Presentatie Jeroen Segers, Vanhout (1Mb) - Federplast.be

Ing. Jurgen Sagaert
22 februari 2011
Ervaringen van de aannemer over
luchtdicht bouwen

Toelichting werf : van een historisch pakhuis
tot een laagenergie kantoorgebouw
• Concept : “laagenergie kantoorgebouw”
• Betrokken partijen :
– Opdrachtgever : SD WORX
– Architect : Stramien
– Studiebureau laag energietechnieken en EPB : Cenergie
– Algemene aannemer : Vanhout
• Kerngetallen :
– Binnenvolume = 5.395 m3
– 4 bouwlagen van ca 300 m2
– Locatie : Brouwersvliet te Antwerpen
– Uitvoering werf : oktober 2009-oktober 2010
• Samenwerkingsvorm : bouwteamformule

Toelichting werf : van een historisch pakhuis
tot een kantoorgebouw

Toelichting werf : van een historisch pakhuis
tot een kantoorgebouw

Interpretatie laag-energiegebouw
• In eerste instantie wordt steeds gedacht aan zo goed
mogelijk isoleren,vermijden van koudebruggen, plaatsen
van buitenzonweringen, performante verlichting, goede
sturingen, nachtkoeling, dagkoeling,…
• Wat vaak vergeten wordt : luchtdicht bouwen maar ook
luchtdicht verbouwen.
• Wegens het vage karakter en kennis over luchtdicht
bouwen geeft dit veel discussies over zin en onzin van
het maken van specifieke kosten.

Technische ingrepen luchtdicht bouwen voor
dit project
• Lift : “blue kit”
– Doel : ongewenste luchtverliezen door wettelijke
voorziene schachtventilatie (4%) beperken.
– Geen ventilatie wanneer niet nodig.
– Open rooster bij technische problemen van de lift, bij
alarm, bij onderhoud, bij te hoge temperaturen en bij
bediening via brandweerbord.
– Gebruik van bluekit voorafgaandelijk bespreken met
de brandweer (bij verbouwing is het KB een richtlijn
maar geen norm)
– www.afc.be

Technische ingrepen luchtdicht bouwen voor
dit project
• GEVELS :
• Isoleren langs buitenzijde gaat niet, en er is geen
opvulbare spouw. Daarom een voorzetwand.
Detailleringen voorzetwanden – optimaal isoleren met
behoud van koudebruggen tpv de vloeren (kunnen niet
vermeden worden), aandacht voor dampscherm in
voorzetwand (dampscherm 1 mm met 50cm overlap).
Dubbele gipskartonplaat met dampscherm = luchtdicht,
geen luchtspouw.

Technische ingrepen luchtdicht bouwen voor
dit project
• Aanwerkingen luchtdichte voorzetwand aan ruwbouw en
ramen :
zelfklevende butylfolie onderaan onder de verhoogde
vloer, bovenaan waarbij de welfsels in het zicht blijven
en tevens aan de raamkaders.
• Ramen : zonweringskasten langs buitenzijde !

Technische ingrepen luchtdicht bouwen voor
dit project
• Alle partijen moeten het concept begrijpen en overtuigd
zijn van het nut.
• Bij diverse uitvoeringsmethodes verdient het de voorkeur
te werken met detailleringen die vertrouwd zijn bij de
onderaannemers ipv uitvoeringen waarin men niet
gelooft. De nodige openheid in de besprekingen is
hiervoor een must.

Technische ingrepen luchtdicht bouwen voor
dit project

Technische ingrepen luchtdicht bouwen voor
dit project

Technische ingrepen luchtdicht bouwen voor
dit project

Doorloopproces van het project
• Bouwteamformule – krachtlijnen
• Bij alle technische voorstellen werden steeds de
praktische en financiële haalbaarheid onderzocht.
• Vooreerst details en materiaalkeuzes (ondermeer
voorzetwand), detaillering tpv ramen (geïsoleerde
dagkanten), zonweringen dmv doek langs buitenzijde
toegankelijk.

Doorloopproces van het project

Doorloopproces van het project

Doorloopproces van het project
• Diverse bespreking met onderaannemers gipskarton /
aftoetsen vertrouwdheid met „luchtdicht bouwen‟. Het
belang van deze vertrouwdheid is erg belangrijk voor het
respecteren van de details die nadien niet meer
zichtbaar zijn.

Doorloopproces van het project
• Proeftest (blowerdoortest) in een afzonderlijk testlokaal.
Hieruit werden lessen geleerd:
– Aansluiting tussen wand en vloer: variant met
kunststofstrip ipv gekleefde butylslab niet ok
– Raamprofiel: aandacht voor luchtdichte glaslatten
(tolerantie van 0,3mm)
– Aansluiting raam met dagkanten voorzetwand: ok
– Luchtdichte electriciteitspotjes: ok, zelf met meerdere
kabeldoorvoeren. Bij voorkeur enkele potjes ipv
dubbele want opening kan uitgevoerd worden dmv
klokboor.

Doorloopproces van het project
– Het maken van doorboringen in de gipskartonplaten
met schroeven zorgt meteen voor een daling van de
luchtdichtheid. Bij schroeven die langer zijn dat de
wanddikte en bij het terugschroeven ontstaat extra
lekdebiet.
– Indien men de schroeven al dan niet terugschroeft in
de met OSB voorziene versteviging zien we geen
merkbaar verschil. Langere schroeven vormen geen
probleem.
– Target luchtdichtheid vooropgesteld na proeftest : 1,9.

Doorloopproces van het project

Doorloopproces van het project

Doorloopproces van het project
• Verder uitvoeren met nauw toezicht van hoofdaannemer
(keuringen, 2e laag gipskarton mag pas dicht na
goedkeuring werfleider) en studiebureau Cenergie.
• Finale blowerdoortest (en thermografisch onderzoek) als
deel van de oplevering. Hierbij viel ondermeer een
vergeten strook butylslab op onder de verhoogde vloer.
Resultaat : N50=1,3

Kosten (kost onderaannemers excl btw)
• Bluekit lift : (light-versie van AFC) : ca 4.000 EUR
• Luchtdichte aansluiting onderaan de voorzetwand : ca
7,5 EUR/lm
• Luchtdichte aansluiting bovenaan de voorzetwand : ca
7,5 EUR/lm (meting gebogen)
• Luchtdichte aansluiting voorzetwand met ramen : ca 7,5
EUR/lm
• Voorzieningen tpv radiatoren : ca 30 EUR/m²

Kosten (kost onderaannemers excl btw)
• Luchtdichte doosjes voor stopcontacten (met rubberen
manchetten voor de kabeldoorvoer) : +3,50 EUR/potje
• Meerkost gipskartonvoorzetwand met meer zorg voor
detail : ca 10% op de kost
• Blowerdoortest : ca 600 EUR (x 2) excl kosten
proefopstelling
• Te overwegen : na de blowerdoortest bij oplevering, een
bijkomende blowerdoortest na aanpassing van de
gemaakte opmerkingen
• Extra werftoezicht (door aannemer en studiebureau) :
moeilijk te begroten!

Dank u voor uw aandacht !
Ing. Jurgen Sagaert
22 februari 2011