Eigentijds rapport - Faculteit Geowetenschappen - Universiteit Utrecht

van de as en 20 meter rechts ervan, maar aan het begin van de afvoergolven was de
transportzone meer beperkt tot de linkerrivierhelft. De totale breedte van de transportstrook was
vrijwel gelijk in het Pannerdensch Kanaal en in de Nederrijn (respectievelijk 70 en 60 meter). De
transportzone in de IJssel was niet veel smaller (40 meter), ondanks het feit dat het transport in
de IJssel slechts 10 % van het totaal transport bedroeg.
4.2 Bodemtransport uit Delft Nile Samplermetingen
4.2.1 De verandering in bodemtransport gedurende de afvoergolf in 2004
De bodemtransportmetingen met de Delft Nile
Sampler tijdens de afvoergolf van januari 2004
hebben plaatsgevonden in het Pannerdensch
Kanaal op kilometer 878.0. Op deze locatie bleef
het transport vrijwel constant tijdens de periode
van stijgende afvoeren, maar na de piekafvoer
begon het bodemtransport te dalen (fig. 32).
Tijdens één van de meetdagen in de periode van
dalende afvoeren vond een tijdelijke stijging van
het transport plaats. De onzekerheid van de
transportwaarden bedroeg 21% (zie bijlage 8).
Op alle meetdagen was de verdeling van het
transport over de breedte van de rivier vrijwel
gelijk. Het transport leek zich te concentreren in
de linkerrivierhelft, met de hoogste waarden rond
de rivieras. De transportstrook strekte zich
grofweg uit van 50 meter links van de rivieras tot
30 meter rechts van de as (fig. 33).
Bodemtransport (m 3 /dag)
400
300
200
100
Afvoergolf
0
16-jan-04 23-jan-04 30-jan-04
Figuur 32
Datum
Verandering van het bodemtransport
in het Pannerdensch kanaal
(incl. poriën) tijdens de afvoergolf
van 2004 op basis van Delft Nile
Samplermetingen.
4.2.2 De verdeling van bodemtransport over het splitsingspunt tijdens
laagwater
Tijdens de laagwaterperiode van september 2004 waren de stuwen in de Nederrijn gesloten,
waardoor slechts 20-30% van waterafvoer door het Pannerdensch Kanaal in de Nederrijn vloeide.
Er bewoog toen vrijwel geen sediment over de bodem van de Nederrijn. In de IJssel vond een
klein, maar significant bodemtransport plaats. In het Pannerdensch Kanaal scheen het
bodemtransport nóg kleiner (1.4 m 3 /dag incl. poriën), maar de onzekerheid van de transporten is
groot (73%, zie ook bijlage 8), zodat het onmogelijk te bepalen is of al het sediment dat door het
Pannerdensch Kanaal werd aangevoerd ook afgevoerd werd door de IJssel. Het bodemtransport in
het Pannerdensch Kanaal vond vooral plaats rond de rivieras, terwijl het transport in de IJssel meer
gespreid was over de rivierbreedte (fig. 34). Dit suggereert dat er sprake was van een
bodemtransportstrook met een breedte van ongeveer 40 meter, die van het midden van het
Pannerdensch Kanaal de IJssel inliep. De verdeling van bodemtransport over het splitsingspunt was
precies omgekeerd als tijdens de hoogwatermetingen: tijdens laagwater ging 98% van het
transportmateriaal de IJssel in en slechts 2% de Nederrijn in.
Bodemtransport (m 2 /dag)
Bodemtransport (m 3 /dag)
6
4
2
16 jan
19 jan
22 jan
26 jan
29 jan
0
-60 -30 0 30 60
Afstand ten opzichte van rivieras (m)
Bodemtransport (m 2 /dag)
0.08
IJ (3.05)
0.04
PK (1.44)
NR (0.07)
0.00
-60 -30 0 30 60
Afstand ten opzichte van rivieras (m)
Figuur 33 : Laterale variatie in bodemtransport
(incl. poriën) in het Pannerdensch Kanaal
gedurende de afvoergolf van januari 2004 op
basis van Delft Nile Samplermetingen.
28
Figuur 34: Laterale variatie in bodemtransport
(incl. poriën) bij laagwater (sept. 2004)
in het Pannerdensch Kanaal (PK), de Nederrijn
(NR) en de IJssel (IJ) o.b.v Delft Nile Samplermetingen.
Tussen haakjes staat in de grafiek het
totaal bodemtransport weergegeven in m 3 /dag.