Fietsberaadpublicatie_18_fietsbeleid_versie_1_0 .pdf

aandacht kan bij volwassenen dus beter uitgaan naar het bevorderen van een actieve leefstijl,
waarbij allerlei vormen van bewegen (zoals fietsen) relevant zijn.
Voor de jeugd ligt de boodschap duidelijk gecompliceerder. Veel minder dan bij volwassenen
is voor jeugdigen een actieve leefstijl te realiseren. Fietsen/lopen naar school biedt weliswaar
kansen, maar de tijdsbesteding van de jeugd aan dergelijke activiteiten blijft beperkt. In
deze groep is vooral sport een belangrijke bron voor voldoende en intensieve lichaamsbeweging.
Hoewel het fietsen bij de jeugd maar in beperkte mate bijdraagt aan het behalen van
de beweegnormen, is het voor de toekomst wel belangrijk een ‘fietsgewoonte’ op te bouwen.
Jong geleerd, oud gedaan. Mensen die in hun jeugd gewend zijn om te fietsen, grijpen ook
op latere leeftijd vaker de fiets.
Effecten op de bewegingsarmoede in Alkmaar
In Noord-Holland voldoet bijna 46 procent van de inwoners niet aan de norm voor gezond
bewegen (gemiddelde 2004-2007, bron CBS, lit xiii ). Omgerekend naar Alkmaar gaat dat om
ongeveer 33.000 inwoners. Welke bijdrage levert een toename van het fietsgebruik met 10
procent aan het terugdringen van de bewegingsarmoede onder de Alkmaarders?
Op het eerste gezicht is die bijdrage zeer beperkt. Gemiddeld gaat een inwoner van Alkmaar
1 minuut en 15 seconden langer fietsen door de toename van het fietsgebruik met 10 procent.
Dat is zo’n 4 procent van de minimaal aanbevolen lichaamsbeweging. De groei van het
fietsgebruik die als uitgangspunt dient voor deze studie (met bijbehorende positieve effecten
op de bereikbaarheid en leefbaarheid) kan dus met een extra kleine inspanning per inwoner
bereikt worden. Keerzijde is dat de positieve uitwerking op de volksgezondheid ook beperkt
is. Voor een daadwerkelijke verbetering van de volksgezondheid is een veel grotere toename
van het fietsgebruik noodzakelijk. Met name meer fietsgebruik op de wat langere afstanden
zet zoden aan de dijk.
De gemiddelde toename van het fietsgebruik per inwoner geeft echter ook een vertekend
beeld, omdat de extra fietstijd is uitgesmeerd over alle inwoners van Alkmaar. Als slechts
een beperkt deel van de inwoners de toename van het fietsgebruik voor zijn rekening neemt,
dan is de invloed op de gezondheid van deze groep veel groter. Bijvoorbeeld: als 10 procent
van de Alkmaarders de 10 procent extra fietskilometer maakt, dan heeft deze groep in één
keer de helft van de aanbevolen dagelijkse lichaamsbeweging binnen.
Verder hangt het gezondheidseffect sterk af van de vraag wie er meer gaan fietsen. Als dit
de mensen zijn die al veel bewegen, dan is het effect op de gezondheid beperkt. Het effect
voor de volksgezondheid is echter zeer groot als het inwoners met bewegingsarmoede betreft.
Een beperking van deze gevoeligheidsanalyse is dat niet bekend is over hoeveel inwoners
de extra fietskilometers uitgesmeerd zijn en in welke mate deze inwoners een tekort aan
lichaambeweging hebben. Hierdoor is het effect op de volksgezondheid moeilijk te bepalen.
Bij de invulling van de maatregelen om het fietsgebruik te stimuleren, kan hier natuurlijk wel
rekening mee gehouden worden.
Om toch meer te kunnen zeggen over het effect van een toename van het fietsgebruik op de
bewegingsarmoede is een beperkte nadere analyse gemaakt van de verschillen tussen provincies
(zie Figuur 10.1, bronnen CBS statline). Zowel het fietsgebruik als het percentage
Fietsberaadpublicatie 18 51