Fietsberaadpublicatie_18_fietsbeleid_versie_1_0 .pdf

3 Methode van onderzoek
Voor deze studie is gebruik gemaakt van verschillende verkeersmodellen. Dit hoofdstuk
geeft hierop een toelichting. Elk model heeft zijn sterke kanten en zijn beperkingen. Daarnaast
blijven modellen, hoe geavanceerd deze ook zijn, een vereenvoudiging van de werkelijkheid.
Het keuzegedrag van mensen is veel complexer dan modellen kunnen bevatten.
Bovendien is het gedrag in de zomer weer anders dan in de winter. Modellen creëren een
eigen werkelijkheid om analyses te kunnen maken van de realiteit. Steeds is gezocht naar
het beste model voor het effect dat berekend moet worden. De beschikbaarheid van verschillende
typen modellen was een belangrijk criterium om Alkmaar te kiezen als case.
Voor het voorspellen van de verkeerseffecten zijn drie typen modellen gebruikt: een statisch
model, een dynamisch model en een microsimulatiemodel. Daarnaast is voor een deel van
de milieueffecten een milieumodel gebruikt.
Statisch model Alkmaar Milieumodel Alkmaar
Dynamisch model Alkmaar
Microsimulatie voor een string
3.1 Multimodaal statisch model (Questor)
Het statische model is vooral gebruikt om het aantal verplaatsingen en de keuzes van vervoerwijzen
te berekenen (de zogenaamde HB-matrices). Op basis van de spreiding van
woningen, arbeidplaatsen, winkels etc. berekent dit model hoeveel mensen er van de ene
zone naar de andere zone willen. Vervolgens bepaalt het model tevens welke vervoerwijze
men kiest voor deze verplaatsingen. Deze keuze hangt onder meer af van de weerstand
(kosten + snelheid) die men ondervindt als de verplaatsing per auto, fiets of bus gemaakt
zou worden.
Het statische model heeft HB-matrices voor de jaren 2003 (basisjaar) en 2020 (prognosejaar).
Voor deze studie zijn twee varianten gemaakt van de HB-matrices voor 2020. In de
ene variant is 10 procent van de fietsverplaatsingen omgezet in autoverplaatsingen en in de
andere variant het omgekeerde: het aantal fietsverplaatsingen is met 10 procent opgehoogd
ten koste van de autoverplaatsingen.
Met het statische model kunnen ook de verkeersbelasting van wegen en het oponthoud voor
weggebruikers berekend worden. Het dynamische model is hier echter geschikter voor (zie
hierna). Waar mogelijk is dan ook gebruik gemaakt van het dynamische model als verkeersstromen
in het geding zijn. Het milieumodel werkt echter met de verkeersstromen uit het
statische model.
3.2 Mesoscopisch dynamisch model (Dynasmart)
Het dynamische model kent twee belangrijke voordelen in vergelijking met het statische model.
Ten eerste bootst het dynamische model beter het ontstaan van wachtrijen na. Als een
kruispunt het verkeersaanbod niet kan verwerken, ontstaan op de toeleidende wegen wacht-
20 Fietsberaadpublicatie 18