100BESTE ZOMERVAKANTIESPELLEN - Intertoys

- 1 - 

handleiding zomer-b.indd 1 14-04-2010 15:58:20

INHOUDSOPGAVE 

Memospellen pagina 3 t/m 4 

Blaasspellen pagina 4 t/m 6 

Knikkerspellen pagina 6 t/m 7 

Dobbelspellen pagina 7 t/m 13 

Kaartspellen pagina 13 t/m 17 

Kaartspellen (voor één speler) pagina 17 t/m 18 

Teken- en Schrijfspellen pagina 18 t/m 21 

Kaartspeltrucs pagina 21 t/m 22 

Colofon pagina 23 

- 2 - 


Inhoud 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

100 BESTE ZOMERVAKANTIESPELLEN 

1. Zomermemo ‘original’ 

Spelers: 2 en meer 

Materiaal: 40 kaarten (20 x 2 dezelfde plaatjes) 

Voorbereiding 

De 40 kaartjes worden goed geschud en dan ‘blind’ (d.w.z. 

met de beeldzijde naar onderen) op tafel gelegd. Het 

beste in de vorm van een vierkant of een rechthoek. De 

achterkant van ieder kaartje moet geheel zichtbaar zijn. 

Hoe gespeeld wordt 

Om de beurt hebben de spelers het recht om twee 

kaartjes om te draaien en wel zo, dat alle spelers de 

plaatjes goed kunnen zien. Het gaat er nu om paren 

plaatjes, d.w.z. twee kaartjes met dezelfde plaatjes, op 

te sporen. In het begin zal men vaak kaartjes omdraaien 

die verschillende plaatjes hebben. In dat geval moeten 

de kaartjes weer omgedraaid en op hun plaats worden 

teruggelegd. Dan is de volgende speler aan de beurt. 

Alle spelers proberen te onthouden welke plaatjes waar 

liggen. Al gauw zal het moment daar zijn dat een speler 

een plaatje aantreft, dat hij al op een andere plaats 

heeft gezien. Als het hem lukt hetzelfde tweede plaatje 

om te draaien, mag hij dat stel plaatjes behouden en 

mag hij verder spelen. Zolang een speler steeds weer 

twee bij elkaar behorende kaartjes kan omdraaien, 

mag hij verder spelen. Kan hij niet verder, dan komt de 

volgende speler aan de beurt. 

SPELREGELS 

40 zomermemokaarten 

2 zomerknikkerpoorten 

2 plastic blaaspijpjes (kleuren blauw en rood) 

1 wit balletje 

56 zomerspeelkaarten 

5 dobbelstenen (kleur wit/zwart) 

Scoreblok met een potlood 

Zomer kleurplaat 

Doel van de 100 vakantiespellen 

Het doel van de 100 vakantiespellen is om vooral heel veel en heel veel jaren plezier te beleven aan alle spellen in 

deze gevarieerde spellendoos. 

MEMOSPELLEN 

Memo is een van de meest populaire spellen in Nederland. Het is een echt familiespel, want hier hebben 

de kinderen dezelfde kans als de volwassenen. Bovendien wordt met dit spel het geheugen en het 

concentratievermogen geoefend. 

- 3 - 

Belangrijk: Als een speler zich bij het omdraaien van 

de tweede foute kaart ineens herinnert waar de goede 

tweede kaart ligt, mag hij deze natuurlijk niet ook nog 

omdraaien. 

Einde van het spel 

Het spel is uit als alle kaartjes weggenomen zijn. Wie 

de meeste kaartjes verzameld heeft, is de winnaar van 

memo+. 

Zomermemo kan naast het originele memospel ook als 

drie andere variaties gespeeld worden. 

2. Memo ‘Snelle Jelle’-zoekspel’ 

Spelers: twee en meer 

Materiaal: 40 kaarten (20 stelplaatjes) 

Maak twee stapels van de kaartjes (elk plaatje komt 

voor in elke stapel). Verspreid de eerste stapel ‘blind’ 

over de tafel en verdeel de tweede stapel ‘blind’ over alle 

spelers. De spelers leggen de kaartjes ook ‘blind’ voor 

zich neer. Alle spelers roepen tegelijk en hard ‘Snelle 

Jelle’ en draaien hun kaartjes tegelijk om en zoeken zo 

snel als ze kunnen de bijpassende kaartjes met dezelfde 

plaatjes. Wie als eerste zijn paren bij elkaar heeft is 

winnaar. 


3. Memo ‘Zomerzon’-geheugenspel (variant op 

‘Snelle Jelle’) 



Het spel begint op dezelfde manier als bij ‘Snelle Jelle’. 

Elke speler legt de aan hem uitgedeelde kaartjes op een 

rijtje voor zich neer op tafel, maar hij mag de plaatjes 

en hun volgorde slechts gedurende korte tijd in zich 

opnemen. Dan draaien alle spelers tegelijk hun rijtje 

kaartjes om en mogen dan pas de daarbij behorende 

kaartjes zoeken en op hun geheugen naast de ‘blinde’ 

kaartjes van hun rijtje leggen. Wie als eerste zijn paren 

kaartjes compleet heeft roept ‘zomerzon’. Nu mag 

niemand meer verder zoeken. Ter controle wordt het 

‘blinde’ rijtje kaartjes weer omgedraaid: ieder paar 

kaartjes is een punt, ieder precies naast elkaar liggend 

paar kaartjes telt voor twee punten. Niet bij elkaar 

passende kaartjes leveren geen punten op. 

4. Memo ‘Wat is het’-spel (educatieve variant) 



Om de namen van de afgebeelde onderwerpen op 

de plaatjes te leren, mag men de paren kaartjes pas 

wegnemen als een speler de juiste naam kan noemen 

van het plaatje. Als een speler een paar bij elkaar heeft 

gezocht moet de speler vertellen wat er precies op het 

kaartje staat afgebeeld. Jonge spelers hoeven door deze 

- 4 - 

speelwijze niet benadeeld te worden. In het vinden van 

stellen plaatjes zijn ze even handig als de ouderen. Ze 

leren door te luisteren en ze kunnen ook een beetje 

geholpen worden. 

Speltip: Het is leuker om met een puntentelling te 

werken: 2 punten voor een paar kaartjes dat goed 

benoemd wordt. Bij hele jonge spelers mag ‘ter 

stimulans’ bijvoorbeeld 4 punten worden toegekend, 1 

punt voor een paar kaartjes dat verkeerd of helemaal 

niet benoemd kon worden. 

5. Memo ‘Mistral’-spel 


Materiaal: 40 kaarten (20 stel plaatjes), 1 lege fles (bij 

voorkeur van plastic, maar vul deze dan wel met wat 

water om hem te verzwaren) 

De ‘mistral’ is een koude wind, die bij de oude 

Romeinen zoveel ontzag afdwong dat ze hem 

‘magistralis’ (meesterlijk) noemden. Zet de fles in het 

midden van de plaats waar gespeeld wordt, zorg voor 

voldoende beweegruimte. Leg de 40 kaarten op de 

bovenkant (de mond) van de fles, maak een strakke 

stapel en zorg dat deze precies in het midden komt te 

staan. De jongste speler mag nu beginnen met wind te 

maken door hard of zacht te blazen, om zo te proberen 

het bovenste kaartje(s) van de stapel af te blazen. Als 

het de speler lukt om een kaartje of meer kaartjes van 

de fles af te blazen, zonder dat de hele stapel kaartjes 

er af valt, mag de volgende speler, etc. Wie het laatste 

BLAASSPELLEN 

Blaasspellen zijn adembenemende Oud-Hollandse spellen om binnen en buiten te spelen. Spellen die opa en oma 

vroeger al in hun jeugd speelde. Oorspronkelijk zijn de eerste blaasspellen in Nederland in de provincie Zeeland 

ontstaan. Blaasspellen zijn niet alleen leuk, maar ook heel gezond. Ze zijn een goede stimulans voor de longen 

voor jong en oud. Op deze manier worden de longen regelmatig helemaal ververst met nieuwe lucht en worden de 

ademspieren getraind. Speel bij voorkeur op een gladde ondergrond zoals een tafelblad of een harde vloer. 

kaartje van de fles blaast, heeft verloren. 

6. Blaasspel ‘Tropicana’ 

Spelers: twee 

Materiaal: 2 zomerknikkerpoorten, 2 plastic 

blaaspijpjes en 1 wit balletje 

De twee spelers nemen tegenover elkaar plaats 

op een afstand vanaf ca 1 meter. Elke speler zet 

de knikkerpoort recht voor zich neer, op ca 20 cm 

afstand. Het witte balletje wordt in het midden van 

het speeloppervlak geplaatst, nu pakken beide spelers 

hun plastic blaaspijpjes op en plaatsen deze voor hun 

mond. Op het startsein proberen beide spelers het witte 

balletje door één van de vier poortjes te blazen om zo 

punten te scoren. Er kunnen 25, 50 en 100 punten per 

poortje behaald worden. Als het balletje van tafel valt of 

uit het speelveld is geblazen, moet deze weer precies in 

het midden van de twee spelers teruggeplaatst worden 

en kan het spel hervat worden. De speler die als eerste 

250 punten heeft behaald is winnaar. 

7. Blaasspel ‘Club Tropicana’ (variant op ‘Tropicana’) 

Spelers: vier 



laaspijpjes en 1 wit balletje 

Het spel begint op dezelfde manier als bij ‘Tropicana’, 

alleen nu wordt het blaasspel door twee teams gespeeld. 

Elk team bestaat maximaal uit twee spelers. Om de 

beurt moet Iedere speler uit het team proberen te 

scoren. Zodra de eerste speler uit een team heeft 

gescoord, moet de tweede speler uit dit team ook 

proberen te scoren, enzovoort. Het team dat als eerste 

250 punten heeft behaald heeft gewonnen. 

8. Blaasspel ‘Bora’ 

Spelers: één 

Materiaal: 1 zomerknikkerpoort, 1 plastic blaaspijpje 

en 1 wit balletje 

De speler neemt het blaaspijpje en plaatst de 

knikkerpoort voor een eerste blaasbeurt op ca 30 

cm. Nu moet hij proberen om zo hoog mogelijk (100 

punten) te scoren door het witte balletje door de 

knikkerpoort te blazen. Bij elke afstand mag de speler 

drie pogingen doen. Bij de tweede beurt verplaatst 

de speler de knikkerpoort naar ca 1 meter afstand, 

etc. Bij de derde en laatste beurt plaatst de speler de 

knikkerpoort naar ca 2 meter afstand. Als de speler 

scoort bij deze afstand telt de score dubbel. 

Speltip: noteer en bewaar de score zodat de speler zijn 

score kan vergelijken met mogelijke andere spelers. 

9. Blaasspel ‘Bora Bora’ (variant op ‘Bora’) 


Materiaal: 1 zomerknikkerpoort, 2 plastic blaaspijpjes 


Het spel begint op dezelfde wijze als bij ‘Bora’, alleen 

spelen we nu met twee spelers, die om beurt proberen 

de hoogste score te behalen op de verschillende 

afstanden. Elke afstand mag in drie pogingen geblazen 

worden. De speler die de meeste punten heeft na drie 

afstanden (zie bij ‘Bora’: 30 cm, 1 meter en 2 meter) is 

de winnaar. 

10. Blaasspel ‘Double You’ 



blaaspijpjes en 1 wit balletje 

De eerste knikkerpoort wordt op ca 1 meter van de 

spelers geplaatst, de tweede knikkerpoort wordt 

in exacte dezelfde lijn op ca 30 cm achter de eerste 

knikkerpoort geplaatst, zodat de bogen van de poorten 

direct achter elkaar staan. De eerste speler begint 

- 5 - 

het spel op een afstand van ca 1 meter van de eerste 

knikkerpoort, neemt zijn blaaspijpje en witte bal, de 

speler moet proberen in één beurt het witte balletje 

door zowel de eerste als tweede knikkerpoorten te 

blazen. Alleen dan kan de speler dubbele punten 

(‘Double you’) scoren! Als de speler door een poortje 

van de eerste knikkerpoort blaast, maar het balletje 

gaat niet door het tweede poortje, dan scoort de speler 

geen punten. 

11. Blaasspel ‘XL’ 


Materiaal: 2 zomerknikkerpoorten, potlood en papier, 

2 plastic blaaspijpjes en 1 wit balletje 

De eerste knikkerpoort wordt frontaal op ca 1 meter 

van de spelers geplaatst, de tweede knikkerpoort word 

direct haaks ‘in L vorm’ achter de eerste knikkerpoort 

geplaatst, zodat de letter L ontstaat. Er worden drie 

rondes gespeeld. Per ronde heb je drie beurten. 

Het is de bedoeling om in je beurt met maar twee keer 

blazen door beide knikkerpoorten te scoren. Probeer 

bij je eerste blaasbeurt zacht door de eerste poort te 

spelen, zodat het witte balletje gunstig komt te liggen 

voor je tweede blaasbeurt in de andere richting van de 

L. Scoort een speler in één beurt, dan telt hij de punten 

op. Als hij drie keer is geweest telt de speler het totaal 

van deze rondes op. Heeft een speler drie pogingen 

gedaan en heeft hij niet gescoord dan is zijn beurt 

voorbij en mag de andere speler. Wie na drie rondes de 

meeste punten heeft is de ‘XL’ winnaar. 

12. Blaasspel ‘Penalty’ 




De knikkerpoort word op ca 50 cm geplaatst. De eerste 

speler krijgt vijf beurten om zo vaak mogelijk een 

‘Penalty’ te scoren. Hij telt de keren dat hij heeft raak 

geschoten bij elkaar op. In dit spel gaat het niet om de 

waarde (punten) van de poorten, maar om de meeste 

keren dat er raak wordt geschoten. Dan is de volgende 

speler, enzovoort. 

Iedere speler moet drie series penalty’s van vijf schoten 

blazen. Degene die de meeste penalty’s heeft gescoord 

wint. 

13. Blaasspel ‘Honderden’ (variant op ‘Penalty’) 





Het spel wordt op dezelfde wijze gespeeld als bij 

‘Penalty’. Bij de variant ‘honderden’ tellen alleen 

raak geschoten penalty’s in het poortje met het getal 

honderd. De speler die na drie series penalty’s van vijf 

schoten de hoogste score ‘Honderden’ heeft behaald, is 

winnaar. Voorbeeld: 1 penalty door de poort van 100 is 

honderd punten, enzovoort. 

14. Blaasspel ‘Power’ 

Spelers: twee 

Materiaal: 2 plastic blaaspijpjes, 1 wit balletje en een 

potlood 

Dit is gericht op maximale inademing en krachtig 

uitademen. Zoek een grote(re) ruimte op, bijvoorbeeld 

de huiskamer of de tuin. Plaats het witte balletje op de 

grond, neem je blaaspijp, neem een flinke hap lucht 

en blaas zo hard als je kan tegen het witte balletje, 

zodat deze zo ver mogelijk doorrolt. Als het balletje is 

uitgerold, leg je het potlood op de plaats van het witte 

balletje. Nu is de speler twee; deze probeert ook zo hard 

- 6 - 

mogelijk tegen het witte balletje te blazen om verder 

dan de eerste speler te eindigen. Degene die het verst 

komt, heeft de meeste ‘Power’ en is de winnaar. 

15. Blaasspel ‘Powerhouse’ (variant op ‘Power’) 

Spelers: twee 

Materiaal: 2 plastic blaaspijpjes, 1 wit balletje en twee 

speelkaarten 

Het spel wordt op dezelfde wijze als ‘Power’ 

gespeeld, alleen worden er op ca 1 meter afstand twee 

speelkaarten, rechtop met de ruggen tegen elkaar 

geplaatst. Zodat de spelers frontaal tegen één van 

voorste speelkaarten aankijken. Nu is het de bedoeling 

om dit kleine kaartenhuisje met al je kracht omver te 

blazen. Je richt je blaaspijp op het kaartenhuisje, je 

neemt een grote hap lucht en probeert het witte balletje 

zo hard en precies te blazen zodat het kaartenhuisje 

omvalt. Iedere speler mag drie pogingen wagen. Wie 

na drie ronde het kaartenhuisje het meest aantal keren 

omver heeft geblazen is de winnaar van ‘Powerhouse’ 

KNIKKERSPELLEN 

Het knikkeren was al bekend en zeer geliefd in de oudheid, ook Romeinse en Egyptische kinderen speelden er mee. 

Er bestaan veel soorten knikkerspelletjes, met elk een specifiek doel en regels. De meeste opa’s en oma’s zullen 

zich nog wel herinneren hoe graag ze vroeger op het schoolplein wilde winnen met knikkeren. Ook vandaag de dag 

wordt er in Nederland veel geknikkerd door de jeugd en waarschijnlijk zullen hun kinderen en kleinkinderen dat 

later ook nog doen. 

16. Knikkerspel ‘Op één lijn’ 


Materiaal: 1 zomerknikkerpoort en 1 wit balletje 

De knikkerpoort wordt op ca 60 cm van de speler 

geplaatst. De speler probeert door middel van te ‘pieken’ 

met zijn vingers (schieten met duim en wijsvinger) 

het witte balletje door één van de vier poortjes te 

krijgen. Als de speler scoort, telt hij de punten van het 

betreffende poortje op bij zijn totaalscore. 

Speltip: noteer en bewaar de score zodat de speler zijn 

score kan vergelijken met mogelijke andere spelers. 

17. Knikkerspel ‘Twee op één lijn’ 

(variant op ‘Op één lijn’’) 


Materiaal: 2 zomerknikkerpoorten en 1 wit balletje 

Het spel wordt op dezelfde wijze gespeeld als bij ‘Op 

één lijn’. Alleen nu met twee knikkerpoorten direct 

naast elkaar. Hiermee is de scorekans van de speler 

verdubbeld. 

Speltip: deze variant is zeer geschikt voor jongere 

kinderen doordat er een grotere kans van scoren is. 

18. Knikkerspel ‘Uit de tweede lijn’ 

Spelers: één en meer 

Materiaal: 2 zomerknikkerpoorten en 1 wit balletje 

Het knikkerspel wordt nu met twee knikkerpoorten 

direct achterelkaar gespeeld. De eerste knikkerpoort 

wordt op ca 50 cm van de speler geplaatst, de tweede 

knikkerpoort moet in exacte dezelfde lijn (op ca 30 

cm) achter de eerste knikkerpoort worden geplaatst, 

zodat de bogen van de vier poorten direct achter elkaar 

staan. De speler moet proberen in één beurt het witte 

balletje door zowel de eerste als de tweede knikkerpoort 

te schieten. Alleen dan kunnen er dubbele punten (‘Uit 

de tweede lijn) worden gescoord! Als de speler door 

een poortje van de eerste knikkerpoort schiet, maar het 


alletje gaat niet door het tweede poortje, dan scoort de 

speler geen punten. 

19. Knikkerspel ‘Binnenshuis’ 


Materiaal: 1 schoteltje (van een kop en schotel) en 1 

wit balletje 

Dit is een variant van het ouderwetse knikkeren. Als je 

het schoteltje omdraait, is er (bij de meeste schoteltjes) 

een cirkel met een opstaand randje in het midden. Leg 

het schoteltje op zijn rug op een veilige plaats (zodat 

niemand er op gaat staan) in de ruimte waar je dit 

knikkerspel wilt gaan spelen. Loop ca 2 meter van het 

schoteltje vandaan en leg het witte balletje op de grond. 

Probeert nu om in zo min mogelijk beurten, het witte 

balletje in het midden van het schoteltje te ‘pieken’ en 

schieten. Als je na meer dan 15 beurten de bal niet in 

het midden hebt weten te krijgen, is je beurt voorbij 

en is de andere speler aan beurt. Totaal worden er 

drie rondes gespeeld. Degene die het balletje op het 

schoteltje krijgt in het minst aantal beurten, wint. 

- 7 - 

20. Knikkerspel ‘Buitenshuis’ (variant op 

‘Binnenshuis’’) 


Materiaal: 1 schoteltje (van een kop en schotel) en 1 

wit balletje 

Het spel wordt op dezelfde wijze gespeeld als 

‘Binnenshuis’, alleen wordt er niet binnens- maar 

buitenshuis gespeeld. Bij voorkeur in een tuin, 

speelplaats of op een schoolplein (ergens waar geen 

auto’s rijden). Leg het schoteltje op zijn rug op een 

veilige plaats, in de tuin bijvoorbeeld. Loop ca 3 meter 

van het schoteltje vandaan en leg het witte balletje op 

de grond. Probeer nu om in zo min mogelijk beurten 

het witte balletje in het midden van het schoteltje te 

schieten. Als je na meer dan twintig beurten de bal 

niet in het midden hebt weten te krijgen, is je beurt 

voorbij en is de andere speler aan beurt. Totaal worden 

er drie rondes gespeeld. Degene die het balletje op het 

schoteltje krijgt in het minst aantal beurten, wint. 

Speltip: Buitenshuis kan ook de ruimte tussen de 

stenen of een kuiltje in de grond als knikkerpot worden 

gebruikt. 

DOBBELSPELLEN 

Dobbelen is het spelen met dobbelstenen. Het spel zelf wordt ook wel dobbelspel genoemd. Het woord dobbelen is 

afkomstig van het oud-franse doble = “dubbel’. 

Volgens de overlevering waren de oude Germanen zeer bedreven in het dobbelen. 

21. Dobbelspel ‘Zomerdobbelen’ 


Materiaal: 5 dobbelstenen, scoreblok en potlood 

Iedere speler probeert met 5 dobbelstenen de 10 

combinaties te dobbelen zoals die op het scoreblok 

worden vermeld. Iedere speler mag drie keer achter 

elkaar dobbelen om 1 combinatie te maken. 

- 1e worp: gooi de 5 dobbelstenen; de gewenste 

dobbelstenen laten liggen. 

- 2e worp: met de rest van de dobbelstenen opnieuw 

gooien; de gewenste dobbelstenen laten liggen. 

- 3e worp: alleen met de overgebleven stenen gooien. 

Dobbelstenen die je laat liggen, mogen in een volgende 

worp niet opnieuw gegooid worden. Het is niet 

verplicht om drie maal te gooien. Als in de eerste of 

tweede worp bereikt is wat men wilde, gaat de beurt 

gewoon naar de volgende speler. Na de beurt wordt de 

score genoteerd op het scoreblok. De score wordt op 

één van de tien mogelijke combinaties ingevuld. Als 

een vakje al ingevuld is, mag het niet meer veranderd 

worden, ook niet als de score beter is dan de score die 

al genoteerd staat. Eén vakje kan dus maar één keer 

ingevuld worden. Als men aan geen enkel vrij vakje 

kan voldoen, wordt in een willekeurig vrij vakje een 

nul genoteerd. De volgorde van de vakjes van boven 

naar beneden hoeft niet aangehouden te worden (zie: 

scoreblok). Je mag de punten neerzetten in een vakje 

waar de meeste punten te behalen zijn. Wie de hoogste 

totaalscore heeft is de winnaar. 

22. Dobbelspel ‘21 jaar’ 


Materiaal: 3 dobbelstenen 

Dit spel wordt met drie dobbelstenen gespeeld: 

gewonnen heeft degene die precies 21 ogen (de leeftijd 

’21 jaar’) heeft gehaald of zo dicht mogelijk daaronder 


lijft. De eerste ronde wordt met 3 dobbelstenen 

gespeeld, de tweede ronde met 2 dobbelstenen en vanaf 

de derde ronde gooien de spelers met één dobbelsteen. 

23. Dobbelspel ‘Slome Sjakie’ 



Iedere speler noemt een getal tussen de 1 en 6 en 

probeert dan dit getal zo snel mogelijk te gooien. Wie 

hiervoor het meest moet gooien is de ‘Slome Sjakie’ en 

heeft verloren. 

24. Dobbelspel ‘De Ziener’ 


Materiaal: 1 dobbelsteen, voor iedere speler 10 

dingen: spelfiches (bijv. eurocenten, lucifers, knopen, 

snoepjes, e.d.) 

Het doel is om te proberen de 10 elementen - laten we 

vanaf nu voor het gemak even uitgaan van knopen - zo 

snel mogelijk kwijt te raken. Iedere speler heeft aan het 

begin van het spel zijn 10 knopen voor zich liggen. Nu 

wordt om de beurt met de dobbelsteen gegooid. Iedere 

speler mag één keer gooien. Voordat de dobbelsteen 

echter over tafel gerold wordt, moet de speler een 

voorspelling doen:, bijvoorbeeld: “ik ga een 6 gooien (of 

een 5, 4, etc.). Gooit hij inderdaad het voorspelde getal, 

dan mag de speler een knopen in het midden van de tafel 

leggen. Klopt zijn voorspelling niet, raakt hij geen knopen 

kwijt en is de volgende speler aan de beurt. De kansen om 

de voorspelling als een echte ‘Ziener’ te zien, zijn één tegen 

zes. De speler die als eerste alles kwijt is, heeft gewonnen. 

25. Dobbelspel ‘Met pensioen’ 



Om de beurt wordt door de spelers gegooid. Het 

gegooide aantal ogen van alle deelnemers wordt 

voortdurend bij elkaar opgeteld. Verliezer is degene die 

het getal 65 ‘pensioen’ bereikt of overschrijdt. 

26. Dobbelspel ‘Driehonderd’ 


Materiaal: 1 dobbelsteen, papier met potlood 

Iedere speler moet proberen om 300 punten te behalen. 

Valt de 5, worden 50 punten genoteerd. Iedereen 

die aan de beurt is, dobbelt zo lang hij wil en telt zijn 

punten bij elkaar op. Gooit hij echter een 1, zijn alle 

gegooide punten verloren. Hier wint degene die met 

- 8 - 

veel geluk de ‘300’ punten kon bereiken of het dichtst 

bij komt. 

27. Dobbelspel ‘Viva Las Vegas’ 


Materiaal: 3 dobbelstenen, voor iedere speler 

dezelfde hoeveelheid dingen: spelfiches (bijv. knopen, 

eurocenten, lucifers ,e.d.), papier en potlood 

Viva Las Vegas is een gedurfd kansspel. Wat men hier 

nodig heeft is ‘dobbelgeluk’. De spelers stellen om te 

beginnen de inleg vast (bijv. 5 of 10 knopen). Die inleg 

wordt door iedereen midden op tafel gelegd. Nu wordt 

om de beurt gegooid. Iedere speler gooit twee keer op 

de volgende manier: de eerste keer wordt met twee 

dobbelstenen gegooid. Het totale aantal ogen wordt 

bij elkaar opgeteld. De tweede keer wordt er met een 

derde dobbelsteen gegooid. De som van de twee eerste 

dobbelsteen wordt nu met de waarde van de derde 

dobbelsteen vermenigvuldigd. Iedere speler onthoudt 

zijn eindresultaat (of schrijft het op). Wie in een ronde 

het hoogste resultaat behaalt, roept: ’Viva Las Vegas’ 

en mag de pot legen. De nieuwe inleg van spelfiches 

wordt geplaatst, een nieuw spel kan beginnen. 

Rekenvoorbeeld: 

Eerste worp Tweede worp Eindresultaat 

1 e Speler 3 + 6 = 9 2 9 x 2 = 18 

2 e Speler 4 + 4 = 8 4 8 x 4 = 32 

3 e Speler 6 + 1 = 6 5 6 x 5 = 30 

In dit geval kan de 2 e speler ‘Viva Las Vegas’ roepen: 

hij heeft de pot gewonnen! 

28. Dobbelspel ‘Keizer Napoleon’ 


Materiaal: 1 dobbelsteen, 21 spelfiches (bijv. weer 

knopen, eurocenten, lucifers, e.d) 

Hier wordt om de beurt gedobbeld. Wie het eerst een 1 

gooit is Keizer Napoleon. Napoleon bepaalt nu welk getal 

door een andere speler gegooid moet worden. Wie pech 

heeft en het gewenste getal niet gooit, moet een fiche in 

de kas plaatsen. Degene echter, die het gewenste aantal 

gooit, krijgt van Napoleon het aantal fiches van het 

gegooide aantal ogen uitbetaald. Wie een 1 gooit, gooit 

Keizer Napoleon van zijn troon en neemt de kas over. 


29. Dobbelspel ‘Retourtje Sneek’ 


Materiaal: 1 dobbelsteen, notitieblad en potlood 

Voor een willekeurig aantal deelnemers. Er wordt om 

de beurt gedobbeld. Iedereen probeert om zo snel 

mogelijk in de juiste volgorde van 1 t/m 6 en weer terug 

te gooien. Gooit een speler bijv. een 1, dan noteert hij 

dit getal en moet bij de volgende keer een 2 gooien. Is 

dit niet het geval, heeft hij een ‘enkeltje i.p.v. retourtje’ 

en gaat de dobbelsteen naar de volgende speler. Wie 

alle getallen van 1 t/m 6 noteren kon, begint aan zijn 

‘retourtje’ van 6 t/m 1. Winnaar is, wie het eerst de 

getallenreeks heeft kunnen doorstrepen van 1 t/m 6 en 

6 t/m 1, hij is terug in Sneek! 

30. Dobbelspel ‘Hemel en aarde’ 



Er wordt om de beurt gespeeld. Als eerste wordt de 

‘aarde’ door dobbelen vastgesteld: dit wordt bereikt 

door met zo weinig mogelijk worpen een dubbel 

aantal ogen te gooien (hetzelfde aantal ogen op twee 

dobbelstenen). Is dit gebeurt, moet nog de ‘hemel’ 

worden vastgesteld: en wel doordat de ogen van beide 

dobbelstenen samen een 9 vormen. Wie het als eerste 

lukt om de twee in de juiste volgorde te bepalen, heeft 

‘Hemel en aarde’ en is winnaar. 

31. Dobbelspel ‘Hoogste getal’ 



Iedere speler mag 3 keer gooien. Bij de eerste gooi 

kan de speler nog voor alle mogelijkheden kiezen: 

je mag het aantal gegooide ogen op de eerste plaats 

(honderdtal), op de tweede plaats (tiental) of op de 

derde plaats (eenheid) noteren. Na de 3 e gooi is een 

getal van 3 cijfers (hoogste getal) ontstaan. De speler 

met het hoogst gegooide getal heeft gewonnen. 

32. Dobbelspel ‘Vijf ogen’ 



Iedereen kan tot 10 keer gooien. Het komt er op aan zo 

snel mogelijk met 3 dobbelstenen ‘vijf ogen’ te gooien. 

Wie dit met het minst aantal worpen lukt, steekt vijf 

vingers in de lucht: hij heeft gewonnen. 

- 9 - 

33. Dobbelspel ‘Klein maar fijn’ 


Materiaal: 3 dobbelstenen, notitieblad en potlood 

Er wordt om de beurt gegooid. Iedere speler mag met 

drie dobbelstenen één keer gooien. De ogen van de drie 

dobbelstenen van een worp worden bij elkaar opgeteld 

en in de spellijst van de betreffende speler genoteerd. 

Wie 1,2 of 5 gooit, mag deze van zijn score aftrekken 

(negatieve bedragen (in de min) gelden niet, het 

laagste getal is nul). Wie na verloop van de spelronden 

de laagste eindsom heeft is ‘klein maar fijn’ en heeft 

dus gewonnen. Let wel: men speelt een van te voren 

overeengekomen aantal rondes en telt dan de aparte 

resultaten bij elkaar op tot een eindtotaal. 

34. Dobbelspel ‘4-5-6’ 

Spelers: twee 


Voor twee spelers. Hier wordt beurtelings gegooid en 

wie het eerst een 4 gooit, begint. De speler legt de 4 

opzij en probeert met de overgebleven dobbelstenen 

de rij 4-5-6 compleet te krijgen. Valt nu een 2 en een 5, 

mag hij de 5 laten liggen en probeert de 2 te verbeteren, 

nu heeft de speler al 4 en 5, hij is dicht bij 4-5-6 halen. 

Winnaar is degene die in zo weinig mogelijk beurten 

4-5-6 (in die volgorde) heeft gegooid. 

35. Dobbelspel ‘Drommelse 55’ 


Materiaal: 3 dobbelstenen, potlood en papier 

Er wordt om de beurt gegooid, telkens met 3 

dobbelstenen tegelijk. Iedere speler mag één keer 

gooien. Het gegooide aantal ogen van alle deelnemers 

wordt hier voortdurend bij elkaar opgeteld. Wordt 

daarbij het getal 50 overschreden, dan wordt verder 

gespeeld met slechts één dobbelsteen. Het gaat erom 

exact het getal 55 te bereiken. Overschrijdt een speler 

met zijn worp dit eindgetal, dan worden de worpen 

van de volgende speler er van afgetrokken, dus net 

zo lang tot men weer onder de 55 zit. Pas dan worden 

de worpen weer bij elkaar opgeteld. Dit gaat net zo 

lang door tot een speler met zijn worp het eindgetal 

‘drommelse 55’ exact haalt. Hij is de winnaar van het 

spel. 


36. Dobbelspel ‘Boekhouder’ 



De spelers noteren op een blad papier van boven 

naar beneden 6, 5, 4, 3, 2 en 1 aan de linkerkant. Je 

gooit om de beurt en iedereen mag in totaal 6 keer. 

Het totale aantal gegooide ogen schrijft men naast de 

getallen in de volgorde zoals zij werden gegooid en 

vermenigvuldigt de getallen met elkaar. De resultaten 

worden dan bij elkaar opgeteld en degene met het 

hoogste aantal punten wint. 

Voorbeeld: 

6 werd 10 x gegooid (resultaat 1 e worp) = 60 

5 werd 8x gegooid (resultaat 2 e worp) = 40 

4 x 6 (resultaat 3 e worp = 24 

3 x 4 (resultaat 4 e worp) = 12 



totaal = 157 

37. Dobbelspel ‘Omgekeerde negen’ 


Materiaal: 2 dobbelstenen, 9 spelfiches (wederom 

knopen, lucifers, centen, e.d.) 

Aan het begin van het spel worden de 9 spelfiches 

midden op tafel gelegd. Iedere speler mag per ronde één 

keer met twee dobbelstenen gooien. Haalt hij met deze 

worp meer dan 9 ogen, moet hij het aantal spelfiches dat 

het getal 9 overschrijdt, pakken: dus bij 10 ogen is dat 1 

fiche, bij 11 ogen 2 spelfiches en bij 12 ogen 3 spelfiches. 

Tijdens een worp van exact 9 ogen of minder neemt hij 

niets en geeft de dobbelstenen aan de volgende speler. 

Dit gaat zo lang door, tot alle fiches zijn verdeeld. 

Nu begint de tweede spelfase: alle spelers, die geen 

spelfiches hebben gekregen, vallen nu af. Het dobbelen 

gaat op dezelfde manier als in de eerste fase verder - 

met één verschil - de behaalde punten van meer dan 9 

worden nu omgekeerd geteld, hetgeen betekent dat de 

fiches weer teruggelegd mogen worden. Wie als eerste 

zijn dobbelfiches kwijt is, heeft gewonnen. 

38. Dobbelspel ‘Bankdirecteur’ 

Spelers: drie en meer 

Materiaal: 3 dobbelstenen, 50 spelfiches (knopen, 

lucifers, chips, centen, e.d.) 

Eerst worden alle spelfiches gelijkmatig onder 

de spelers verdeeld. Daarna wordt geloot wie 

- 10 - 

bankdirecteur mag zijn. Deze gooit tijdens het spel voor 

alle deelnemers en heeft bovendien de taak de winsten 

te verdelen en verloren spelfiches te innen. Hij mag ook 

de hoogst mogelijke inzet bepalen. Voor het begin van 

het spel bepalen alle spelers, met uitzondering van de 

bankdirecteur, hun inleg, d.w.z. iedereen legt uit zijn 

voorraad zo veel spelfiches voor zich, als hij meent te 

kunnen riskeren. Nu gooit de bankdirecteur de eerste keer. 

Is de worp lager dan 10 ogen, dan winnen alle spelers hun 

inzet terug. De bankdirecteur moet hun inzet uitbetalen. 

Vanaf 10 ogen wint de bankdirecteur en int de gehele 

inleg van de spelers. De bankdirecteur kan de bank op z’n 

vroegst na 5 spelen aan een volgende speler doorgeven. Dit 

moet echter één spel ervoor bekend worden gemaakt. 

39. Dobbelspel ‘Duik in het diepe’ 



Een speler wordt uitgeloot en noemt een getal onder de 

40. Zijn linkerbuurman begint te gooien, het gegooide 

getal wordt genoteerd. Het resultaat van de volgende 

spelers wordt bij het getal van de eerste dobbelaar 

geteld. Dit gaat zo lang door, tot één van de spelers het 

aan het begin genoemde getal bereikt of overschrijdt. 

Hij valt af omdat hij bij de ‘duik in het diepe’ faalde. 

40. Dobbelspel ‘Ninety Nine’ 


Materiaal: 4 dobbelstenen en voor iedere speler 5 

spelfiches (lucifers, knopen, centen, e.d.) 

Iedere speler gooit één keer waarbij hij vier 

dobbelstenen tegelijk gooit. De ogen van een worp 

worden bij elkaar opgeteld en het resultaat van de 

vorige spelers wordt erbij opgeteld. Op deze manier 

wordt het eindresultaat steeds hoger en nadert 

langzaam het magisch getal 99 ‘ninety nine’. De speler 

die als eerste het getal 99 bereikt of overschrijdt, 

verliest en moet één van zijn 5 fiches in een ‘pot’ 

betalen. De verliezer begint het volgende spel. Wie is de 

volgende keer de pechvogel? Men speelt net zo lang tot 

één speler geen fiches meer heeft. Wie op dat moment 

de meest fiches heeft is de winnaar. 

41. Dobbelspel ‘Kiezen of delen’ 


Materiaal: 2 dobbelstenen, 50 spelfiches ( lucifers, 

knopen, centen, e.d.) 

Aan het begin van het spel worden de spelfiches midden 

op tafel gelegd. Nu begint de eerste speler met gooien. 


Iedereen mag 2 keer gooien: de eerste keer met twee 

dobbelstenen en de tweede keer met één dobbelsteen. 

Kan het opgetelde aantal ogen van de eerste worp 

zonder restgetal gedeeld worden door het aantal ogen 

van de tweede worp, dan ontvangt de speler een fiche, 

een knoop bijvoorbeeld. Wie als eerste 10 knopen bij 

elkaar heeft, is de winnaar. 

42. Dobbelspel ‘Enkeltje Amsterdam’ 



Voor een willekeurig aantal deelnemers. Gedobbeld 

wordt om de beurt. Iedereen probeert om zo snel 

mogelijk van 1 t/m 6 in de juiste volgorde te gooien. 

Gooit een speler bijv. een 1, dan noteert hij dit getal 

en moet bij de volgende keer een 2 gooien. Is dit 

niet het geval, gaat de dobbelsteen naar de volgende 

speler. Winnaar is, wie het eerst de getallenreeks heeft 

kunnen doorstrepen van 1 t/m 6. hij heeft zijn ‘enkeltje 

Amsterdam’. 

43. Dobbelspel ‘Ik bied zevens’ 



Wie het hoogste aantal ogen gooit, mag beginnen. Die 

speler noemt nu het aantal keer dat hij denkt zeven te 

gooien met twee dobbelstenen in zeven beurten. Als de 

andere speler(s) denken dat zij meer zevens in zeven 

beurten kunnen gooien, roep de speler; ‘ik bied [x] 

zevens’. Degene die het hoogste bod uitbrengt, mag de 

dobbelstenen werpen. Als hij minder dan zijn bod aan 

zevens gooit, valt hij af. Dit gaat net zo lang door, tot 

één van de spelers het geboden aantal zevens bereikt of 

overschrijdt. Deze speler is de winnaar. 

44. Dobbelspel ‘Raden maar’ 


Materiaal: 5 dobbelstenen, papier en potlood 

Alle deelnemende spelers noteren, voorafgaand aan 

een worp, op een blad papier het getal, waarvan zij 

denken dat de eerste speler dit met vijf dobbelstenen 

gaat gooien (maximaal het getal 5 x 6 = 30). Er wordt 

om de beurt gegooid. Iedere speler mag 5 keer gooien. 

Degene die het gegooide aantal ogen van één worp goed 

heeft geraden of net overschrijdt, plaatst een cirkel om 

het juist geraden getal. Nadat iedere speler 5 keer heeft 

gegooid, worden de omcirkelde getallen per speler bij 

elkaar opgeteld. De speler met het hoogste aantal goed 

geraden worpen wint. 

- 11 - 

45. Dobbelspel ‘Elf aan de macht’ 


Materiaal: 2 dobbelstenen, voor iedere speler 

hetzelfde aantal spelfiches ( bijv. knopen, centen, 

lucifers, e.d.) 

Iedere speler betaalt 5 fiches aan de pot. Wie 11 ogen 

gooit met twee dobbelstenen wint de gehele pot. Wie 

een 12 gooit, verdubbelt de kas. Iedereen die onder 

de 11 blijft moet het verschil aan de pot betalen. 

Bijvoorbeeld: bij een gegooide 5 moeten zes fiches in de 

pot worden gedaan). 

46. Dobbelspel ‘Eéndje’ 


Materiaal: 1 dobbelsteen, 

Iedereen dobbelt zo lang tot hij een 1 gooit, maar hooguit 

tien keer. Wie het minst vaak hoeft te gooien is de winnaar. 

47. Dobbelspel ‘Kruistocht’ 



Iedere speler tekent 20 kruisen op een papier. Dan 

wordt om de beurt met 2 dobbelstenen gegooid. 

Iedereen mag zo veel kruisen schrappen (doorstrepen) 

als hij ogen gooit. Gooit iemand meer ogen dan hij 

kruisen (over) heeft dan moet hij het verschil aan 

kruisen er bij tekenen. Winnaar is de speler die als 

eerste alle kruisen heeft kunnen schrappen. 

48. Dobbelspel ‘Zes handjes in de lucht’ 



Iedereen dobbelt net zo lang tot hij een dubbel aantal 

ogen gooit, bijv. 2 x 2 ogen of 2 x 5 ogen. Zodra een 

speler een ‘dubbele’ gooit, moet iedereen zo snel 

mogelijk zijn ‘handjes in de lucht’ doen. Degene die het 

snelst is, mag één hand achter zijn naam noteren. De 

speler die de ‘dubbele’ geworpen heeft, bepaalt wie het 

snelste was. Wie als eerste zes getekende handen op zijn 

papier heeft staan, is de winnaar. 

49. Dobbelspel ‘Blinde vink’ 

Spelers: twee 

Materiaal: 1 dobbelsteen 

De ene speler gooit, terwijl de andere zijn ogen toedekt 

met zijn handen. De dobbelaar onthoudt het gegooide 

getal en plaatst zijn hand over de geworpen stenen. 


Nu moet de tweede speler raden of het gegooide getal 

boven of onder het getal 4 ligt. Heeft hij het juist 

geraden, mag hij voor zichzelf een punt noteren. Als er 

een 4 wordt gegooid, moet de gooi worden herhaald). 

De speler die als eerste 10 ‘blinde vinken’ ofwel 10 

punten heeft behaald, is de winnaar. 

50. Dobbelspel ‘Rekentafel’ 


Materiaal: 2 dobbelstenen, potlood en vel papier 

De spelers moeten beurtelings proberen een complete 

rekentafel van een getal naar keuze te gooien met twee 

dobbelstenen. Een speler gooit de getallen 1 en 6 in een 

worp. Dit is simpele keuze, hij noteert 1x6, nu moet hij 

bij een volgende beurt trachten ook de getallen 2 en 6 in 

één worp te gooien, zo gaat hij door tot hij de complete 

tafel van het getal 6 heeft genoteerd (voorbeeld 1x6 t/m 

6x6). De andere speler gooit bij zijn eerste beurt de 

getallen 2 en 5, hij noteert 2x5, hij tracht de tafel van 5 

compleet te gooien (voorbeeld 1x5, 3x5, etc.) Degene die 

de eerste rekentafel van een getal compleet heeft wint. 

51. Dobbelspel ‘Vijftien’ 

Spelers: twee 


Er wordt om de beurt gespeeld. Iedereen dobbelt net 

zo lang tot hij 15 ogen of een aantal ogen dat daar vlak 

onder ligt, bereikt. Komt hij uit boven de 15, dan valt 

hij af. Winnaar is de speler die het eerst 15 ogen kan 

gooien. Wordt het getal 15 door niemand bereikt, is 

degene die het dichtst bij dit getal komt, de winnaar 

52. Dobbelspel ‘Laagste ogen’ 


Materiaal: 1 dobbelsteen, potlood en papier 

Voor een willekeurig aantal deelnemers. Iedereen 

dobbelt voor zijn linkerbuurman. Het geworpen aantal 

ogen wordt bij die buurman bijgeschreven. Maar in 

het geval van een gegooide 1, ‘laagste ogen’, krijgt de 

dobbelaar (en niet zijn buurman) een minpunt. Na 

tien ronden wordt alle punten geteld. De speler die het 

laagste aantal ogen heeft gegooid is de verliezer. 

53. Dobbelspel ‘Twaalf strepen’ 

Spelers: twee 

Materiaal: 1 dobbelsteen, potlood en papier 

Iedere speler schrijft de getallen 2 t/m 12 naast elkaar 

op een papier. De spelers gooien om de beurt. Wie 

- 12 - 

als eerste al zijn getallen door kan strepen, krijgt de 

punten van de niet doorgestreepte getallen van de 

andere speler. Wie na vijf rondes de meeste punten 

heeft, is de winnaar. 

54. Dobbelspel ‘Hoge pieken’ 

Spelers: twee 


Dit spel wordt zonder werpen van de dobbelstenen 

gespeeld. De spelers pieken met hun wijsvinger tegen 

de bovenkant van de dobbelsteen, zodat deze omhoog 

springt. Om de beurt wordt gepiekt. Winnaar is de 

speler die als eerste een van tevoren bepaald oog 

getal heeft gehaald (over het algemeen is dit tot 50 

maximaal). Bijvoorbeeld: het van tevoren bepaalde 

aantal ogen of getal is 40, de eerste speler piekt 6, de 

tweede 5 = totaal 11, zo tel je door tot de 40 exact is 

behaald, wordt het getal overschreden, valt de laatste 

speler die piekte af. Degene die het exacte aantal ogen 

haalt is winnaar. 

55. Dobbelspel ‘Torenblazer’ 


Materiaal: 3 dobbelstenen en plastic ondoorzichtig 

bekertje 

Onder de plastic beker worden 2 dobbelstenen op de 

tafel verborgen. De derde dobbelsteen wordt op de naar 

boven wijzende bekerbodem gelegd en vervolgens er 

af geblazen. Pas dan mag de beker opgetild worden en 

bij elkaar worden opgeteld en vermenigvuldigd met de 

ogen van de derde dobbelsteen. Degene met de hoogste 

score wint. 

56. Dobbelspel ‘Even getallen’ 



Om de beurt wordt er gegooid met 3 dobbelstenen. 

Alleen de even getallen worden opgeteld, dus 2 – 4 - 6. 

Wie als eerste boven de 60 punten komt met even 

getallen gooien, is de winnaar. 

57. Dobbelspel ‘Oneven getallen’ 



Om de beurt wordt er gegooid met 3 dobbelstenen. 

Alleen de oneven getallen worden opgeteld, dus 1 – 3 - 

5. Wie als eerste boven de 60 punten komt met oneven 

getallen gooien, is de winnaar. 


58. Dobbelspel ‘Onder of boven de zeven’ (voor 

volwassenen) 


Materiaal: 2 dobbelstenen en voor elke speler 

hetzelfde aantal spelfiches ( bijv. knopen, centen, 

lucifers, e.d.) 

Om de beurt is iedereen een keer spelleider en wedt 

tegen de anderen of hij onder of boven de zeven zal 

gooien met 2 dobbelstenen. Zijn medespelers wedden 

het tegenovergestelde. Wie de weddenschap heeft 

gewonnen mag innen. Valt echter het getal, moet de 

inzet worden verdubbeld. 

59. Dobbelspel ‘New York’ 



Bij het New York dobbelspel wint degene, die als 

eerste het puntenaantal 1.000 bij elkaar gooit. Eerst 

wordt een lijst van alle spelers opgemaakt waarin het 

bereikt aantal punten wordt genoteerd. De één telt bij 

New York als 100 punten en de zes als 60 punten. Alle 

overige ogen worden normaal geteld. Iedere speler mag 

per ronde maximaal drie keer gooien. Hierbij mag hij 

drie keer achter elkaar alle vijf dobbelstenen gebruiken. 

Hij kan echter ook alleen gunstige dobbelstenen laten 

‘staan’ en alleen met de andere dobbelstenen verder 

- 13 - 

spelen. Dobbelstenen die blijven staan, mogen echter 

niet meer worden opgenomen. Denkt de speler al 

na twee worpen of al na de eerste worp voldoende 

punten te hebben behaald, dan kan hij stoppen. De 

volgende spelers hebben dan eveneens slechts twee 

of respectievelijk één beurt – net als de eerste speler. 

De volgende ronde wordt door de volgende speler 

in de rij geopend, die voor deze ronde het aantal 

worpen bepaalt. Het behaalde aantal punten wordt 

bij alle spelers bijgeschreven, ofwel bij zijn vorige 

ronderesultaten opgeteld. De eerste speler die het 

puntenaantal 1.000 bereikt of overschrijdt, is winnaar 

60. Dobbelspel ’Max & Fanny’ 



Er wordt eerst een lijst met spelers gemaakt. In dit 

dobbelspel staat Max voor het getal 1 en Fanny staat 

voor het getal 5, het geluksgetal van ‘Max & Fanny’ 

is 15 ( 1 + 5). Het doel van de spelers is om zoveel 

mogelijk keer een ‘Max & Fanny’ in één worp te gooien. 

Bijvoorbeeld: een speler gooit de vijf dobbelstenen 

met de ogen 1, 3, 6, 4 en 5. Nu heeft hij één keer een 

‘Max & Fanny’ gegooid en mag de speler 1 hartje onder 

zijn naam noteren. De speler met 15 hartjes onder zijn 

naam, brengt ‘Max & Fanny’ geluk en is de winnaar. 

KAARTSPELLEN 

Kaartspellen zijn spellen die gespeeld worden met een set (speel)kaarten (dit in tegenstelling tot de bordspellen). 

De kaartspellen worden allereerst onderverdeeld in spellen die de welbekende speelkaarten (harten, ruiten, 

klaveren en schoppen) gebruiken. De oudste sporen van het kaartspel in Europa dateren uit de periode 1370-1400, 

met één vroegere vermelding van kaarten in Italië in 1299. In de negentiende eeuw werd het gebruiksgemak van 

de speelkaarten vergroot door de koppen op de plaatjes dubbel uit te voeren (gespiegeld), zodat ze niet op hun kop 

kunnen staan. De joker is een Amerikaanse uitvinding uit 1865. 

Termen die je vaak zult tegenkomen met kaartspellen zijn ‘kleur bekennen’, ‘troef spelen’ of ‘slagen maken’. In het 

kort leggen we dit hier nog even uit voor de minder ervaren kaartspelers. Kleur bekennen betekent dat je altijd de 

‘soort’ moet spelen die op tafel ligt. Legt speler 1 een harten 7 op tafel, dan moet de rest ook harten spelen. Behalve 

als je geen harten in je handen hebt. Dan mag je ook een andere kaart spelen. Degene met de hoogste kaart van de 

‘gevraagde’ kleur (dit is de eerste kaart van de slag), wint die beurt, de ‘slag’ en mag de ingelegde kaarten uit die 

ronde houden. De troefkaart is de belangrijkste kaart die alles kan overtroeven. 

De volgorde (van hoog naar laag) van de speelkaarten is over het algemeen (tenzij anders vermeld): Aas – Heer – 

Vrouw – Boer – Tien – Negen – Acht - Zeven. 


61. Kaartspel ’Harten aas - harten tien’ 

Spelers: vier 

Materiaal: 32 speelkaarten (kaarten 2 t/m 6 gaan 

eruit) 

Iedere speler krijgt 8 kaarten. De speler die harten 

aas krijgt, speelt samen met de speler die de harten 10 

krijgt, tegen de andere spelers. Maar een speler mag niet 

door woorden en/of gebaren kenbaar maken dat hij de 

hoofdtroef in handen heeft. Harten is altijd troef en de 

volgorde van troef is aas, tien, heer, vrouw, boer, negen, 

acht en zeven. Troeven is niet altijd verplicht, maar kleur 

bekennen wel. Als een speler beide kaarten in handen 

heeft, dus harten aas en harten tien, dan speelt deze 

speler tegen de drie andere spelers. In dit geval moet hij 

dit wel kenbaar maken. Het spel wordt door het koppel of 

de solospeler gewonnen als tenminste 61 punten behaalt. 

Puntentelling: 

Aas = 11 10 = 10 

Heer = 4 Vrouw = 3 

Boer = 2 9, 8,7 = 0 

62. Kaartspel ’Waarheid of leugen’ 


Materiaal: 32 speelkaarten 

Iedere speler krijgt evenveel kaarten. Zijn er restkaarten, 

door het aantal spelers, dan doen deze niet mee aan 

het spel. De eerste speler legt midden op tafel een 

kaart met de waarde naar beneden gekeerd en roept de 

puntenwaarde van de kaart, bijvoorbeeld 7. De speler 

daarna legt er een kaart bovenop en roept bijvoorbeeld 9. 

Denkt de volgende speler dat de voorgaande speler niet de 

waarheid sprak over de 9, dan mag hij de bovenste kaart 

omdraaien. Sprak de voorgaande speler de waarheid, dan 

moet de speler die het niet geloofde de hele pot nemen. 

Was de waarde inderdaad niet wat de voorgaande speler 

zei, dan moet de leugenaar de hele pot aannemen. Wie als 

eerste al zijn kaarten kwijt is, is winnaar. 

63. Kaartspel ’Leugen of waarheid’ 

(symbolenvariant, ook leuk voor jongere kinderen) 



Het spel wordt op dezelfde manier als bij ‘Waarheid 

of leugen’ gespeeld, alleen nu roept de speler het 

symbool in plaats van de puntwaarde van de kaart die 

hij naar beneden gekeerd neerlegt, bijvoorbeeld harten. 

De speler daarna legt er een kaart bovenop en roept 

bijvoorbeeld klaveren. 

- 14 - 

64. Kaartspel ’De zwarte heer’ 

Spelers: twee tot acht 


Dit is eigenlijk een ‘zwarte piet’-spel met speelkaarten. 

Eerst worden drie heren uit het spel gehaald, de schoppen 

heer blijft in het spel. Deze fungeert als de ‘zwarte piet’. 

De 29 kaarten worden geschud en evenredig verdeeld. 

Iedere speler kijkt of hij een paar heeft, dat zijn twee gelijke 

kaarten van gelijke kleur. (dus twee rode vrouwen, twee 

zwarte zevens, e.d.) Paren mag men direct wegleggen. Het 

spel begint en ieder mag om de beurt bij de linker buurman 

een kaart trekken. Als hij hierdoor een paar kan vormen, 

mag hij deze wegleggen. Aan het einde van het spel blijft 

allen de kaart van de schoppen heer over. Wie deze aan het 

eind van het spel in handen heeft, heeft verloren. 

65. Kaartspel ’Kleur bekennen’ 

(voor ervaren kaartspelers) 

Spelers: twee tot acht 


Iedere speler krijgt 5 kaarten. De bovenste kaart van de 

stapel wordt omgedraaid. Deze kaart is de ‘troefkleur’. 

Iedere speler mag vooraf bepalen of hij ‘slechte’ kaarten 

wil omruilen tegen hetzelfde aantal kaarten van de 

stapel. Het is de bedoeling om 3 slagen te maken. Men 

moet kleur bekennen, troef hoeft niet persé. Als men 

geen kleur kan bekennen, dan moet men wel troef 

spelen. Voor drie slagen krijgt men één punt. Winnaar 

is degene die de meeste punten/slagen behaalt. 

66. Kaartspel ’Serie van vier’ 


Materiaal: 32 speelkaarten, spelfiches (bijvoorbeeld 

chips, snoepjes of centen) 

Alle kaarten worden evenredig onder de andere spelers 

verdeeld. Midden op tafel ligt een aantal fiches, eentje 

minder dan het aantal spelers dat mee doet aan dit 

kaartspel. Het is de bedoeling om zo snel mogelijk een 

serie van vier te vormen, bijvoorbeeld: vier vrouwen, 

vier azen, etc. Heeft iemand een serie van vier, dan mag 

hij een fiche uit de pot pakken. Wie als laatste een serie 

heeft, krijgt geen fiche meer en is dus verliezer. 

67. Kaartspel ’Ruilen maar’ 

Spelers: vier, in ieder geval een even aantal spelers 


Alle spelers krijgen 4 willekeurige kaarten. Midden 

op tafel worden vervolgens vier kaarten gelegd. Nu 


mag ieder om de beurt een eigen kaart ruilen met een 

kaart van het midden van de tafel. Het is de bedoeling 

om uiteindelijk vier kaarten van dezelfde kleur te 

verzamelen of vier kaarten van hetzelfde teken (dus 

bijvoorbeeld vier kaarten van klaver, of vier vrouwen, 

vier zevens, etc.) De ‘pot’ verandert dus continu. Ruilen 

hoeft niet, het mag. Als alle spelers hebben gepast 

wordt het aantal punten geteld. Degene met een viertal 

wint altijd. Is er geen één speler met een compleet 

viertal, dan geldt de volgende puntentelling: 

Aas = 11 Tien = 10 

Koning = 10 Negen = 9 

Vrouw = 10 Acht = 8 

Boer = 10 Zeven = 7 

68. Kaartspel ’Stapelgoed’ 



De kaarten worden evenredig onder de spelers 

verdeeld. Wie de harten zeven heeft, legt deze midden 

op tafel. De volgende speler moet een kaart opleggen 

die in waarde eentje hoger of lager is. De kleur of het 

symbool maakt niet uit. Er moet dus een zes of een 

acht op de harten zeven gelegd worden. Iedereen 

mag opleggen zolang hij kan. Heeft een speler bij zijn 

beurt geen passende kaart, dan gaat de beurt naar 

de volgende spelers, enzovoort. Wie als eerste al zijn 

kaarten heeft opgelegd is winnaar. 

69. Kaartspel ’Kaartje blazen’ 

(speltip: leuk voor feestjes) 


Materiaal: 52 speelkaarten en een lege fles (bij 

voorkeur plastic i.v.m. veiligheid, maar verzwaar deze 

dan door er wat water in te doen; goed sluiten!) 

Zet de fles in het midden van de plaats waar gespeeld 

wordt, zorg voor voldoende beweegruimte. Leg de 

stapel speelkaarten op de bovenkant (de mond) van de 

fles, maak een strakke stapel en zorg dat deze precies 

in het midden komt te staan. De jongste speler mag 

nu beginnen met wind te maken door hard of zacht te 

blazen, om zo te proberen de bovenste kaart(en) van 

de stapel af te blazen. Als het de speler lukt om één 

kaart of meer kaarten van de fles af te blazen, zonder 

dat de hele stapel kaarten er af valt, mag de volgende 

speler, etc. Wie de laatste kaart van de fles blaast heeft 

verloren. 

- 15 - 

70. Kaartspel ’Jouw vrouw, mijn vrouw’ 

(voor volwassenen) 


Materiaal: 32 speelkaarten, een groot vel papier en 

een potlood, spelfiches (knopen, centen, etc.) 

Er wordt vooraf een bankier gekozen. Deze tekent 

op een groot vel papier vier gelijke lange parallelle 

lijnen. Boven en onder deze lijnen staan de volgende 

kaartbegrippen: 

Boven de lijn Onder de lijn 

Eerste lijn Aas Tien 

Tweede lijn Heer Negen 

Derde lijn Vrouw Acht 

Vierde lijn Boer Zeven 

De spelers zetten willekeurig een aantal fiches aan het 

einde van een lijn. De bankier schudt de kaarten en 

legt achter elkaar de beide bovenste kaarten op tafel. 

De eerste legt hij boven een lijn, terwijl hij roept; ‘mijn 

vrouw’. De bankier ontvangt alle fiches die ingezet waren 

op deze kaart. Vervolgens draait hij de tweede kaart om, 

legt deze onder dezelfde lijn en roept: ‘jouw vrouw’. De 

spelers ontvangen van de bankier hun inzet op deze kaart 

dubbel terug. Zo gaat het spel verder tot alle kaarten 

gespeeld zijn. De winnaar is degene met de meeste fiches. 

71. Kaartspel ’Arabisch zwaard’ (voor volwassenen) 


Materiaal: 32 speelkaarten, spelfiches 

De bankier schudt de kaarten en verdeelt deze in twee 

gelijke stapels. De bankier vraagt de tegenspeler een 

kaart te noemen en diens inzet. De bankier draait 

bovenste kaart van de linkerstapel om. Is dit de 

genoemde kaart, dan ontvangt de speler de inzet dubbel 

terug. Anders ontvangt de bank de fiches. Daarna wordt 

de bovenste kaart van de rechterstapel omgedraaid. Is 

dat de genoemde kaart, dan ontvangt de bank de inzet 

dubbel. Anders ontvangt de speler de fiches. 

72. Kaartspel ’Nigeria’ (voor volwassenen) 



Eerst wordt er een bankier gekozen. Ieder speler krijgt 

3 kaarten en legt die open voor zich neer. Nu draait 

de bankier een kaart van de stapel open. Als één van 

de spelers een kaart met dezelfde waarde heeft als de 

bankier, dan betaalt hij het vooraf afgesproken aantal 

fiches aan de bankier. Als de speler voor de tweede 


keer moet betalen, dan moet hij dubbel betalen. Als de 

speler voor de derde keer moet betalen, dan moet hij 

het driedubbele betalen. De eerstvolgende keer dat hij 

betalen moet, draaien de rollen om: de bankier moet de 

eerste keer betalen, de tweede keer dubbel en de derde 

keer ‘triple’. Het spel is ten einde als alle kaarten van 

de stapel op zijn. Er wordt daarna een nieuwe bankier 

uitgekozen. 

73. Kaartspel ’Zwart of rood’ (Voor volwassenen) 

Spelers: twee en meer, in ieder geval een even aantal 


Er wordt een bankier gekozen. De spelers geven aan 

of zij voor rood of voor zwart gaan spelen. Er moeten 

evenveel spelers zijn die voor rood kiezen als voor 

zwart. Daarna zetten de spelers in. De bankier draait 

op volgorde van spelers de kaarten om en wijst deze 

toe aan de speler die aan de beurt is om een kaart te 

ontvangen: dus draait de bankier een rode kaart om 

dan krijgt de speler die voor rood koos, deze kaart. 

Draait de bankier daarna bijvoorbeeld weer een rode 

kaart om, dan ontvangt de volgende speler die voor 

rood koos, deze kaart. Op deze volgorde deelt de 

bankier zijn kaarten uit. De speler die exact op 40 

punten uitkomt, wint zijn inzet dubbel terug. Wordt dit 

aantal overschreden, dan ontvangt de bankier de fiches. 


Aas 11 Tien = 10 




74. Kaartspel ’Borneo’ (voor volwassenen) 

Spelers: twee tot vijf 

Materiaal: 32 speelkaarten, 60 spelfiches (lucifers, 

snoepjes, centen, etc.) 

De fiches worden evenredig verdeeld onder de spelers. 

De kaarten worden geschud en om de beurt verdeeld 

onder de spelers. Iedere speler krijgt 5 kaarten. De rest 

van de kaarten wordt als talon, stapel, op tafel gelegd. 

De bovenste kaart wordt omgedraaid. 

De waarde van de kaarten is als volgt: 

Aas = 11 Tien = 10 



Boer = 0 (Joker) Zeven = 7 

Een willekeurige speler begint en moet op de geopende 

kaart één kaart leggen van dezelfde kleur of hetzelfde 

- 16 - 

teken (een koning, boer, vrouw of cijfer). Als de 

speler geen passende kaart bezit, mag hij ook de joker 

opleggen. Hij mag dan aangeven welke kleur er gelegd 

moet worden. De beurt gaat wel naar de volgende 

speler. Als deze niet de gevraagde kaart kan leggen en 

ook geen joker bezit, dan moet er een kaart getrokken 

worden van de talon. Als deze ook niet gelegd kan 

worden, behoudt deze speler de kaart en gaat de beurt 

naar de volgende speler. Wie als eerste al zijn kaarten 

kwijt is, is winnaar! De winnaar ontvangt van de 

medespelers evenveel fiches als dat hij kaarten in zijn 

hand heeft. 

75. Kaartspel ’Stapels draaien’ 

(voor volwassenen) 


Materiaal: 52 speelkaarten, spelfiches (lucifers, 

snoepjes, centen, etc.) 

Er wordt een bankier gekozen. Iedere speler krijgt 

hetzelfde aantal fiches. De bankier verdeelt de kaarten 

evenredig over de spelers, inclusief zichzelf. Dan maken 

de spelers er een stapel van. De spelers zetten een 

aantal fiches in. Tegelijkertijd draaien de spelers hun 

hele stapeltje om, zodat de bovenste kaart zichtbaar 

is. Heeft de bankier een hogere waarde dan de speler, 

dan ontvangt de bankier de inzet. Heeft de speler een 

hogere waarde, dan krijgt deze de inzet dubbel terug 

van de bankier. 


Aas = 1 Tien = 10 




Zes = 6 Drie = 3 

Vijf = 5 Twee = 2 

Vier = 4 

De aas is dus de slechtste kaart: dit wordt altijd betalen! 

Zo wordt het spel gespeeld tot elke kaart van de stapel 

omgedraaid is geweest. 

76. Kaartspel ‘Klavertje Drie’ 

(voor ervaren kaartspelers) 

Spelers: 2-5 

Materiaal: 32 speelkaarten, spelfiches (lucifers, 

centen, etc.) 

Iedere speler ontvangt drie kaarten en de inzet wordt 

onderling bepaald. Let op: de inzet moet deelbaar 


zijn door drie. De rest van de kaarten vormt de talon, 

de stapel. De bovenste kaart van de talon wordt 

omgedraaid: de troefkaart, dus harten, schoppen, 

klaver of ruiten. De speler bekijkt zijn kaarten en 

bepaalt of hij speelt of past. Als hij verder speelt, kan hij 

kaarten ruilen van de stapel. Nu kan het spel beginnen. 

Men moet dezelfde kleur spelen, ofwel kleur bekennen. 

Als men geen kaarten heeft van de gevraagde kleur, 

dan moet hij troef spelen. Kan geen van beide, dan mag 

een willekeurige kaart gelegd worden. Voor iedere slag 

ontvangt de speler een derde van de inzet. Een speler 

die geen slag heeft geslagen, moet drie inzetten in de 

pot inbrengen. 

77. Kaartspel ’Snoep maar mee’ 


Materiaal: 32 speelkaarten, spelsnoepjes 

(chips kan ook) 

De te winnen snoepjes worden midden op tafel gelegd. 

Per speler worden er vier kaarten van gelijke waarde 

in het spel opgenomen, bijvoorbeeld als er vier spelers 

KAARTENSPELLEN VOOR ÉÉN SPELER 

79. Kaartspel ’Patience’ 



Het spel wordt gespeeld met een complete set kaarten. 

De kaarten worden geschud, waarna het spel kan 

beginnen. De bovenste tien kaarten van de talon worden 

open op een rij gelegd. Daarna worden de kaarten van 

de talon één voor één omgedraaid en men kijkt of men 

deze op volgorde kan aanleggen. Een oplopende reeks 

moet beginnen met een aas, een aflopende reeks met een 

heer. Als er aangelegd kan worden, dan legt men deze 

kaart eenvoudigweg op de aansluitende kaart. Is er geen 

aanlegmogelijkheid, dan gaat de kaart onderaan de talon. 

Eén van de tien “beginkaarten” mag dus ook aangesloten 

worden op een andere passende “beginkaart”. Is de 

eerste beginkaart bijvoorbeeld een aas en de zesde 

beginkaart een twee, dan mag men deze op elkaar 

leggen. Het is de bedoeling om het hele pak speelkaarten 

te laten aansluiten, zodat de hele talon op is. Dit is in de 

praktijk nog wel eens moeilijker dan je denkt. 

80. Kaartspel ’Schuifpatience’ 



- 17 - 

zijn: vier heren, vier azen, vier tienen en vier zevens. 

De spelers moeten proberen om zo snel mogelijk vier 

dezelfde kaarten te bemachtigen. De kaarten worden 

geschud en zó verdeeld dat iedere speler vier kaarten 

heeft. Het komt zelden voor dat een speler voor 

aanvang van het spel al vier gelijke kaarten bezit. Als 

alle spelers tegelijk “hop” roepen, geven de spelers 

tegelijkertijd één kaart door aan de linkerbuurman. 

Uiteraard geef je een kaart door die je zelf niet goed 

gebruiken kunt. Wie als eerste vier gelijke kaarten 

heeft, mag de snoepjes uit de pot hebben. 

78. Kaartspel ’Snoep maar mee voor twee’ 

(variant op ‘Snoep maar mee’) 

Spelers: twee 

Materiaal: 32 speelkaarten, snoepjes (chips kan ook) 

Dit spel wordt hetzelfde gespeeld als spel 77, maar nu 

moeten er per keer twee kaarten doorgegeven worden. 

Een stuk lastiger dus, als je al drie goede kaarten in 

handen hebt… 

Uit een spel van 52 kaarten worden 13 willekeurige 

kaarten uitgelegd. Deze moeten in twee rijen neergelegd 

worden: eentje van zeven en eentje van zes kaarten. Nu 

is het de kunst om door middel van schuiven de reeks 

van aas tot heer te kunnen maken. Als het lukt, is de 

patience uitgekomen. 

81. Kaartspel ’Koppelpatience’ 



De harten vrouw en de harten heer worden uit het 

complete spel van 52 kaarten genomen. De vrouw wordt 

op tafel gelegd, de heer komt onderaan de talon. Men 

legt dertien kaarten naast de vrouw open op tafel. Als 

één of twee kaarten tussen twee kaarten van dezelfde 

kleur of waarde liggen, dan mogen de twee middelste 

kaarten weggenomen worden. Alle kaarten schuiven op 

en worden weer aangevuld met kaarten van de talon. De 

patience is uitgekomen als het lukt om als laatste zet de 

harten heer naast de harten vrouw te krijgen. 

82. Kaartspel ’Oogsten’ 




Er worden vier rijen van 8 kaarten op tafel gelegd. De 

rest wordt in de hand gehouden. Dit is de talon. De 

onderste kaart wordt open op tafel gelegd. Nu wordt er 

gekeken of er een kaart van de onderste rij in oplopende 

of aflopende lijn bij de op tafel liggende kaart past. De 

onderste kaart is steeds de “vrije” kaart. De kleur is 

hierbij niet belangrijk, het gaat om de waarde van de 

kaart. Als er zo’n kaart is, dan legt men deze kaart op 

de kaart van de talon. Daarmee wordt de kaart die één 

rij hoger ligt dan de passende kaart dus de onderste 

kaart en tevens de “vrije kaart” van die rij. Er wordt 

net zolang aangelegd tot er in de onderste rij geen 

passende kaarten meer zijn. Daarna wordt de volgende 

kaart van de talon omgedraaid en zoekt men weer naar 

zoveel mogelijk aansluitende kaarten in de onderste rij. 

Enzovoort. 

Het is de bedoeling om alle kaarten die op tafel liggen 

op deze manier weg te spelen. 

83. Kaartspel ’Stapels’ 



De vier azen worden als beginkaart op tafel gelegd. 

De rest van de kaarten wordt geschud en in twaalf 

stapeltjes van vier kaarten verdeeld, waarvan de 

bovenste kaart steeds zichtbaar is. Nu is het de 

bedoeling om de kaarten aansluitend op de azen te 

leggen, dus oplopend in waarde: op een harten aas 

komt een harten twee, harten drie, etc.. Als er geen 

passende kaarten meer te zien zijn, worden de volgende 

kaarten opengelegd van de twaalf stapeltjes en herhaalt 

het spel zich. Dit gebeurt net zolang tot alle kaarten 

weggespeeld zijn, oftewel tot alle reeksen van harten 

aas tot harten heer, klaver aas tot klaver heer, ruiten 

aas tot ruiten heer en schoppen aas tot schoppen heer 

zijn uitgelegd. 

- 18 - 

84. Kaartspel ’Stapels op stapels’ 



De kaarten worden verdeeld in 13 stapeltjes van 4 

kaarten. Het stapeltje links is bedoeld voor de 4 azen, 

het tweede stapeltje voor de heren, het derde stapeltje 

voor de vrouwen, het vierde stapeltje voor de boeren, 

etc. tot de dertiende stapel helemaal rechts voor de 

tweeën. De bovenste kaart van de eerste stapel wordt 

omgedraaid en onderaan de stapel van de betreffende 

waarde geschoven. Als de eerste kaart bijvoorbeeld een 

zeven is, dan komt die onder aan de stapel die bestemd 

is voor de zevens, in dit geval de achtste stapel van 

links. Dan draait men de bovenste kaart waar men de 

laatste kaart ondergeschoven heeft. Als dit bijvoorbeeld 

een aas is, dan schuift men deze kaart onder de stapel 

die helemaal links ligt. Op die manier worden de 

kaarten stuk voor stuk verschoven en gerangschikt. Het 

is de bedoeling om het spel geheel uit te spelen, dat wil 

zeggen: Alle kaarten op de goede stapel krijgen, dus alle 

azen in de eerste rij tot alle tweeën in de 13 e rij. 

85. Kaartspel ’Waaier’ 



Uit een spel van 52 kaarten worden de azen als 

beginkaarten op tafel gelegd. De overige kaarten 

worden in waaiers van drie willekeurige kaarten 

neergelegd. Alleen de bovenste kaart van de waaier 

mag gebruikt worden. Deze bovenste kaarten moeten 

gebruikt worden om een rij op te bouwen van aas tot 

heer. Als dit lukt voor alle vier rijen is de patience 

uitgekomen. 

86. Schrijfspel ‘Stad en Land’ 


TEKEN- EN SCHRIJFSPELLEN 

Hieronder tref je maar liefst tien leuke schrijfspelletjes, deze kun je ook tijdens een rit op de achterbank van de auto spelen. 

Materiaal: Papier en pen voor iedere speler 

Ieder speler krijgt een stuk papier en een pen. Ieder 

speler maakt 9 kolommen op zijn papier met de 

volgende koppen: Plaatsnaam, Land, Zee, Bergen, 

Planten, Dieren, Beroepen, Eten en Voornamen. Dan 

mag één speler een letter van het alfabet opnemen. 

Op het moment dat deze bijvoorbeeld “B” roept, 

moeten de spelers allemaal zoveel mogelijk woorden 

opschrijven die in de 9 categorieën passen. Een andere 

speler met een secondewijzer op zijn horloge roept na 

3 minuten “stop”. Dan is de speeltijd voorbij en mogen 

de spelers niet meer schrijven. Daarna noemt ieder om 

de beurt op welke woorden hij gevonden heeft. Heeft 

een andere speler hetzelfde woord, bijvoorbeeld “beer” 

onder de categorie “dieren”, dan wordt dit woord bij 

beide spelers doorgestreept. Elk woord dat een speler 

alleen zelf heeft is één punt waard. Wie na het vooraf 


esproken aantal rondes de meeste punten heeft, is 

winnaar! 

87. Schrijfspel ‘Begin- en eindletterspel’ 



Dit gezellige woordspel voor jong en oud is niet alleen 

leuk, maar ook nog eens leerzaam. Eén van de spelers 

mag een woord noemen waarin geen V,W,X,Q en Y 

in voorkomt. Het woord moet minimaal 5 letters lang 

zijn, maar mag natuurlijk ook langer zijn. Het woord 

wordt vervolgens aan de linkerkant van het papier van 

boven naar beneden geschreven. Aan de rechterkant 

van het papier wordt het woord van onder naar boven 

geschreven, zó dat de letters wel tegenover elkaar staan. 

Het woord “tafel” wordt dan op onderstaande manier 

op het papier gezet: 

T L 

A E 

F F 

E A 

L T 

Als het woord op correct op papier is gezet, begint het 

vullen van de ruimte tussen de begin- en eindletters. Er 

moet een zelfstandig naamwoord of voornaam gemaakt 

worden dat met de linkerletter begint en met de rechter 

letter eindigt. Voorbeeld: 

TEGEL 

APPELTJE 

FUIF 

EMMA 

LOT 

Het maakt niet uit of een gevonden woord lang of kort 

is. De speelduur kan bijvoorbeeld met behulp van een 

secondewijzer van een horloge bijgehouden worden. 

Twee minuten is doorgaans een goede speeltijd voor 

één ronde. Als de tijd om is, noemen de spelers na 

elkaar op welke woorden zij gevonden hebben. Als een 

woord door twee of meer spelers is opgeschreven, levert 

het woord 5 punten op. Als het woord alleen door één 

speler is gevonden, dan levert het woord 10 punten op. 

Van tevoren kan worden afgesproken hoeveel 

spelrondes er gespeeld worden. Degene met de meeste 

puntentotaal is winnaar! 

- 19 - 

88. Schrijfspel ‘Letters husselen’ 



Eén van de spelers mag een woord noemen, dat 

minstens 10 letters lang is, bijvoorbeeld: 

BOODSCHAPPENTAS. Eén van de spelers houdt de tijd 

bij ( bijv. 3 minuten), terwijl iedereen zoveel mogelijk 

nieuwe woorden vormt met letters uit het genoemde 

woord. Woorden die bijvoorbeeld gevormd kunnen 

worden zijn: boot, tassen, schoen, schap, schat, schoon 

etc.. Als de tijd om is, noemen de spelers na elkaar op 

welke woorden zij gevonden hebben. Als een woord 

door twee of meer spelers is opgeschreven, levert het 

woord 5 punten op. Als het woord alleen door één 

speler is gevonden, dan levert het woord 10 punten 

op. Van tevoren kan worden afgesproken hoeveel 

spelrondes er gespeeld worden. Degene met de meeste 

puntentotaal is winnaar! 

89. Tekenspel ‘Rara, welk spreekwoord bedoel ik?’ 



Het handige aan een spreekwoord is, dat er in een 

relatief korte zin direct duidelijk is wat er wordt 

bedoeld. Bij dit spel moet precies omgekeerd gedacht 

worden. Iedere speler omschrijft met zoveel mogelijk 

woorden het spreekwoord dat hij in gedachten heeft. 

Na het voorlezen hiervan moeten de tegenspelers raden 

om welk spreekwoord het gaat. Voorbeeld: Hij heeft 

een bepaald lichaamsdeel niet goed afgedroogd. Het 

lichaamsdeel dat ik bedoel bevindt zich “bij het hoofd. 

Verder komt hij hier nog maar net kijken en heeft hij 

niet veel ervaring.” Het bedoelde spreekwoord is: HIJ IS 

NOG NAT ACHTER ZIJN OREN. 

90. Tekenspel ‘Teken een leuk wezentje’ 

(Een grappig tekenspel voor jong en oud) 

Spelers: minstens 2 of meer 

Materiaal: voor iedere speler een vel tekenpapier en 

een potlood 

Het gaat bij dit gezelschapsspel niet zo zeer om winnen. 

Het gaat om de lol. Iedere speler vouwt zijn papier zó in 

de lengte dat er vier gelijke delen zijn. Nu gaat ieder speler 

in het bovenste gedeelte een hoofd tekenen. Dit mag 

van alles zijn: een mens, een dier, een alien etc.. Daarna 

vouwt men het papier om, zodat het hoofd niet meer te 

zien is en het tweede gedeelte bovenaan zit. Het papier 

wordt dan doorgegeven naar links. Nu tekent ieder een 

bovenlichaam. Ook hierna wordt het papier weer gevouwen 


en doorgegeven. Dan tekent een ieder een onderlichaam, 

waarna ook dit gedeelte weer gevouwen word. Als laatste 

worden benen of voeten getekend. Het is te begrijpen dat 

bij het openvouwen van de tekeningen de meest knotsgekke 

figuren zijn ontstaan. Lachen, gieren, brullen dus. 

91. Schrijfspel ‘Schrijf een grappige zin’ 

(Een geinig schrijfspel vol fantasie) 

Spelers: 2 of meer 

Materiaal: voor iedere speler een vel tekenpapier en 

een potlood 

Het gaat bij dit gezelschapsspel niet zo zeer om winnen. 

Het gaat om de lol. Iedere speler vouwt zijn papier zó 

in de lengte dat er vier gelijke delen zijn. Het principe is 

gelijk aan het bovenstaande tekenspel ( zie spel 90). 

In het eerste gedeelte schrijft men WIE? Dus een naam. 

In het tweede gedeelte schrijft men WAT DOET HIJ/ 

ZIJ Dus een activiteit. In het derde gedeelte schrijft 

men HOE. Dus op welke manier. In het vierde gedeelte 

schrijft men WAAR. Dus op welke plaats. 

Ook hier is het de bedoeling om het papier door te 

geven na ieder gedeelte. Een voorbeeld dat zou kunnen 

worden gevormd is: (naam) OOM OTTO ( activiteit) 

ROOKT (hoe) LIGGEND (waar) IN DE BOOT 

Ook hier kunnen natuurlijk hilarische momenten 

ontstaan, vooral als men namen noemt die iedereen 

kent. Ook een leuk spel voor onderweg in de auto. 

92. Schrijfspel ‘Ik zie wat jij niet ziet’ 

(Een overbekend spel voor binnen en buiten) 

Spelers: 2 of meer 

Materiaal: niet nodig 

Dit spel kan overal en altijd gespeeld worden. De speler 

die mag bepalen waar het om gaat zegt: “ik zie wat jij 

niet ziet en de kleur is…” Hier zoekt hij een voorwerp 

van een bepaalde kleur. Stel, hij bedoelt een banaan op 

de fruitschaal, dan zegt hij: “ik zie wat jij niet ziet en de 

kleur is geel” Nu mogen de medespelers om de beurt iets 

opnoemen uit de omgeving wat volgens hun geel is. Dit 

kan natuurlijk van alle zijn: bijvoorbeeld een trui van een 

medespeler, de bloempot in de vensterbank, een legoblokje 

etc. Het is natuurlijk de bedoeling om te raden wat de 

speler bedoelt. Wie het goed raadt, neemt de beurt over. 

93. Schrijfspel ‘Ra ra wie of wat ben ik?’ 

(Een spel vol vragen en antwoorden) 

Spelers: minstens 2 of meer 

Materiaal: een pen en papier 

- 20 - 

Eerst wordt er een speler uitgekozen om te raden wie 

of wat hij is. Deze moet de ruimte verlaten. De overige 

spelers overleggen wie of wat de andere speler zal zijn. 

Dit mag iedereen en van alles zijn, bijvoorbeeld een 

sprookjesfiguur, een beroemde sportman etc., maar 

ook bijvoorbeeld een banaan of een stoelpoot. Het 

uitgekozen woord wordt op het vel papier geschreven 

en op de kop op tafel gelegd. 

Nu mag de andere speler weer binnen komen. Hij mag 

allemaal vragen stellen, maar alleen vragen waar met 

“JA” en “NEE” op geantwoord kan worden. Hij mag 

bijvoorbeeld vragen: 

Ben ik een mens, ben ik een voorwerp, leef ik, heb ik 

met het strand te maken etc.. 

Als hij aan alle spelers één vraag heeft gesteld, mag hij 

raden wat hij is. Is dit fout, dan mag hij nog een vraag 

aan alle spelers stellen. Daarna mag hij opnieuw raden, 

etc.. 

Heeft hij het goed geraden, dan wordt het vel papier 

omgedraaid om te laten zien dat hij inderdaad degene 

of datgene was, dat hij heeft geraden. 

94. Schrijfspel ‘Stop!’ 

(Wie goed omschrijven kan, wint het spel) 

Spelers: Vier en meer 

Materiaal: een pen en papier, horloge met 

secondewijzer 

Eerst worden er twee teams gemaakt. Deze moeten uit 

minstens twee spelers per team bestaan. Ieder team 

gaat overleggen: op een vel papier schrijft elk team 

een begrip dat uitgelegd moet worden door het andere 

team. Dit begrip wordt onderstreept. Dan schrijft het 

team daaronder nog 5 woorden op die sterk verband 

houden met het begrip, maar die niet genoemd mogen 

worden bij het uitleggen van het begrip. Dit zijn 

zogenoemde “verboden woorden”. Een voorbeeld: 

Het begrip dat geraden moet worden is STRAND. 

De vijf verboden woorden: ZEE, ZAND, VAKANTIE, 

SCHELPEN, ZWEMMEN. 

Na een afgesproken tijd, wisselen de teams de briefjes 

uit. De speler die het woord moet gaan uitleggen ziet als 

enige van zijn team het briefje. Hij moet gaan uitleggen 

aan zijn eigen team wat er op het briefje staat zonder de 

vijf verboden woorden te noemen. 

Voorbeeld: “Waar ik sta, daar waait het altijd harder 

dan in het binnenland. Je ziet en hoort er golven. 

Surfen en vliegeren zijn activiteiten die je hier vaak 

ziet of doet. Meestal ben je er als het mooi weer is en 

als je verkoeling zoekt.” Enz. Het eigen team moet dus 

raden waar het over gaat binnen de afgesproken tijd. 


Noemt de “uitlegger” een verboden woord, dan wordt er 

tien seconden straftijd ingevoerd. Dit gaat dan van de 

afgesproken tijd af. 

95. Tekenspel ‘Blind tekenen’ 

(Werken jouw handen en fantasie goed samen?) 

Spelers: twee of meer 

Materiaal: een pen en papier, een blinddoek 

Om de beurt worden de spelers geblinddoekt. De 

speler die aan de beurt is krijgt een pen en een papier 

voor zich. Nu moet de speler tekenen wat de andere 

spelers als opdracht geven. Dit mag van alles zijn: een 

dier, een voorwerp, een plant etc.. De tekenaar en de 

toeschouwers zullen ongetwijfeld veel plezier hebben 

tijdens dit spel! 

- 21 - 

96. Tekenspel ‘Spiegeltekenen’ 

(Werken jouw handen en hersenen goed samen?) 

Spelers : twee of meer 

Materiaal: een pen en papier, een spiegel en een vel 

karton 

Het is niet zo eenvoudig als je denkt om iets gespiegeld 

te tekenen. Eerst wordt de speler voor de spiegel 

neergezet. Het vel papier ligt tegen de spiegel aan. Nu 

wordt er tussen het gezicht en het papier een vel karton 

gedaan, zodat de speler alleen in de spiegel kan kijken 

en niet naar de hand waarmee hij moet tekenen. De 

andere spelers zeggen wat hij moet tekenen. Dit is pas 

lachen en moeilijker dan je denkt! 

KAARTSPELTRUCS’ 

Meer dan de ‘skaatkaarten’ en een beetje handigheid heb je niet nodig om iedereen te verbazen met deze vier 

verbluffende kaarttrucs… Met ‘skaatkaarten’ wordt bedoeld: aas t/m de zeven uit een regulier kaartspel, zodat er 32 

kaarten zijn. 

97. Kaartspeltrucs ‘Hoe heet de kaart?’ 

Spelers: één kaartmagiër, toeschouwers 

Materiaal: 32 skaatkaarten (aas t/m de zeven uit een 

regulier kaartspel) 

Als kaartmagiër heb je alleen de skaatkaarten 

nodig. Je demonstreert de truc als volgt: je mengt de 

skaatkaarten en legt deze blind, d.w.z. met de kant met 

de afbeelding naar beneden op tafel. Hierbij werp je 

een onopvallende blik op de onderste kaart. Nu vraag 

je een toeschouwer een willekeurige kaart uit de stapel 

te trekken, de kaart goed in zich op te nemen en deze 

omgedraaid weer terug te leggen. Je zet de stapel 

kaarten er snel op en laat de toeschouwer één maal 

couperen (afnemen). Je coupeert zelf ook een keer. 

Nu neem je de stapel omgedraaid op, legt de ene na de 

andere kaart op tafel en tikt op de kaart die verschijnt 

na de door jou goed onthouden kaart. Dit kunststukje, 

deze kaarttruc, zal bijna altijd slagen, behalve als 

twee kaarten bij het couperen uit elkaar zijn gehaald. 

Maar dit komt zelden voor. Om het effect te vergroten 

ga je niet al te zeker te werk en treuzel je af en toe 

als je de kaarten op tafel legt. Een echte kaartmagiër 

demonstreert zijn kunststukje niet al te vaak. 

98. Kaartspeltrucs ‘De geur die u begeleidt’ 

Spelers: één kaartmagiër en een assistent, 

toeschouwers 

Materiaal : 32 skaatkaarten (aas t/m de zeven uit een 


Als kaartmagiër heb je voor de truc een ingewijde 

assistent nodig. Je vraagt een toeschouwer de 

skaatkaarten zorgvuldig te inspecteren, een willekeurige 

kaart te selecteren en deze weer in de set terug te 

leggen, terwijl je in de kamer of ruimte er naast wacht. 

Er mag flink worden geschud. Als je bent teruggekeerd, 

loop je door de kaarten, ruikt overdreven aan iedere 

kaart en legt uiteindelijk de juiste kaart of tafel. Dit 

kan alleen maar functioneren als je assistent je een 

ondubbelzinnig (verborgen) teken geeft. Omdat de 

assistent de kaart weet, kan hij een teken geven als de 

juiste kaart opduikt, bijvoorbeeld door te kuchen, aan 

zijn oorlel te trekken, etc, zodat je heel zelfverzekerd de 

kaart kunt bepalen. 

99. Kaartspeltrucs ‘Onder één hoedje’ 

Spelers: één kaartmagiër en een assistent, 

toeschouwers 

Materiaal: 32 skaatkaarten (aas t/m de zeven uit 

een regulier kaartspel), een doek (bijvoorbeeld: sjaal, 

theedoek of handdoek) 


Ook voor deze truc met de kaarten heb je een ingewijde 

assistent nodig. Je mengt de skaatkaarten en schuift 

de kaarten op de tafel. De kanten met de afbeeldingen 

zitten naar beneden. Dan dek je de kaarten af met een 

doek, je vraagt een toeschouwer er een kaart uit te 

trekken, zich deze in zijn hoofd te prenten en terug te 

geven aan de assistent. Deze zal de zaak overnemen, 

alleen wordt de kaart omgedraaid teruggelegd, dus 

de kant met de afbeelding naar boven. Je went je 

natuurlijk tactvol af. Nu verzamel je de kaarten onder 

het doek, je herkent de getrokken kaart en draait 

deze bliksemsnel weer om. Voor de ogen van de 

toeschouwers blader je nu door het spel kaarten van 

voren tot achteren, dit vergroot de spanning, en laat 

tenslotte de juiste kaart zien. 

100. Kaartspeltrucs ‘De ontmoeting van de Drie 

Heren’ 

Spelers: één kaartmagiër, toeschouwers 

Materiaal: 32 skaatkaarten (Aas t/m de zeven uit een 


Je pakt de skaatkaarten op en zoekt de vier heren uit 

het kaartspel. Eén heer leg je onopgemerkt als bovenste 

kaart op de stapel. De drie andere heren geeft u aan 

de toeschouwer naar uw keuze. Je coupeert de stapel 

kaarten zodanig dat er 3 stapeltjes naast elkaar op tafel 

liggen. Je hoeft alleen te onthouden op welk stapeltje 

de heer ligt van jouw keuze. Nu vraag je de toeschouwer 

een heer op het eerste setje (de stapel met jouw heer) 

te leggen. De tweede heer moet de toeschouwer onder 

de het middelste stapeltje schuiven. De derde heer mag 

hij willekeurig in het derde stapeltje plaatsten. Pak nu 

de drie stapeltjes kaarten als volgt bijeen: het tweede 

op het eerste, het derde op het tweede stapeltje. Nu 

beweer je dat je de drie heren weer bij elkaar brengt 

en je spreekt daar geheimzinnige toverspreuken bij. 

Spreid de kaarten snel weer waaiervormig uit elkaar: en 

kijk eens, de drie heren liggen bij elkaar. Niemand zal 

(hopelijk) opmerken dat één van deze heren niet in de 

hand van de toeschouwer zat. 

- 22 - 


COLOFON 

Auteur en spelontwikkelaar: 

Enrico Groeneveld 

Uitgeverij: 

Rubinstein Games, Amsterdam 

Ontwerp: 

Villa Grafica, Diemen 

Distributie: 

Van der Meulen Sneek B.V., Sneek 

Productie: 

Spezet Puzzles & Games Prod. B.V. Winschoten 

Met dank aan: 

Erik Zandberg van Clown Games, voor zijn 

vriendelijke medewerking en toestemming om 

gebruik te mogen maken- en het beschikbaar 

stellen van hun reeds bestaande spelmaterialen 

(art.nrs. 06.01.022, 06.02.021 en 06.02.022) 

Met speciale dank aan: 

J. Groeneveld 

(voor de inspiratie en de creativiteit) 

Service: voor vragen of reacties op het 100 

Beste Vakantiespel: info@rubinstein.nl 

Bezoek ook eens onze website: 

www.rubinstein.nl 

All rights reserved. Unauthorized copying, 

reproduction, hiring, lending, public 

performance and broadcasting prohibited. 

© 2010 Enrico Groeneveld 

𝖯 2010 Rubinstein Games 

- 23 - 


OOK VERKRIJGBAAR 

VAN RUBINSTEIN GAMES 

Art nr. VDM 0604062 

Ean: 9789047610168 

- 24 -

100BESTE ZOMERVAKANTIESPELLEN - Intertoys

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?