Informatie over vakantie met een glutenvrij dieet in Duitsland
Informatie over vakantie met een glutenvrij dieet in Duitsland
Informatie over vakantie met een glutenvrij dieet in Duitsland
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Informatie</strong> <strong>over</strong> <strong>vakantie</strong> <strong>met</strong> <strong>een</strong> <strong>glutenvrij</strong> <strong>dieet</strong><br />
<strong>in</strong> <strong>Duitsland</strong><br />
<strong>vakantie</strong>folder 2.01 <strong>Duitsland</strong><br />
versie 5, juli 2009<br />
Nederlandse Coeliakie Verenig<strong>in</strong>g<br />
Postbus 65<br />
3860 AB Nijkerk<br />
Telefoon 033 - 247 10 40<br />
Fax 033 - 247 10 42<br />
E-mail<br />
Website<br />
<strong>in</strong>fo@<strong>glutenvrij</strong>.nl<br />
www.<strong>glutenvrij</strong>.nl
Vakantiefolder 2.01 <strong>Duitsland</strong><br />
Nederlandse Coeliakie Verenig<strong>in</strong>g<br />
<strong>Informatie</strong> <strong>over</strong> <strong>vakantie</strong> <strong>met</strong> <strong>een</strong> <strong>glutenvrij</strong> <strong>dieet</strong> <strong>in</strong> <strong>Duitsland</strong><br />
Inleid<strong>in</strong>g<br />
Vakantie staat voor velen gelijk aan genieten. Genieten van alles wat het <strong>vakantie</strong>land te bieden<br />
heeft en genieten van de buitenlandse keuken. Dit laatste kan, vanwege de beperk<strong>in</strong>gen die het<br />
<strong>glutenvrij</strong>e <strong>dieet</strong> <strong>met</strong> zich meebrengt, voor coeliakiepatiënten nogal <strong>een</strong>s uitmonden <strong>in</strong> <strong>een</strong><br />
teleurstell<strong>in</strong>g.<br />
Vaak is men onvoldoende bekend <strong>met</strong> de lokale keuken en ontbreekt het <strong>in</strong>zicht <strong>in</strong> de precieze<br />
samenstell<strong>in</strong>g van de gerechten. Ook kan het zijn dat men te we<strong>in</strong>ig taalkennis heeft, om <strong>een</strong> meer<br />
dan alledaags gesprek te kunnen voeren en dus kan het pr<strong>in</strong>cipe van het <strong>glutenvrij</strong>e <strong>dieet</strong> slechts<br />
gedeeltelijk of niet <strong>over</strong>gebracht worden.<br />
Om <strong>een</strong> teleurstell<strong>in</strong>g op <strong>vakantie</strong> zoveel mogelijk te voorkomen is het van belang goed<br />
geïnformeerd op <strong>vakantie</strong> te gaan. Een goede voorbereid<strong>in</strong>g kan bestaan uit het goed doorlezen van<br />
deze <strong>in</strong>formatie. Bij de Nederlandse Coeliakie Verenig<strong>in</strong>g kunt u tevens <strong>dieet</strong>pasjes (formaat<br />
creditcard) <strong>in</strong> verschillende talen bestellen. Op deze pasjes staat <strong>in</strong> het kort vermeld wat u wel en<br />
beslist niet mag eten. Dit is erg handig voor gebruik <strong>in</strong> restaurants en hotels. Daarnaast geven ook<br />
reisgidsen vaak <strong>in</strong>formatie <strong>over</strong> de voed<strong>in</strong>gsgewoonten van <strong>een</strong> land. Ook kunt u via <strong>in</strong>ternet tal van<br />
pag<strong>in</strong>a’s <strong>met</strong> <strong>in</strong>formatie <strong>over</strong> coeliakie en buitenlandse coeliakieverenig<strong>in</strong>gen raadplegen.<br />
Wij zijn er bij het schrijven van deze <strong>in</strong>formatie vanuit gegaan dat u bekend bent <strong>met</strong> het<br />
<strong>glutenvrij</strong>e <strong>dieet</strong> b<strong>in</strong>nenshuis en de problemen die dit <strong>dieet</strong> ´buitenshuis´ <strong>met</strong> zich mee kan<br />
brengen.<br />
Zo wordt bijvoorbeeld verondersteld dat u weet, dat <strong>in</strong> restaurants duidelijk aangegeven moet<br />
worden dat u vlees, wild of gevogelte zonder saus of jus of <strong>met</strong> <strong>glutenvrij</strong>e jus of saus geserveerd<br />
wilt hebben. Hier zal dan ook niet op <strong>in</strong> gegaan worden.<br />
De <strong>in</strong>formatie is er specifiek op gericht de voed<strong>in</strong>gsproblemen, die u als coeliakiepatiënt <strong>in</strong><br />
<strong>Duitsland</strong> kunt tegenkomen, zoveel mogelijk te voorkomen.<br />
De Duitse coeliakie verenig<strong>in</strong>g<br />
Een belangrijke <strong>in</strong>formatiebron voor uw <strong>glutenvrij</strong>e <strong>vakantie</strong> <strong>in</strong> <strong>Duitsland</strong> is de Deutsche Zöliakie<br />
Gesellschaft (DZG). Net als de NCV behartigt de DZG de belangen van mensen <strong>met</strong> coeliakie en<br />
geeft ze <strong>in</strong>formatie en advies, ook aan u als <strong>vakantie</strong>ganger.<br />
Het adres van de Duitse coeliakie verenig<strong>in</strong>g is:<br />
Filderhaupststr. 61<br />
D – 70599 Stuttgart<br />
tel: + 49 711 45 99 81 0<br />
e-mail: <strong>in</strong>fo@dzg-onl<strong>in</strong>e.de<br />
website: www.dzg-onl<strong>in</strong>e.de<br />
Uitgebreide <strong>in</strong>formatie <strong>over</strong> diverse onderwerpen v<strong>in</strong>dt u op de website van de Duitse coeliakie<br />
verenig<strong>in</strong>g. Mocht u na het bekijken van de website nog meer <strong>in</strong>formatie willen hebben, dan kunt u<br />
ook <strong>een</strong> e-mail sturen naar bovengenoemd e-mail adres.<br />
De website is geschreven <strong>in</strong> het Duits, maar door op de knop ´English´ te klikken krijgt u <strong>in</strong>formatie<br />
<strong>in</strong> het Engels. Hier<strong>in</strong> is <strong>in</strong>formatie te v<strong>in</strong>den <strong>over</strong> <strong>glutenvrij</strong>e <strong>dieet</strong>producten.<br />
Glutenvrije <strong>dieet</strong>producten<br />
In <strong>Duitsland</strong> zijn de meeste <strong>glutenvrij</strong>e <strong>dieet</strong>producten te koop <strong>in</strong> reformw<strong>in</strong>kels (Reformhaus of<br />
Neuformshop). Het assortiment is wel afhankelijk van de grootte van de w<strong>in</strong>kel en de<br />
vestig<strong>in</strong>gsplaats. Over het algem<strong>een</strong> zijn er producten te krijgen van 3 Pauly, Dr. Schär,<br />
Hammermühle, Schnitzer en Sybille-Diät.<br />
Soms zijn <strong>glutenvrij</strong>e <strong>dieet</strong>producten te koop <strong>in</strong> ‘Naturkostladen’ of ‘Bioladen’ of <strong>in</strong> <strong>een</strong><br />
supermarkt, maar dit is niet gebruikelijk.<br />
Op de website www.dzg-onl<strong>in</strong>e.de kunt u door te klikken op ‘English’ ‘Buy<strong>in</strong>g glutenfree items’<br />
<strong>een</strong> l<strong>in</strong>k naar adressen van reformw<strong>in</strong>kels <strong>in</strong> <strong>Duitsland</strong> en Oostenrijk v<strong>in</strong>den. Bij ´mail order´ kunt u<br />
<strong>een</strong> lijst <strong>met</strong> adressen v<strong>in</strong>den waar <strong>glutenvrij</strong>e producten besteld kunnen worden. Het is wel van<br />
belang vooraf te <strong>over</strong>leggen <strong>over</strong> de wijze van betal<strong>in</strong>g.<br />
Bron: www.<strong>glutenvrij</strong>.nl - 2 - versie 5, juli 2009
Vakantiefolder 2.01 <strong>Duitsland</strong><br />
Nederlandse Coeliakie Verenig<strong>in</strong>g<br />
Lijst van <strong>glutenvrij</strong>e merkartikelen<br />
Bij de Duitse coeliakie verenig<strong>in</strong>g is de ‘Aufstellung glutenfreier Lebensmittel’ (lijst van <strong>glutenvrij</strong>e<br />
merkartikelen) all<strong>een</strong> verkrijgbaar voor leden.<br />
Jeugdhotels<br />
Het jongerenbestuur van de Duitse coeliakie verenig<strong>in</strong>g heeft bij jeugdhotels <strong>in</strong> <strong>Duitsland</strong><br />
geïnformeerd naar de mogelijkheden om <strong>glutenvrij</strong>e maaltijden te gebruiken <strong>in</strong> de jeugdhotels. Het<br />
bestand <strong>met</strong> <strong>in</strong>formatie hier<strong>over</strong> is te downloaden op de website via ‘English’ ‘Youth Board’.<br />
Uit eten<br />
Algemene <strong>in</strong>formatie <strong>over</strong> uit eten gaan <strong>in</strong> <strong>Duitsland</strong> kunt u v<strong>in</strong>den door op de website te klikken op<br />
‘English’ ‘Request for the Chef’.<br />
De Duitse keuken<br />
Voed<strong>in</strong>gsgewoonten<br />
Bij de beschrijv<strong>in</strong>g van de Duitse keuken is het van belang te realiseren dat de typische kenmerken<br />
en gerechten langzaam aan het verdwijnen zijn.<br />
In Europa lopen diverse eetculturen steeds meer door elkaar. De klassieke gerechten worden<br />
aangepast aan de smaak, wensen en mensen van deze tijd. Dat dit ook het geval is <strong>in</strong> <strong>Duitsland</strong> is<br />
natuurlijk vanzelfsprekend.<br />
De Duitse keuken staat bekend om de degelijke maaltijden <strong>met</strong> grote porties, wat duidelijk naar<br />
voren komt <strong>in</strong> de warme maaltijd. Deze bestaat van oorsprong uit <strong>een</strong> portie vlees, groente of<br />
vruchtencompote en aardappelen of <strong>een</strong> soort deegballen (knoedels) <strong>in</strong> plaats van aardappelen.<br />
Karakteristiek is ook de comb<strong>in</strong>atie zoet en zuur, het veelvuldig gebruik van worst en gekruide<br />
vleeswaren en het zuurdesembrood.<br />
Typische Duitse gerechten zijn:<br />
Gerecht<br />
Berner Platte<br />
Èm<strong>in</strong>cé de güggeli<br />
Fondue bourguignonne<br />
Geschnetzeltes<br />
Goulasch<br />
Grüne Sauce<br />
Hachee<br />
Himmel und Erde<br />
Hobel-Käse<br />
Kaasfondue<br />
Knödel<br />
Maultaschen<br />
Mettwurst<br />
Raclette<br />
Rippchen mit Kraut<br />
Rösti<br />
Sauerbraten<br />
Sauerkraut<br />
Sch<strong>in</strong>kelmahlzeit<br />
Spätzle / Spätzli<br />
Weihnachtsstolle<br />
Zürcher Geschnetzelt<br />
Omschrijv<strong>in</strong>g<br />
zuurkool <strong>met</strong> gekookte aardappelen en diverse vleessoorten<br />
stukjes kip <strong>in</strong> room<br />
vleesfondue: stukjes rauw vlees aan lange vorken geregen, worden <strong>in</strong> <strong>een</strong><br />
pan hete olie (op tafel) gebakken<br />
reepjes kalfsvlees <strong>in</strong> <strong>een</strong> room- en wijnsaus<br />
kruidig gerecht van gestoofd vlees <strong>in</strong> <strong>een</strong> dikke saus<br />
saus van olie, azijn, (hardgekookt) ei en tu<strong>in</strong>kruiden<br />
gekookte stukjes vlees <strong>met</strong> uien en saus<br />
<strong>een</strong> puree van aardappelen en appels (garnituur bij worstjes)<br />
vergelijkbaar <strong>met</strong> hete bliksem<br />
schaafkaas<br />
gesmolten kaas, waar<strong>in</strong> blokjes brood worden gedompeld<br />
deegballen (brood, aardappel, rijst e.d.) wel of niet gevuld<br />
soort ravioli <strong>met</strong> vlees en sp<strong>in</strong>azie<br />
gerookte varkensworst<br />
gesmolten kaas die gegeten wordt <strong>met</strong> augurk, ui, peper, knoflook,<br />
nootmuskaat en <strong>in</strong> de schil gekookte aardappelen<br />
varkenskoteletten <strong>met</strong> zuurkool en mosterd<br />
soort koek van geraspte, gekruide en gebakken aardappelen<br />
gemar<strong>in</strong>eerde runderlapjes, gestoofd <strong>in</strong> <strong>een</strong> zoetzure saus <strong>met</strong> rozijnen<br />
zuurkool<br />
roggebrood, boter, dikke schijven rauwe ham en ijskoude jenever<br />
deegballetjes<br />
groot brood <strong>met</strong> krenten, rozijnen, amandelen, sukade en poedersuiker<br />
fijngesneden kalfsvlees <strong>in</strong> kruidige roomsaus<br />
Bron: www.<strong>glutenvrij</strong>.nl - 3 - versie 5, juli 2009
Vakantiefolder 2.01 <strong>Duitsland</strong><br />
Nederlandse Coeliakie Verenig<strong>in</strong>g<br />
<strong>Duitsland</strong> kent ook vele soorten (vruchten)taart en gebak.<br />
Gerecht<br />
Omschrijv<strong>in</strong>g<br />
Apfelstrudel<br />
appelgebak van filodeeg (bloem, eieren, boter)<br />
Engad<strong>in</strong>er Nußtorte taart van gemalen hazel- of walnoten, room en hon<strong>in</strong>g<br />
L<strong>in</strong>zer Torte<br />
notentaart <strong>met</strong> jam<br />
Nockerln<br />
soort soesjes<br />
Rüeblitorte<br />
worteltaart <strong>met</strong> amandelen<br />
Schwarzwälder Kirschtorte Schwarzwälder kersentaart<br />
Deze taarten worden niet all<strong>een</strong> als ´gebak´ gegeten, maar ook als hele maaltijd of als dessert.<br />
Eetgelegenheden<br />
In <strong>Duitsland</strong> kunt u diverse eetgelegenheden v<strong>in</strong>den.<br />
Naast de (hotel)restaurants, de Italiaanse, Ch<strong>in</strong>ese en Griekse restaurants, de cafetaria’s en de<br />
fastfood ketens zijn er lokale eet- en dr<strong>in</strong>kgelegenheden.<br />
In <strong>een</strong> Gasthof, Gasthaus of Gaststätte (kle<strong>in</strong> restaurant of herberg) kunt u genieten van de lokaleof<br />
streekgerechten.<br />
In <strong>een</strong> We<strong>in</strong>stube is het aantal gerechten op de menukaart vaak kle<strong>in</strong>, daar het voornamelijk om de<br />
wijn draait. Voor <strong>een</strong> goed glas wijn kunt u ook terecht <strong>in</strong> <strong>een</strong> Strausswirtschaften, te v<strong>in</strong>den <strong>in</strong> het<br />
huis van <strong>een</strong> wijnboer of bij zijn wijngaard. Naast wijn worden soms ook koude gerechten<br />
geserveerd.<br />
In <strong>een</strong> Konditorei (lunchroom, banketbakkerij) wordt koffie/thee genuttigd <strong>met</strong> <strong>een</strong> stukje<br />
Schwarzwälder Kirschtorte of <strong>een</strong> belegd(e) broodje / boterham.<br />
Tip<br />
Het is zeer aan te bevelen van tevoren te <strong>in</strong>formeren of het hotel, restaurant of andere<br />
eetgelegenheid, <strong>glutenvrij</strong>e (<strong>dieet</strong>)producten <strong>in</strong> het assortiment heeft. Natuurlijk kunnen deze<br />
producten ook zelf meegenomen worden.<br />
Woordenlijst<br />
Algem<strong>een</strong><br />
Nederlands<br />
coeliakie<br />
gluten<br />
<strong>glutenvrij</strong><br />
<strong>glutenvrij</strong>e producten<br />
<strong>glutenvrij</strong>e<br />
<strong>dieet</strong>producten<br />
zetmeel<br />
gemodificeerd zetmeel<br />
meel<br />
griesmeel<br />
bloem<br />
graanvlokken<br />
mout<br />
(plantaardig) eiwit<br />
granen<br />
Duits<br />
Zöliakie<br />
Gluten<br />
glutenfrei / ohne Gluten<br />
glutenfreie Produkte<br />
glutenfreie Diätprodukte<br />
Stärke<br />
modifizierte Stärke<br />
Mehl<br />
Grieß / Grießmehl<br />
Mehl / Auszugsmehl<br />
Getreideflocken<br />
Malz<br />
(pflanzen) Eiweiß<br />
Getreide<br />
Bron: www.<strong>glutenvrij</strong>.nl - 4 - versie 5, juli 2009
Vakantiefolder 2.01 <strong>Duitsland</strong><br />
Nederlandse Coeliakie Verenig<strong>in</strong>g<br />
Glutenbevattende<br />
producten en granen<br />
Glutenvrije<br />
producten en granen<br />
Nederlands Duits<br />
tarwe<br />
Weizen<br />
tarwemeel Weizenmehl<br />
tarwebloem Auszugsmehl /<br />
fe<strong>in</strong>e Weizenmehl<br />
spelt<br />
Spelt<br />
kamut<br />
Kamut<br />
rogge<br />
roggemeel<br />
grof roggemeel<br />
roggebloem<br />
haver<br />
havermout<br />
havervlokken<br />
havermeel<br />
havergort<br />
Roggen<br />
Roggenmehl<br />
Roggenschrot<br />
Roggenmehl<br />
Hafer<br />
aferflocken<br />
Haferflocken<br />
Hafermehl<br />
Hafergrütze<br />
gerst<br />
Gerste<br />
gerstebloem Gerstemehl<br />
gort Graupen / Grütze /<br />
Gerstel (<strong>in</strong> Oostenrijk)<br />
paneermeel<br />
couscous<br />
bulgur<br />
brood<br />
koekjes<br />
deegwaren<br />
vermicelli<br />
macaroni<br />
spaghetti<br />
mie<br />
bier<br />
Paniermehl<br />
Couscous / Kuskus<br />
Bulgur<br />
Brot<br />
Kuchen<br />
Nudeln / Teigwaren<br />
Fadennudeln<br />
Makkaroni<br />
Spaghetti<br />
Fadennudeln / Glasnudeln<br />
Bier<br />
Nederlands<br />
boekweit<br />
maïs<br />
rijst<br />
zilvervliesrijst<br />
aardappel<br />
qu<strong>in</strong>oa<br />
polenta<br />
maïzena<br />
tapiocameel<br />
guarpitmeel<br />
gierst<br />
groente<br />
fruit<br />
melk<br />
olie<br />
eieren<br />
Uit eten<br />
Nederlands<br />
zonder saus<br />
zonder jus<br />
zonder wafel<br />
naturel<br />
zonder brood<br />
Duits<br />
Buchweizen<br />
Mais<br />
Reis<br />
Ijstungeschälte Reis<br />
Kartoffeln<br />
Qu<strong>in</strong>oa<br />
Maismehl<br />
Maisstärke<br />
Tapiokamehl<br />
Guarkernmehl<br />
Hirse<br />
Gemüse<br />
Obst<br />
Milch<br />
Öl<br />
Eier<br />
Duits<br />
ohne Soße<br />
ohne Bratensaft / ohne<br />
Bratensoße<br />
ohne Waffel<br />
natur<br />
ohne Brot<br />
Wij hopen dat u maar vaak kunt zeggen:<br />
ES HAT MIR HERVORRAGEND GESCHMECKT !!!<br />
(Het heeft me uitstekend gesmaakt)<br />
De NCV is niet verantwoordelijk voor mogelijke vergiss<strong>in</strong>gen als gevolg van voorgaande tekst.<br />
Bron: www.<strong>glutenvrij</strong>.nl - 5 - versie 5, juli 2009
Change language