ZONDAG 27 JANUARI 2013 –3e zondag van Epifanie ... - Kloosterkerk

ZONDAG 27 JANUARI 2013
–3 e zondag van Epifanie–
Voorganger: ds. Margreet Klokke
Organist: Geerten van de Wetering
Dirigent: Jos Vermunt
m.m.v.
Residentie Kamerkoor
Residentie Bachorkest
Keren Motseri, sopraan
Rosanne van Sandwijk, alt
Arco Mandemaker, tenor
Marc Pantus, bas
Ouderling van dienst: Harry Kragt
Zondagskind: Rosa Huikeshoven
In deze dienst zal klinken cantate BWV 3: ‘Ach Gott, wie manches Herzeleid’
In de tijd na kerstmis wordt er in de Kloosterkerk een serie diensten gehouden over het
begin van het evangelie naar Johannes. Dit is anders van opzet en inhoud dan de andere
drie evangeliën, en ook van sféér. Er schuil mystiek in, wat het juist ook voor de moderne
zoeker aansprekend kan maken.
Vandaag klinkt de proloog van het evangelie: Johannes 2: 1-11
Bij de kinderdiensten:
Het is feest! De bruid en bruidegom vieren hun feest van trouw. Zij willen trouw beloven
aan elkaar en dat wordt gevierd! Maar dan lijkt het bijna mis te gaan... De wijn raakt op...
Dan laat Jezus zìjn trouw zien! Johannes vertelt over dit bijzondere wonder...
Voor jongeren van 12- 15 jaar:Cursus “Serious Quest”in de predikantenkamer o.l.v ds.
Rienk Lanooy.
In de Apostelkapel staat een kaarsentafel. U kunt daar een kaars aansteken voor iets dat u
bezig houdt, of voor iemand die in uw gedachten leeft.
Na de dienst is er gelegenheid in de Wandelruimte een kopje koffie te drinken. Voor de
kinderen is er limonade.
Agenda, informatie en een toelichting bij de cantate vindt u achterin de liturgie.
U wordt verzocht uw mobiele telefoon uit te zetten.

- 3 -
ORGELSPEL: Praeludium et Fuga in A (BWV 536) - J.S. Bach (1685-1750)
BEGROETING
-de kaarsen worden aangestoken-
STILTE
VOTUM
V: Onze hulp is in de naam van de Heer,
G: die he - mel en aar - de ge - maakt heeft,
V: die trouw houdt tot in eeu – wig - heid,
G: en niet laat va - ren de wer-ken van zijn han - den.
INTROÏTUS: Gezang 447
tekst : William Cowper (1731-1800)
vertaling : J.W. Schulte Nordholt (1920-1995)
muziek : Scottish Psalter 1635 / Playford’s Psalms 1677
-gemeente gaat staan-
1 God gaat zijn on - ge - ken -de gang
vol don - kre ma - jes - teit,
die in de zee zijn voet -stap plant
en op de wol – ken rijdt.

2 Uit grondeloze diepten put
Hij licht, en vreugde uit pijn.
Hij voert volmaakt zijn plannen uit,
zijn wil is soeverein.
4 Zoudt gij verstaan, waar Hij u leidt?
Vertrouw Hem waar Hij gaat.
Zijn duistere voorzienigheid
verhult zijn mild gelaat.
- 4 -
3 Geliefden Gods, schept nieuwe moed,
de wolken die gij vreest,
zijn zwaar van regen, overvloed
van zegen die geneest.
5 Wat Hij bedoelt dat rijpt tot zin,
wordt klaar van uur tot uur.
De knop is bitter, is begin,
de bloem wordt licht en puur.
6 Hoe blind vanuit zichzelve is
het menselijk gezicht.
Godzelf vertaalt de duisternis
in eindlijk eeuwig licht.
GEBED OM ONTFERMING
-gemeente knielt of gaat zitten-
Na het “….zo bidden wij U” van de voorganger antwoordt de gemeente met:
G: Heer ont - ferm U, Chris- tus ont - ferm U,
Heer - ont - ferm U.
V.: God schenke ons vergeving, bevrijding, vertrouwen en hernieuwde toewijding, door Jezus
Christus, onze Heer.
G: A - men.

- 5 -
-gemeente gaat staan-
LOFLIED : Psalm 68 : 7
7 God zij ge - pre - zen met ont - zag.
Hij draagt ons le - ven dag aan dag,
zijn naam is on - ze vre - de.
Hij is het die ons heeft ge - red,
die ons in ruim - te heeft ge - zet
en leidt met vas - te schre - den.
Hij die het licht roept in de nacht,
Hij heeft ons heil te- weeg- ge- bracht,
dat wordt ons niet ont - no - men.
Hij droeg ons door de diep - te heen,
de He- re He - re doet al - leen
ons aan de dood ont - ko - men.

- 6 -
-de gemeente gaat zitten, de kinderen verlaten de dienst en gaan naar hun eigen ruimten-
GEBEDSGROET
V.: De Heer zij met u.
G.: Ook met u zij de Heer.
GEBED
V. …. door Jezus Christus onze Heer
G: A - men.
SCHRIFTLEZING: Johannes 2: 1-11
LIED: Zingend Geloven 6 : 12
Melodie: Christiaan Winter
Tekst: Andries Goovaart
1 De zee trekt zich te - rug, het land valt lang -zaam droog
een zach - te waas van groen, ge - was - sen, gaaf en schoon.
De aar - de maakt zich op: een bruids-tooi on - ver-moed.
God ziet haar en ge - niet. De der - de dag is goed.

- 7 -
2 Een bruiloft zonder wijn, een vreugdeloos verbond.
De vrees voor schaarste heerst,het uur van Jezus komt:
Hij reinigt ons van angst,wij drinken klare wijn.
De derde dag toont Hij,hoe God met ons kan zijn.
3 Een zachte waas van groen, teer licht, de derde dag.
Geen sluier van de dood,ontsloten is het graf.
Hier wordt de mens gered,zozeer heeft God ons lief.
Wie dat geloven durft, betreedt een nieuw gebied.
4 Wat brood, een beker wijn, de vreugde van ’t verbond.
U wenkt ons naderbij, uw woord gaar wervend rond.
Wij maken ons nu op, voltooien deze tijd.
Ons wacht het liefdesmaal, ons wacht uw heerlijkheid.
PREEK
CANTATE BWV 3: ‘Ach Gott, wie manches Herzeleid’
‘Ach God, wat een leed’
Ach Gott, wie manches Herzeleid
Begegnet mir zu dieser Zeit!
Der schmale Weg ist Trübsalvoll,
Den ich zum Himmel wandern soll.
Koraal
Ach God, wat een leed
overkomt mij in deze tijd!
De smalle weg die ik naar de hemel moet gaan
is vol ellende.
Recitatief (Koraal,T,A,S,B)
Wer schwerlich lässt sich Fleisch und Blut Hoe moeizaam laat vlees en bloed
So nur nach Irdischem und Eitlem trachtet
Und weder Gott noch Himmel achtet,
Zwingen zu dem ewigen Gut.
(T)
(A)
dat tracht naar het aardse en vergankelijke
en dat God noch gebod acht,
zich dwingen tot het eeuwig goede.
Da du, o Jesu, nun mein alles bist,
Und doch mein Fleisch so widerspenstig ist.
Wo soll ich mich denn wenden hin?
terwijl U, mijn Jezus, mijn alles bent,
is het vlees toch zo weerbarstig.
Waarheen moet ik mij wenden?

- 8 -
(S)
Das Fleisch ist schwach, doch will der Geist; Het vlees is zwak, maar als de geest wil,
So hilf du mir, der du mein Herze weisst. help mij dan, U die mijn hart kent
Zu dir, o Jesu, steht mein Sinn.
Op U gericht is mijn gemoed.
Wer deinem Rat und deiner Hülfe traut,
Der hat wohl nie auf falschen Grund gebaut,
Da du der ganzen Welt zum Trost
gekommen
Und unser Fleisch an dich genommen,
So rettet uns dein Sterben
Vom endlichen Verderben.
Drum schmecke doch ein gläubiges Gemüte
Des Heilands Freundlichkeit und Güte.
(B)
Wie uw raad en hulp vertrouwt
heeft nooit op valse grond gebouwd,
U bent immers tot troost van de wereld
gekomen
en hebt ons vlees aangenomen;
zo redt ons uw sterven
van de eeuwige ondergang.
Laat daarom dan een gelovig gemoed
de vriendelijkheid en goedheid van de
Heiland proeven.
Empfind ich Höllenangst und Pein,
Doch muss beständig in dem Herzen
Ein rechter Freudenhimmel sein.
Ich darf nur Jesu Namen nennen,
Der kann auch unermessne Schmerzen
Als einen leichten Nebel trennen.
Aria (B)
Wanneer ik helse angst en pijn voel
dan moet er in mijn hart
steeds een hemelse vreugde zijn.
Ik hoef enkel de naam van Jezus te noemen
die kan ook onmetelijke pijn
als een lichte nevel wegvagen.
Es mag mir Leib und Geist verschmachten,
Bist du, o Jesu, mein
Und ich bin dein,
Will ichs nicht achten.
Dein treuer Mund
Und dein unendlich Lieben,
Das unverändert stets geblieben,
Erhält mir noch dein’ ersten Bund,
Der meine Brust mit Freudigkeit erfüllet
Und auch des Todes Furcht, des Grabes
Schrecken stillet.
Fällt Not und Mangel gleich von allen Seiten
ein, Mein Jesus wird mein Schatz und
Reichtum sein.
Recitatief (T)
Wanneer lichaam en geest versmachten
en U , o Jezus, bent van mij
en ik van U,
dan zal ik er geen acht op slaan.
Uw trouwe mond
en oneindige liefde
die steeds onveranderlijk bleven,
houden het eerste verbond in stand,
wat mijn borst met vreugde vervult
en ook de angst voor de dood , de schrik
van het graf wegneemt.
Wanneer nood en ontbering van alle kanten
toeslaan dan zal Jezus mijn schat en
rijkdom zijn.

Wenn Sorgen auf mich dringen,
Will ich in Freudigkeit
Zu meinem Jesu singen.
Mein Kreuz hilft Jesus tragen,
Drum will ich gläubig sagen:
Es dient zum besten allezeit
Erhalt mein Herz im Glauben rein,
So leb und sterb ich dir allein.
Jesu, mein Trost, hör mein Begier,
O mein Heiland, wär ich bei dir.
GEBEDSINTENTIES
- 9 -
Aria (S,A)
Wanneer zorgen mij belagen
zal ik vreugdevol
tot Jezus zingen.
Jezus helpt mijn kruis dragen
daarom wil ik gelovig zeggen:
het is altijd ten goede.
Koraal
Blijf ,mijn hart, zuiver in het geloof
dan leef en sterf ik in U alleen.
Jezus, mijn trooster, hoor mijn wens,
o Heiland, was ik maar bij U.
-gemeente knielt of blijft zitten-
GEBEDEN – STILGEBED - GEBED DES HEREN
Onze Vader die in de hemel zijt,
Uw naam worde geheiligd,
Uw koninkrijk kome,
Uw wil geschiede
op aarde zoals in de hemel.
Geef ons heden ons dagelijks brood
en vergeef ons onze schulden,
zoals ook wij onze schuldenaars vergeven.
En leid ons niet in verzoeking
maar verlos ons van den boze.
Want van U is het koninkrijk
en de kracht en de heerlijkheid
in eeuwigheid.
Amen.
INZAMELING VAN DE GAVEN ONDER ORGELSPEL
• De eerste collecte (rode zak) is voor het werk van de Kloosterkerk. Met deze collecte
wordt uw bijdrage gevraagd voor de kosten van het pastoraat aan leden en niet-leden
van de Kloosterkerk.
• De tweede collecte (groene zak) is voor de Lukaskerk. De diaconie van deze
zustergemeente in de Schilderswijk biedt gezamenlijke maaltijden aan voor
buurtbewoners en ontplooit activiteiten op het gebied van sociale integratie en opvang
van mensen in nood.

- 10 -
• De deurcollecte is voor de kosten van het uitvoeren van de cantate. Wij vragen daarom
aan ieder van u een bedrag, waarvoor wij als richtlijn noemen een gift van € 7,50 per
persoon. U kunt uw bijdrage ook overmaken op rekeningnummer 1991320 t.n.v.
Stichting Cantatediensten Kloosterkerk.
Om de cantatediensten in stand te houden is -naast de uitgangscollecte -een jaarlijkse
bijdrage van harte welkom. U kunt deze gift op bovenstaande rekening storten.
-de kinderen komen terug in de kerk, de gemeente blijft zitten tot zij bij hun ouders zijn-
SLOTLIED (staande gezongen) : Gezang 75 IV: 10, 11 en 12
tekst : Ad den Besten, geb. 1923
muziek : Georg Neumark 1657
wijze : Wer nur den lieben Gott lässt walten
10 U ken - nen, uit en tot U le - ven,
Ver - bor - ge - ne die bij ons zijt,
zo - lang ons ’t aan - zijn is ge - ge - ven,
de aar - de en de aard - se tijd,
o Christus, die voor ons be - gin
en ein - de zijt, der we - reld zin!
11 Gij zijt de wijnstok van het leven,
in duizend ranken uitgebreid,
het leven, ons in U gegeven,
draagt goede vruchten op zijn tijd.
Laat ons uw ranken zijn voorgoed,
doorstroom ons met uw hartebloed.
12 O Christus, ons van God gegeven,
Gij tot in alle eeuwigheid
de weg, de waarheid en het leven,
Gij zijt de zin van alle tijd.
Vervul van dit geheimenis
uw kerk die in de wereld is.
ZEGEN

- 11 -
G: A - - - men.
ORGELSPEL: Praeludium und Fuge in A (BuxWV 151) - D. Buxtehude(1637 - 1707)
Wilt u s.v.p. de liturgie mee (naar huis) nemen.
Indien u nader kennis wilt maken met de Kloosterkerkgemeente of vragen hebt over de aard en
activiteiten van deze gemeente, kunt u zich wenden tot de leden van de Informatie Commissie,
die voor en na de dienst aanwezig zijn bij de tafel in de Wandelruimte. Een informatiebrochure
is daar verkrijgbaar, deze bevat de nodige informatie over activiteiten, lidmaatschap, enz.
Indien u de tekst van de preek wilt ontvangen kunt u deze over enkele dagen downloaden
van de website: www.kloosterkerk.nl. Overigens kunt u de complete dienst de komende
zes weken (nog eens) beluisteren en desgewenst downloaden via www.kerkomroep.nl. Wilt
u een gesprek met de voorganger van vandaag naar aanleiding van de dienst, dan kunt u
hem bellen of een e-mail sturen. Zie daarvoor de contactgegevens op de achterzijde van de
liturgie.
AGENDA
maandag 28 januari
dinsdag 29 januari
woensdag 30 januari
donderdag 31 januari
zondag 3 februari
20.15 u
20.15 u
12.45 u
19.30 u
20.15 u
10.30 u
20.15 u
10.00 u
10.00 u
na de dienst
14.30 u
Avondbijbelgroep ‘Esther en de Romeinen’ o.l.v.
ds.Lowik Schoch
Kring van jonge mensen
Pauzeconcert: Meriam de Korte (mezzo-sopraan)
Willeke Smits (orgel)
Vesper
Cursus ‘ ABC van de christelijke traditie’ o.l.v. ds.
Rienk Lanooy
Cursus ‘ Rouw op je dak’ o.l.v. ds Rienk Lanooy
Cursus “ Kind en traditie”
Doopdienst, ds. Rienk Lanooy
Cursus voor jongeren (12-15 jaar)“Serious Quest”
o.l.v.Thera Roosenbrand in de predikantenkamer
Kring ‘Ouders en kinderen’
Open Huis

- 12 -
BIJ DE INFORMATIETAFEL O.A. VERKRIJGBAAR:
• Diverse CD’s met orgelspel van Jan Hage
• Diverse CD’s met werken van Hans Jansen
• CD Haags Matrozenkoor (€ 10,-)
• Ansichtkaart van de Kloosterkerk (€ 0,50)
• Boekje “Geschiedenis van de Kloosterkerk” (€ 2,-)
• Pentekeningen van het Voorhout 8 st (€ 5,-)
• Boek: “Over het geheim gesproken” Preken uit de Kloosterkerk 1920 -2010, € 10.-
• Dubbele kaarten met foto à € 2,- (4 verschillende € 6,-)
• Set kaarten Roelie Willekes (€ 4,--)”
• Doornse Levenskunst m.m.v. o.a. ds Rienk Lanooy (€ 14,50)
• CD met gedichten ( Carel ter Linden) en pianomuziek (Ariane Karres ) € 10.-
• “Geen rechte de moed te verliezen” Biografie van de in 2001 overleden bekende
econoom en Kloosterkerklid Dr. H.M de Lange. € 5,-
• ‘Tekens’ boekje met gebeden van ds.Margreet Klokke en aquarellen van Roeli Willekes.
De opbrengst is bestemd voor de Kloosterkerk.€ 7.50
• “Ecumenism and Salvation” (Proefschrift) ds. Rienk Lanooy € 10.-
Op het Kloosterkerkkoor is momenteel plaats voor 2 bassen. Repetities op maandagavond
(20.00 – 22.00 uur), aanmelden bij de cantor Hans Jansen.
TOELICHTING BIJ CANTATE BWV 3
‘ACH GOTT, WIE MANCHES HERZELEID’
De tekst van deze koraalcantate heeft weinig relatie met het evangelie voor deze zondag,
namelijk de bruiloft te Kana. Als uitgangspunt nam Bach het lied ‘Jesu dulcis memoria’ van
Martin Moller uit 1587, waarin Jezus wordt bezongen als troost en steun in tijden van nood.
Het openingskoor is een indrukwekkend voorbeeld van een klaaglied. De twee hobo’s hebben
hierin een belangrijk aandeel, het strijkorkest begeleidt hen en speelt met de koorpartijen mee.
Bach gebruikt ter verduidelijking van het klagend karakter de volgende twee
compositietechnieken: in het hoofdthema komt een dalende chromatische (met halve
toonsafstanden) reeks naar voren. In de koorpartij is dit te horen op de volgende tekstdelen:
Ach Gott, wie man-ches Her-ze-leid.
Ten tweede komt in de eerste vioolpartij de zgn. Seufzer-figuur voor: een dalend
tweetoonsfiguur, waarvan de eerste toon een dissonant, en de tweede oplossing vormt.
De cantus-firmus, op de melodie van ‘O Jesu Christ, meins Lebens Licht’, wordt door de bassen
gezongen, met ondersteuning van de trombone.
Aan het eerste recitatief nemen alle vier de solostemmen deel, de afzonderlijke solo-fragmenten

- 13 -
worden gescheiden door een vierstemmige koraalfrase van het koor.
Het continuo (cello en orgel) maakt met een kort motief de verbinding tussen deze gedeelten.
In de hierop volgende bas-aria maakt Bach weer volop gebruik van de chromatiek. In de, slechts
door continuo begeleide, solopartij treffen we grote contrasten aan in de tekst: ‘Höllenangst und
Pein’ tegenover ‘Freudenhimmel’, en ‘Schmerzen’ tegenover ‘leichter Nebel’. Worden de eerste
uitgedrukt met chromatiek en één noot per lettergreep of woord (syllabisch), in de positieve
contrasten gebruikt Bach meer melodische frasen en meerdere noten per lettergreep
(melismatisch).
In het tenorrecitatief wordt de liefde tot, en het vertrouwen in Jezus bezongen.
De volgende aria in de vorm van een duet voor sopraan en alt, wordt begeleid door continuo. De
solostemmen vinden hun evenknie in violen en hobo’s, die de inleiding voor hun rekening
nemen. Opvallend bij het begin van deze inleiding is het complementaire ritme van beide orkestgroepen:
afwisselend speelt bij een lange noot van de één, de ander kortere noten. Het lamentokarakter
uit de eerste cantate-delen heeft plaatsgemaakt voor het opgewekte ‘will ich in
Freudigkeit zu meinem Jesu singen’.
Het contrast in deze da capo-aria (A-B-A-vorm) vormt de tekst in het B-gedeelte: mein Kreuz
hilft Jesu tragen. We herkennen hierin de Seufzer-figuren uit het openingsdeel. Bach gebruikt
lange noten op het woord ‘tragen’ om de betekenis van de tekst te versterken.
De cantate eindigt zoals gebruikelijk met een koraal voor koor en orkest, op letterlijke tekst van
de laatste strofe van Martin Moller’s lied.