Publication ( PDF , 981.92 KB ) - Gezondheidsraad

egeleiding worden ingekocht, waardoor deze kinderen opgroeien in de horende
maatschappij. Enige hinder zullen ze bij hun ontwikkeling altijd ondervinden.
2.3.2 P LOTS- EN LAAT ( POST- LINGUAAL) DOVEN
Bij plots- en laatdoven gaat het om mensen die als (jong-)volwassenen doof zijn
geworden. Dit kan langzaam gaan (laatdoof) of van het ene op het andere moment
(plotsdoof). Plots- of laatdoofheid kan het gevolg zijn van een ziekte (bijv.
hersenvliesontsteking), een ongeval, medicijnvergiftiging of lawaai. Vaak is de
oorzaak echter niet bekend. Er zijn in Nederland ca. 9000 plots- en laatdoven.
Jaarlijks komen er ca. 200 bij.
Zoals op de web site van de Stichting Plotsdoven beschreven staat 20 , is het
plotseling verliezen van het gehoor een ernstige schok, zowel voor de betrokkene
zelf als voor zijn of haar omgeving, vaak met onzekerheid, angst en isolement tot
gevolg. Voor een laatdove en de naaste omgeving geldt dat het geleidelijk
verliezen van het gehoor een proces is dat steeds weer nieuwe aanpassing en
verwerking vraagt.
Plots- en laatdoven zijn doof geworden nadat de taalverwerving is voltooid. Zij
hebben daarom een horende identiteit en achtergrond en kunnen met betrekking
tot hulpverlening en voorzieningen het gevaar lopen tussen wal en schip te vallen.
Vanwege hun horende achtergrond voelen zij zich nauwelijks verwant met de
dovencultuur. Ze gebruiken niet van jongs af aan Nederlandse gebarentaal (NGT),
die voor hen altijd een tweede taal zal blijven. Plots- en laatdoven maken meer
gebruik van Nederlands ondersteund met Gebaren (NmG). Bij slechthorenden
vindt deze groep doven ook weinig aansluiting omdat ze immers niet geholpen
kunnen worden met hoortoestellen.
De Stichting Plotsdoven heeft recent een onderzoeksrapport uitgebracht waarin
specifiek wordt ingegaan op de behoeften aan hulpverlening van plots-en
laatdoven. 21 De huidige hulpverlening blijkt onvoldoende aan te sluiten bij de
behoeften van plots- en laatdoven. Een van de oorzaken daarvoor is dat de
klassieke hulpverlening gericht is op prelinguaal doven of op slechthorenden. Een
andere oorzaak is dat de verantwoordelijkheid voor de hulpverlening aan mensen
met een postlinguale auditieve beperking is verdeeld over drie beleidsterreinen:
curatieve somatische zorg (audiologische centra), gehandicaptenzorg (maatschappelijk
werk voor doven, belangenbehartiging), en geestelijke gezondheidszorg
(doventeams, bovenregionale GGZ-centra voor doven). Dit bemoeilijkt
de realisatie van een samenhangende zorgketen. De belangrijkste aanbeveling uit
het onderzoek is het opzetten van een landelijk centrum voor plots- en laatdoofheid,
met als functies (centrale regie van) hulpverlening specifiek voor plotsen
laatdoven en de ontwikkeling en verspreiding van expertise.
17