Infofolder - Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden

Oude Vlamingen bijeen kwam.
Het derde kerkgebouw van de Doopsgezinden
in Leeuwarden is de huidige Vermaning
aan de Wirdumerdijk. In 1631 werd
op die plaats - ondanks het verbod van de
overheid - een houten gebouw gesticht:
een vaste "vermaanplaats", zoals de berichten
vermelden. Er kwam in 1680 een
stenen gebouw voor in de plaats. Een algehele
verbouwing vond plaats in 1760, terwijl
in 1850 de ruimte werd vergroot en
vernieuwd. Restauraties en verbouwingen
gingen tot in onze tijd door. Na de tijd van
de vervolging en het martelaarschap volgde
een tijd van gedoogde aanwezigheid.
Pas na de Franse revolutie werden de
Doopsgezinden gelijkberechtigde burgers.
Het orgel in de Doopsgezinde kerk is samen
met de preekstoel afkomstig uit het
kerkgebouw van de Doopsgezinden in Amsterdam,
genaamde De Zon, waar beide
overbodig geworden waren door de fusie
met een andere Doopsgezinde kerk in Amsterdam,
Bij het Lam. In 1813 zijn orgel en
preekstoel in de kerk aan de Wirdumerdijk
geplaatst.
Het kerkgebouw aan de Wirdumerdijk is
oorspronkelijk de Vermaning geweest van
de Doopsgezinde groepering van de Waterlander
- een groepering die oorspronkelijk
zijn naam ontleenden aan het gebied in
Noord-Holland tussen Alkmaar, Purmerend
en Hoorn. Later ging het geografische element
verloren en kwamen de Waterlandse
Doopsgezinden bekend te staan als meer
progressief dan de andere Doopsgezinde
groepen: de oorspronkelijk voor de
Roomskatholieke Inquisitie uit Vlaanderen
gevluchte Vlamingen en de autochtone
Friezen. In 1705 en 1758 zijn de Doperse
groeperingen samengegaan in de Verenig-
de Doopsgezinde Gemeente met als enig
kerkgebouw de Vermaning aan de Wirdumerdijk.
Sinds oude tijden worden de kerkgebouwen
bij de Doopsgezinden Vermaningen
genoemd, maar eigenlijk heet een godsdienstoefening
bij de Doopsgezinden vanouds
een "vermaning". Veel aspecten komen
hier samen: waarschuwing, aansporing
tot "beteringhe" van het leven, troost,
bemoediging, volharding.
In 1832 werd het huis vóór het kerkgebouw
aan de Wirdumerdijk gesloopt. Tot
aan de Franse Revolutie moest een Doopsgezind
kerkgebouw voldoen aan de eis van
de overheid dat het niet als kerkgebouw
van de openbare weg zichtbaar mocht zijn.
Tenslotte
In 1954 werden aan weerszijden van de
preekstoel twee gebrandschilderde ramen
geplaatst. Deze zijn vervaardigd door de
beroemde glazenier Joep Nicolas. De voorstelling
op het ene raam is de wonderbare
visvangst (Lucas 5:5) en op het andere
raam de voetwassing (Johannes 13). Beide
ramen konden worden bekostigd door het
Elizabeth Dirksz Fonds - een fonds dat in
1931 werd opgericht ter gelegenheid van
het 300-jarig bestaan van het kerkgebouw
aan de Wirdumerdijk. Doelstelling van genoemd
fonds is het interieur van de kerk te
verfraaien.
Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden
Wirdumerdijk 18
8911 CD Leeuwarden
(058) 212 40 73
internet: www.dgleeuwarden.org
e-mail: info@dgleeuwarden.org
Algemene informatiefolder, versie 2003/09