Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
HEGEL HD10 DIGITAAL NAAR ANALOOG CONVERTER<br />
Energieke,<br />
extroverte<br />
tested<br />
vertolker<br />
59<br />
Analoge lp weergave of een digitale DAC? Groter kunnen de tegenstellingen voor de ware muziekliefhebber<br />
bijna niet uitvallen, toch? Dat niet alles is wat het lijkt, blijkt weer eens uit de verschillende in deze en<br />
volgende Music Emotion geteste DAC’s. Waar in de begindagen van digitaal, de producten gehoormatig<br />
nog sterk op elkaar leken, is er het laatste decennium toch veel veranderd en vooral veel vooruitgang<br />
geboekt. Niet alleen is langzamerhand het bewust commercieel afgeschreven medium cd, heel erg volwassen<br />
geworden en beter dan ooit, ook is er nu voor bijna ieder type luisteraar wel een passende DAC<br />
beschikbaar! In deze test een gloednieuwe DAC in het middensegment van het Noorse <strong>Hegel</strong>, de HD10.<br />
NEXT
tested<br />
60<br />
<strong>Hegel</strong> is voor mij nu typisch zo’n merk<br />
waar ik het nodige over heb gelezen,<br />
wat ik ook regelmatig tegenkom op (internationale)<br />
beurzen en shows, maar<br />
wat ik eigenlijk nog nooit zelf heb gehoord.<br />
Met de komst van de <strong>Hegel</strong><br />
HD10 DAC in mijn luisterruimte is daar<br />
nu verandering in gekomen. Een positief<br />
begin wordt gevormd door het feit dat<br />
deze digitaal naar analoog converter, er<br />
in werkelijkheid gewoonweg veel beter<br />
uitziet dan het bijna grauwe en fantasieloze<br />
kastje wat ik op de verschillende<br />
reclamefolders tegenkom. Ja, deze <strong>Hegel</strong><br />
HD10 is met zijn maten van 60 mm<br />
hoog, 210 mm breed, 260 mm diep en<br />
een gewicht van 2,8 kilo, zondermeer<br />
een heel net, gedegen en zelfs edel gebouwd<br />
product. Nergens zijn er naden<br />
of schroeven in het zicht geplaatst, het<br />
voorpaneel is uit 8 mm dik zwart geanodiseerd<br />
aluminium vervaardigd en bijzonder<br />
mooi en glad afgewerkt. En ook<br />
de uit één stuk vervaardigde gepoedercoate<br />
stalen bovenkap, is netjes egaal<br />
van structuur en van voldoende dikte.<br />
De voorzijde met zijn enkele centraal geplaatste<br />
drukschakelaar zeer eenvoudig<br />
en overzichtelijk te bedienen. Met deze<br />
drukschakelaar kan één van de vier ingangen<br />
worden gekozen, wat vervolgens<br />
middels een in mijn ogen, nogal<br />
pregnant oplichtende blauwe LED<br />
wordt aangegeven. De achterzijde heeft<br />
qua aansluitingen veel overeenkomsten<br />
met de in het volgende nummer besproken<br />
Tentlabs DAC. Dit wil zeggen: zowel<br />
RCA als gebalanceerde (XLR) analoge<br />
uitgangen, twee coaxiale (S/PDIF)<br />
digitale ingangen, één optische (Toslink)<br />
en één USB ingang. Aanvullend op de<br />
Tentlabs is dat de <strong>Hegel</strong> wél de optie<br />
biedt om een eigen (afneembaar) netsnoer<br />
te gebruiken. Op de achterzijde is<br />
verder ook een aan/uit schakelaar en zekeringhouder<br />
aanwezig. Het enig ergonomische<br />
minpuntje ligt op het gebied<br />
van veiligheid. Aan de onderzijde is namelijk<br />
een te eenvoudig te verschuiven<br />
schuifregelaar geplaatst, waarmee kan<br />
worden omgeschakeld van 115 naar<br />
240 volt. Een mooie optie maar zowel<br />
te gemakkelijk toegankelijk als verschuifbaar.<br />
Even opletten dus voor de ingebruikname.<br />
Techniek<br />
Net als de meeste andere DAC’s uit<br />
dit prijssegment, is ook de HD10 met<br />
name ontwikkeld om de muzikale data<br />
uit computers of streaming media naar<br />
een hoger plan te tillen. Een slimme gedachte<br />
want daarmee worden de vaak<br />
enorm matig presterende geluidskaarten<br />
van pc’s, mooi buiten spel gezet. Uiteraard<br />
kan ook de van een digitale uitgang<br />
voorziene oudere cd-speler, fl ink worden<br />
opgewaardeerd. Net als het leeuwendeel<br />
van de meeste DAC’s tegenwoordig,<br />
wordt ook bij deze <strong>Hegel</strong> HD10 het<br />
inkomende digitale signaal geconverteerd<br />
met een 24 bit woordbreedte en<br />
een 192 kHz samplingfrequentie. Voor<br />
USB is het inkomende signaal maximaal<br />
48 kHz. Wanneer het bovendeksel na<br />
verwijdering van vier aan de onderzijde<br />
geplaatste inbusboutjes, naar achteren<br />
kan worden geschoven, blijkt dat de binnenzijde<br />
ten opzichte van veel andere<br />
DAC’s meer gevuld is. De tamelijk grote<br />
printplaat zit werkelijk boordevol onderdelen<br />
waaronder een AK4115VQ receiverchip,<br />
AD1896A sample rate converter<br />
en AD1955A multibit DAC. De<br />
voeding bestaat uit een forse en gelukkig<br />
ook zeer stille ringkerntransformator<br />
in samenwerking met 30.000 µF bufferingcapaciteit<br />
aan elco’s. De visuele en<br />
elektrische opzet ziet er dus allemaal<br />
prima uit, maar wat mij toch vooral uiteindelijk<br />
het meeste boeit is of deze <strong>Hegel</strong><br />
HD10 ook op wat hoger niveau nog<br />
goed weet mee te komen en hoe ver en<br />
waar de uiteindelijke grenzen liggen.<br />
Luisteren<br />
Na de voor zijn prijs verpletterend goede<br />
Tentlabs DAC (zie volgend nummer),<br />
ben ik onbewust toch wat huiverig als ik<br />
de kabels losmaak en in eerste instantie<br />
mijn vertrouwde North Star Design<br />
T192 loopwerk op deze <strong>Hegel</strong> HD10<br />
DAC aansluit. Maar in plaats van muziek<br />
wordt mijn aandacht bij het aansluiten<br />
allereerst gewekt door een wiebelende<br />
behuizing? Het blijkt dat dit apparaat op<br />
slechts drie afgeronde rubber voetjes<br />
staat en bij het aansluiten duw je het apparaat<br />
even uit balans. Wat mij betreft<br />
plaatst <strong>Hegel</strong> gewoon vier voetjes onder<br />
het apparaat en het probleempje is<br />
dan ook meteen opgelost. Wanneer de<br />
eerste klanken uit de prachtige Master<br />
Contemporary C luidsprekers vloeien,
HEGEL HD10 DIGITAAL NAAR ANALOOG CONVERTER<br />
tested<br />
en behoort absoluut tot mijn grote favorieten.<br />
Het is meesterlijke muziek en<br />
eveneens meesterlijk op een twee sporen<br />
Mitsubishi X-86 systeem opgenomen<br />
door één van mijn favoriete producers,<br />
Jeffrey Weber. Wat te denken<br />
van namen als Peter Erskine op drums,<br />
Marty Krystall op zowel tenor saxofoon<br />
als basklarinet, Buel Neidlinger op contrabas<br />
en Don Preston die tenslotte op<br />
spaarzame wijze met zijn keyboards subtiele<br />
accenten weet aan te leggen. Deze<br />
alweer uit 1989 stammende cd laat horen<br />
dat ook in het begintijdperk van de<br />
Compact Disc al werkelijk prachtige digitale<br />
transfers mogelijk waren en zelfs<br />
naar huidige maatstaven is Aurora nog<br />
steeds een topalbum. Hoewel alle numverstaanbaarheid,<br />
wat de betrokkenheid<br />
behoorlijk weet te vergroten. Toch hoor<br />
ik ook een extra ietwat overtrokken accentuering<br />
van transienten zodat ik besluit<br />
om van digitale kabel te wisselen en<br />
de wat zachtere en meer ingetogen klinkende<br />
Digital Carbon van de Italiaanse<br />
fabrikant HiDiamond in te zetten. Waar<br />
de Tentlabs DAC behoorlijk ongevoelig<br />
bleek te zijn voor wisseling van digitale<br />
kabels, is de <strong>Hegel</strong> een dankbaarder<br />
object. Direct na wisseling blijft gelukkig<br />
wel de over het algemeen spontane en<br />
open klankbalans behouden, maar zoals<br />
verwacht wordt de weergave nu wel een<br />
stukje subtieler en zachter qua timbre en<br />
enegiebalans. Het volgende (jazz) album<br />
is genaamd ‘Aurora’ (Denon CY-73148)<br />
blijkt de <strong>Hegel</strong> een nogal andere interpretatie<br />
te bezitten als de door mij gebruikte<br />
cd-spelers en DAC’s. Waar de<br />
Tentlabs meer een ingetogen gloed met<br />
veel innerlijke kracht weet neer te zetten,<br />
is de <strong>Hegel</strong> bijna het omgekeerde.<br />
Wanneer Bjørn Berge met zijn akoestische<br />
bluesalbum Fretwork (Dixiefrog<br />
DFGCD 8675) en het intense en bezielende<br />
‘Drifting Blues’ losbarst, is dit<br />
akoestische gitaarvuurwerk op de <strong>Hegel</strong><br />
ook daadwerkelijk een echt vuurwerk!<br />
Zowel de gitaarakkoorden als zijn zangstem<br />
worden werkelijk enorm energiek,<br />
puntig en expressief weergeven waarbij<br />
geen enkel detail, ook al is het nog<br />
zo klein, wordt overgeslagen. Een sterk<br />
punt van deze DAC is de hoge spraak-<br />
61<br />
NEXT
Gebruikte componenten<br />
Luidsprekers<br />
Master Contemporary C, Clio Acoustics Muze 7d<br />
tested<br />
62<br />
Cd-spelers en DAC’s North Star Design T192 + Extremo DAC, Wadia 381i,<br />
Duson CD-100, Tentlabs DAC, Naim DAC + XPS voeding<br />
Server<br />
Naim NS01<br />
Geïntegreerde versterker Unison Research Performance<br />
Voorversterker Impact Audio IA-01<br />
Eindversterker<br />
Impact Audio IA-02<br />
Audiorack<br />
Finite Elemente Pagode Master Reference HD12<br />
Interlinks<br />
Siltech Royal Signature Empress<br />
Digitale kabel<br />
North Star Design White Gold I2S, Naim DC1,<br />
HiDiamond Digital Carbon (S/PDIF), Transparant<br />
Reference (AES/EBU), Transparant High Performance<br />
(S/PDIF) en Transparant Performance (USB)<br />
Luidsprekerkabel Nirvana SX, Nordost Valhalla<br />
Netkabels<br />
Nirvana PC, Kemp Reference, Essential Audio Tools<br />
Current Conductor, Siltech Royal Signature Ruby Hill II<br />
mers prachtig enerverende composities<br />
bevatten, vind ik ‘Pete’s Boogie’ toch wel<br />
één van de allermooiste. In plaats van<br />
up-tempo, bezit dit nummer een prachtig<br />
uitgesponnen en vooral spannende<br />
opbouw. De door Marty Krystall bezielend<br />
bespeelde basklarinet doorklieft<br />
alle toonaarden en expressievormen,<br />
waarbij de enorme dynamische contrasten<br />
en klappen op de drums door Peter<br />
Erskine exemplarisch zijn. Op het juiste<br />
live volumeniveau is het werkelijk diepgaand<br />
genieten waarbij je met huid en<br />
haar de compositie wordt ingetrokken.<br />
De <strong>Hegel</strong> DAC weet zich hier dapper en<br />
met verve te weren. Het laag is krachtig,<br />
maar nooit overdreven of te veel opgeblazen<br />
en heeft daarbij een mooie doortekening<br />
en defi nitie. Het midden en<br />
hoog sluiten daar qua timbre goed op<br />
aan en zijn energiek en goed omlijnt. Als<br />
ik voor de tonale balans een richting zou<br />
moeten aangeven dan gaat het uiteindelijk<br />
toch wat meer richting strak dan heel<br />
vol of rijk. De galm of ambiance weergave<br />
is heel duidelijk aanwezig maar de<br />
losheid en het onafhankelijk in allerlei<br />
willekeurige richtingen uitsterven ervan,<br />
is toch wat minder dan de gelijkgeprijsde<br />
Tentlabs DAC. Uiteindelijk blijkt de<br />
<strong>Hegel</strong> D10 vooral precies te zijn wat het<br />
pretendeert, een hele mooie en serieuze<br />
instap DAC bedoeld voor streaming<br />
weergave via een laptop, pc, server en<br />
cd weergave van een oudere cd-speler<br />
met digitale ingang. Juist dan blijkt de<br />
<strong>Hegel</strong> HD10 op zijn best en kan hij zich<br />
zondermeer bovenmodaal gedragen.<br />
Conclusie<br />
Hoewel de kleur antraciet/zwart misschien<br />
anders doet vermoeden, is ook<br />
deze <strong>Hegel</strong> HD10 absoluut geen grijze<br />
muis! Het is een bovengemiddeld goed<br />
afgewerkte en geconstrueerde DAC die<br />
bovendien ook nog eens heel prettig te<br />
bedienen is. Deze <strong>Hegel</strong> heeft een energieke<br />
en spontane klank die in een juiste<br />
combinatie met een passende digitale<br />
kabel, mooi in balans kan worden<br />
gebracht. De DAC bezit verder veel nadrukkelijke<br />
kracht met een goed gedefi -<br />
nieerd, diep doorlopend laag, een sprekend<br />
middengebied en een informatief<br />
hoog zonder scherpte. Wat mij betreft<br />
is <strong>Hegel</strong> er dan ook zeer beslist in geslaagd<br />
om met zijn HD10 een mooie,<br />
eenvoudig werkende en degelijke DAC<br />
op de markt te zetten die in vele situaties<br />
tot een daadwerkelijke verbetering<br />
kan leiden.<br />
PRIJS<br />
HEGEL HD10 DIGITAAL<br />
NAAR ANALOOG CONVERTER € 999,-<br />
HIFINESSE, TEL: 0297-321626<br />
E-MAIL: INFO@HIFINESSE.NL<br />
WWW.HIFINESSE.NL<br />
END