download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift

228 Hollands spoor
Afb. 5. Tweede Openbare Handelsschool, P.L. Takstraat 33 (1924): schilderingen in interieur van
P. Alma (1932). Foto: Henk Laloli.
penhuis hebben glas-in-loodramen met egale
kleurcontrasten. Opvallend zijn ook de interieurs
van scholen voor het bijzonder onderwijs. In het
stadsdeel ZuiderAmstel staan twee gave schoolvoorbeelden
met indrukwekkende veelkleurige interieurs.
Eén ervan is de voormalige Bugenhageschool
aan de Uiterwaardenstraat 263, in 1934
ontworpen door architect C. Kruyswijk. Het interieur
treft de bezoeker door de diep-cobaltblauw
kleurige tegels in de trapwanden, afgezet tegen tegels
in de complementaire kleur oranje. Ook de
glas-in-loodramen en de geblokte vloeren hebben
deze kleurstellingen. De school in de Geulstraat 9
(1935) van architect G.A.Roobol heeft een interieur
in de kleurstellingen helderrood, blauw en
geel, die te zien zijn in de glas-in-loodramen en de
sierrandtegels in het trappenhuis terwijl de pilaren
bij de lokaaldeuren cobaltblauw zijn en die van de
gymzaal rood. Dit zijn maar een paar voorbeelden
van interieurs die nog te bewonderen zijn. Andere
gave interieurs zijn aanwezig in de scholen van de
Kruyswijk in de Tititaanstraat 24 (1926) en de Orteliusstraat
28 (1930).
Naast deze kleurrijke ingrepen om schoolgebouwen
te verrijken werden er ook kunstwerken
in, aan en om de gebouwen geplaatst. Het doel
was niet alleen verfraaiing van het gebouw en de
stad. Van kunst werd verwacht dat het de mens zou
‘verheffen op zedelijk en geestelijk’ niveau. De architectuur,
als onlosmakelijk deel van de openbare
ruimte, had hierbij een voorsprong op de beeldende
kunst. De beeldende kunst, die al sinds een
eeuw opgeborgen was in musea en zo nooit door
de lager opgeleiden werd bekeken, werd nu permanent
ten toon gesteld. De beste kans van slagen
zou dit beschavingsideaal immers in de opvoeding
hebben, dus in de schoolgebouwen.
In 1916 werd Hildo Krop aangesteld als stadsbeeldhouwer
en hij kreeg talloze opdrachten voor
scholen, die als een samenwerking van kunsten
een Gesamtkunstwerk opleverden.
Meestal betrof het scholen voor het voortgezet
onderwijs, in enkele gevallen ook lagere en kleuterscholen
(toen nog voorbereidend onderwijs genoemd).
De Vondelpark-gevels van de voormalige
Vijfde HBS met drie-jarige cursus aan de Zocher-