MEST - productvormgeving - Emis

Doel
Productvormgeving
Het pelletiseren of granuleren van de gedroogde mest om tot een beter hanteerbaar, beter
afzetbaar en minder stoffig product te komen.
Procesbeschrijving
De gedroogde mest wordt tot brokjes of korrels geperst. Dit gebeurt in een proces,
waarbij het product, meestal na toevoeging van stoom in een conditioneringsinstallatie,
door middel van korrelpersen met ring- of plaatmatrijzen tot korrels wordt geperst.
Conditioneren met stoom wordt in twee varianten toegepast, namelijk korte
conditionering en lange conditionering en heeft tot doel het persen gemakkelijker en de
korrelkwaliteit beter te maken. Na het persen wordt het product gekoeld, afgezeefd en
opgeslagen voor vervoer.
Stand van de techniek
Pelletisering wordt als techniek reeds jarenlang toegepast in o.a. de productie van
veevoeders en kunstmeststoffen. In mestverwerkingsprojecten wordt pelletisering vooral
toegepast aan het einde van het droog- of composteringsproces. In Nederland wordt dit
onder andere toegepast op gecomposteerde kippenmest (Golden Harvest, Dutch Organic
Fertilizer Company). Bij export onder deze vorm rekent men met een opbrengst van 100
– 150 EUR/ton (P. Ten Have, persoonlijke mededeling).
Grondstoffen en eindproducten
De samenstelling van grondstof en eindproduct is hetzelfde, enkel de vorm wordt
aangepast aan de behoeften van de gebruiker.
Bij pelletiseren van (gedroogde) mest treden grote schuifkrachten op; hierdoor wordt de
temperatuur circa 20-30°C verhoogd. Als gevolg hiervan vindt nog een aanzienlijke
reductie van het kiemgetal plaats. Zo blijkt pelletiseren een sterk negatief effect te hebben
op de overleving van pathogenen en onkruidzaden. Wanneer thermisch wordt gedroogd
en daarna gepelletiseerd is de kans op overleving van onkruidzaden uiterst gering (Elema
& Scheepens, 1992).
Emissies
Vooral de stofemissie kan voor problemen zorgen .

Energiegebruik
Over het energieverbruik bij pelletisering van gedroogde mest is weinig bekend. Voor de
pelletisering van mengvoeders wordt echter een verbruik van ongeveer 16 kWh per ton
gepelletiseerd mengvoer vastgesteld (Beumer, 1994). Bij mestverwerking rekent men met
40 kWh/ton (P. Ten Have, persoonlijke mededeling).
Kosten
Bij benadering kost pelletisering ca. 0,02 EUR/kg.
Technische problemen
Milieumaatregelen
In geval van pelletiseren moet erover gewaakt worden dat de stof- en geuremissies
maximaal worden beperkt, zo nodig door stofvangers aangevuld met biofiltratie.
Capaciteit
Pelletisering van gedroogde producten kan zowel op boerderijniveau, wanneer gedroogd
wordt met stallucht, als op centraal niveau gebeuren.
Toepasbaarheid in Vlaanderen
Algemeen toepasbaar.
Vergelijkbare technieken
Informatiepunt
Referenties
1. Beumer H., Heeres H.L. (1994) Sectorstudie Veevoederindustrie, NEEDIS, Petten
2. Elema A.G. en Scheepens P.C. (1992) Verspreiding van onkruidzaden en
plantenziekten met dierlijke mest. Een risicoanalyse. Publicatie nr. 62 Proefstation
voor de Akkerbouw en de Groenteteelt in de vollegrond, Lelystad, Nederland.