Fietsberaadpublicatie_18_fietsbeleid_versie_1_0 .pdf

2 Doel, aannames en keuze voorbeeldstad
2.1 Doel
Doel van deze studie is:
Meer inzicht krijgen in de effecten van een beperkte toename van het fietsgebruik (doordat
een deel van de automobilisten gaat fietsen) op de bereikbaarheid, de verkeersveiligheid, de
lokale luchtkwaliteit, de geluidhinder, de CO2-uitstoot en de volksgezondheid in een middelgrote
Nederlandse stad. En omgekeerd: wat zijn de effecten van een afname van het fietsgebruik,
doordat een deel van de fietsers in de auto stapt?
Om dit inzicht te krijgen is met behulp van geavanceerde verkeersmodellen een tweetal scenario’s
voor het jaar 2020 doorgerekend. Het eerste scenario gaat uit van de aanname dat
het fietsgebruik op alle relaties met 10 procent toeneemt en dat deze toename geheel ten
koste gaat van autoverplaatsingen.
In het tweede scenario wordt juist uitgegaan van een afname van het fietsgebruik op alle
relaties met 10 procent doordat fietsers overstappen op de auto. Dit is een soortworstcasescenario.
Overigens blijkt uit de studie dat de effecten van een afname van het fietsgebruik in de
meeste gevallen vergelijkbaar zijn met die van een toename, alleen dan in negatieve zin.
Voor de overzichtelijkheid wordt daarom in de beschrijving van de effecten de nadruk gelegd
op de effecten van een toename van het fietsgebruik.
2.2 Toelichting op de aanname ten aanzien van het auto- en fietsgebruik
Hoe realistisch is een toename van het fietsgebruik met 10 procent? De ontwikkelingen in
het fietsgebruik in Nederland over de afgelopen decennia laten een vrij constant beeld van
het fietsgebruik zien (op een naar internationale maatstaven hoog niveau). Een toename is
alleen te verwachten als langdurig ingezet wordt op consequent en integraal beleid. Toch
zijn er verschillende aanwijzingen dat een toename van het fietsgebruik met 10 procent zeer
goed mogelijk is. Enkele voorbeelden:
• Ongeveer de helft van alle autoverplaatsingen is korter dan 7,5 kilometer. Een afstand
die voor veel mensen goed befietsbaar is. Een groot deel van deze korte autoverplaatsingen
is vervangbaar door de fiets;
• Verschillende (grote) steden laten wel een forse toename van het fietsgebruik zien in de
afgelopen jaren. Bijvoorbeeld: Groningen +10 procent in 3 jaar tijd (lit iii ); Amsterdam binnen
de ring +36 procent in 16 jaar (lit iv ) en Den Haag +11 procent in 3 jaar (lit v );
• Ook de grote verschillen in fietsgebruik tussen gemeenten zijn een aanwijzing dat in veel
gemeenten nog aanzienlijke winst geboekt kan worden en dat een toename van 10 procent
vaak tot de mogelijkheden behoort. Bij de koplopers is het fietsgebruik ongeveer
twee keer zo hoog als bij de hekkensluiters;
• In een recente studie heeft het Bureau voor de Leefomgeving (lit vi ) berekend dat de
invoering van de kilometerheffing (anders betalen voor mobiliteit) leidt tot 10 procent
meer fietsgebruik in de Randstad. Verhoging van de parkeertarieven heeft 6 procent
meer fietsgebruik tot gevolg.
16 Fietsberaadpublicatie 18