense het toegang tot behoorlike
behuising (Tsheolo & Sebola 2012:239; Ndinda, Uzodike & Winaar 2011:762) met
lopende water en elektrisiteit. Die agterstand wat uit die vorige bedeling kom, sal egter
nog baie jare neem om in te haal.
Wat wit mense aanbetref is die grootste positiewe verandering sekerlik die blootstelling
aan swart mense op baie meer terreine van die lewe. Tydens apartheid was die kontak
tussen verskillende rasse dikwels beperk tot ʼn werkgewer-werknemer verhouding. In
die post-apartheid Suid-Afrika is die kontak meermale dié van gelykes. Die velkleurgebaseerde
voorregte, en onderdrukking, van die verlede is verby. En van die beste en
mees simboliese gebeure wat hierdie verandering onderstreep, was die eerste