Het Jaar - De Pers

Opknussen?
geeft antwoord op pagina 3
24
Woensdag
December 2008
Manager General
Ledger (m/v)
Ziggo zoekt een daadkrachtige
Manager General Ledger.
Ben jij de people manager met
aantoonbare kennis van & ervaring
met AO/IC en IFRS. Kijk dan op
vijzelaar.com of bel 035 692 55 30.
WWW.DEPERS.NL
continuïteit in finance
PRIJS
DOORBRAAK!
WINDOWS VISTA
DVD-BRANDER
120GB GEHEUGEN
GRATIS HP Laptop + C180
22. 00
p/mnd
v.a.
Incl. 200 belmin/sms
Bestel op www.ritel.nl. Of ga snel naar één van onze winkels
DORDRECHT • BREDA • ETTEN-LEUR • ROOSENDAAL • BERGEN OP ZOOM
• OOSTERHOUT • GOES • VLISSINGEN • MIDDELBURG • TERNEUZEN
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
FRANK GROELIKEN
Wat een klotejaar...
De Pers blikt terug op 2008
(en we hopen op een mooier 2009)
Bankiers
Klootzakken van het jaar
Carice van Houten
Doorbraak van het jaar
Barack Obama
Decoratie van het jaar
3 8 18 20
Peter R. de Vries
Crimefighter van het jaar
LAATSTE NIEUWS
Voor het
laatste
nieuws
kijk op:
depers.nl

2
Het Jaar
Champagnetest Nepbubbels
Crisispagne,
niet te doen
Normaliter drinken wij Cristal of een
Piper. Ter ere van de kredietcrisis
begaven wij ons voor één keer in de
wereld van de nepchampagne.
Koster & Jojanneke
AMSTERDAM
...
De champagnebubble is voorbij. De
export van het alcoholische bruisvocht
uit het land van Sarko naar Nederland
nam dit jaar met 8,3 procent
af. Dit jaar drinken we neppers. Die
hebben één ding gemeen met de ware
bubbels uit Noord-West Frankrijk: de
plopfactor. Menig kurk haalde tijdens
onze test de negen meter. Dit bleek
geen garantie voor een goeie bubbel.
Over smaak valt niet te twisten, maar
wij kwamen tot een heel eenduidige
conclusie: laten we hopen dat het
snel weer afgelopen is met de crisis.
We trappen af met een Red Label;
een Australische chardonnay Pinot
Noir primium Cuvee. Ai. Een goed
kerstcadeau voor je ex. ‘Smerig hondenvoer’,
vindt Koster. Jojanneke:
‘Klinkt als whisky, smaakt als afwaswater.’
Stagiaire Suzanne: ‘Heerlijk,
beter dan wat ik normaal drink.’
Een 4.
Door naar kinderpagne, Champomy.
Te vergelijken met de bessen-appel
uit De Avonden van Reve: te zoet en
gewoonweg gruwelijk. Stagiaire Suzanne:
‘Eigenlijk best lekker. Het
beste appelsapje van dit jaar.’ Jojanneke:
‘Mijn neefje heeft ooit gepist in
een fles en dat aan zijn trainer gegeven.
Dat was, denk ik, lekkerder dan
dit.’ Oordeel: als de rentestand in de
VS. Een 0.
Hoopvol zijn we over Italië: de
Prosecco di Valdobbiadene. Die valt
mee. Typische bubbels die ze nu op
een ABN Amro-feestje schenken.
Goedkoop, maar een prima neppertje: 7
De Zuid-Afrikaanse Voorspoed
brut pinotage rosé daarentegen
proeft als tegenspoed. Aanrader:
houd bier bij de hand om het weg te
spoelen. Koster: ‘Alsof de botten van
Nelson Mandela er doorheen gemengd
zitten.’ Stagiaire Suzanne:
‘Oh, zitten hier druiven in? Eindelijk
vitaminen.’ Een 2.
Bij het ontpoppen van de uit
Frankrijk afkomstige Charmaine
demi-sec mousserende cider verliezen
we bijkans een oog. De knalkracht
voel je op de huig. Smaakt naar
vloeibaar snoep - zoals de salesman
die net binnenstapt oordeelt: ‘De
poep van iemand die de hele dag winegums
heeft gegeten’ - maar tegelijk
ook naar mayonaise. Goed voor bij
de friet. De fotograaf: ‘Wist je trouwens
dat ze rottende kippen in de
fusten van dit soort bubbels laten liggen?
Stimuleert de smaak.’ Een 4.
We vliegen door naar Chili met
een Valdivieso Brut. Koster: ‘Val die is
vies zo! Pinochet zou hier trots op
zijn.’ Jojanneke: ‘Kan dit kabinet dít
niet verbieden?’ Onze hersencellen
trekken vacuüm. Dit is iets voor een
FOTO’S: FRANK GROELIKEN
drinkwedstrijd in Jack Ass. Dus ook
wel weer cool. Een 6-.
Dan naar Spanje voor de Conde
de Cornalt, een cava brut. Een prima
bubbel, maar bittere smaak. Koster
rilt. ‘Spoelt u maar even bij de tandarts.’
De fotograaf is milder: ‘Typisch
swaffelwijntje.’ Jojanneke: ‘Prima
voor als je aangeschoten bent.’ Een 7
We toppen af met de Frescita uit
Patagonië. Het betere fruitontbijt.
Deze lui begrijpen wat een nepchampagne
moet zijn. Jojanneke:
‘Hier zit tenmiste 8 procent alcohol
in, daar heb je wat aan. Een topper.’
Koster: ‘Dat zeg je alleen maar omdat
je blij bent dat de test voorbij is.’ Stagiaire
Suzanne: ‘Hik.’ Een 9. 1
Voorspoed
€ 4,95
‘Smaakt als
tegenspoed’
Fresita
€6,95
‘Het betere
fruitontbijt’
Charmaine
€3,95
‘Smaakt naar
mayonaise’
Champomy
€ 2,95
‘Als de bessen-appel uit
De Avonden: gruwelijk’
Di Valdobbiadene
€ 7,95
‘Typische
ABN Amro-bubbels’
Conde de Caralt
€ 10,73
‘Prima als je
aangeschoten bent’
Red Label
€4,95
‘Goed kerstcadeau
voor je ex’
Valdivieso
€6,95
‘Val die is vies, zo!’
Bezinning
...
HANS
WIEGEL
lak voor de Kerst: tijd voor
bezinning.
VZo’n half jaar geleden beleed
Wijnand Duyvendak zijn activistische
zonden.
Hij riep andere dwaallichten uit
de jaren zeventig en tachtig op, om
te zien naar hun eigen verleden. En
dan doelde hij niet op Rita Verdonk,
Gerrit Zalm en Hans Hoogervorst, die
ooit links waren maar geen schandelijke
opvattingen hadden.
De linkse helden gaven uiteraard
niet thuis. De intellectuelen niet. Zoals
Hugo Brandt Corstius (Piet Grijs),
die minister Ruding ooit ‘de Eichmann
van onze tijd’ noemde. Harry Mulisch,
de dweper met Fidel Castro, die eer
bewees aan DDR-leider Honnecker,
de man die de toenmalige Oost-Duitsers
knechtte en liet neerschieten als
zij naar het vrije Westen probeerden
te vluchten.
De politici ook niet. Marcus Bakker,
overigens een knap debater, die de
Russische inval in Hongarije steunde
en enkele communistische verzetslieden
als klassevijanden neersabelde.
Zijn opvolgster als politiek leider
van de CPN, Ina Brouwer, ging ook
graag op bezoek bij haar vrienden in
de partijtop van de Sovjet-Unie.
SP-senator Anja Meulenbelt, ooit
lid van een marxistisch-leninistische
cel, bejubelde 25 jaar geleden het
toenmalige regime in China.
De toenmalige aanvoerder van
GroenLinks, Paul Rosenmöller, spant
de kroon. Hij is nog relatief jong, maar
neemt een heel verleden mee. Ooit lid
van de Groep Marxisten-Leninisten,
een club die in ons land pleitte voor
gewapende revolutie en revolutionair
massageweld. En bewonderaar
van de Cambodjaanse massamoordenaar
Pol Pot. Rosenmöller heeft geen
spijt van zijn waanideeën. Hij heeft
het nu druk met andere dingen. Hij is
voorzitter van de Stuurgroep Convenant
Overgewicht. Zo bepleit hij nu
dat Marsrepen best wat kleiner mogen
en is hij bezorgd over het assortiment
in de snoepautomaten op scholen.
Wat een zuurtje. Misschien zien
we hem straks nog in tranen over
oliebollen en appelflappen.
Hé, oude linkse helden – steunpilaren
van regimes, die hun landgenoten
onderdrukten, vermoordden of
jarenlang opsloten – wees eens flink
en laat je nog eens horen! 1
Lange
Poten
...
PETER
MIDDENDORP
Peter Middendorp profiteert in een
IJslands badhuis van het Haagse
kerstreces (zie pagina 4).
Peter Middendorp doet als
schrijver/journalist dagelijks verslag
van zijn belevenissen in Den Haag. 1
Drank maakt meer kapot...
‘De vergaderingen in New York waren afgelast,
maar ze reisden er toch heen, als plezierreisje.’
Dronken Belgische minister praat mond voorbij.
... dan je lief is
‘Ik en anderen hadden het al vroeg fout door te
zeggen dat de kredietcrisis beheerst kon worden.’
(Ben Bernanke, baas van de Fed)
Proost!
‘Jouw overwinning laat zien dat iedereen, waar ook
ter wereld, mag durven dromen om deze wereld te
veranderen in een betere.’ (Mandela aan Obama)

Het Jaar
3
Fraudeurs Gouden Eeuw van de dieven
Hoogtij voor
hebzucht
Edward Deiters
AMSTERDAM
...We leven in de Gouden
Eeuw van de
dieven’, zei het Democratische
congreslid
Pete Visclosky
uit Indiana onlangs. ‘Waar ik
vandaan kom redden we dieven niet,
we stoppen ze in de gevangenis.’ Zo
stemde Visclosky tegen het reddingsplan
van 700 miljard dollar voor de
Amerikaanse financiële sector.
Heeft hij gelijk? Zijn bankiers criminelen?
Verdienen ze dezelfde behandeling
als bankrovers? Of was het
feit dat zovelen van hen giftige hypotheken
opkochten, opstapelden en
weer doorverkochten simpelweg een
beetje naïef?
Dieven genoeg, het afgelopen jaar.
Allereerst was er begin dit jaar de
Franse effectenhandelaar Jérome Kerviel.
Hij slaagde er in met 50 miljard
euro van de baas te speculeren… en
bijna eentiende, ofwel 4,9 miljard
euro, zoek te maken. Op de afdeling
Delta One van megabank Société Générale
hield deze teruggetrokken
handelaar zich jarenlang bezig met
Klootzakken
van het jaar
De financiële wereld wordt
geregeerd door schurken en
oplichters, zo bleek het afgelopen
jaar. Een terugblik op de
klootzakken van 2008.
v
het jaa
de handel in futures
en exchange traded
funds. ‘Een geniale fraudeur’,
stelde Christian Noyer,
president van de Franse centrale
bank achteraf.
Uiteindelijk bleek dat Kerviel een
systeem had opgezet waarbij hij, in
de computersystemen van de bank,
tegenover echte transacties telkens
fictieve aan- en verkopen plaatste.
Toch blijft de grote vraag waarom
niemand vraagtekens zette bij het feit
dat Kerviel kon gokken met 50 miljard
euro. In een vraaggesprek met Le
Figaro verklaarde topman Daniel
Bouton later dat er in zijn ogen geen
strategische fouten zijn gemaakt door
de bank. Hij vergeleek het schandaal
met een grote brand die onverwacht
een grote fabriek in de as kan leggen.
De boodschap van zowel Bouton als
Noyer was duidelijk: een slinkse dief,
niets aan te doen…
Ondertussen waren Kerviels collega’s
ergens op een andere verdieping
in de kantoorkolos van Société
Générale eerder ook al 2,05 miljard
euro kwijtgeraakt. Tenminste: zo
hoog waren de afschrijvingen van de
tweede Franse bank als gevolg van de
hypotheekcrisis in de Verenigde Staten.
Gevolg: De winst van Société Générale
kelderde over 2007 met meer
dan 80 procent. En zo verdween er
onder het bewind van Bouton
en zijn medebestuurders in
zeer korte tijd dus zeven
miljard euro. Niet echt
een voorbeeld van betrouwbaar
bankieren,
toch zitten Bouton en zijn
collega’s nog steeds op hun
plek. Net als trouwens veel
andere bankiers die wereldwijd miljarden
afschreven op beleggingen in
Amerikaanse rommelhypotheken.
Bentleys
Op ongeveer hetzelfde moment dat
Kerviel zich vrijwillig meldt bij de
Franse justitie, stort in Nederland het
vastgoedfonds Palm-invest in elkaar.
Dit fonds stak naar eigen zeggen het
geld van beleggers in luxe appartementen
en villa’s op de Palmeilanden
in Dubai. Inleggers werd een maandelijks
vast dividend van 9 procent
voorgespiegeld.
Zo ver kwam het niet. Volgens justitie
werd vijftig procent van de ruim
20 miljoen euro die beleggers in het
fonds staken in privé-uitgaven gestoken.
In plaats van vastgoed in Dubai
investeerden de fondsbeheerders in
een vliegtuig van drie miljoen euro,
een vloot Bentleys, kapitale villa’s en
werd bij PC Hooftkleermaker Oger
voor 80.000 euro een nieuwe garderobe
aangeschaft. In een her en der
rondslingerend Fiod-verhoor uit de
zaak verklaren de heren zelf: ‘We hebben
gelden naar voren gehaald maar
nooit de intentie gehad iemand te benadelen.’
Opgelicht
Ook het Brabantse beleggingsfonds
Easy Life bleek voor de inleggers achteraf
helemaal niet zo easy. Deze investeerder
in Amerikaanse levensverzekeringspolissen
werd afgelopen
september door justitie opgedoekt.
Directeur John Wolbers en zijn zakenpartners
zouden ruim vijfhonderd
beleggers voor meer dan 33 miljoen
euro hebben opgelicht. Het
bedrijf is failliet en volgens de curator
is slechts 7,5 miljoen euro echt in levensverzekeringen
belegd.
Op de website staat nu op last van
de curator een mooi overzicht van de
bestedingen van het bedrijf. Binnenkort
ter veiling aangeboden: onder
(veel) meer een Rolls Royce Phantom,
meerdere Ferrari’s, Porsches en oldtimers.
Verder horloges, sieraden en
hele exclusieve dozen wijn.
Mede-eigenaar John Wolbers
stortte zelf vlak na de ontmanteling
van zijn bedrijf tegen zakenblad Quote
zijn hart uit. ‘Ik was allang vermogend
voordat ik met Easy Life begon.
Mijn villa had ik al en een exotisch
wagenpark ook. Ik heb zelf geen cent
van Easy Life gebruikt om er een luxe
leven van te leiden.’
En nu? Werd hem door Quote gevraagd?
‘Nu moet Jantje bloeden. Ik
was een belangrijk gezicht van
Easy Life, maar ik was geen
directeur. Dat is mijn grote
fout geweest, dat ik de bedrijfsvoering
aan anderen
heb overgelaten die zich
door het geld hebben laten
verblinden. Mijn naam en
bedrijven zijn kapot. Ik
hield me zelf vooral bezig
met vastgoed, nu zal ook
daar een serie deals afketsen.’
Marketingman Maurice
Sanders meldde bij de Fiodinval
tegen het Eindhovens Dagblad
verrast te zijn. Van een piramideconstructie
is volgens hem
zeker geen sprake, ‘al zal de FIOD
haar huiswerk zeker wel gedaan
hebben’. Naar het zich nu laat aanzien
zullen Wolbers en zijn medeverdachte
Frans Oosterbosch de
kerstdagen in de cel doorbrengen.
Ook de gevierde Amerikaanse
fondsbeheerder Tom Petters
had het allemaal. Jachten,
miljoenenvilla’s, Bentleys bij de vleet
en uiteraard ook een hele vloot Ferrari’s.
En ook aanzien was gewoon te
koop: in ruil voor zijn naam op gebouwen
deed hij miljoenendonaties
aan universiteiten.
Tot voor kort dan. Nu
staat zijn naam voornamelijk
nog in
dossiers van
het Openbaar
Ministerie. Petters
runde een zogenaamde
ponzi-scheme, een piramidespel.
Zo bleek begin deze maand,
toen naar buiten kwam dat de zakenman
uit Mineapolis zijn investeerders
voor 3,5 miljard dollar had opgelicht.
Een andere recente financiële
stuntman is de prominente New
Yorkse advocaat Marc Dreier. Hij
heeft volgens de openbaar aanklager
voor 380 miljoen dollar aan vervalste
waardepapieren verkocht.
Flessentrekkers
Toch zijn ze allemaal overklast door
ene Bernard Madoff. Die reduceerde
ze onlangs tot kruimeldieven. Vijftig
miljard dollar maakte hij volgens
zijn eigen berekeningen weg. En zo’n
beetje alle instituten die er niet in
zouden moeten trappen deden dat
toch. Wie bedacht bij Fortis dat er
zonder uitgebreide due dilligence via
via een miljard euro belegd kon
worden bij Madoff? En wie
besliste in hemelsnaam bij
de Spaanse Banco Santander
dat er 2,3 miljard euro richting
een onbekend fonds
moest? Misschien verdienden
alle beleggers die het
afgelopen jaar door deze
flessentrekkers werden gepakt
het wel. De brochures
waren net iets te glimmend,
de Ferrari’s net iets te overvloedig
en de rendementen
net iets te hoog. In het geval
Madoff waren er de laatste jaren
zelfs meerdere aanwijzingen dat
er iets niet klopte. Daarnaast draaide
de zeventigjarige superbelegger
steevast een jaarlijks rendement
van een procent of twaalf. Fairfield
Greenwich Advisors verloor aan
Madoff de helft van haar vermogen,
ofwel 7,5 miljard dollar. Les
één voor beginnende beleggers
waren ze er even vergeten: spreidt
uw risico. 1
‘We hebben nooit de intentie
gehad iemand te benadelen.’
Argus Terugblik op 2008
VAN DALE GEEFT ANTWOORD
Kerstgedachten
Woord van het jaar 2008 € 9,95
Het klinkt als een oer-Hollands
woord met een lange geschiedenis,
maar in feite staat het pas in november
2008 voor het eerst in de krant:
opknussen. Het is bovendien een van
de woorden die de afgelopen maand
door deelnemers aan de ‘Woord van
het jaar’-verkiezing werden gesuggereerd.
Opknussen doe je met je huiskamer.
Die richt je in met eigen meubels
en spulletjes, je schept er sfeer met
licht en geluid, je maakt de ruimte
‘lekker knus’ met frutsels en fratsels.
Opknussen is in 2008 groot geworden
doordat het is omarmd door de
designers van een bekend Zweeds
woonwarenhuis. Zij vinden dat alle
gezinsleden zich thuis moeten voelen
in de ‘centrale leefruimte’ van hun
woning en dat kan alleen als zij er
stuk voor stuk hun stempel op drukken.
Wie dat leest, houdt zijn hart
vast, want een door drie of vier individuen
‘opgeknuste’ woonkamer
wordt al snel een bont allegaartje. Al
noemen woondesigners dat natuurlijk
liever een ‘cocktail van stijlen’.
Opknussen doe je niet alleen binnenshuis.
In deze tijd van het jaar
zien we ook hoe ook de kerstgedachte
kan worden vertaald in een opgeknuste
tuin. Geniet de komende dagen
daarom van de knalrood oplichtende
arrenslee in de tuin van
uw buurman met het fluorescerende
rendier ervoor, de uit lichtslangen
gebogen herdertjes bij nachte
en niet te vergeten de kerstster op de
schoorsteen die de hele nacht glowt
in the dark. Een zalige Kerst! 1
www.depers.nl/vandale

4
Het Jaar
IJsland Het Amerika van Europa
Het ergste moet nog
komen volgens Helda
In een IJslands badhuis poogt
Peter Middendorp de toestand
van het land door te nemen.
Peter Middendorp
REYKJAVIK
...
Laat ik maar met de deur in huis vallen:
in Reykjavik is mijn piemel aangeraakt.
Ik had ook over de natuur
kunnen beginnen, de economische
situatie, maar het is nu eenmaal zo
dat ik aan de aanraking mijn scherpste
IJslandse herinneringen bewaar.
Het ging niet half bewust of per ongeluk.
Van schrik kwam er beweging
in.
Het gebeurde in een van de weinige
gebouwen op IJsland met meerdere
verdiepingen; het zag eruit zoals
alle huizen er op IJsland uitzien.
Hoog op de benen, met grote ramen
om het licht te vangen en schuine daken
om de sneeuw er af te laten glijden.
In de stad staan ze netjes naast
elkaar, daarbuiten lijken ze uit de
losse hand over het sneeuwland uitgestrooid.
De hele dag had ik door de sneeuw
geploegd om Gardabaer te bezoeken,
een buitenwijk waar je volgens Vemma,
een vrouw die in een boekhandel
werkte, kon zien hoe rijk de IJslanders
leefden. Ik had er veel grote huizen
gezien, met meerdere Landrovers ervoor,
maar ineens viel daar het daglicht
weg en stak een sneeuwstorm
op.
In een bushokje had ik me met wat
gecijfer vermaakt. IJsland had driehonderdduizend
inwoners en werd ’s
winters alleen tussen elf en vier met
wat donker daglicht bedacht. Toen de
economische crisis uitbrak, sloegen
acht IJslanders per week de hand aan
zichzelf. Intussen zaten ze weer op
twee per week, het gebruikelijke gemiddelde
in het zelfmoordseizoen.
In onze verhoudingen zouden we
elke twintig jaar iemand verliezen.
Ik was teruggebanjerd, en nu stond
ik nat en koud voor de flat. Op de begane
grond bevond zich een badhuis,
van het jaar
v
Land
een typisch IJslands
verschijnsel. Achter me trokken
Landrovers door de Laugavegur, de
bekende winkelstraat; tot de massaontslagen
in februari worden geëffectueerd,
kopen IJslanders nog even
door. Voor me strekte de oceaan zich
uit, maar daar zag je niets van. Het
hotel beloofde uitzicht op het water,
maar ze hadden evengoed grijs papier
tegen de ramen kunnen plakken.
Binnen rook het naar vis en poep
en suikerbieten. IJslanders halen
warm water gratis uit de vulkanische
bodem, maar moeten accepteren dat
het naar zwavel ruikt. Achter de balie
stond Helda, een vijftiger met brede
heupen. Ze was niet de mooiste, en
lang niet van mijn leeftijd, maar beschikte
wel over de gelijnde ogen,
ronde konen en de wipneus die IJslandse
vrouwen zo leuk maakten om
naar te kijken.
Als mezelf ben ik preutser dan als
verslaggever, toch vond ik het opmerkelijk
dat Helda mij in het kleedhokje
niet alleen liet. Ik moet angstig hebben
gekeken, want ze vroeg: ‘Wil je
soms iets aanhouden?’
‘Wat is normaal?’, vroeg ik.
Ze lachte. ‘Niemand heeft hier ooit
iets aangehouden.’
‘Oké’, kuchte ik, ‘goed.’
Ik werd naar een betegelde ruimte
geleid en moest plaatsnemen op een
krukje met een uitsparing om het
zaakje te kunnen laten hangen. Helda
begon mijn hoofdhuid te scrubben
en stak gravende nagels in mijn gehoorgangen.
Toen ze mijn oren had
vrijgespoeld, vroeg ik: ‘Hoe gaat het
eigenlijk met de IJslanders?’
‘Verdrietig’, zei ze. ‘In een paar
maanden is alles weg. Mensen zijn
hun spaargeld kwijt, bijna tweeduizend
bedrijven zijn failliet, de prijzen
zijn met twintig procent gestegen, de
kroon is ingestort, mensen kunnen
hun leningen niet meer betalen.’
Dit had ik ook gehoord van Vemma,
en van Fodil, een veertiger die ik
had aangesproken bij een vestiging
van Landsbankínn; achter vierkante
ramen keken de medewerkers naar
het laatste economische rampnieuws
op CNBC.
De IJslanders waren de Amerikanen
van Europa, ze hadden geleefd
op leningen, een auto kocht je in
twintig minuten, jongeren betaalden
drankjes met de creditcard. Maar ze
werkten er hard voor, gemiddeld
twaalf uur per dag, velen hadden
dubbele banen. En nu had een kliekje
belangrijke families in de regering en
de banken de boel in elkaar laten
storten en staken zij niets in brand,
‘Verdrietig’, zei ze. ‘In een paar
maanden is alles weg. We zijn
ons spaargeld kwijt.’
maar demonstreerden zij alleen op
de vrije zaterdagmiddag voorzichtig
op het plein voor het parlementsgebouw
en de centrale bank.
Het was een gelaten volkje, vriendelijk
en kalm, dat de dingen inwendig
liet afvloeien. Ze dronken veel,
dat wel, maar verder was er ook niets
te doen.
‘Ik zou misschien wel boos zijn
geworden’, zei ik.
‘Ja’, zei Helda. ‘Maar zo zijn we
niet.’ Ze gebood me op te staan.
‘Please bend over, sir.’
Zo kon het gebeuren dat ik voorover
gebogen in een badhuis in Reykjavik
stond en achter mij een vrouw
zich eveneens voorover boog, mijn
billen spreidde en daar alles diep begon
te reinigen. Ineens vond ik het
een raar land, IJsland. Eigenlijk was
het helemaal geen land, maar een
vulkanische berg in zee waarop ooit
wat verdwaalde Vikingen waren terechtgekomen,
die zich tegen de natuur
in hadden voortgeplant tot een
wipneuzige soort dat niet met geld
kon omgaan. Hygiëne was belangrijk
voor ze, maar sloegen zij niet een
beetje door?
Helda wierp haar washandje in
een teil, waar al de nodige washandjes
in lagen – ik was niet de eerste die
ze vandaag te pakken had genomen
– en gebaarde me opnieuw op het
krukje met de uitsparing plaats te nemen.
‘Dat je je leningen niet meer kunt
betalen, is één ding’, zei ik, terwijl
Jaaroverzicht 2008
JANUARI
Topdrukte op de politiebureaus.
Honderden mensen
1
zijn gedurende de jaarwisseling
opgepakt voor allerhande kattenkwaad
(en erger).
3
De olieprijs gaat over de
honderd dollar per vat .
Yab Yum moet dicht wegens
4
vermoedens van criminaliteit.
Hells Angels zouden achter de
ramen zitten.
Britney Spears weer eens stomdronken.
De volgende dag wordt
6
ze uit de ouderlijke macht gezet.
PVV-kamerlid Hero Brinkman,
7
die de Antillen een ‘corrupt boevennest’
heeft genoemd, wordt de
toegang geweigerd.
De Texaan Christopher Lee
8
McCuin wordt verdacht van het
vermoorden, koken en oppeuzelen
van zijn vrouw.
13
Toenemende recessie-angst in
de Verenigde Staten. Na twee
dagen paniek op de Amerikaanse
beurzen verlaagt de Fed de rente.
Het helpt niet.
In Uruzgan sneuvelen Wesley
13
Schol en Aldert Poortema. Door
eigen vuur.
Rob ‘Bijlmerramp’ van Gijzel
23
wordt burgemeester van Eindhoven.
Een referendum hierover was
mislukt. Het definitieve einde van
een mooi idee.
23
Het Universitair Medisch
Centrum Utrecht maakt bekend
6
dat bij een onderzoek naar de
heilzame effecten van probiotica
(‘gezonde bacteriën’) 24 patiënten
overleden zijn.
Alle drukte om niks. Het
23
gerechtshof in Den Haag
spreekt de zeven Hofstadgroepverdachten
vrij van het vormen
van een terroristische groepering.
Er valt veel te veel sneeuw in
28
China. Menig Chinees, op
weg naar huis, blijft steken op het
vliegveld en steekt daar zijn vuurwerk
af.
Over piemels gesproken
‘Het liefst zou ik al die heisa over mijn liefdesleven
en de roem inruilen voor simpel geluk.’
(Gordon na de zoveelste breuk met Gerard Joling)
De pik op Gordon
‘Hoe vaak moet Gordon nog zeggen dat het hem spijt?
Hij meent er toch niets van. Mijn emmer is
overgelopen.’ (Joling na Eurovisiesongfestivalbreuk)
Nog meer gelul
‘Ik doe graag dingen waar ik bang voor ben. Als ik
gecast word, denk ik altijd dat dat onterecht is.’
(Heath Ledger over zijn rol in The Dark Knight)

Het Jaar
5
We keken naar de piemel. Hij
stond niet helemaal rechtop,
maar veel scheelde het niet.
Helda aan mijn gezichtshuid begon,
‘maar daar gaan banken toch niet
mee akkoord?’
‘Mensen laten hun leningen bevriezen’,
zei ze, ‘en ze brengen hun
auto terug.’
Zoiets had Fodil ook gezegd. Drie
maanden geleden stonden de Landrovers
nog in de showrooms, opgepoetst
en veilig voor het weer, nu kon
je ze in rijen en rijen in de sneeuw op
straat zien staan; alles moest weg.
Helda begon aan de armen, borst en
HOLLANDSE HOOGTE
buik; ook de oksels mochten niet vergeten
worden. Ze legde het borsteltje
weg, tilde mijn ballen op en begon ze
met zachte dwang te wassen. Masseren
was het eigenlijk meer.
Ik keek naar Helda’s wassende
handen, ze zat er met de neus bovenop.
Het was lang geleden dat iemand
mij met vergelijkbare bedoelingen zo
had behandeld, dacht ik, toen onverwacht
de paar minuten begonnen
waaraan ik nu het meest terugdenk.
Ze pakte mijn piemel en begon mijn
eikel in te zepen – en ze nam er de tijd
voor, alles werd gedurig in de was gezet.
Ik schrok. Ik vond het apart, intiem,
misschien wel een beetje te. Ik
hoopte dat dit normaal was, onderdeel
van de lokale gebruiken, anders
werd ik nu misschien wel aangerand.
Ik keek op de kruin van Helda en
dacht: je zult nu een erectie krijgen.
En met dat ik dit dacht, kwam de zaak
in beweging; als een omgekeerde
weigering, psychologisch gesproken,
richtte de boel zich onder Helda’s
handen op. Het was vreemd dat het
gebeurde, het was misschien ook wel
vreemd om het nog op te schrijven
ook, maar van de andere kant moest
het maar geschreven staan zoals het
was gebeurd.
In gedachten sprak ik mezelf toe,
kom op, dacht ik, beheers je, maar
zoals vaker werkte positief denken
ook hier averechts.
Het werd stil in de betegelde ruimte.
We keken naar de piemel. Hij
stond niet helemaal rechtop, maar
veel scheelde het niet. ‘Sorry’, zei ik
zacht.
Van dichtbij keek Helda me aan,
donker en streng.
‘Sorry’, zei ik nogmaals.
‘Scheer je je wel eens?’
‘Hoezo?’
‘Je moet alles wegscheren.’
‘Dat staat zo kalkoenig’, zei ik.
‘Het is hygiënisch’, zei ze, en pakte
opnieuw haar borstel, nu om mijn
benen te scrubben.
Ik haalde adem. De schouders
zakten, de piemel gelukkig ook, ik
kon me weer ontspannen. Een tijdlang
keek ik hoe ze borstelde. Toen ze
aan mijn tenen begon, was ik weer
terug bij mijn onderwerp en vroeg:
‘Maak je je geen zorgen?’
‘Natuurlijk wel’, zei ze. ‘Heel erg
zelfs. Het ergste moet nog komen.’
Ook dit had ik vaker gehoord. Van
Vemma, die daarom naar Cambodja
ging verhuizen, van Fodil, die naar
Frankrijk wilde – eigenlijk van iedereen
die ik had gesproken, in café Rosenberg,
waar je elke avond livemuziek
kon horen, in restaurant
Hamarhúsid, waar ze met ingewikkelde
gezichten walvis-sashimi opdienden
– ‘Is the whale okay, sir?’ – in
de winkelstraten, waar alles taxfree
verkrijgbaar was, ook pannen en sokken,
en op het land, het eenzaam besneeuwde
maanlandschap waarop
niets wilde groeien, ook geen bomen:
overal wachtten de IJslanders gelaten
tot de dagen langer zullen worden en
alles, de economie en de politiek en
het hele systeem, met een grote klap
in elkaar zal zakken.
‘Dat lijkt me niet prettig,’ zei ik.
‘Nee’, zei Helda. Ze zette badslippers
voor me klaar en gaf me een
klapje tegen de billen. Ik was klaar
voor het zwavelbad. 1
Jaaroverzicht 2008
FEBRUARI
Het leek zo goed te gaan. Een
1
bomaanslag op een markt in
Bagdad maakt 64 dodelijke slachtoffers.
Joran van der Sloot vertelt
3
voor een geheime camera dat
Natalee Holloway in zijn armen
zou zijn gestorven en dat hij haar
in zee heeft laten dumpen. Waar
of niet waar? Nederland kijkt
ademloos mee, maar komt er niet
uit. Voor Peter R. de Vries blijkt de
onthulling in ieder geval goed voor
een Emmy.
Een medewerker van SBS6
6
smokkelt een nepbom dwars
door de poortjes van luchthaven
Schiphol, tot in een vliegtuig gereed
voor vertrek.
Topdrukte in Lourdes. Geen
12
wonder: de Heilige Maagd viert
haar 150-jarige verschijning.
De Commissie-Dijsselbloem
13
komt met zijn rapport en constateert
dat Den Haag gedurende vele
jaren van het onderwijs een zooitje
heeft gemaakt.
De tunnels in de A73-Zuid tussen
18
Venlo en Roermond gaan open
en gelijk weer dicht, door technische
problemen en een te hoge vrachtwagen.
Verkiezingen in Pakistan. Het is
18
het begin van het einde voor
Musharraf.
Beter heel laat dan nooit.
19
Fidel Castro, El Massimo Lider
van Cuba, treedt af.
EPA
12
Een opzichtige waarschuwing
aan het adres van Poe-
20
tin: de Amerikanen schieten bij
wijze van demonstratie een eigen
(defecte) spionagesatelliet aan
flarden.
De Belastingdienst maakt bekend
dat in haar administra-
27
tieve chaos 700.000 aangiftes
spoorloos zijn geraakt.
Na weken van bloedig geweld
is er eindelijk een ak-
29
koord tussen de president en de
oppositie in Kenia.
‘Ik was een eikel’
Kevin Rudd, premier van Australië, tegen de aboriginals:
‘Sorry, voor de pijn van de gestolen generatie.
Sorry, voor de vernederingen aan een trots volk.’
Echt geen benul
‘Het spijt me, ik had geen idee.’
Elizabeth Fritzl, inderdaad, vrouw van, over haar
dochter die 24 jaar in haar kelder was opgesloten.
Junglegeheimen
‘Veel dingen die gebeurd zijn in de jungle moeten in
de jungle blijven.’ Ingrid Betancourt over haar
zesjarige gevangenisschap bij de FARC-rebellen.

v
6
Het Jaar
Politiek Nagelbijten in de Kamer
Politicus
Vrolijk, voor
zover dat kan
van het jaar
Geert Wilders verveelt zich dood
in de Kamer. ‘Ik word niet koud of
warm van die... ehh... hoe heet ze?’
Dirk Jacob Nieuwboer
Marcia Nieuwenhuis
DEN HAAG
...We willen graag beginnen
met een
opvatting van u:
de Koran is een
fascistisch boek,
dat verboden moet worden. We
herinneren u er even aan, want we
horen u er zo weinig over.
‘Wat leuk dat u dat zegt, dat betekent
dat de PVV meer is dan alleen islam.
Islam is en blijft de basis van ons bestaan.
Ik zal er geregeld wel iets vervelends
over blijven roepen, don’t worry.
Maar ik hoop dat mensen ook aan andere
onderwerpen en mensen denken.
Aan ouderenzorg en Fleur Agema. Of
Hero Brinkman en de Antillen en
Teun van Dijck en lagere belastingen.’
In uw laatste campagnefilmpje zit
u in een roeiboot en heeft u het
niet één keer over de islam. Een
primeur!
‘Dat is geen bewuste keuze geweest.
Dit filmpje is om mensen te werven.
Het is niet zo dat ik iedere toespraak
of film hijgerig begin en eindig met
het woord islam.’
Wie kwam met het idee van het
roeien?
‘Dat was geloof ik wel mijn idee. Ik
vond het leuk. Al heb ik er wel enorme
rugpijn aan overgehouden.’
U zat met Fleur Agema in de boot,
is zij uw opvolgster?
‘We zijn daar niet mee bezig, maar zij
is vice-fractievoorzitter. Dan ligt het
voor de hand om met haar te roeien.’
U zit zelfs in die boot in een pak.
‘Ik dacht: ik ga gewoon zoals ik altijd
ben. Ik slaap er nog bijna mee.’
Draagt u ooit iets anders?
Wilders lacht. ‘Ik heb er wel moeite
mee, maar ik doe het op zijn tijd wel
uit. Het zit gewoon goed. En ik werk
gewoon veel, laat ik het zo zeggen.
Maar als ik thuis ben, draag ik gewoon
een broek en een T-shirt.’
Het hoort bij het merk Wilders?
‘Ik droeg het al jaren voordat ik in de
politiek ging. Boss-pakken, witte
overhemden en effen, gekleurde dassen.
Ik houd van effen en ik houd van
kleuren.’
Het begin van het jaar werd beheerst
door Fitna, denkt u nog wel
eens aan terug aan die tijd?
‘Niet zo vaak. Ik probeer vooral vooruit
te denken. Ik reis nu de halve wereld
rond. Ik krijg iedere week meer
bondgenoten binnen en buiten Europa.
Daar is Fitna gewoon ontzettend
instrumenteel voor.’
Wat wilt u daarmee bereiken?
‘Het is nu heel veel rul, los zand. Wat
zou het toch mooi zijn als je gelijktijdig
initiatieven kunt nemen in nationale
parlementen. Wat zou het toch
mooi zijn als je tegelijkertijd in het
Europees Parlement een vuist kunt
maken. Wat zou het toch mooi zijn
als je steun kunt krijgen van politici
uit de Verenigde Staten. Het is bijna
historisch als je dat zou weten te bundelen.
Laat aan de islamitische wereld
zien: niet iedereen gaat op de knieën.
En aan Europa: wij knokken ervoor,
wij zijn niet een stelletje gekken in
ieder land.’
Na Fitna verklaarde de regering
dat u had gezegd dat u de Koran
zou verscheuren of verbranden. U
hield vol dat u niks had gezegd.
Terrorismecoördinator Tjibbe
Joustra zegt nu dat u zei: misschien
scheur ik een pagina uit de Koran,
misschien verbrand ik wat. Ligt de
waarheid soms in het midden?
Kortaf: ‘Nee, ik heb niks gezegd. Ik
‘Ik zal geregeld iets
vervelends blijven roepen
over de islam, don’t worry.’
heb dat al honderd keer in het debat
herhaald. Joustra zegt nu wat anders
dan de regering toen, maar het klopt
allebei niet. Laat Joustra maar zeggen
wat hij wil.’
Andere partijen wilden een onderzoek.
Uitgerekend u was tegen.
Toch iets te verbergen?
‘Ik had er geen behoefte aan, omdat
ik mijn gelijk toch niet kan bewijzen.’
Na Fitna zou u een weekend gaan
slapen. Gelukt?
‘Nee, ik moest weg naar een andere
locatie. Toen ik terugkwam heb ik wel
wat geslapen.’
U bent fan van Oriana Fallaci, de
inmiddels overleden Italiaanse
journaliste en schrijfster. Heeft zij
u op het idee gebracht dat de Koran
een fascistisch boek is?
‘De eerste was natuurlijk Winston
Churchill. In een boek over de Tweede
Wereldoorlog heeft hij de vergelijking
tussen de Koran en Mein Kampf
al gemaakt. Nog eerder, in zijn boek
The River War, uit 1899, zegt hij dingen
over de islam die ik nog niet heb
durven uitspreken.’
Nóg niet?
‘Een beetje flauw. Die ik niet of nog
niet heb uitgesproken.’
Zoals?
‘The islam is a proselyting faith (een geloof
dat is gericht op bekeren, red),
it’s the end of the world. Weet ik wat allemaal.
Ik ben op driekwart nu. Het is
prachtig. Je kunt het boek heel moeilijk
krijgen, zelfs in het Winston
Churchill War Museum hadden ze
het niet. Maar daar wisten ze wel een
boekhandel op Piccadilly Circus waar
je het kon krijgen.’
Van teksten van Fallaci spat de
woede af. U komt niet boos over.
‘Bedankt voor het compliment. Ik
ben geen boos mens. Ik hoop ook
vrolijk door het leven te gaan voor
zover dat nog kan. Maar ik ben politiek
wel heel boos. In alle speeches
die ik hou, van Jeruzalem tot New
York, is de woede te horen. Niet alleen
de woede op de islam, maar ook
op het establishment, dat alles verkoopt
om politiek correct te zijn. Ik
ben daar echt heel pissig over. Het is
alleen niet zo dat ik met een bochel,
vol met valium, door het leven hoef.’
Bent u het eens met de constatering
dat veruit de meeste moslims
zich vredelievend gedragen, terwijl
ze zich moslim noemen en de
hele Koran beschouwen als hun
heilige boek?
‘O ja, absoluut. Ik erken het feit dat
de meerderheid van de moslims in
Nederland en in West-Europa gematigd
is. Dat laat onverlet dat ze een
cultuur en een ideologie met zich
meebrengen die wezensvreemd is
aan de onze. Daarom willen wij een
immigratiestop voor mensen uit
moslimlanden. Als hier meer moslims
komen verandert de cultuur en
de toon. De samenleving wordt grimmiger
en het gaat uiteindelijk ten
koste van onze vrijheden.’
Waar komt die verandering door?
Jaaroverzicht 2008
MAART
1
Storm. En daarbij zoals
gebruikelijk: chaos.
Verkiezingen in Thailand.
2
Begin van enige maanden van
ongeregeldheden.
Tot niemands verbazing wint
3
Dimitri Medvedev de Russische
presidentverkiezingen. Poetin,
die na acht jaar als president
weg moet, wordt premier, en
houdt zo de touwtjes in handen.
8
Onthullingen over windhandel
in pakketten rotte hypotheken,
die al eerder in de VS de beurzen
deden kelderen, zorgen nu ook voor
beursdalingen in Azië. De ‘kredietcrisis’
is geboren.
15
Ongeregeldheden in Tibet. China
reageert met harde hand, want
de Olympische Spelen komen eraan.
Actievoerders wereldwijd staan klaar
om China’s olympische vuur te doven.
ANP 1
Een zeer indrukwekkende
15
explosie maakt een einde aan
Albanië’s grootste munitieopslagplaats
– en in één klap aan enkele
tientallen levens.
Een rotdag voor Maurice de
18
Hond. De Hoge Raad beslist
dat de Deventer moordzaak niet
heropend wordt.
Vandaag zijn de Amerikanen
19
vijf jaar in Irak. President
Bush legt uit waarom. Niemand
luistert. Nergens is er feest.
Een beetje sneeuw in de
25
vroege ochtend veroorzaakt
alles bij elkaar negenhonderd kilo-
Keurige man?
Wilders zegt met Fitna een ‘nette film’ gemaakt te
hebben, ‘niet bedoeld om rotzooi uit te lokken.’
Balkenende spreekt van ‘een forse crisissituatie’.
Lafaard?
Minister van Defensie Eimert van Middelkoop:
‘Ik was destijds heel blij dat ik op een wettige manier
de dienstplicht niet hoefde te vervullen.’
Cultuurpaus?
‘Jan des Bouvrie bijvoorbeeld, is raadgever.
Als ik iets wil weten over cultuur of design,
dan bel ik Jan’, aldus TON-leider Rita Verdonk.

Het Jaar
7
‘Dat zit in takkiya. Dat is een islamitisch
begrip dat zegt dat je als moslim,
als je niet onder een islamitisch bewind
valt, gewoon mag liegen en bedriegen.
Als een moslim in Nederland
op straat twee mannen ziet
zoenen, zal hij nu misschien niks
zeggen en doorlopen. De kans dat dat
verandert, is groter naarmate de islamitische
cultuur dominanter wordt.’
Dan hoeven ze niet meer door te
lopen?
‘Precies, ik zeg niet dat ze dat dan ook
allemaal zouden doen, maar dat zouden
ze dan niet hóeven doen. In samenlevingen
waar het aantal moslims
groter is, heb je andere
tolerantiegrenzen.’
Het maakt het voor een moslim
wel erg moeilijk om te bewijzen
dat hij deugt. Zelfs als een moslim
de Koran verscheurt, kun je zeggen
dat hij takkiya bedrijft.
‘Ja, moslims die in takkiya geloven
zouden dat kunnen doen, maar ik
betwijfel of zij zover zouden gaan.
Want het zou natuurlijk een enorm
gebaar zijn. Maar u heeft gelijk: je
weet het nooit.’
Die donkere wolk van takkiya
blijft steeds boven moslims hangen.
‘Ik heb die donkere wolk niet gecreeerd.
Ik maak mensen niet bij voorbaat
verdacht. Takkiya is geen Wilders-begrip,
het is een islamitisch
begrip.’
Het is ook een begrip dat tegenstanders
van de islam altijd gebruiken.
Ja, als jij als ideologie zegt: je mag onder
die omstandigheden en onder die
voorwaarden liegen, dan is het niet
gek dat andere mensen zeggen: daar
moet je rekening mee houden. Sorry
hoor, ik bedoel, wij hebben het niet
verzonnen. Toch?
Kunt u veertig dagen zonder de islam?
‘Ik zou mijn hele leven zonder de islam
willen. Graag, morgen. Maar zo
lang de islam bestaat, nee, kan ik geen
veertig dagen zonder.’
Bent u wel eens bang dat de mensen
moe worden van uw gepraat
over de islam?
‘Als we zo doorgaan met dit flutkabinet,
voorspel ik u dat we nog maar
aan het begin staan van alle ellende.
En zo lang er niks aan wordt gedaan,
maken zij mij hier in Den Haag alleen
maar populairder. De toon over
de islam zal nooit of te nimmer, zo
lang ik adem, worden gematigd.’
De SP heeft de omslag gemaakt
van tegenpartij naar voorpartij.
Gaat u dat ook doen?
TACO VAN DER EB/HOLLANDSE HOOGTE
‘Wij zijn nooit een tegenpartij geweest.
Ik heb gezegd waar ik tegen
ben, maar ook waar ik voor ben, namelijk
een vrij Nederland waar zo
min mogelijk van die abjecte islamitische
ideologie in thuiszit. Dat heb
ik ook heel vaak positief geformuleerd.’
‘Zo min mogelijk abjecte ideologie’.
Dat noemt u positief?
‘Opkomen voor de vrijheid wel. Er is
niets belangrijker dan knokken voor
de vrijheid van de burgers in dit land.
Die gaat naar de knoppen met een
groeiende islam in Nederland.’
Dat is weer negatief. Iets positiefs
graag. Kom op, u kunt het.
‘Ik kan het ja. Hoe u het beoordeelt en
of u er grapjes over maakt, moet u zelf
weten. Ik ga over mijn eigen woorden,
al gaat u op uw hoofd staan.
Knokken voor de vrijheid gaat voor
mij boven alles.’
Heeft Bos uw cadeautje afgepakt?
Zo noemde u Ella Vogelaar toch?
‘Een brekebeen is weg. Voor het land
is dat hartstikke goed, maar het was
in de Kamer natuurlijk wel iemand
waar we iedere week gehakt van konden
maken. Maar een cadeautje? In
politieke zin misschien.’
Haar opvolger Eberhard van der
Laan maakt het u lastiger, hij heeft
‘De aanvaringen met
Pechtold zijn het leukst. Die
staat in ieder geval nog op.’
meer oog voor de zorgen van de
autochtone Nederlander.
‘Ik zie daar niet zoveel voorbeelden
van hoor. Misschien is er een nuanceverschil.
Veel slechter dan mevrouw
Vogelaar vind je ze in West-Europa
ook niet, dus dat is niet zo moeilijk.’
Er zijn in de Kamer weinig mensen
die het u echt moeilijk maken.
‘Ja, dat is waar, maar ik ga er niet over
wie men als fractievoorzitter kiest. Ik
houd van het debat. De aanvaringen
met Pechtold, dat zijn de leukste momenten.
Die staat in ieder geval nog
op. Ik zie hem liever naar voren komen
dan…uh… hoe heet ze ook al weer
van de Partij van de Arbeid? Uh…ja…
kom… mevrouw Hamer. Excuus.’
Wat is er zo erg aan Hamer?
‘Nou erg, ik word er niet koud of
warm van, snap je. Het is net als met
tennissen. Je leert van iemand die het
beter kan. Als ik Pechtold debattechnisch
vergelijk met, hoe heet ze
nou…uh… Hamer, dat is een gigantisch
verschil. Niks ten nadele van
mevrouw Hamer persoonlijk, want
het zal ongetwijfeld een heel aardige
tante zijn, maar… ik snap daar he-lemaal
niks van. Dan denk ik: jongens…
hoe kan dat?’
En Mark Rutte?
‘Rutte doet ook heel erg zijn best.’
Schamper lachje. ‘Hoe zal ik dit netjes
zeggen?’
In de Kamer hangt u vaak verveeld
onderuit.
‘Het is ook vaak verschrikkelijk om
daar te zitten. Leuke debatten zijn
schaars.’
Gaat u in het nieuwe jaar stoppen
met nagelbijten?
‘Ik ga er niet mee stoppen, ik vind het
hartstikke leuk om te doen. Ik mag
toch wel op mijn nagels bijten? Al
zou ik mijn teennagels bijten, dat
mag ik toch zelf weten?’
Wat doet u als u even niet werkt?
‘Slapen, slapen, slapen.’
U heeft geen hobby’s?
‘Ja, wat is mijn ontspanning? Af en
toe een boek lezen. Dat doe ik vaak
op vakantie.’
Boeken over de islam zeker.
‘Vaak wel ja. Films kijken vind ik hartstikke
leuk. Ik houd van bioscopen.
Ik houd van films. En reizen vind ik
leuk. Slapen vind ik leuk.’
Wat staat erop de iPod van Geert
Wilders?
‘De Dijk live vind ik heel leuk. Maar
mijn iPod zit afgeladen vol, met van
alles. Had ik hem maar meegenomen.
Ik heb voor dat soort dingen
echt een geheugen als een zeef. Ik heb
de grootste met het hoogste aantal
MB’s en ik heb ‘m eigenlijk altijd op.
Vooral met woon-werkverkeer, met
die gekke sirenes. Het is voor mij ook
een manier om die dingen niet te
hoeven horen.’
Hoeveel zetels gaat u halen?
‘Als wij in de peilingen op zestien
staan, zoals nu, dan hebben we er
minstens twintig. Die gordijnbonus
bij de PVV is enorm. Maar ik ga geen
aantallen noemen. Niks is marktgevoeliger
dan de politiek. Verdonk
stond een half jaar geleden nog op
dertig zetels, nu op vijf. Maar ze is een
krachtige persoonlijkheid, dus misschien
komt ze wel weer terug.’
Het CDA is bang voor u.
‘Dat is heel goed, als ze dat zijn. Wij
kunnen heel groot worden. Daar geloof
ik in, daar ga ik ook voor. We zullen
niet matigen, wel verbreden. Dat
is de strategie. Een heel serieuze partij,
een partij die regeringsverantwoordelijkheid
niet uit de weg gaat.
Wij zijn geen SP die in een hoek
duikt.’
Op de televisie in de werkkamer van
Wilders praat premier Jan-Peter Balkenende
intussen een debat vol. Wilders:
‘Als ooit de PVV zo groot zou
worden dat ze de premier kon leveren,
dan doe ik dat absoluut. Als premier
kun je veel meer beïnvloeden.
En het is een grotere eer. Minister zou
ik niet zo snel worden. Ik zou er niet
aan moeten denken om alleen maar
met één ding bezig te zijn. Ik ben
geen vakfreak. Ja, dan zegt u natuurlijk
weer de islam. Oké, als er een ministerie
van islamitische…of nee…
van de-islamitische zaken zou zijn,
oké, dan maak ik daar een uitzondering
voor.’ 1
meter file. Een nieuw nationaal
record.
Pasen. In een opwelling van
23
christelijke eigenwijsheid
doopt Paus Benedictus in het
openbaar een Italiaanse exmoslim.
In de Arabische wereld
reageert men zoals we dat gewend
zijn: furieus.
De filmflop van het jaar. Na
27
maanden van intens oplopende
spanning (met dank aan minister
Verhagen) verschijnt dan
eindelijk Geert Wilders’ film Fitna.
Niet op het witte doek, maar op internet.
In Jordanië weigeren ze heel
even Nederlandse melk te drinken.
Geert gaat op tournee, zegt-ie, maar
komt vervolgens nergens.
29
Nog meer verdachte melk, maar
dan uit China: de eerste berichten
duiken op over Chinese kinderen
die ziek zouden zijn geworden van
met melamine vervuilde melk.
Verkiezingen in Zimbabwe.
30
Oppositieleider Tsvangirai wint,
zegt Tsvangirai. Mugabe weet van
niks. Het tellen duurt maanden.
Jaaroverzicht 2008
APRIL
Rita Verdonk presenteert haar
3
nieuwe partij Trots Op Nederland
in de Amsterdamse Passagiersterminal.
Mooi kapsel. De standpunten
komen (veel) later.
De chronische malaise op de
12
beursvloer heeft geleid tot onzinnig
en schadelijk gespeculeer in
grondstoffen en (vooral) voedsel. De
voedselprijzen zijn daardoor onwaarschijnlijk
hoog opgedreven. En dat
leidt er weer toe dat in grote steden,
met name in Egypte en India,
gewelddadige rellen uitbreken.
18
In Uruzgan sneuvelen Dennis
van Uhm en Mark Schouwink.
Zangeres Amy Winehouse
26
wordt gearresteerd. Ze zou in
een café een indrukwekkende kopstoot
hebben uitgedeeld.
Jozef Fritzl uit het Oostenrijkse
28
Amstetten wordt gearresteerd.
Hij blijkt al 24 jaar een dochter verborgen
te houden, bij wie hij zeven
kinderen verwekte.
26
Asielzoeker erbij
‘Ik hoop dat de Pakistaanse natie en
het volk mij mijn fouten kunnen vergeven.’
(Pervez Musharraf tijdens zijn afscheidsspeech)
Amerikanen uitzetten
‘Loop naar de hel, jullie shit-yankees! Wij zijn waardige
mensen. Loop honderd keer naar de hel!’
(Hugo Chavez als altijd aimabel tegen Amerika)
En misschien zijn haar blonderen?
‘We moeten iets doen aan zijn dunne beentjes.
Hij moet hurkoefeningen doen!’
(Arnold Schwarzenegger over Barack Obama)

8
Het Jaar
Groot talent Hollywood kent haar naam
Doorbraak
‘Carice is altijd
beter dan haar films’
van het jaar
Eindelijk weten ze in Amerika wat wij al langer wisten:
Carice van Houten is een groot actrice.
v
Femke van Wiggen
AMSTERDAM
...
Er gaan deze weken maar weinig dagen
voorbij waarop er geen ‘nieuws’
over Carice van Houten is. Ze draagt
een Donna Karan-jurk naar de première
van Valkyrie in New York. Tom
Cruise oordeelt ‘Carice did great,
yeah!’ Zij verontschuldigt zich: ‘Het is
maar een klein rolletje hoor.’ en voegt
daar aan toe dat Tom Cruise leuker is
om mee te werken dan Leonardo Di-
Caprio, met wie ze in Body of lies zat
voor ze daar uitgeknipt werd. Vader
Theodore van Houten volgt het allemaal.
Ook de damesglossy’s koopt de
schrijver en filmhistoricus. ‘Mensen
willen graag over haar privéleven horen.
Maar juist de manier waarop ze
in haar vak staat, maakt haar zo bijzonder.
Meer dan of ze spruitjes lekker
vindt.’
Vanity Fair
Niet dat ze nu zoveel interviews doet.
Haar agenda zit voorlopig potdicht,
gereserveerd voor gesprekken over
toekomstige projecten en de promotie
van Valkyrie. Paul Verhoeven: ‘Ze
heeft net nog bij me gelogeerd. Het is
afwachten wat ze aan Valkyrie heeft,
maar geloof me, haar naam kennen
ze hier.’ Aan media-aandacht had de
32-jarige actrice dit jaar sowieso geen
tekort: als ouderwetse pin-up stond
ze in Vanity Fair en New York Magazine
verkoos haar tot een van de Women
of the Year. Met dank aan Zwartboek,
haar ticket naar Hollywood.
Het is een wereld van verschil met
niet eens zo lang geleden, toen ze nog
uren de tijd had voor een interview,
op een Amsterdams terras, kletsend
zoals ze gewoon is: warrig, slim en
ongrijpbaar. Ze wil minder werken,
maar doet niets liever dan acteren, en
ze is heus niet zo charmant chaotisch
als haar imago wil. Desondanks heeft
juist dat eerste beeld haar geen windeieren
gelegd: haar eerste rollen in
Suzy Q, Amnesia en publiekstrekker
Als Nina von Stauffenberg in Valkyrie.
‘Nicole Kidman en Angelina
Jolie mochten willen dat ze
Carice’s talent hadden.’
Minoes waren mede zo fascinerend
omdat ze schijnbaar zo dicht bij haarzelf
lagen.
Volgens haar vader is haar geheim
simpel. ‘Carice is bijna altijd beter
dan haar films.’ Hoe ze dat doet? Van
Houten acteert klein, is van de subtiele
details, niet van de grote gebaren.
Eigenlijk zie je amper dat ze acteert
– of zoals ze zelf zegt: ik word
niet mijn personage, maar het personage
kruipt in mij.’ Ook als ze een
manisch-depressieve moeder speelt,
zoals in Knetter. Paul Verhoeven: ‘Carice
kan een personage volledig aannemen,
zonder theatraal te zijn. Het
lijkt vanzelf te gaan: die ogen, die
blik, haar tred, ze is die ander. Ik had
nog nooit meegemaakt dat je zo weinig
hoeft te doen om iemand zo te
laten stralen: Carice heeft me geleerd
dat ik vaker mijn mond kan houden.
Als ik haar haar gang liet gaan, kwam
ze altijd met iets briljants.’
Martin Koolhoven maakte naast
Knetter nog twee films met Van Houten:
Amnesia (2001) en haar filmdebuut
Suzy Q (1999), waarvoor ze haar
eerste Gouden Kalf won. ‘Toen ze auditie
deed voor Suzy Q studeerde ze
nog. Ik vond haar te oud voor de rol.
Maar toen de camera twee seconden
draaide, was het liefde op het eerste
gezicht.’ Paul Verhoeven had eenzelfde
ervaring: ‘Ik had een half uur Minoes
gezien en dacht: dat is dus niets
Als Rachel Stein/Ellis de Vries in Paul Verhoevens Zwartboek.
In Dorothy Mills.
voor Zwartboek. Maar casting-nestor
Hans Kemna liet haar toch opdraven
en na tien minuten auditie kon ik niet
om haar heen.’
Na die eerste rol in Suzy Q. volgden
successen in de bioscoop en op
het toneel, met louter lovende recensies
en nog meer Gouden Kalveren
(voor Minoes en Zwartboek) als gevolg.
Paul Verhoeven vatte het na
Zwartboek simpel samen: ‘Ze is de
beste actrice met wie ik ooit heb gewerkt.’
Als de bewuste journalist vervolgens
vraagt: ‘En Sharon Stone
dan?’, antwoordt de regisseur droog:
‘Carice kan echt acteren.’ Aan de telefoon
voegt hij daar zelfs aan toe: ‘Nicole
Kidman en Angelina Jolie mochten
willen dat ze Carice’s talent
hadden.’ Koolhoven: ‘Carice kan zich
Jaaroverzicht 2008
MEI
Londen heeft een nieuwe
3
burgemeester. De onervaren,
stuntelige conservatief Boris
Johnson verslaat de zeer ervaren,
aalgladde Labourkandidaat (en
zittend burgemeester) Ken Livingstone.
Red Ken zet zich sindsdien
in tegen klimaatverandering.
De wervelstorm Nargis zaait
4
dood en verderf in Myanmar,
oftewel Birma. De lokale junta
doet of haar neus bloedt: buitenlandse
hulp wordt niet of nauwelijks
toegelaten.
Bij een felle brand op een
9
scheepswerf in De Punt
(Drenthe) komen drie brandweermannen
om het leven.
Een verwoestende aardbeving in
12
China veroorzaakt tienduizenden
doden. Bewondering alom voor
de onverwacht snelle en efficiënte
reactie van de Chinese overheid.
13
Een brand verwoest het gebouw
van de faculteit bouwkunde van
de TU Delft. Minister Plasterk komt
persoonlijk controleren of de historische
stoelencollectie nog intact is.
Cartoonist Gregorius Nekschot
15
wordt aangehouden. Hij zou
aanzetten tot haat. Minister Hirsch
Ballin moet later diep door het stof.
Wetenschappers ontdekken dat
19
mensapen gekookt voedsel
eigenlijk lekkerder vinden dan rauw
voedsel.
20
Er wordt een nieuwe verdachte
in de Puttense moordzaak in de
REUTERS
12
kraag gevat. Na jaren blunderen
lijkt het OM eindelijk beet te
hebben.
De politie werkt weer. Minister
Ter Horst en de politiebon-
27
den ondertekenen een cao.
Braziliaanse natuurbeschermers
komen met ‘unieke’
30
foto’s van een indianenstam die
nog nooit in contact zou zijn gekomen
met de westerse beschaving.
De foto’s prijken op alle voorpagina’s
maar het verhaal is helaas
zwaar overdreven.
Vriendjes worden, Carice?
‘Daar waren we he-le-maal klaar mee!’ Bladenmaakster
Annemarie van Gaal en Catherine Keyl, met wie
ze een blad maakte, zijn geen vriendinnen meer.
Junkies hebben wél sterallures
‘Junks zeuren over alles, ook als er geen vochtig toiletpapier
is.’ Filemon Wesselink werd soms moe van
het gezeur van de gebruikers in zijn programma.
Hé Carice, wat te doen vanavond?
‘Ik voel me weer twintig, maar dan met artritis.’ De
bejaarde Sylvester Stallone trainde zich dit jaar af
voor uiterst gewelddadige Rambo nummer zoveel.

Het Jaar
9
in iedere situatie plaatsen én heeft
een geweldige techniek. En ze is een
schoonheid naar wie mannen én
vrouwen graag kijken.’
Hans Kemna, die haar in ’97 ‘n rolletje
gaf in de tv-serie Labyrinth: ‘Het
leukste aan Carice is dat ze nog steeds
niet van haar talent onder de indruk
lijkt. Ze kan iedere rol aan, ook op het
toneel. Alleen afgelopen seizoen was
De Hertogin van Parma een tegenvaller.’
Theodore van Houten: ‘Ze wist al
tijdens de repetities dat het een slecht
stuk was, het script rammelde aan
alle kanten. Ze heeft iedereen gewaarschuwd,
de regisseur, collega’s. Tevergeefs.
Maar je kunt niet opstappen in
dat stadium.’
Doorzetten heet dat. Toen ze als
negentienjarige aan de kleinkunstacademie
begon, viel dat ook even
vies tegen. Ze had het huis van haar
moeder in de bossen van Amelisweerd
verlaten om in Amsterdam op
Thuis - fiets - fietskluis - trein.
Slechts € 99,- per jaar. *
kamers haar dromen te verwezenlijken.
Maar in plaats van opgenomen,
voelde ze zich juist verloren in de
grote stad. Ze ging bij haar vader wonen,
in hartje Amsterdam. Bijna had
ze haar opleiding in het eerste jaar
verspeeld, maar gezien haar talent gaf
de leiding haar bij hoge uitzondering
een tweede kans. En die greep ze.
Geweldige comédienne
Vader van Houten had haar talent
overigens al lang opgemerkt. ‘Ik heb
me ontzettend vermaakt toen Carice
en haar zusje Jelka klein waren. Carice
kon altijd heel goed imiteren, deed
een geweldige Tina Turner en maakte
een hilarische parodie op het blinde
meisje in Chaplins City Lights, op
Chaplins eigen muziek. Ze is een geweldige
comédienne.’
Maar al dat talent komt niet zomaar
aanwaaien, ook al noemt ze
zichzelf in Vanity Fair een ‘sundaychild’.
Theodore van Houten: ‘Ik ken
niemand die zo hard werkt als Carice.
Ik was vorig jaar op de set van Dorothy
Mills (in Frankrijk en Engeland een
bioscoopsucces, hier waarschijnlijk
straight-to-dvd, FvW). ’s Morgens om
zes uur werd ze met de taxi gehaald, ’s
avonds om elf uur werd ze uitgewrongen
teruggebracht. Zes dagen per
week. Maar ze klaagt nooit. Ze zou de
vrouwelijke hoofdrol spelen in Vivaldi,
als diens minnares. Maar die
film ging maar niet in productie, tot
ze zei: ik doe het niet meer, ik kan niet
oneindig jonge meisjes blijven spelen.
Dat is karakter, zeker als je naast
Gérard Depardieu zou staan!’
Of dat karakter sterk, eigenzinnig
of juist gewillig genoeg is om haar
doorbraak in Hollywood definitief te
maken en – zoals Kemna mogelijk
acht – de nieuwe Kate Winslet te worden,
moet de tijd uitwijzen. Koolhoven:
‘Carice moet ergens haar tanden
in kunnen zetten, dus ‘de vrouw van’
spelen gaat haar niet langdurig bevredigen.’
Paul Verhoeven: ‘Ik heb haar
daar al voor gewaarschuwd. Het is
goed dat ze dat even heeft gedaan,
om aan haar Engels te werken en aan
grote producties te wennen. Maar ze
kan zoveel meer. De vraag is: is ze bereid
haar sociale leven in te binden?
Lastig, want Carice is ook ‘n groot sociaal
talent en de gangmaker op de
set. Maar haar voorbeeld Meryl Streep
heeft ook haar weg gevonden.’
Theodore van Houten: ‘Ik hoop
vooral ze gelukkig en gezond blijft.
Want als ze met griep van Heathrow
belt en kermt dat ze zo ziek is, is ze
toch echt gewoon mijn dochter.’ 1
Thuis - auto - Q-Park P+R - trein.
Voor treinreizigers
maximaal € 4,80 per dag. **
‘Je blijft gewoon naar Carice kijken’. VICTOR ARNOLDS
Trein - Treintaxi - afspraak.
Voor € 4,60 per rit. *
**
Tarief 2008
‘Het leukste aan Carice is dat
ze nog steeds niet van haar
talent onder de indruk lijkt.’
*
Tarief 2009
Valkyrie is vanaf 22 januari te zien.
Repossession Mambo (ook met Jude
Law) gaat later in 2009 in première, net
als het Engelse kostuumdrama From
time to time. In 2009 gaat ook Smoke
and Ochre in productie, waarin Carice de
Afrikaanse dichteres Ingrid Jonker speelt.
*
Tarief 2009
Jaaroverzicht 2008
JUNI
De Organisatie voor Economische
Samenwerking en Ont-
4
wikkeling waarschuwt voor een
wereldwijde economische krimp,
die zal beginnen in 2009.
Na enkele opmerkelijke overwinningen
in de voorrondes be-
8
sluit Hillary Clinton eindelijk om uit
de race om het presidentschap van de
Verenigde Staten te stappen. De strijd
gaat straks verder tussen Democraat
Barack Obama en Republikein John
McCain.
De eigenaar van een café-restaurant
houdt op het Almelose
16
stadhuis een wethouder en vier ambtenaren
vijf uur lang gegijzeld. De lokale
vriendjespolitiek werd deze ondernemer
net iets te veel. Eerder op
de dag had hij zijn eigen restaurant al
in brand gestoken.
Grote Roerganger Jan Marijnissen
verlaat het schip der SP van-
17
wege problemen met zijn gezondheid.
Naar oud socialistisch gebruik
mag er daarna gekozen worden uit
één door de leiding goedgekeurde
kandidaat: Agnes Kant. En jawel, ze
wint.
Na vier rechtervoeten (soms
18
inclusief sportschoen) spoelt
er voor het eerst een linkervoet
aan op de Canadese westkust. De
politie is driftig op zoek naar de eigenaren
van deze voeten, plus degene
die deze bloedige klus verricht.
Reis van deur tot deur met NS.
Kris-Kras-door-Nederland, met NS komt u echt overal. En dat kan op verschillende manieren. Parkeer bijvoorbeeld
uw eigen auto naast het station bij Q-Park P+R en pak de trein. Of stap de trein uit en neem een OV-fiets. Met NS
kunt u altijd van deur tot deur reizen. Ontdek alle manieren op www.ns.nl/kriskras.

10
Het Jaar
Documentairemaker
van het jaar
Interview Rutger Castricum
‘De val van
Ella was goed
voor het land’
Met zijn GeenStijl-filmpje gaf
Rutger Castricum een duwtje bij
het aftreden van minister Vogelaar.
v
Robert Vuijsje
AMSTERDAM
...Hij komt net bij
minister Plasterk
vandaan.
Die was bij de
Stichting Homosport
Nederland.
Filmpje
gemaakt voor GeenStijl.
‘Na afloop bedenk ik altijd iets dat
nóg beter was geweest’, zegt Rutger
Castricum. ‘Tegen Plasterk zei ik: u
bent altijd zo bezig met die homo’s, u
heeft er zelf wel iets van weg. Ik vroeg
of hij me op mijn mond wilde zoenen.
Ik ben toch een leuke jongen.
Dat wilde hij niet. Daarna had ik
moeten vragen: en op mijn wang?
Stom, niet aan gedacht.’
Op 17 april van dit jaar verscheen
op GeenStijl.nl een gesprek van hem
met een andere minister, Ella Vogelaar.
Het zou zomaar kunnen dat dit
filmpje de aanzet was tot haar uiteindelijke
aftreden op 13 november.
Waren uw ouders trots op dat filmpje?
‘Mijn vader vond het schokkend. Hij
vroeg zich af: moet je dit laten zien?
Dat is het generatieverschil tussen
hem en mij. Ik vind: het is de waarheid,
maar een heel pijnlijke waarheid.
Mijn moeder is mijn grootste
fan. Ze knipt alles uit. Mijn vader is
kritisch. Hij is begonnen als technisch
tekenaar bij de PTT. Toen hij
met vervroegd pensioen ging, had hij
een leidinggevende functie bij KPN.
Nu geniet hij van het leven, hij heeft
het goed voor elkaar. Soms zeg ik:
joh, jij bent de doelgroep niet, en ik
hang de telefoon op. Dan ga ik er diep
Rutger Castricum
Geboren
‘29 mei 1979 te Den Haag.’
Vaders- of moederskind:
‘Ik kan niet zonder allebei. En niet
zonder mijn broertje en mijn
vriendin. Als er iets gebeurt met
een van die vier mensen, weet ik
niet wat ik moet doen.’
Had gedaan in de oorlog:
‘Wat is dit voor vraag? Dat weet je
pas als je in die situatie zit. Met
Kerst en Oud en Nieuw ben ik in
Uruzgan, voor GeenStijl en voor
Veronica. Daar gaat het om het
echie. Maar ook daar moet worden
gelachen.’
over nadenken en bel ik hem terug.
We hebben hele gesprekken over politiek.’
Wat is het verschil tussen u en
Woodward en Bernstein?
‘Die ken ik niet.’
De twee Amerikaanse journalisten
die verantwoordelijk waren voor
het aftreden van president Nixon?
Hij is even stil. ‘O ja...’ Weer een stilte.
‘Ik weet er te weinig van om daar iets
over te zeggen.’
In november was hij in de jungle van
Suriname, om filmpjes te maken met
Nederlandse mariniers. ‘Mijn baas
belde, die wist het voordat het in de
krant stond. Ik was niet trots dat Vogelaar
moest aftreden, ik vond het
‘Als het de buurvrouw was
geweest, had ik gezegd:
dit is niet leuk meer.’
wel oké, ik denk dat het goed was
voor het land. Het was niet mijn bedoeling
dat dit zou gebeuren, ik ging
naar haar met één vraag: waarom
heeft u een spindoctor nodig? De
PvdA had Dig Istha ingehuurd om
haar te helpen.’
Was u verbaasd over haar reactie?
‘Zeer. Ik had haar één keer eerder ontmoet,
toen merkte ik al dat ze er niet
lekker in zat. Het was een gespannen
gesprek, het werd pijnlijk. Ik zag een
vrouw die er niet uit kwam. Dan voel
je medelijden. Als het de buurvrouw
was geweest, had ik gezegd: dit is niet
leuk meer, we houden ermee op.
Maar Vogelaar was een minister. Toen
ze wegliep, dacht ik: opmerkelijk.
Eén seconde vroeg ik me af: wat moet
ik nu, stoppen of er achteraan? Ik wist
dat ik door moest. Het was geen impertinente
vraag, het was een relevante
journalistieke vraag die ik stelde.
Van een minister mag je meer
verwachten. Dit jaar ben ik bespuugd
door Chantal Janzen tijdens een gesprek.
Ze vroeg: kun jij nog wel in de
spiegel kijken? Ik haat die vraag. Dat
politiek correcte moralistische, dan
gaat het bij mij borrelen, daar word ik
tegendraads van. Chantal Janzen is
een soapsterretje, daar hoef je niets
van te verwachten. Van een Vogelaar
wel.’
Was het filmpje met Vogelaar uw
doorbraak?
‘Dat ligt eraan hoe het verder gaat. Ik
Er is een nieuw cao-akkoord
19
voor buschauffeurs. Acties zijn
van de baan. Duizenden scholieren
en bejaarden kunnen opgelucht
ademhalen.
Een Filippijnse veerboot zinkt.
22
Ondanks eerdere rampen is
zwemmen daar nog steeds niet
populair. Zevenhonderd doden.
Tweede ronde in de verkiezingen
in Zimbabwe. Nog meer
27
geweld. Nog meer fraude. En nog
steeds weet Robert Mugabe van
geen wijken.
Jaaroverzicht 2008
JULI
Het rookverbod in de horeca gaat
1
van start. Begin van een vuile
oorlog tussen minister Klink en een
horde kleine kroegbazen.
Mosterd na de maaltijd. Een
5
wassen beeld van Adolf Hitler,
hèt waagstuk in de nieuwe vestiging
van Madame Tussaud in Berlijn, is
binnen een dag onthoofd.
6
Felle bosbranden in Californië
veroorzaken wereldwijd een
ernstig gevoel van déjà vu.
Bij een schietpartij in Amstelveen
komt een 28-jarige
9
hoofdagente om het leven.
De Amerikaanse overheid besluit
tot een reddingsoperatie
13
voor twee grote hypotheekbanken,
Fennie May en Freddie Mac.
Andere banken slaan nu ook
alarm. De kredietcrisis wordt
volstrekt onbeheersbaar.
16
De Belgische MP Yves Leterme
stapt op. Begin van een
Ella, elle l’aaaa
Bent u een politiek brekebeen,
mevrouw Vogelaar: ‘Ik herken me
totaal niet in dat beeld.’
Je ne sais quoi
Ex-minister Ella Vogelaar: ‘Ik heb de laatste tijd
veel amateurisme in de PvdA-top meegemaakt,
maar mijn opvolging was perfect geregisseerd.’

Het Jaar
11
KLAAS JAN VAN DER WEIJ
wil constant zijn, van de lange adem.
Dat ik over twintig jaar nog steeds op
dit podium bezig ben. Tegen die tijd
kan ik deze vraag pas beantwoorden.’
‘Ik vroeg aan de vriendin van
Remy Bonjasky of het klopt
dat negers zo’n grote hebben.’
Was Vogelaar uw hoogtepunt van
het jaar?
‘Wel als het gaat om de aandacht. Ik
wil reuring, dat het niet voorbij kabbelt.
Er waren meer hoogtepunten. Ik
ben naar het EK voetbal geweest voor
Veronica, dat was ook een hoogtepunt.
Daar heb ik dat journalistieke
wereldje gezien. Ik heb Hugo Borst
ontmoet, dat vind ik een grote jongen.
Er was wederzijds respect. Lekker.
En ik ben naar Gouda geweest.
Daar heb ik Marokkanen gefilmd die
kritiek hadden op hun eigen jongeren,
zulke beelden zie je bijna nergens.’
Zou u weer op Rita Verdonk stemmen?
‘Nee. Ik stemde op haar om Mark
Rutte een hak te zetten – in m’n eentje.
Ik vond het niet goed dat hij de
lijsttrekker van de VVD was. Ik ben
erg van de vrijheid, daarom stemde ik
VVD. Ik ben niet links of rechts.’
Is GeenStijl niet rechts?
‘We pakken iedereen aan, ook rechtse
mensen. We kunnen net zo goed krakers
aanpakken. Oja, krakers aanpakken
is ook rechts. Mensen denken dat
GeenStijl rechts is, omdat dat meer
een taboe is dan links.’
Is GeenStijl uw eigen stijl?
‘Het matcht wel erg goed. De kracht
van GeenStijl is dat er lovers en haters
zijn. Het gaat niet ongemerkt voorbij.
Wij brengen de verhalen waar over
gepraat wordt bij de koffiemachines.
Het wordt gemaakt door mensen die
precies weten waar ze mee bezig
zijn.’
Wat is de gedachte erachter?
‘De kernvraag is: hoe kunnen we blijven
verrassen? Natuurlijk staat er weleens
een lekker wijf op de site. Over
die afwisseling wordt ook nagedacht.
Het is vooral veel lol en hard werken.
En onszelf niet te serieus nemen. We
durven iets om te draaien, dan is het
ineens anders dan we daarvoor beweerden.
We zetten ons af tegen de
publieke omroep en tegelijk probeerden
we samen te werken met BNN.’
Heet dat niet: opportunisme?
‘Die uitstraling hebben we, zo van:
wij zijn de mannetjes. Maar zo zitten
we niet in elkaar.’
Wat is uw talent?
‘Dingen durven vragen. Dat is iets wat
je niet vaak ziet. Ik heb gevoel voor
details die anderen niet zien.’
Was u op school een pestkop?
‘Ik liep altijd te klieren. Op de lagere
school hebben ze me één keer teruggepakt.
Was ik twee dagen de lul. Met
leraren had ik vaak ruzie. Altijd weerwoord.
Ik kan niet tegen regeltjes.’
Wat is het verschil tussen u en de
Rutger van de GeenStijl-filmpjes?
‘Als we draaien, gaat er een soort fikkie
in me branden, ik sta op scherp.
Het ad rem zijn, dat kun je ontwikkelen.
Door het vaak te doen. Ik heb
bij Frans Bromet gewerkt. Van hem
leerde ik: luisteren en op het antwoord
reageren. Bij mij gaat het niet
om de eerste vraag, maar om de tweede
of de derde. Ik zit altijd op het gedrag
van mensen. De reactie van iemand,
de emotie. Dan ontstaat de
echte mens. Meestal zien ze een camera
en beginnen ze als een robot te
praten. Ik maakte een filmpje met
Remy Bonjasky, de kickbokser. Dat is
een grote neger. Dan vraag ik aan zijn
vriendin of het klopt, dat negers zulke
grote hebben. Die vier seconden
dat je haar gezicht ziet nadat ik die
vraag stel, daar gaat het me om.’
Hoeveel haast heeft u om op de
echte televisie te komen?
‘Dat ben ik al geweest. Ja, jij bedoelt
de échte echte televisie. Het moet
groeien. Als je het geforceerd doet,
heb je een grotere kans dat het mislukt.
Wat ik nu doe is zo vernieuwend.
Het is een grotere kick om het
op deze manier te doen. In de tv-wereld
zit de helft van de presentatoren
op de bank. Ik heb een mooi eigen
plekkie. Een eigen omroep beginnen,
dat zou ook kunnen. BNN, maar dan
beter. Journalistieker.’ (Gisteren
maakte GeenStijl bekend een publieke
omroep te willen beginnen. Werktitel:
POWNED, red.)
Bij welk tv-programma zouden ze
u kunnen gebruiken?
‘Ik ben makkelijker inzetbaar dan
mensen denken, ik ben geen diva. Ik
ben wel moeilijk, maar ik sta open
voor kritiek. Wat ik doe, zou ook bij
RTL Boulevard kunnen. Niet dat ik dat
per se wil. Of bij Pauw & Witteman.
Het kan voor opzienbarende televisie
zorgen. Het Journaal is wat anders,
daar pas ik niet. Bij De Wereld Draait
Door gingen de Jakhalzen een paar
maanden nadat ik er was geweest ook
naar Vogelaar. Ze gaf dezelfde reactie
als bij mij. Dat is geweest, je moet
niet nog een keer hetzelfde doen. Wij
hebben ook overwogen om nog een
keer naar haar te gaan, maar dan doe
je het er om, dat is niet interessant.
De Jakhalzen vind ik vaak geforceerd,
het is te geregisseerd.’
Waarom wilde u zo graag beroemd
worden?
‘Ik ben altijd het middelpunt geweest,
zo ben ik. Sfeer maken, het
hoogste woord. Mijn vader is ook zo.
Nu doet hij een stap terug als ik er bij
ben. Het was lang op het niveau van
verjaardagen, feestjes, op school. Ik
wist dat ik bij de televisie wilde.’
Hoe voelt het om beroemd te worden
door afzeiken?
‘Je kunt het ook aanhouden noemen.
Bij Vogelaar wilde ik een serieus antwoord.
Ik had kunnen weglopen,
maar ik besloot om een keer door te
bijten.’ 1
slepende constitutionele crisis.
Heeft België nog bestaansrecht?
Paus Benedictus, op bezoek in
19
Australië, biedt excuses aan
voor alle priesters die zich aan
kinderen hebben vergrepen.
David Beckham en Angelina
25
Jolie worden verkozen tot de
‘meest sexy’ mensen op aarde.
Radovan Karadzic, de ex-
30
president van Servië, is uit
zijn hol gerookt en zit voortaan in
de Scheveningse gevangenis.
EPA
3
Jaaroverzicht 2008
AUGUSTUS
Bruce Ivins, de chemicus die er
1
door de FBI van werd verdacht
dat hij in 2001 de beruchte poederbrieven
zou hebben verstuurd met
daarin het dodelijke antraxvirus,
pleegt zelfmoord.
De Utrechtse bergbeklimmer
3
Wilco van Rooijen, die na een
ongeluk werd vermist op de helling
van de beruchte berg K2 (de op een na
hoogste ter wereld – vandaar die ‘2’),
duikt toch weer op uit de sneeuw.
Tien andere klimmers kwamen om
het leven.
Na veel omzwervingen arriveert
8
de olympische vlam in het stadion
van Peking, nèt op tijd voor de
opening van de Olympische Spelen.
Naar aanleiding van alle rellen besluit
het IOC dat dit de laatste keer is
geweest dat de vlam op wereldreis
ging. Nederland eindigt met zeven
gouden, vijf zilveren en vier bronzen
plakken als tiende in het medailleklassement.
Vooral de vrouwen
(zwemmen, waterpolo, hockey,
roeien, wielrennen) zijn succesvol.
Georgië besluit twee opstandige
(door Rusland gesteun-
8
de) provincies binnen te vallen. De
Russen slaan hard terug door tanks
en troepen naar het land te sturen.
Wijnand Duyvendak stapt op
14
als Tweede Kamerlid van
GroenLinks. Zijn ‘onthulling’ van
een inbraak bij Economische Zaken
een kwart eeuw geleden, kost
hem alsnog de kop.
Pakistan mag weer proberen
18
democratisch te worden.
Musharraf verliest en stapt op.
Que d’autres n’ont pas
Rutger tegen Vogelaar: ‘Mevrouw Vogelaar, even
netjes antwoord geven. U houdt gewoon uw mond?
U bent toch minister?’
Nog een politiek brekebeentje
Staatssecretaris Huizinga luistert wél goed naar haar
adviseurs. De beste tip: ‘Ga niet overhaast, holderdebolder,
hibbeldribbel, buitengewoon snel te werk.’
En nog een politiek slachtoffer
Jan Marijnissen, na twee keer dotteren en vier
hernia’s: ‘Ik vind dat er een moment komt dat je er
een punt achter moet zetten.’

Betalen met idealen?
U heeft ’t straks
in eigen hand…
Beken kleur met de duurzame ASN Bankrekening!
Banken veranderen sneller van kleur dan van gedrag. Daarom kunt u maar beter zélf kleur bekennen met
de nieuwe ASN Bankrekening. Om uw geld bijvoorbeeld met kracht te laten werken voor een schoner
milieu. Voor betere gezondheidszorg en onderwijs. En juist tegen kinderarbeid en wapenindustrie.
Want de ASN Bank doet alleen verantwoorde en eerlijke zaken met uw geld. Daar kunnen inmiddels
395.000 ASN-spaarders en -beleggers al bijna 50 jaar op vertrouwen. Onze nieuwe betaalrekening
springt er bovendien uit door rente, service en gemak. U kunt er duurzaam al uw bankzaken mee doen.
Betalen met idealen dus. De ASN Bankrekening is vanaf 28 januari 2009 voor iedereen online.
Dan kunt u eenvoudig van bank veranderen. Kijk voor meer informatie alvast op www.asnbank.nl
De ASN Bank is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en heeft een vergunning van de Nederlandsche Bank N.V. Op tegoeden van klanten bij de ASN Bank is het wettelijke depositogarantiestelsel van toepassing.

Het Jaar
13
Terror Jaap De ideale kandidaat
‘Het is verlossing van alle pijn’
Miljonair
van het jaar
Nooit zal Gouden Kooi-winnaar Jaap nog accepteren dat hij als untermensch behandeld
wordt. ‘Met al dat geld steek ik gewoon lekker mijn middelvinger op.’
v
Jojanneke van den Berge
HULSHORST
...
Jaap Amesz (26) klopt tevreden
op zijn Jan des Bouvriebank.
‘Zestienduizend euro.’
Hij knikt naar zijn slaapkamer.
‘Hästensbed. Vijftienduizend
euro.’ Meubilair uit Talpa’s
voyeurvilla waarin hij 451
dagen verbleef, tot mei dit
jaar. ‘Ik heb een vrachtwagen laten
komen en al het spul ingeladen. Daar
kreeg ik wel mot mee, maar ja.’ De
Gouden Kooi-snuisterijen rieken nog
enigszins naar miljonairsschap.
Amesz, ofwel Terror Jaap, is verder
zuinig. ‘Als je alles gaat verbrassen, is
het snel op. Toen Wouter Bos zei: ‘Ik
garandeer tot een ton’, heb ik alles
over tien rekeningen verspreid. Ik heb
een deposito geopend en alles vrij
opneembaar staan. Krijg je 4,5 procent
rente in plaats van 5,1. Dan rentenier
je op bijstandsniveau.’
‘Op dure vakanties kan ik toch
niet, ik pas niet in een vliegtuigstoel.
En verder heb ik weinig luxe nodig. Ik
haal vaak boodschappen bij de Aldi.’
Hij woont in een oude bungalow
op het vakantiepark van zijn schoonouders
voor 325 euro per maand.
Zijn auto is tweedehands. Een vriezer
van 900 euro was zijn wildste aankoop.
‘Die is 1.84 hoog. Als ik jou
omleg, kan ik je er zo in kwijt. Verder
heb ik een Playstation en dvd-speler
aangeschaft. Van die Playstation heb
ik spijt. Duur, en ik word misselijk
van die spelletjes. Ik schaak liever op
internet. Vier keer per week.’
Klaar
‘Ik ben er helemaal klaar mee om te
laten zien wie ik echt ben. Als Jaap
een scheet laat, staat het overal, maar
als Jaap iets doet voor KiKa kinderkankerstichting
komt niemand kijken.
Dan is het: Fok Japie. Kom ik bij
het Radboud met duizenden euro’s
aan speelgoed en spelletjes, en dan
lees je weer op internet: ‘Jaap is gemeen’.
Dat is zo klote.
Han Pekel, mijn jeugdheld, heeft
gezegd dat ze me op een ijsschots
moesten zetten en laten afdrijven.’
Hij wrijft in zijn ogen, zwijgt even.
‘Dat soort reacties hebben me erg geraakt.
In de Gouden Kooi zat ik in een
FRANK GROELIKEN
‘Dan zie ik die fokking Ali B
met zijn talkshow. Pleur op
van die tv, man, ik moet erop.’
rol. Ik bedoel, ik ga niet voor m’n lol
tafels omgooien. Ik wilde mijn medebewoners
angst inboezemen. Iedereen
dacht: dat is een holbewoner,
maar ’s nacht lag ik met een notitieboekje
in bed plannen te maken.’
‘Talpa wilde een talkshow. Het leek in
kannen en kruiken. De pilot werd gemaakt,
een late-nightplek, grote zenderbazen
die in me geloofden. Ik
dacht: ik wordt dé nieuwe
host van dé nieuwe show. En ik dacht:
de hele maatschappij die mij veroordeelde
vóór ik in de Gouden Kooi
kwam, mij stigmatiseerde, mij behandelde
als kluns en kneus, die
krijgt ongelijk. Maar toen kwamen
die kut-Amerikanen, die kostten me
gewoon m’n talkshow met hun veel
te dure huizen. Achteraf had ik liever
een half miljoen gehad en een talkshow,
dan een heel miljoen en geen
talkshow. Ik ben een B-ster, maar wel
een onwijze cult B-ster, er is niemand
zoals ik. Dan zie ik die fokking Ali B
met zijn talkshow… dat kan ik gewoon
beter. Klotezooi. Pleur op van
tv man, ik moet erop.’
Geïnvesteerd
‘Maar ik heb het licht gezien. Ik ga het
zelf doen. Mijn Hyves heeft meer dan
80.000 leden. Mensen zeggen: Jaap is
een vrek met z’n bungalow. Nee, nee,
nee. Ik heb geïnvesteerd in mijn eigen
zaak: Terrorjaap.tv. Ik heb mijn eigen
camera’s en montageset gekocht, en
ik huur een server. Dat kost per
maand meer dan een huurhuis. Ik
was altijd al aan het filmen, heb honderd
uren beeldmateriaal vol interviews.
Met strandjutters, een kermisexploitant,
een ziek iemand.
Terrorjaap.tv wordt een combinatie
van inhoud en m’n welbekende streken.
Ik heb me heel goed verzekerd.
Stel, ik sla jou je tanden uit je bek met
een act ,want ik wil grappig doen en
jij zegt: ik wil een miljoen, dan ben ik
safe. Als ik een vinger verlies, krijg ik
zelf twee ton.’
‘Als ik op dit jaar terugkijk, dan
denk ik: verlossing. Verlossing uit de
wereld van discriminatie, van alle
pijn die ik heb gekend. Omdat ik te
dik was, werd ik ontslagen en kwam
nergens aan de bak. Terwijl ik bedrijfskunde
heb gestudeerd en studievrienden
mooie traineeships bij
Shell kregen. Hoe kan dat in godsnaam
in Nederland? Ik had handjes
die kunnen werken. In een callcenter
ziet toch niemand dat ik dik ben?’
‘Nadat mijn broer overleed bij een
verkeersongeluk in 2002 ben ik in
twee jaar tijd honderd kilo aangekomen,
tot 207 kilo. Ik at mijn verdriet
weg, terwijl je zoiets natuurlijk moet
oplossen met praten. Daar heb ik
spijt van. Met mijn familie had ik veel
problemen. Toen ik door een erfstuk
van mijn oma zakte, wilde mijn moeder
me het huis uitzetten. Ik was radeloos.
Toen kwam de Gouden Kooi
en ik was de ideale kandidaat. Ik had
allemaal psychische troubles, was
moddervet; gooi me in het huis en je
hebt mooie tv. Daar hebben ze me
zeker op gecast, en terecht. Ik dacht:
this is my way out. Ik koos heel bewust:
ik ga hier helemaal los, geef nu voor
altijd dat beetje maatschappelijke
carrière op. Ik was de enige die niks te
verliezen had. Als de Gouden Kooi niet
was gekomen? Dan had ik een bank
beroofd. Nee, serieus.’
‘Het is gewoon survival of the fittest.
Zelfs intellectuele, linksgeoriënteerden
die zo mooi praten over socialisme
zijn onderhevig aan onbewuste
processen van uitsluiting. Je hebt de
helden; de Idols-winnaars, de gewone
mensen; die bereiken niks, en je hebt
de antihelden zoals ik. Ik zal nooit,
maar dan ook nooit meer accepteren
dat ik als untermensch behandeld
word. Het verleden heeft me keihard
gemaakt. Jammer? Tja. Maar nu heb
ik al dat geld en kan ik gewoon lekker
mijn middelvinger opsteken.’
Ziek worden
‘Ziek worden is mijn grootste angst.
Als ik doodval, boeien. Maar als ik nu
diabetes krijg en mijn poot moet eraf,
dan baal ik. Ik zou graag afvallen. Ik
heb met genoeg psychologen gepraat.
In theorie weet ik precies wat er
mis is: ik cope met eten. Eten is mijn
drug. I’m loving it. Of ik me goed voel
over mezelf? Ja. Nou, mwha. Ik kan
niet fietsen, dan zakt het stalen frame
in elkaar. En ik pas niet in alle auto’s.
Dat is echt rot. Jah. Mensen zijn bang
voor mij op straat. Omdat ik heel dik
ben en eng. Ja toch? Jij vindt me niet
eng? Dat is weer een meevaller.
Ik eet het liefste spareribs. Mijn
eerste opnames voor TerrorJaap.tv
zijn net afgerond en ik heb mezelf
toen op drie porties getrakteerd.
Amerikaanse, ketjap en piri-piri. Dikke
mensen moeten hun successen
natuurlijk niet vieren met eten, zegt
Dr. Phil. Ik heb al zijn boeken gelezen.
Maar implementeren is zo moeilijk.
Ben ik gelukkig? Interessant.
Enerzijds denk je: dat moet haast wel
als je een miljoen wint. Maar ja, de
psychologie zegt ook dat je op een
gegeven gewend raakt aan je situatie.
En dan wil je alleen maar meer.’ 1
Jaaroverzicht 2008
AUGUSTUS
Het is gedaan met de gevaarlijke
valkuilen in de Neder-
20
landse bossen. De politie pakt een
verdachte kuilengraver op, later
nog een tweede.
Bij een actie tegen een vermeend
broeinest van taliban-
23
leden, ergens diep in Afghanistan,
maken Amerikaanse soldaten een
groot aantal burgerslachtoffers.
Volgens de Afghaanse autoriteiten
zijn het er enkele tientallen. De
Amerikanen zelf komen niet verder
dan vijf.
Steunde minister Cramer in haar
26
wilde jaren criminele activiteiten?
Haar naam stond onder een advertentie
(uit 1986!) waarin steun
werd uitgesproken voor actievoerders
die bij Economische Zaken hadden
ingebroken, om te zien waar
kernreactoren gepland werden. Cramer
kan zich van die advertentie niets
meer herinneren. Ze mag blijven.
28
Minister Verhagen laat oud-collega
Eveline Herfkens eerst lang
bungelen, maar Herfkens komt tenslotte
toch met de schrik vrij. Ze hoeft
de 200.000 euro die ze ten onrechte
ontving voor de huur van een appartement
in New York, niet terug te betalen.
‘Klassejustitie’, roept de SP.
De orkaan Gustav mist op een
30
haartje het toch al zo geplaagde
New Orleans.
30
Nog een misser diezelfde dag:
John McCain kiest de gouverneur
van Alaska, Sarah Palin, als zijn
running mate. Verbazing, opluchting,
en later bittere teleurstelling.
REUTERS
30
Terror George
Hij komt er wat aan de late kant achter, maar toch:
‘Ik denk dat ik onvoorbereid was op de oorlog’,
zegt de aanstaande ex-president van de States.
Terror Benedictus
En ook hier een gevalletje beter laat dan nooit. ‘We
zullen pedofiele priesters uitsluiten’, zei paus Benedictus.
‘Liever goede priesters dan veel priesters.’
Nog een Terror George dan
‘Ik had beter een andere toon kunnen aanslaan.
Door uitspraken als ‘dood of levend’ dachten mensen
dat ik geen man van de vrede was.’

Het Jaar
13
Terror Jaap De ideale kandidaat
‘Het is verlossing van alle pijn’
Miljonair
van het jaar
Nooit zal Gouden Kooi-winnaar Jaap nog accepteren dat hij als untermensch behandeld
wordt. ‘Met al dat geld steek ik gewoon lekker mijn middelvinger op.’
v
Jojanneke van den Berge
HULSHORST
...
Jaap Amesz (26) klopt tevreden
op zijn Jan des Bouvriebank.
‘Zestienduizend euro.’
Hij knikt naar zijn slaapkamer.
‘Hästensbed. Vijftienduizend
euro.’ Meubilair uit Talpa’s
voyeurvilla waarin hij 451
dagen verbleef, tot mei dit
jaar. ‘Ik heb een vrachtwagen laten
komen en al het spul ingeladen. Daar
kreeg ik wel mot mee, maar ja.’ De
Gouden Kooi-snuisterijen rieken nog
enigszins naar miljonairsschap.
Amesz, ofwel Terror Jaap, is verder
zuinig. ‘Als je alles gaat verbrassen, is
het snel op. Toen Wouter Bos zei: ‘Ik
garandeer tot een ton’, heb ik alles
over tien rekeningen verspreid. Ik heb
een deposito geopend en alles vrij
opneembaar staan. Krijg je 4,5 procent
rente in plaats van 5,1. Dan rentenier
je op bijstandsniveau.’
‘Op dure vakanties kan ik toch
niet, ik pas niet in een vliegtuigstoel.
En verder heb ik weinig luxe nodig. Ik
haal vaak boodschappen bij de Aldi.’
Hij woont in een oude bungalow
op het vakantiepark van zijn schoonouders
voor 325 euro per maand.
Zijn auto is tweedehands. Een vriezer
van 900 euro was zijn wildste aankoop.
‘Die is 1.84 hoog. Als ik jou
omleg, kan ik je er zo in kwijt. Verder
heb ik een Playstation en dvd-speler
aangeschaft. Van die Playstation heb
ik spijt. Duur, en ik word misselijk
van die spelletjes. Ik schaak liever op
internet. Vier keer per week.’
Klaar
‘Ik ben er helemaal klaar mee om te
laten zien wie ik echt ben. Als Jaap
een scheet laat, staat het overal, maar
als Jaap iets doet voor KiKa kinderkankerstichting
komt niemand kijken.
Dan is het: Fok Japie. Kom ik bij
het Radboud met duizenden euro’s
aan speelgoed en spelletjes, en dan
lees je weer op internet: ‘Jaap is gemeen’.
Dat is zo klote.
Han Pekel, mijn jeugdheld, heeft
gezegd dat ze me op een ijsschots
moesten zetten en laten afdrijven.’
Hij wrijft in zijn ogen, zwijgt even.
‘Dat soort reacties hebben me erg geraakt.
In de Gouden Kooi zat ik in een
FRANK GROELIKEN
‘Dan zie ik die fokking Ali B
met zijn talkshow. Pleur op
van die tv, man, ik moet erop.’
rol. Ik bedoel, ik ga niet voor m’n lol
tafels omgooien. Ik wilde mijn medebewoners
angst inboezemen. Iedereen
dacht: dat is een holbewoner,
maar ’s nacht lag ik met een notitieboekje
in bed plannen te maken.’
‘Talpa wilde een talkshow. Het leek in
kannen en kruiken. De pilot werd gemaakt,
een late-nightplek, grote zenderbazen
die in me geloofden. Ik
dacht: ik wordt dé nieuwe
host van dé nieuwe show. En ik dacht:
de hele maatschappij die mij veroordeelde
vóór ik in de Gouden Kooi
kwam, mij stigmatiseerde, mij behandelde
als kluns en kneus, die
krijgt ongelijk. Maar toen kwamen
die kut-Amerikanen, die kostten me
gewoon m’n talkshow met hun veel
te dure huizen. Achteraf had ik liever
een half miljoen gehad en een talkshow,
dan een heel miljoen en geen
talkshow. Ik ben een B-ster, maar wel
een onwijze cult B-ster, er is niemand
zoals ik. Dan zie ik die fokking Ali B
met zijn talkshow… dat kan ik gewoon
beter. Klotezooi. Pleur op van
tv man, ik moet erop.’
Geïnvesteerd
‘Maar ik heb het licht gezien. Ik ga het
zelf doen. Mijn Hyves heeft meer dan
80.000 leden. Mensen zeggen: Jaap is
een vrek met z’n bungalow. Nee, nee,
nee. Ik heb geïnvesteerd in mijn eigen
zaak: Terrorjaap.tv. Ik heb mijn eigen
camera’s en montageset gekocht, en
ik huur een server. Dat kost per
maand meer dan een huurhuis. Ik
was altijd al aan het filmen, heb honderd
uren beeldmateriaal vol interviews.
Met strandjutters, een kermisexploitant,
een ziek iemand.
Terrorjaap.tv wordt een combinatie
van inhoud en m’n welbekende streken.
Ik heb me heel goed verzekerd.
Stel, ik sla jou je tanden uit je bek met
een act ,want ik wil grappig doen en
jij zegt: ik wil een miljoen, dan ben ik
safe. Als ik een vinger verlies, krijg ik
zelf twee ton.’
‘Als ik op dit jaar terugkijk, dan
denk ik: verlossing. Verlossing uit de
wereld van discriminatie, van alle
pijn die ik heb gekend. Omdat ik te
dik was, werd ik ontslagen en kwam
nergens aan de bak. Terwijl ik bedrijfskunde
heb gestudeerd en studievrienden
mooie traineeships bij
Shell kregen. Hoe kan dat in godsnaam
in Nederland? Ik had handjes
die kunnen werken. In een callcenter
ziet toch niemand dat ik dik ben?’
‘Nadat mijn broer overleed bij een
verkeersongeluk in 2002 ben ik in
twee jaar tijd honderd kilo aangekomen,
tot 207 kilo. Ik at mijn verdriet
weg, terwijl je zoiets natuurlijk moet
oplossen met praten. Daar heb ik
spijt van. Met mijn familie had ik veel
problemen. Toen ik door een erfstuk
van mijn oma zakte, wilde mijn moeder
me het huis uitzetten. Ik was radeloos.
Toen kwam de Gouden Kooi
en ik was de ideale kandidaat. Ik had
allemaal psychische troubles, was
moddervet; gooi me in het huis en je
hebt mooie tv. Daar hebben ze me
zeker op gecast, en terecht. Ik dacht:
this is my way out. Ik koos heel bewust:
ik ga hier helemaal los, geef nu voor
altijd dat beetje maatschappelijke
carrière op. Ik was de enige die niks te
verliezen had. Als de Gouden Kooi niet
was gekomen? Dan had ik een bank
beroofd. Nee, serieus.’
‘Het is gewoon survival of the fittest.
Zelfs intellectuele, linksgeoriënteerden
die zo mooi praten over socialisme
zijn onderhevig aan onbewuste
processen van uitsluiting. Je hebt de
helden; de Idols-winnaars, de gewone
mensen; die bereiken niks, en je hebt
de antihelden zoals ik. Ik zal nooit,
maar dan ook nooit meer accepteren
dat ik als untermensch behandeld
word. Het verleden heeft me keihard
gemaakt. Jammer? Tja. Maar nu heb
ik al dat geld en kan ik gewoon lekker
mijn middelvinger opsteken.’
Ziek worden
‘Ziek worden is mijn grootste angst.
Als ik doodval, boeien. Maar als ik nu
diabetes krijg en mijn poot moet eraf,
dan baal ik. Ik zou graag afvallen. Ik
heb met genoeg psychologen gepraat.
In theorie weet ik precies wat er
mis is: ik cope met eten. Eten is mijn
drug. I’m loving it. Of ik me goed voel
over mezelf? Ja. Nou, mwha. Ik kan
niet fietsen, dan zakt het stalen frame
in elkaar. En ik pas niet in alle auto’s.
Dat is echt rot. Jah. Mensen zijn bang
voor mij op straat. Omdat ik heel dik
ben en eng. Ja toch? Jij vindt me niet
eng? Dat is weer een meevaller.
Ik eet het liefste spareribs. Mijn
eerste opnames voor TerrorJaap.tv
zijn net afgerond en ik heb mezelf
toen op drie porties getrakteerd.
Amerikaanse, ketjap en piri-piri. Dikke
mensen moeten hun successen
natuurlijk niet vieren met eten, zegt
Dr. Phil. Ik heb al zijn boeken gelezen.
Maar implementeren is zo moeilijk.
Ben ik gelukkig? Interessant.
Enerzijds denk je: dat moet haast wel
als je een miljoen wint. Maar ja, de
psychologie zegt ook dat je op een
gegeven gewend raakt aan je situatie.
En dan wil je alleen maar meer.’ 1
Jaaroverzicht 2008
AUGUSTUS
Het is gedaan met de gevaarlijke
valkuilen in de Neder-
20
landse bossen. De politie pakt een
verdachte kuilengraver op, later
nog een tweede.
Bij een actie tegen een vermeend
broeinest van taliban-
23
leden, ergens diep in Afghanistan,
maken Amerikaanse soldaten een
groot aantal burgerslachtoffers.
Volgens de Afghaanse autoriteiten
zijn het er enkele tientallen. De
Amerikanen zelf komen niet verder
dan vijf.
Steunde minister Cramer in haar
26
wilde jaren criminele activiteiten?
Haar naam stond onder een advertentie
(uit 1986!) waarin steun
werd uitgesproken voor actievoerders
die bij Economische Zaken hadden
ingebroken, om te zien waar
kernreactoren gepland werden. Cramer
kan zich van die advertentie niets
meer herinneren. Ze mag blijven.
28
Minister Verhagen laat oud-collega
Eveline Herfkens eerst lang
bungelen, maar Herfkens komt tenslotte
toch met de schrik vrij. Ze hoeft
de 200.000 euro die ze ten onrechte
ontving voor de huur van een appartement
in New York, niet terug te betalen.
‘Klassejustitie’, roept de SP.
De orkaan Gustav mist op een
30
haartje het toch al zo geplaagde
New Orleans.
30
Nog een misser diezelfde dag:
John McCain kiest de gouverneur
van Alaska, Sarah Palin, als zijn
running mate. Verbazing, opluchting,
en later bittere teleurstelling.
REUTERS
30
Terror George
Hij komt er wat aan de late kant achter, maar toch:
‘Ik denk dat ik onvoorbereid was op de oorlog’,
zegt de aanstaande ex-president van de States.
Terror Benedictus
En ook hier een gevalletje beter laat dan nooit. ‘We
zullen pedofiele priesters uitsluiten’, zei paus Benedictus.
‘Liever goede priesters dan veel priesters.’
Nog een Terror George dan
‘Ik had beter een andere toon kunnen aanslaan.
Door uitspraken als ‘dood of levend’ dachten mensen
dat ik geen man van de vrede was.’

et j
Het Jaar
15
Verrassing
van het jaar
v
Waterpolo Kort, maar intens
Goud is mooi, arts worden zinvoller
Alette Sijbring was één van de
gouden waterpolosters die
Nederland deze zomer aan de
buis deed kluisteren. Nu moet ze
toegeven: ‘Het was een hype.’
Iwan Tol
AMSTERDAM
...
Onlangs keek Alette Sijbring (25) de
finale van Peking terug. In haar eentje.
Gordijnen dicht, wijntje erbij.
‘Wat me opviel?’ Ze proeft haar woorden.
‘Het had net zo goed verkeerd af
kunnen lopen. Ook de Amerikanen
schoten in de slotfase twee keer op de
lat. Gek hè, ik was erbij, lag in het water,
maar kan me dat helemaal niet
meer herinneren. Ik weet alleen dat ik
dacht: dit gaat niet mis. Dat gevoel
was heel sterk. Pas toen ik de beelden
zag, realiseerde ik me hoe spannend
het is geweest.’
Ze vertelt haar verhaal in de kantine
van het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis.
Gestoken in een
witte doktersjas doet Alette Sijbring
in niets denken aan een waterpoloster.
Toch was zij een van de speelsters
die in Peking voor één van de
mooiste sportmomenten van het jaar
zorgde: goud na een zinderende finale
tegen Amerika. Het luidde meteen
ook het einde van haar interlandcarrière
in. Sijbring pakte haar studie
geneeskunde weer op en loopt nu coschappen
op de KNO-afdeling in het
Slotervaartziekenhuis.
Zodra mensen te horen krijgen dat
Sijbring deel uitmaakte van het gouden
team beginnen ze haar te vertellen
waar en hoe ze de finale tegen
Amerika beleefd hebben, zegt Sijbring.
Lachend: ‘Ze zeggen dan: onze
afdeling lag stil toen jullie speelden,
iedereen zat voor de tv. Een vriend
vertelde me dat hij een bekende tegenkwam
op straat. Hij wilde hem
begroeten, maar die jongen reed keihard
door. ‘Het waterpolo begint zo,
ik moet op tijd zijn,’ riep hij in het
voorbij gaan. Prachtig toch dat iedereen
zo heeft zo heeft meegeleefd?’
Zelfs NOS-presentator Jack van
Gelder spoedde zich in Peking naar
het olympische zwembad. Het was
zijn eerste waterpolowedstrijd ooit,
vertelde hij destijds op tv. Het zal
ANP
Alette Sijbring in het Slotervaartziekenhuis, op het sportgala en in Peking.
‘Ik heb mijn verstandskiezen
laten trekken om daarmee
geen risico te lopen in Peking.’
voorlopig waarschijnlijk zijn laatste
zijn geweest ook, want waterpolo is
weer terug bij af; een familiesport pur
sang.
Sijbring knikt. ‘Het is een hype geweest.
Dat is ook logisch. Het is de
Olympische Spelen, iedereen beleeft
dat heel kort, maar intens. De hockeydames
zie je toch ook niet heel
veel meer op tv? Het is dat daar wat
knappe meiden rondlopen die af en
toe op een cover staan. Wat dat betreft
hebben wij ons imago tegen: dat
van meiden in strakke badpakken die
zo’n rare cap dragen. Wellicht kan
ons imago sexier. Maar met dat soort
dingen hou ik me niet bezig. Ik ben
met waterpolo begonnen omdat ik
het een mooie sport vond en het
hoogste wilde bereiken. Niet om veel
op tv te komen.’
Het succes van de waterpolodames
komt voor een groot deel op het
conto van coach Robin van Galen, de
architect van het gouden bouwwerk.
Hij begon in 2006 opnieuw met een
fulltime trainingsprogramma om de
laatste stap naar de wereldtop te maken.
De vrouwen verbleven in de
Zeister bossen, zonder afleiding, in
kleine kamers, met stapelbedden. De
opofferingen gingen ver. ‘Ik heb mijn
verstandskiezen laten trekken, net als
mijn teamgenoten, om niet het risico
te lopen daar in Peking last van te krijgen.
Medestudenten maken nog weleens
het grapje: waarom heb je je
blinde darm niet meteen weg laten
halen?’
Sijbrings sociale leven lag stil.
Geen feestjes of verjaardagen meer.
En slechts bij hoge uitzondering een
biertje of een wijntje. Ze noemt die
opofferingen Spartaans. ‘Ik heb mezelf
even buiten de maatschappij geparkeerd.’
Niet iedereen snapte dat ze
haar studie had stopgezet. ‘In mijn
directe omgeving werden openlijk
twijfels geuit. Vergeet ook niet dat tot
aan afgelopen zomer waterpolo
nooit iets had gewonnen op een groot
toernooi. Toen Peking eenmaal in
zicht kwam, werd het al iets aannemelijker.
En eenmaal met die plak in
handen, hoorde ik niemand meer.’
Ze herinnert zich het volkslied, de
uitzending bij Mart Smeets en de huldiging
in het Holland Heineken
House. Om vier uur lag ze die avond
van de finale op bed, doodop. ‘Pas
daarna, de volgende drie avonden,
was het echt feesten geblazen. Het
Heineken House was veel te vroeg
dicht, we gingen dan door naar Bar
Street. En als het weer licht was, keerden
we terug naar het olympisch
dorp, ontbijten bij McDonald’s.’
CHRISTIAAN KROP
ANP
De festiviteiten nadien beleefde Sijbring
in een roes. Ze ging naar de koningin
en werd gehuldigd door de
gemeente Utrecht. Na een korte vakantie
ging ze weer over tot de orde
van de dag: co-schappen lopen het
Meander Medisch Centrum in
Amersfoort.
‘In aanloop naar de Spelen dacht
ik soms: waar ben ik mee bezig? Ik
hoefde me nergens in te verdiepen,
alleen maar oogkleppen op en recht
vooruit op het doel af. Het is prachtig
dat ik op het hoogste podium heb
kunnen acteren. Maar ik ben blij dat
ik nu co-schappen kan gaan lopen.
Arts worden is een stuk zinvoller dan
waterpoloën. Ik kan niet mijn hele
leven lang op die gouden medaille
teren.’ 1
Jaaroverzicht 2008
SEPTEMBER
Het ambulancepersoneel in
3
Amsterdam legt het werk
neer. Ze zijn de bedreigingen door
met name allochtone jongeren
spuugzat. Burgemeester Cohen
geeft ze groot gelijk en haalt hard
uit naar de usual suspects.
Onder druk van TROS Radar
6
en de Consumentenbond
stopt RTL met het programma
Astro-TV. De medewerkers die de
kijkers adviezen gaven, bleken
helemaal niet over paranormale
gaven te beschikken!
7
In Uruzgan sneuvelt soldaat der
eerste klasse Jos ten Brinke.
Ernstige verzakking van een
10
rijtje huizen aan de Vijzelgracht.
Even hangt de Amsterdamse metro
aan een zijden draadje. Maar er is al
te veel geld aan uitgegeven.
Nog meer falend graafwerk.
10
Diep onder de grond van het
Zwitserse Genève gaat de Large
Hadron Collider van start. Na de druk
ANP
10
op de knop volgt een kort feestje en
een daverende knal – en het ding ligt
nog steeds stil.
NRC Handelsblad heeft alweer
13
schijt aan de Haagse journalistieke
mores en publiceert details uit
de ‘geheime’ miljoenennota.
De Amerikaanse private bank
15
Lehman Brothers gaat ten onder.
De Amerikaanse overheid had geweigerd
bij te springen.
16
Prinsjesdag. Weer veel belachelijke
hoedjes te zien maar geen
nieuws. Het kabinet weigert koppig
van een crisis te spreken.
De ziekenhuizen in Emmeloord
en Lelystad mogen van
17
de inspectie niet meer opereren.
Dat gebeurde daar namelijk praktisch
in de open lucht.
Na enige maanden van politiek
correcte stilte, dit in ver-
18
band met de Olympische Spelen,
barst het Chinese melkschandaal
nu echt goed los. Steeds meer berichten
over doodzieke kinderen,
ook van buiten China.
De leukste ontboezeming
Oud-wielrenner Maarten Ducrot doet een
dubbelzinnige bekentenis: ‘Ik gebruik nu
meer doping dan toen ik nog koerste.’
Het grootste probleem
Oud-voetballer Marco van Basten heeft het er maar
moeilijk mee. ‘Ik probeer gewoon normaal te doen.
Dat lukt niet echt.’
De gezelligste toeschouwers
Oud-bondscoach Jan Zwartkruis over het WK in
1978 in Argentinië: ‘Die soldaten stonden daar niet
met pistolen, maar met mitrailleurs hè.’

16
Het Jaar
Oud & nieuw Youp van ’t Hek
Dit land is
krankzinnig
Op oudejaarsavond zendt de
VARA de voorstelling Troost van
Youp van ’t Hek uit. ‘Ik wil het
publiek, meer nog dan vroeger,
onbedaarlijk hard laten lachen.’
Alexander Nijeboer
AMSTERDAM
...
Joseph Jacobus Marie van
’t Hek (Naarden, 1954) staat
sinds 1973 op de planken. Beroep:
volkskomiek. Op oudejaarsavond
doet hij bij de
VARA de oudejaarsconference.
‘De enige echte’, zoals hij zelf
zegt.
‘Het cabaret is de afgelopen jaren
veranderd’, zegt Van ’t Hek in een Amsterdams
café. ‘Het is vluchtiger geworden,
net als de maatschappij. Cabaret
is entertainment geworden. Ik
ben nog een van de weinigen die vanuit
een grondmening cabaret maakt.
Uit verontwaardiging. Dat zie ik nog
maar zelden.’
De oudejaarsconference wordt
vaak aangehaald als voorbeeld van de
teloorgang van het spraakmakende
cabaret. Het aanbod aan conferences
is dit jaar groter dan ooit. Was de traditie
decennia voorbehouden aan de
grote namen (Wim Kan, Seth Gaaikema,
Freek de Jonge, Youp van ’t Hek
en Lebbis & Jansen), tegenwoordig
lijkt de conference het metier van iedere
cabaretier die op oudejaarsavond
nog niet onder de pannen is.
Guido Weijers doet zijn oudejaarsvoorstelling
bij SBS6, Dolf Jansen
staat voor het eerst rond oud en nieuw
solo (zonder Lebbis) op het podium
en verder blikken Arie Koomen en
Sjaak Bral terug op het afgelopen
jaar.
In Het Parool schreef columnist
Ronald Ockhuysen eind vorige
maand een scherpe column over de
teloorgang van de oudejaarsconference
als traditie. Naast de wildgroei
aan cabaretiers is grappen maken allang
niet meer het domein van de cabaretier
alleen, constateert Ockhuysen.
Het cabaret ondervindt grote
concurrentie van bijvoorbeeld internet,
waar allerhande particulieren
zich in grappen verpakte meningen
aanmeten.
In een Amsterdams café reageert
Van ’t Hek gelaten. ‘De impact is inderdaad
veranderd. Dit jaar zijn er
wel zes of zeven oudejaarsconferenciers.
Vroeger toen er nog maar twee
netten waren, keken er elf miljoen
mensen naar Wim Kan. Nu trek ik op
oudejaarsavond anderhalf miljoen
kijkers. De cijfers van vroeger haalt
niemand meer.’
Even leken die grote twee van het
cabaret – Youp van ’t Hek en Freek de
Jonge – de oudejaarsconference te
laten voor wat het was: een versleten
traditie. Vorig jaar hield Van ’t Hek
zich afzijdig, terwijl De Jonge de conference
zelfs publiekelijk afzwoer.
Maar hij houdt van het ‘kortebaanwerk’
van iedere avond nieuwe grappen
uitproberen en de allerbeste gebruiken
om op oudejaarsavond in
anderhalf uur het jaar door te nemen.
Vandaar dat hij terug is.
Schaamte en troost
De oudejaarsconference draait om
schaamte en troost zoeken. Van ’t Hek
vertelt het verhaal van een oude
vrouw die boven haar televisie een
schilderij heeft hangen van een vrouw
die zich schaamt. In de voorstelling
laat hij de oude vrouw zeggen dat zij
de laatste jaren steeds vaker naar het
schilderij kijkt dan naar de televisie.
De anekdote van het schilderij verbeeldt
de schaamte, de grappen bieden
troost.
Troost voor een land dat zich volgens
Van ’t Hek heeft overgeleverd
aan de waanzin. ‘Er is toch iets met
een land aan de hand als volwassen
mensen in een land 24 miljoen welpies
gaan verdelen,’ schetst Van ’t Hek.
‘Ik probeer de volstrekte krankzinnigheid
van alledaagse beelden te schetsen.
Honderdduizend mensen die
zonder kaartje naar Basel afreizen:
verklede mannen van mijn leeftijd
die vervolgens in die stad een paar
dagen helemaal losgaan. Als je zoiets
ziet, kun je maar één conclusie trekken:
met dit land is iets aan de hand.
Wat er aan de hand is, weet ik ook
niet. Ik kan alleen maar laten zien
hoe krankzinnig dat is.’
De onschuldige voorbeelden van
waanzin krijgen een scherp vervolg.
De cabaretier ruimt veel tijd in voor
de bestuurders van ABN Amro die,
vlak voordat het bedrijf werd verkocht,
nog een flinke graai in de kas
deden. De ongegeneerde hebzucht
van topman Rijkman Groenink is een
van de zaken die Van ’t Hek het afgelopen
jaar persoonlijk het meest
schokte.
Mavo-diploma
‘Ik las het boek De prooi over de ondergang
van ABN Amro. Daarin lees
je hoe het management met tweehonderd
man op de valreep nog even
een miljard euro uit het bedrijf rooft
en vervolgens ruziet over wie de nieuwe
combinatiebank Fortis-ABN
AMRO mag gaan leiden. Die hebzucht
is van kleuterklasniveau.’
De oudejaarsconference is een
lappendeken van grappen geworden,
een echte rode draad kent de voorstelling
niet. ‘Ik wilde nu eens niet
een klassieke oudejaarsconference
maken met een opgeheven vinger,
een moraliserend betoog. Dat is al zo
vaak gedaan. Ik vraag me tijdens de
conference wel hardop allerlei zaken
af, dan hoop ik dat het publiek zich
die vragen ook stelt, maar ik geef geen
antwoorden meer. Dat mag je ook
niet van mij verwachten. Ik ben een
‘Er is toch iets aan de hand
als volwassen mensen
24 miljoen welpies verdelen.’
FRANK GROELIKEN
Als jongetjes onder het mes
19
mogen, dan mogen meisjes
ook best (lichtjes) besneden worden,
zo schrijven twee artsen in
het vakblad Medisch Contact.
De kredietcrisis bereikt haar
20
eerste hoogtepunt. De Amerikaanse
regering besluit 700 miljard
dollar apart te zetten voor de
noodlijdende financiële sector.
Aanvankelijk is dit geld bedoeld
om grote hoeveelheden vergiftigde
hypotheken op te kopen; later
wordt het, net als in de Europese
landen, ingezet voor de ondersteuning
(lees: nationalisering) van
zwakke banken.
Een nieuwe aflevering in een
22
taaie Haagse soap. Vijf vervoersorganisaties
stappen uit het overleg
met het ministerie van VWS over de
ov-chipkaart. Zo wordt het nooit wat,
zeggen ze.
Presidentskandidaat John
25
McCain gaat naar Washington
en stelt tegenstander Barack Obama
voor om tijdelijk te stoppen met campagnevoeren
in verband met de kredietcrisis.
Obama weigert beleefd.
ANP
22
Jaaroverzicht 2008
OKTOBER
Samir A. wordt veroordeeld tot
2
negen jaar wegens deelname
aan een terroristische organisatie en
het voorbereiden van aanslagen op
politici.
Steve Fossett blijkt inderdaad
2
gecrasht en omgekomen.
Jammer van al die mooie speculaties
over zijn mysterieuze verdwijning.
7
De Hoge Raad schrijft juridische
geschiedenis. Zij oordeelt dat de
zaak van verpleegster Lucia de B.
heropend moet worden.
De kredietcrisis wordt een
10
wereldwijde crisis. Overal
gaan de effectenbeurzen onderuit,
om voorlopig niet meer te herstellen.
Een ziekenhuis in Springfield,
10
in de staat Massachusetts,
besluit een raam te vervangen.
Velen beweren dat ze in het spiegelende
glas Maria hebben zien
verschijnen. De geruchten leidden
tot een ware stormloop waardoor
Krankzinnig Nederland (1)
‘Dit is absoluut schandelijk. Je blijft met je
poten van hulpverleners af’, zegt Job Cohen in
september, na geweld tegen hulpverleners.
Krankzinnig Nederland (2)
‘Het is in Nederland blijkbaar gemakkelijker
een Emmy te krijgen dan een nieuwe nier.’ BNNvoorzitter
Patrick Lodiers over zijn Emmy Award.
Krankzinnig Nederland (3)
Minister Ab Klink legde een klein bommetje onder de
gezondheidszorg door te zeggen: ‘Goede zorg in
Nederlandse ziekenhuizen is niet vanzelfsprekend.’

Het Jaar
17
‘De ongegeneerde hebzucht
van Rijkman Groenink heeft
me het meest geschokt.’
jongen met een mavo-diploma.’
Van ’t Hek is sinds drie decennia
een van de publieksfavorieten van
het cabaret. Eind jaren negentig
merkte hij de keerzijde. Opeens zat er
een ‘totaal verkeerd publiek’ bij hem
in de zaal. Het publiek scandeerde
‘Youpie!’, ‘Tsjakka!’, en zette voor de
voorstelling een wave in. ‘Ik werd
daar heel verdrietig van en overwoog
te stoppen.’ Hij bleef voorstellingen
maken, maar verwijderde de platte
kretologie. ‘Al snel gonsde het rond,
Youp van ’t Hek is al lang niet meer zo
grappig als vroeger.’
Bang dat zijn populariteit eens ophoudt
is hij niet. ‘Ik ga naar de opera,
naar het concertgebouw, naar het
voetballen, heb kinderen op de middelbare
school en vrienden in totaal
andere werelden dan het cabaret. Ik
sta midden in het leven, zou er eerder
bang voor zijn als ik nog heel krampachtig
grappig moet worden.’
Aartsrivaal Freek de Jonge bestempelde
enkele jaren geleden het cabaret
als ‘ten dode opgeschreven’ en
richtte zich op meer toneelmatige
voorstellingen in het circuit van kleinere
zalen. ‘Dat is volgens mij ook
wel noodgedwongen. Hij kreeg de
grote zalen niet meer uitverkocht.’
Het lazarus werken
Van ’t Hek erkent dat hij er ook over
nadenkt om terug te gaan naar kleinere
zalen. Hij wil nog een grote show
maken, die Omdat de nacht… gaat heten
en waarmee hij zes weken in Carré
zal staan. Daarna valt het doek.
‘Tegen die tijd zijn de kinderen uit
huis en kan ik anders gaan leven. De
grote tournees behoren dan tot het
verleden. Voor deze conference gaf ik
een aantal try-outs in zalen waar de
directeur nog helpt bij het kaartjesscheuren.
Ik kwam op met niets,
maakte contact met de zaal en werkte
me anderhalf uur het lazarus om ze
onbedaarlijk te laten lachen. Na afloop
waren het publiek en ik zielsgelukkig.’
Van ’t Hek denkt dat de kans
groot is dat hij zich na Omdat de
nacht… alleen nog richt op de oudejaarsconferences.
In Troost toont Van’t Hek zich als
vanouds een geboren pessimist. ‘Op
mijn twaalfde begon ik kranten te lezen
en sindsdien ben ik pessimistisch.
Ik heb absoluut niet het gevoel
dat ik nog ga meemaken dat de problemen
in het Midden-Oosten zullen
worden opgelost.’
‘Het klinkt cynisch, maar mijn generatie
schrikt niet meer van de beelden
uit Congo. Wij hebben Biafra al
gehad.’ In het West-Afrikaanse land
Biafra kwamen eind jaren zestig ongeveer
twee miljoen mensen om als
gevolg van een burgeroorlog en hongersnood.
‘Je merkt dat dergelijke
beelden maken dat je onverschilliger
wordt.’
De afgelopen jaren is hij zijn pretenties
verloren. ‘Vroeger dacht ik dat
als ik in Zwolle een tirade hield over
een misstand in de stad, het gemeentebestuur
de volgende dag zou aftreden.
In zo’n stad wonen honderdduizend
mensen. Als ik daar een avond
sta, hebben al snel 99.000 mensen
mij niet gezien. Die gedachte relativeert
veel. Als ik met mijn oudejaarsconference
1,5 miljoen kijkers haal,
dan hebben altijd nog 14,5 miljoen
mensen mij niet gezien.’
De relativerende toon van vandaag
is inherent aan het ouder worden.
‘Ik heb mijn ouders en enkele
goede vrienden begraven, kinderen
gekregen en sta anders in het leven
dan vroeger.’ Hij herinnert zich een
incident, enkele weken voor het interview,
in Zwolle. ‘Na de voorstelling
bleek dat we niet gelijk terug konden,
maar om moesten rijden omdat de
snelweg was afgesloten – naar later
BOB BRONSHOFF
bleek vanwege een ongeluk. Ik loop
dan in de kleedkamer te balen. Dan
blijkt de volgende ochtend dat bij dat
ongeluk een heel gezin is omgekomen.
Op zo’n moment schaam ik me
kapot.’
Toch is de voornaamste kritiek op
Van ’t Hek dat hij al twintig jaar hetzelfde
idioom hanteert om zijn publiek
te laten lachen, hij zichzelf nauwelijks
vernieuwt en zijn humor
sleets wordt. Het feit dat hij zich als
persoonlijkheid ontwikkelt, is in zijn
voorstellingen nauwelijks zichtbaar.
Van ’t Hek is het met die kritiek niet
eens. Wat is er op tegen dat iemand
doet waar hij goed in is, vraagt hij
zich hardop af. ‘Afgelopen zondag
zag ik Leonard Cohen in het Parijse
theater Olympia. Hij zong alleen
maar nummers die hij al twintig jaar
zingt. De tranen sprongen me weer in
de ogen. Kippenvel.’
Geen vrijblijvende lach
Van ‘t Hek vindt wel dat hij de laatste
jaren een belangrijke ontwikkeling
doormaakt. ‘Ik wil het publiek, meer
nog dan vroeger, onbedaarlijk hard
laten lachen, maar het mag niet vrijblijvend
zijn.’ De lach is een belangrijk
instrument om mensen te raken,
vindt hij. ‘Wim Kan vroeg zich vroeger
altijd af of er was gelachen. Dat is
voor mij het wezen van cabaret.
In de oudejaarsconference laat ik
mensen hard lachen als ik het beeld
schets van mensen die in winkelcentra
alleen nog maar kunnen shoppen
om het shoppen, maar niet omdat zij
iets nodig hebben. Het publiek denkt
dan: zo iemand is ook debiel. Als ze
zijn uitgelachen, komen de meesten
erachter dat het gaat over de totale
verzadiging. Dat leidt tot een bizar
soort overconsumentisme van mensen
die voor een half procentje meer
hun spaargeld naar IJsland brengen
en banken die enorme risico’s namen
om nog meer te verdienen.’
Na de lach moet er stof tot nadenken
overblijven, dat is volgens de cabaretier
het wezen van een goede
oudejaarsconference. ‘Ik hoop dat als
mensen in het nieuwe jaar de krant
openslaan en weer lezen dat er een
topman is die 26 miljoen heeft mee
gegraaid of een bank is omgevallen,
ze zullen terugdenken aan de oudejaarsconference
om zelf tot de conclusie
te komen dat de waanzin weer
heeft toegeslagen.’ 1
‘Als ik een tirade hield over
een misstand, dacht ik dat de
gemeenteraad zou vallen.’
het ziekenhuis niet meer normaal
kon functioneren.
Zijn er eindelijk foto’s waar de
14
Noord-Koreaanse leider Kim
Jong Il fris opstaat, zijn ze volgens
deskundigen vals!
Rotterdam kiest Ahmed
16
Aboutaleb als burgemeester.
Een dreigende ruzie binnen Leefbaar
Rotterdam wordt snel gesust.
De politie op Bonaire vindt
17
het lijk van de al een maand
vermiste Marlies van der Kouwe.
ANP
16
Jaaroverzicht 2008
NOVEMBER
4
Yes, he can. Barack Obama
verslaat John McCain.
Amerikaanse soldaten overvallen
een Afghaanse bruiloft. Er
5
vallen enige tientallen doden.
In Oost-Congo vlamt de oorlog
7
weer op. Met dank aan buurland
Rwanda.
10
De regering van de Malediven,
een eilandengroep in de Indische
Oceaan, koopt elders grote stukken
grond aan om de eilandbevolking
te kunnen verhuizen mocht
de zeespiegel, vanwege het broeikaseffect,
de komende eeuw ernstig
gaan stijgen.
Is een vage herinnering aan
12
een prikje in je bil het bewijs
voor een poging tot besmetting
met het hiv-virus? De rechter weet
het ook niet goed en de straffen in
de hilarische Groningse hiv-zaak
vallen veel lager uit dan het OM
had gewild. Justitie gaat in hoger
beroep.
Krankzinnig Nederland (4)
‘Het is fouter dan fout dat dit kon gebeuren’, vond
Schiphol-directeur Cerfontaine na de undercoveractie
van Alberto Stegeman op de luchthaven.
Niet alleen Rijkman profiteerde
‘De kredietcrisis kwam voor hem als een geschenk uit
de hemel’, zei Jozias van Aartsen over Wouter Bos
tijdens de uitreiking van politicus van het jaar.
Bos werd sponsor van z’n cluppie
Feyenoord-fan Bos, na de overname van Fortis: ‘Met
de directie van Feyenoord heb ik geregeld dat op de
shirts niet langer Fortis maar Schatkist zal staan.’

18
Het Jaar
Amerika
Man van de Button,
Barack Obama
Al was het maar omdat van hem de meeste prullaria
van een presidentskandidaat ooit werden verkocht.
Obama leek het afgelopen jaar meer popidool dan
politicus, eerder halfgod dan mens. Nog één keer
genieten, volgend jaar zal de roes over zijn.
‘Yes, we can!’

Het Jaar
19
‘Change we can
believe in.’
Wouter Bos heeft de smaak te
13
pakken. Na op 3 oktober de
Belgische regering te hebben geschoffeerd
(door het Nederlandse
deel van Fortis te nationaliseren),
krijgt Ella Vogelaar, minister van
Wonen, Wijken en Integratie, in
november te horen dat ze niet
langer gewenst is. Ook aan deze
ingreep gingen maanden van
geheime voorbereiding vooraf.
Wie gunt het hem niet?
14
Thomas Beatie, de man die
al eens zwanger was en een kind
baarde, blijkt weer zwanger.
De vuile oorlog tussen Klink en
18
de kroeg verhardt. De minister
dreigt met harde maatregelen tegen
kroegbazen die toch asbakken neerzetten.
19
Heel veel sneeuw. Gigantische
files. Negen doden.
De drie grote Amerikaanse autofabrikanten
(General Motors,
19
Ford en Chrysler) waarschuwen de
Amerikaanse overheid dat de autoverkopen
dramatisch zijn gedaald en
dat ze op omvallen staan. Bush leent
ze later 17 miljard dollar.
EPA
20
De al jaren lastige Somalische
20
piraten hebben eindelijk de
jackpot gewonnen: een Saoedische
supertanker.
De onlusten in Thailand
26
bereiken een hoogtepunt.
Tegenstanders van premier
Somchai bezetten dagenlang het
vliegveld van Bangkok.
Een groep terroristen uit Pakistan
zaait dood en verderf
26
in de Indiase stad Mumbai. Ruim
honderd doden. Tegenmaatregelen
laten (te) lang op zich wachten.
John McCain
‘Ik slaap als een baby: ik slaap twee uur, word
wakker en huil; slaap twee uur, word wakker en huil.’
(Over zijn verkiezingsnederlaag)
Silvio Berlusconi
‘Ik voorzie geen problemen tussen Obama en
Medvedev. Net als hij is Obama knap, jong en
zongebruind. (Over relatie Rusland-Amerika)
George W. Bush
‘Voordat een of andere slimmerik ooit uitvogelt
wat er in mijn Oval Office heeft plaatsgevonden,
ben ik allang weg.’

20
Het Jaar
Slavendrijver Peter R. de Vries
‘Misschien stop ik er wel mee’
Hij won een Emmy met de reportage over Joran van der
Sloots betrokkenheid bij de verdwijning van Natalee
Holloway. ‘Ik heb meer macht dan een officier van justitie.’
Mark Koster
AMSTERDAM
...De meest bekeken
programmamaker
van 2008
luncht vandaag
met één krentenbol
en een kopje
thee. Alleen. In
zijn kamer bij Endemol. Op de witte
bank bij zijn jaloersmakend netjes
ingerichte archiefkast.
Peter R. de Vries, de man van zeven
miljoen kijkers, ritselt het broodje uit
een plastic zakje met de nieuwsgierige
voldoening van een schooljongen.
‘Normaal ga ik naar de kantine hoor,
jongens’, lacht de Emmy-award winnende
misdaadverslaggever bijna
betrapt.
Peter R. de Vries is in een bijzonder
goed humeur. De 52-jarige misdaadverslaggever,
die dit jaar opzien baarde
met de Joran-uitzendingen en zijn
gelijk bevestigt zag met de ontknoping
in de Puttense moordzaak, lijkt
Crimefighter
van het jaar
FRANK GROELIKEN
in niets op de tv-speurder die met een
vermanende wijsvinger onrecht te lijf
gaat. ‘Is dat mijn imago? Oh. What
you see is what you get. Ik ga me niet
verloochenen. Kán ik ook helemaal
niet.’ Dan, met reflectieve stem: ‘Ik
ben eigenlijk een heel tolerante man.
Bij mij is het uiteindelijk toch: tout
savoir c’est tout pardonner. Als je alles
weet, kun je vergeven. Bij moordzaken
kan ik me soms goed in de dader
inleven. Dan heeft een man zijn
vrouw vermoord, maar hoor je tijdens
de rechtszaak hoe zij hem jarenlang
heeft getreiterd en vernederd.
Man, ik had allang dat broodmes gepakt.’
Wat ís dit? Peter R., de misdaaddominee
die oordeelt over goed en
kwaad, die mild wordt? ’Misschien
ben ik over twee jaar wel weg. Dan sta
ik niet meer in de piste’, zegt hij. ‘Je
moet een kéér stoppen toch? Dertig
jaar heb ik op de barricaden gestaan.
Nooit een half jaartje zeilen ofzo. Dat
vergt veel energie, zeker dit jaar. Je
moest op vele borden tegelijk schaken.
Pers te woord staan, vliegtuig in,
vliegtuig uit én nieuwe afleveringen
opnemen. Zoiets trekt een wissel op
je. Het gaat om zaken van leven en
dood. Je spreekt met getraumatiseerde
familieleden. Ik sleep een net met
nazorggevallen achter me aan.’
De Joran-hype overviel hem. ‘Journalisten
die nooit iets aan misdaad
doen, begonnen zich ineens te bemoeien
met deze zaak. In een vergelijkbaar
drama als Gemma van der
Boom (een meisje dat net als Natalee
Holloway spoorloos verdween) was
er niemand die reageerde, terwijl ik
daar net zoveel moeite in heb gestoken.
De ontknoping van de Puttense
moordzaak heeft voor mij persoonlijk
meer betekenis – De Vries toonde
aan dat de twee verdachten vrijuit
moesten gaan, red – dan Joran. Dat
was mijn moment van het jaar.’
Peter Rudolf de Vries groeide op in
een gereformeerd gezin met zes kinderen
in Amstelveen. Vader de Vries
was, bleek na zijn dood, in de oorlog
betrokken bij een verzetsactie waarbij
Duitsers werden geliquideerd. Zet
zijn zoon het werk voort met gewroet
in duistere zaken? Ontwijkt de vraag:
‘Wat mijn vader heeft gedaan is nooit
opgehelderd. In zijn oude BVD-files
stond niks’, zegt hij. Dan droog:
Jaaroverzicht 2008
DECEMBER
Klink weer. Het ‘paddoverbod’
1
gaat in. Maar Job Cohen begrijpt
niets van de nieuwe wet en
laat de politie voorlopig niks controleren.
Wat is een gevaarlijke
paddenstoel? De Tweede Kamer filosofeert
over speciale ‘paddoteams’
die verdachte hoedjes moeten
proeven.
De rust keert terug in het koude
Noorden. Johnny B., ver-
1
dacht van het aansteken van vele
brandjes in ’t Zandt, krijgt twee jaar
gevangenisstraf.
4
Ziekenhuizen in Zimbabwe slaan
alarm. Er is sprake van een cholera-epidemie.
De oplossing is in wezen
heel eenvoudig: drink schoon water
(en geef de kleinsten wat suiker),
maar zelfs dat is in het Zimbabwe van
Robbert Mugabe niet langer voorradig.
5
Sinterklaas is morgen jarig, maar
premier Balkenende komt de
sfeer bederven. Na weken van zonnige
praatjes waarschuwt hij nu voor
een economische recessie.
Het Israëlische leger ontruimt
5
een illegale nederzetting in
Hebron. De dakloze kolonisten overvallen
daarna Palestijnse burgers.
De Griekse politie schiet een
7
15-jarige jongen dood. Het is het
begin van wekenlange rellen.
Het OM had de onthullingen van
8
klokkenluider Ad Bos over
bouwfraude niet stiekem mogen gebruiken
om Bos zèlf te vervolgen, zo
oordeelt de rechter. Bos eist nu tien
miljoen euro schadevergoeding.
Astronomen weten het nu zeker:
10
in het hart van ons melkwegstelsel
zit een kolossaal zwart gat dat
ons op een mooie dag gaat opvreten.
Door een overeenkomst met de
11
failliete IJslandse Landsbanki
kan De Nederlandse Bank beginnen
met het uitbetalen van vergoedingen
aan Nederlandse gedupeerden.
De Iraakse journalist Muntadar
14
Al-Zaidi gooit president Bush
twee schoenen naar zijn hoofd. Bush
EPA 7
De zaak van het jaar
‘Ik maak een einde aan het mysterie’, aldus Peter R.
de Vries voor zijn roemruchte uitzending over de
moord op de Amerikaanse Natalee Holloway.
Fieeeees, coño!
‘In een keer deed ze niks meer’, vertelde Joran van der
Sloot in het zicht van een verborgen camera. ‘De oceaan
is groot. Als ze dat meisje vinden, ben ik de lul.’
Het ging écht niet om het geld
Patrick van der Eem, die Van der Sloot de ‘bekentenis’
ontlokte: ‘Ik walgde van hem en kon hem soms wel
iets aandoen. Maar ik moest dit volbrengen.’

Het Jaar
21
‘Maar mijn opvoeding heeft me zeker
iets bijgebracht waardoor ik nu sta
waar ik sta.’
Met de huidige christen-socialistische
regering heeft hij geen enkele
klik. Hij illustreert zijn afkeer met
een voorbeeld: ‘Als ik zo’n Rouvoet
op de Antillen zie in zo’n donker gereformeerd
pak in de brandende zon,
met van die dikke schoenen aan,
denk ik: doe eens een leuk zomertenue
aan! Dat symboliseert hoe zo
iemand in elkaar zit.’
In zijn privéleven is De Vries eerder
hippieachtig dan de afgeknepen superspeurder
waar sommigen hem
voor aanzien. Hij is een voorstander
van legalisering van softdrugs. In zijn
verkiezingspamflet in 2005 pleitte hij
zelfs tegen de financiering van ‘bijzonder
(lees: christelijk) onderwijs’
en in huiselijke kring hanteert hij de
omgangsvormen van het vrije huwelijk.
‘Ja, en mijn vrouw (een kunstenares
die onder meer vrouwelijk naakt
schildert) geniet dus dezelfde privileges
als ik’, verduidelijkt hij.
Van ongecontroleerd machismo is
de misdaadjournalist wars. Ondanks
zijn gespierde torso, die hij drie keer
per week afbeult in de sportschool,
gedroeg hij zich als een gentleman
toen plaaggeest Steve Brown hem een
trap onder zijn billen gaf. ‘Ik had hem
aangekund’, zegt hij, ‘maar ik heb
geen zin om met de knoopjes van
mijn hemd en een bloedlip voor het
oog van de camera over straat te rollen
en dat iedereen zegt: die De Vries
is ook een agressief mannetje hoor.’
De oudejaarsgedachten nopen
hem echter wel te beslissen wat hij de
volgende seizoenen gaat doen. Na
zijn mislukte poging een politieke
carrière te starten en de afwijzing na
zijn open sollicitatie bij Ajax, beraadt
hij zich op de toekomst. Keert hij terug
op het Binnenhof nu de helft van
Nederland hem in actie heeft gezien
met Joran? ‘Nee’, zegt hij resoluut.
Stilte. ‘Nee. Gaat niet gebeuren.’
Wat dan wél? ‘Ik heb nog geen
idee. Ik moet in januari met Endemol
praten over de verlenging van mijn
contract dat in juni afloopt. Daar
moet iets bij.’ De sterspeler kent zijn
marktwaarde, maar is realistisch genoeg
om te weten dat de Endemol en
SBS ook aan winstdoelstellingen
moeten voldoen. ‘Dit is een duur
programma. Achttien man op de payroll,
nog zonder de kosten aan camera
en montage’, somt hij op. ‘We zijn
een vlaggenschip, net als het RTL
Journaal en Hart van Nederland, maar
hoe lang wil je dat financieren in deze
tijd?’
Hoeveel wil hij erbij? ‘Oh, zelf
hoef ik niets. Met mij gaat het heus
wel goed. Mijn zorg: kan ik goede
mensen houden? Dat moet wel worden
betaald’, zegt hij. Dan met zelfkennis:
‘Ik ben een lastig man om
mee te werken, een slavendrijver. Ik
weet dat mensen soms diep moeten
blijkt over uitstekende
reflexen te beschikken.
Rob de Nijs verschijnt alweer
voor de rechter. Zijn
16
ex-vrouw Belinda Meuldijk blijft
weigeren zijn huis te verlaten.
Belinda wil geld zien, maar Rob is
te arm.
19
In Uruzgan sneuvelt sergeant
Mark Weijdt.
Het is einde oefening voor
22
de Belgische brokkenpiloot
annex premier Yves Leterme.
Carla Sarkozy
‘Jij bent mijn heer, mijn
schat, mijn orgie.’ Wacht
maar tot je Peter ziet.
zuchten. Maar als het om mijn personeel
gaat, ga ik er echt vóór liggen. Als
we naar LA vliegen wil ik business-class
en een tophotel, zeker als we dezelfde
dag meteen aan de bak moeten. Dat
vind ik een voorwaarde. Ik ben geen
zakenman, maar een journalist. Dat
Gratis Toestellen!
nu tot ruim 700,- voordeel
GRATIS
SAMSUNG E250
GRATIS
LG
KC550
+
Bluetooth
oth
Headset
GRATIS
T.W.V.4
T.W.V. 49,95
100
FRANK GROELIKEN
is altijd een strijd.’
Het zou dus kunnen zijn dat er
volgende seizoen geen Peter R. de
Vries op televisie is? ‘Dat zou kunnen.
Ik zit ook te denken aan andere programma’s,
aan een talkshow bijvoorbeeld,
waarbij ik wat meer in een vrije
MINUTEN
14,50
200
MINUTEN
24,50
7,25
JE BETAALT GEEN AANSLUITKOSTEN T.W.V. 52,50
OOK DE BEZORGING EN NUMMERBEHOUD ZIJN GRATIS
‘Ik ben een lastig man
om mee te werken, een
slavendrijver.’
rol kan opereren. Misschien ga ik wel
een boek schrijven.’
Staan zijn opvolgers klaar? Het afgelopen
jaren trad Alberto Stegeman
een paar keer uit zijn schaduw met
onthullende undercover reportages.
Hij verzit even. ‘Dat is geen misdaadjournalist.
Hij doet soms iets aan
misdaad en gebruikt verborgen camera’s.
Ik zet de verborgen camera
ook wel eens in, maar doe veel meer
feitenonderzoek.’
Treedt misschien zijn 19-jarige
zoon Royce in zijn voetsporen? De
Vries junior, die rechten gaat studeren,
heeft recent een bezoek gebracht
aan Heineken-ontvoerder Frans
Meijer in Paraguay, 14 jaar na de onverwachte
confrontatie met de misdaadreporter.
De toenmalige Panorama-verslaggever
onthulde de
GRATIS
NOKIA 6300
MINUTEN
24,50
4,75 200
woonplaats van de voortvluchtige
Meijer die daarna zijn straf alsnog
moest uitzitten. ‘Mijn zoon studeert
Spaans in Buenos Aires. Hij is 24 uur
met de bus naar Ascunsion gereden.
Meijers vrouw deed open, want ik
weet niet of Frans de beste herinneringen
aan de naam De Vries bewaart.’
Hij verhult zijn trots niet voor de
onverschrokken poging, maar hoopt
niet dat zijn zoon journalist wordt.
‘Altijd een belasting om ‘de zoon van’
te zijn.’ Misschien kan Royce straks
als officier ‘Jorans’ achter de tralies
krijgen die nu nog vrij rondlopen. Is
de macht van Vrouwe Justitia uiteindelijk
niet groter dan de macht van
zijn camera? ‘Ik ben veel machtiger
dan een doorsnee jurist of een officier
van justitie.’ 1
7,25
GRATIS
MDA Touch
200
MINUTEN
24,50
7,25
BEL GRATIS 0800-0770
OF VIA: WWW.GSMTOPDEAL.NL/PERS
icm T-Mobile Relax, 24 maanden lang tot maar liefst 70% korting op je abonnement

Alcohol onder de 16, natuurlijk niet.

Doe het zelf
23
ZWEEDS RAADSEL:
CRYPTOGRAM:
OPLOSSINGEN:
afscheider
hoofddeksel
wortel
groet
huisdier
5
zangvogel
brandgang
bestemming
hertachtig
dier
4
kweek
opstootje
1 2 3 4 5 6 7 8
8
emmer
afstammeling
papegaai
duivenhok
deel van
een trap
show
Engels
bier
band
een eik
van
schors
6 ontdoen
bloem
Horizontaal:
1. Guitige hijswerktuigen (8); 4. Om de vaart erin te houden in de optocht
(8); 6. Men speelt alleen een noot, verder niets (4); 8. Gevaarlijke rijzijde
(7); 9. Met deze stopplaatsen maakt men er weer een punt van (4); 10.
Vloeistof om op te maken? (8); 11. Spint alleen voor een autocoureur? (8).
Verticaal:
1. Door de rekening van een filmactrice (6); 2. Verschillend dreigement
(6); 3. Nog sterker, het is geen goede violist! (7); 5. Explosieve edelsteen
(7); 6. Mouwen omhoog voor de jacht! (6); 7. Zo is het niet beleefd, nietwaar?
(6).
PIRAMIDES: SUDOKU SUDOKU
Welke van de piramides A-D kan niet worden
gemaakt van de grote basisvorm?
2
uitroep
van herkenning
meteorologie
rivier in
Rusland
1
7
spoedig
3
nuttigen
2 9 8
8 2
7 4 3
5 4 3 1 6
1 7 9 4
5 3 7
3 5 1 6 9
6 7 2
8 1 5
7 4 8 9
8 1 4
3 1 2
6 7 5
2 5 6
8
8 9
4 9 7
De oplossingen van de puzzels
staan op de RTV-pagina’s elders in
deze krant.
Cryptogram
Horizontaal: 1.
Schalken; 4. rondgang;
6. solo; 8. riskant; 9.
pits; 10. raapolie; 11.
pitspoes.
Verticaal: 1. Streep; 2.
anders; 3. krasser; 5.
granaat; 6. stroop; 7.
onheus.
Anthony Fokkerweg 61
1059 CP Amsterdam
tel: 020 - 3460560
fax: 020 - 3460596
website:
www.depers.nl
distributie:
distributie@depers.nl
020-3460530
sales:
sales@depers.nl
020-3460512
7 5 4 6 8 3 9 1 2
1 2 9 7 5 4 6 3 8
3 8 6 1 2 9 5 7 4
5 3 8 4 1 2 7 9 6
9 4 7 3 6 8 1 2 5
2 6 1 9 7 5 4 8 3
8 9 2 5 4 7 3 6 1
6 7 5 2 3 1 8 4 9
4 1 3 8 9 6 2 5 7
marketing:
marketing@depers.nl
Piramides: A
Zweeds
KLAPDEUR
3 5 2 1 6 8 7 9 4
6 7 4 9 2 5 3 1 8
8 9 1 3 4 7 5 6 2
7 2 3 4 9 6 8 5 1
9 6 5 8 7 1 2 4 3
4 1 8 2 5 3 6 7 9
5 4 9 7 3 2 1 8 6
1 3 7 6 8 9 4 2 5
2 8 6 5 1 4 9 3 7
oprichter:
Cornelis van den Berg
uitgever:
Ben Rogmans
hoofdredactie:
Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
art direction:
Antoine Hamers
Dagblad De Pers is een
gratis kwaliteitskrant
die wordt verspreid via
NS-stations, Bruna-winkels, TNT
Business Points en kantoren. Kijk op
www.depers.nl voor een uitgebreid
overzicht van de distributiepunten.
Lezerscolumn
Bubbels
...
Motell Rijnen
E
r is niets leuker dan de kerstdagen
samen met je familie
of vrienden te vieren. Eindelijk
tijd voor elkaar, tijd om samen
een flûte sprankelende Spaanse
cava te drinken, op de Kerst en alvast
op het nieuwe jaar. Cava, want
we hebben inmiddels ontdekt dat
champagne niet lekkerder is maar
wel duurder. Tijd ook voor Japanse
sushi die de knapperige baguette
met brie en camembert hebben verdrongen.
Frankrijk komt er niet aan
te pas.
Eindelijk kunnen we het er een
keer met elkaar over hebben. We zetten
een flinke (kerst-)boom op. Over
hoe slecht het gaat met de economie,
het achterblijven van de groei, de
stijgende inflatie, de duurder wordende
verre vakanties en natuurlijk
over de gevolgen voor onszelf.
‘Weet je al dat ‘die-en-die’ gierend
failliet gaat?’
‘Sneu ja, maar toch wel een beetje
zijn eigen schuld. Het kon niet op…
Grote auto, groot huis, verre vakanties,
dan vraag je er toch om.’
‘Mijn idee. Dat gebeurt er als je als
nieuwe rijke alleen potverteert en
niet aan de toekomst denkt.’
‘Tja…, het komt nu wel dichtbij.’
‘Trouwens, wat vind je van die
Frogers en de voedselbank? Belachelijk
toch, klopt helemaal niets van.’
‘Symphonie Pathétique, denk ik.’
‘Ja, inderdaad, volkssentiment. Ze
spelen gewoon in op je schuldgevoel.
’t Is toch te gek voor woorden dat je
je tegenwoordig schuldig moet voelen
als je het goed hebt.’
‘Tja… alsof we dat niet allemaal
zelf verdiend hebben.’
‘Van mij mogen ze.’
‘Ze doen maar, zolang ze ons maar
met rust laten.’
‘Heb je al nagedacht over wat we
morgen kunnen doen?’
‘Ja toch, eerst het benefietgala
voor de zwerversopvang en daarna
het champagnebuffet bij jouw club.’
‘Champagne? Nee dank je…’
‘Op de geboorte van Jezus.’
‘Ja, gezellig!’ 1
Uw column in De Pers? Stuur uw
pennenvrucht (maximaal 350 woorden)
naar mijncolumn@depers.nl.
OPLOSSINGEN:
Cryptogram
Horizontaal: 1.
Schalken; 4. rondgang;
6. solo; 8. riskant; 9.
pits; 10. raapolie; 11.
pitspoes.
Verticaal: 1. Streep; 2.
anders; 3. krasser; 5.
granaat; 6. stroop; 7.
onheus.
7 5 4 6 8 3 9 1 2
1 2 9 7 5 4 6 3 8
3 8 6 1 2 9 5 7 4
5 3 8 4 1 2 7 9 6
9 4 7 3 6 8 1 2 5
2 6 1 9 7 5 4 8 3
8 9 2 5 4 7 3 6 1
6 7 5 2 3 1 8 4 9
4 1 3 8 9 6 2 5 7
Piramides: A
Zweeds
KLAPDEUR
7 2 3 4 9 6 8 5 1
9 6 5 8 7 1 2 4 3
4 1 8 2 5 3 6 7 9
5 4 9 7 3 2 1 8 6
1 3 7 6 8 9 4 2 5
2 8 6 5 1 4 9 3 7
3 5 2 1 6 8 7 9 4
6 7 4 9 2 5 3 1 8
8 9 1 3 4 7 5 6 2
111
Vandaag
Vandaag overheerst de bewolking en
misschien valt er lokaal wat lichte regen.
Verder een droge dag met temperaturen
van 6-7 graden. Vanavond
klaart het op en dat is ook aan de temperatuur
te merken. Kerstavond
houdt het nog net vorstvrij, de nacht
naar donderdag zal gepaard gaan met
temperaturen rond het vriespunt.
111
Morgen
Eerste Kerstdag verloopt zonnig. De
temperatuur komt niet boven de 5
graden en daarbij waait er een koude
noordoostelijke wind. Op Tweede
Kerstdag en de dagen richting 2009
wordt het nog wat kouder. Overdag
temperaturen rond het vriespunt en
in de nachten vriest het licht tot matig.
Neerslag is niet aan de orde.
Tijdelijke wijzigingen OV:
111
Nieuwe dienstregelingen 2009 van
alle vervoerders nu opvraagbaar!
Zandvoort (bus)
Tot en met 1 februari 2009
Connexxionlijn 80. Halte Koninginneweg
vervallen.
Amsterdam (bus)
27 december 2008 tot en met 2 januari
2009
GVBlijn 38. Halten Sneeuwbalweg
en Floraweg vervallen.
Schiphol (bus)
Tot en met 1 januari 2009
Connexxionlijnen 187 en 194. Halte
Cessnalaan vervallen.
Meer op www.depers.nl/9292ov
Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m)
of kijk op mobiel.9292ov.nl

Proef het verschil
Meer dan 70 jaar geleden ontwikkelde de wetenschapper Dr. Minoru Shirota de lekkere frisse zuiveldrank
Yakult. Bij Yakult weten we daarom al heel lang hoe belangrijk de darmen voor je gezondheid zijn. Voor de
spijsvertering en stoelgang bijvoorbeeld. Maar ook het grootste deel van je immuunsysteem zit in de darmen!
Vandaar dat het goed is om ze gezond te houden. Speciale bacteriën, zoals de unieke Lactobacillus casei Shirota
van Yakult, helpen daarbij. Het is wetenschappelijk bewezen dat deze goede bacterie je darmflora elke dag in
balans houdt. Begin je dag goed met een kleintje Yakult.
Yakult. Zorg voor je darmen.