Evaluatie van het gebruik van de spirometrie in de eerste lijn.

Evaluatie van het gebruik van de spirometrie in de eerste lijn.
Onderzoeker: Shamsia Gharjestani
PO: Staf Henderickx
Functie: HAIO
Praktijk: Lommel
Periode: 2006-2008
Inleiding:
COPD is de vierde doodsoorzaak in de wereld en de prevalentie en mortaliteit zouden nog
toenemen (GOLD 2006). De laatste wetenschappelijke onderzoeken geven aan dat COPD bij
huisartsen wordt ondergediagnosticeerd. Wanneer COPD echter in een vroeg stadium
optimaal wordt aangepakt, heeft dit significante gevolgen op de evolutie en prognose van
COPD.
Onderzoeksvraag:
1. Welke rol kan de spirometrie spelen op de vroege detectie van COPD (Chronisch
ObstructiefLonglijden) bij de asymptomatisch risico patient?
2. Welke valkuilen kan de spirometrie in de huisartsen praktijk hebben?
3. Wat is de invloed van de spirometrie op de asymptomatische patient, op verbetering van
de interventie van de symptomatische COPD patient?
4. Kan de huisarts met gebruik van spirometrie het stoppen met roken stimuleren?
Methode:
1. Selectie uit het EMD van drie groepen patiënten en een oproep tot medewerking:
gekende COPD-patiënten, (a) symptomatische patiënten, (a) symptomatische
chronische rokers en arbeiders die een beroepsgebonden risico hebben.
2. Keuze van het spirometrietoestel, aanleren van de vaardigheiden voor het uitvoeren
van de spiromenie en zijn interpretatie.
3. Procedure van de spirometrie.
4. Follow-up door middel van een levenskwaliteitvragenlijst en spirometrie na 1 en 3
maanden.
Resultaten:
- Van de 208 geselecteerde patiënten werd er bij 115 een spirometrie uitgevoerd. Hiervan
hadden 68 een normaal spirogram en 47 een afwijkend. 38 van die 47 waren nog nooit
onderzocht voor chronisch longlijden. 41% van de opgeroepen uit de risicogroep
vertoonde een afwijkend spirogram.
- Van de 47 patiënten met afwijking, waren er 7 COPD stadia 0 (chronische rokers met
chronische luchtwegen klachten), 15 GOLD1, 4 GOLD2, 3GOLD3, 2 GOLD4, 10 met
restrictief beeld en drie astma. Bij 72% van de patiënten met een afwijking de diagnose
van COPD werd weerhouden en 57 % daarvan, een spirometrisch bewijs voor COPD
hadden.
- 15 patiënten gingen verloren voor onze verdere follow-up. Voor de tweede spirometrie
controle kwamen nog 24 patiënten opdagen en nog slechts 15 voor de derde controle.
Besluit:
- De cijfers tonen dat ook in onze praktijk COPD sterk onder gediagnosticeerd is. Het
bewijst tevens dat de spirometer een goed middel is om de diagnose van COPD te stellen.

- Het goed uitvoeren van spirometrie is erg tijdrovend. Een verpleegkundige in de
huisartsenpraktijk kan tijdsbesparing geven. Daar hangt echter ook een kostenplaatje aan
vast. Groepspraktijken in het forfaitaire systeem krijgen de loonkosten van de verpleegster
terugbetaald wat een enorm voordeel is. Zeker Voor een druk bezette arts is dit de enige
Oplossing om systematisch te blijven werken met de spirometer
- De confrontatie met een slecht resultaat van de spirometrietest stimuleert de patiënt om
het roken af te zweren, vooral bij de symptomatische rokers. 9 patiënten uit de studiegroep
stopten definitief met roken