download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift

Afb. 1. F.B. Bardner, Gezicht
op de binnenplaats van de
kostschool van den Hull in
1822, 1 tekening op papier,
potlood, pen in zwart en penseel
in kleuren (Archiefdienst
voor Kennemerland 53-
000353 G).
Eton in Holland 211
den wat hun verrichtingen waren en ieder jaar liet hij hen een proefwerk maken waarmee de
resultaten van een jaar onderwijs konden worden gemeten.
Voor het onderwijs maakte Van den Hull bij voorkeur gebruik van huisonderwijzers die
op gezette tijden het onderwijs verzorgden dat Van den Hull niet zelf kon geven. Met inwonende
ondermeesters had Van den Hull gemengde ervaringen, maar de laatste tien jaren van
zijn tijd als kostschoolhouder had hij in de heer J.G. Scholten een goede ondermeester, die
weldra zijn compagnon zou worden en in 1832 de kostschool overnam.
De kostschool van Van den Hull was waarschijnlijk een van de betere in het land. Wijnbeek
roemde de school – toen al overgegaan in handen van Scholten – tenminste zeer toen hij deze
in 1839 bezocht. Waar de school van Van den Hull afweek van de meeste andere kostscholen,
was het feit dat Van den Hull zijn leven lang ongetrouwd gebleven is. De aanwezigheid van
een huisvrouw moest het gemis aan huiselijkheid voor de kinderen vergoeden. De meeste
kostschoolleerlingen konden immers meestal niet meer dan drie of vier keer per jaar op vakantie:
een zomervakantie van ongeveer zes weken, twee kortere vakanties met Pasen en
Kerstmis en in sommige gevallen een kort verblijf van een weekend als bijvoorbeeld het kind
jarig was. Het is in dit licht niet werkelijk verrassend dat in verschillende brieven passages
kunnen worden gevonden waaruit blijkt dat kinderen een hekel hadden aan hun verblijf op
de kostschool en last hadden van heimwee. 28 Gregorius Mees, een oudere broer van Marten
Mees, verwoordde het in een brief aan zijn broer Rudolf niet zonder enig sarcasme:
Wij zitten nu weder in dit heerlijke school opgesloten, waar wij zoo geducht naar verlangden;
en het is nu eene heele gracie als wij is alleen in eene kamer mogen zitten; om
wat te lezen of een brief te schrijven [....] Het is ons geheel niet prettig, dat er zoo veel
zijn; want nu wordt het hoe langer hoe strenger; ik kan mij niet goed begrijpen dat er
jongens kunnen zijn, die het schoolliggen pleizierig vinden: zij moeten dan zeker niet
graag te huis wezen. 29
28 GAR, Familie Mees, inv.nr. 522 en 584. De Monchy, inv.nr. 140.
29 GAR, Familie Mees, inv.nr. 522, brief van 10 augustus 1838.