Jaarverslag 2011 - Joods Historisch Museum

Educatie
Ontmoetingen
In 2011 werd het langlopende project ‘Ontmoetingen’ afgerond: een
publieksbenadering waarbij naast een effectieve kennisoverdracht ook
het bevorderen van genuanceerd denken centraal staat. Om deze visie
concreet en meetbaar te maken is een methode ontwikkeld die wij
‘ontmoetingen’ noemen. De methode is geïmplementeerd via training
van de educatieve staf en de rondleiders. De effectiviteit ervan is
gemeten door bureau Letty Ranshuysen, een in de cultuursector
gespecialiseerd onderzoeksbureau. De geformuleerde suggesties ter
verbetering zijn door middel van training en intervisiesessies
inmiddels zoveel mogelijk geïmplementeerd.
Het gehele proces en de vaardigheden die nodig zijn om met de
methode te werken zijn vastgelegd in de publicatie Ontmoetingen. Ook
is een film gemaakt waarop een deel van de methode is uitgewerkt in
een voorbeeldrondleiding in het museum.
Tentoonstellingen
Bij de tentoonstelling Mijn naam is Cohen heeft de afdeling Educatie
het concept voor publieksparticipatie ontwikkeld.
De Nieuwe Kerk heeft voor de tentoonstelling Jodendom input
gekregen van de afdeling Educatie, met name met betrekking tot het
Kindermuseum
Naast de reguliere programma’s in het Kindermuseum is er voor de
onderbouw van het primair onderwijs het programma ‘Max de Matze’.
Voor groepen van de buiten- en naschoolse opvang is het Mini
Max-programma ontwikkeld.
Er is een concept uitgewerkt voor het interactief maken van het
schilderij Sgt. Koshers Jewish Hearts Club.
De werkbladen voor scholen die zich voorbereiden op een bezoek aan
het Kindermuseum zijn aangepast aan de methode ‘Ontmoetingen’.
Deze schoolwerkbladen en docentenhandleiding sluiten aan op het
boek Wat jij niet wil… kikker in je bil!
Ateliers
Er zijn diverse ateliers georganiseerd rond de tentoonstellingen en
feestdagen als Toe Bisjwat, Poeriem en Soekot. Beeldend kunstenaars
als Ela Bauer, Merijn Bolink, Eli Content en Ida Kleiterp leidden deze
ateliers, die hoofdzakelijk op kinderen gericht waren, en in mindere
mate op families. Daarnaast waren er ook verschillende succesvolle
inloopateliers rond het thema Chanoeka, Sjabbat en schilderen.
Kinderen konden hieraan deelnemen tijdens vakanties, zonder
inschrijving en op elk moment van de dag.
De afdeling Educatie stuurde vrijwilligers aan bij zowel de JHM-informatiebalie
(voor de publieksbegeleiding bij de wisseltentoonstelling
Wie niet weg is, is gezien) als de informatiebalie van de Hollandsche
Schouwburg. Per november 2011 heeft het JHM een vrijwilligerscoördinator
aangesteld, waardoor de vrijwilligers sinds die datum niet
meer vallen onder de afdeling Educatie.
Rondleidingen (vaste collectie en lopende wisseltentoonstellingen)
zijn aangeboden bij:
Wie niet weg is, is gezien
Van dada tot surrealisme
Saul Leiter. The Triumph of Identity
Onbewaakte momenten. Foto’s van Marianne Breslauer
My name is Cohen
De rondleidingen in de Portugese Synagoge zijn ondanks de restauratiewerkzaamheden
toch doorgegaan. Ook zijn er rondleidingen door
de voormalige joodse wijk georganiseerd in samenwerking met
Gassan Diamonds.
In de zomer van 2011 hervatte Fajga Szmulewicz het in opdracht van
Bij de multimediale tentoonstelling Jong & Joods is speciaal educatief
materiaal voor ROC-scholen ontwikkeld, bestaande uit een introductieles
op het ROC en een presentatieprogramma in het JHM.
In samenwerking met Delta Lloyd en IMC Weekendschool is een
programma voorbereid voor kinderen die de laatstgenoemde scholen
bezoeken. Zij krijgen in de weekenden de gelegenheid om bijzondere
locaties te bezoeken. In 2012 zullen zij het museum bezoeken rond
het thema tsedaka, liefdadigheid.
Voor het Joods Bijzonder Onderwijs, Rosj Pina en Maimonides
ontwikkelde het JHM in nauwe samenwerking met de scholen een
concept voor museumlessen op structurele basis. In 2012 zullen de
eerste klassen richting het JHM, Kindermuseum, Portugese Synagoge
en Hollandsche Schouwburg komen voor diverse programma’s.
Presentatie en college
Hoofd Educatie Petra Katzenstein presenteerde tweemaal de methode
‘Ontmoetingen’ in het buitenland. In oktober in Ljublijana bij de
conferentie Hands On! International Association of Children’s Museums,
waar tachtig vertegenwoordigers van kindermusea aanwezig waren;
16 educatief materiaal voor primair en voortgezet onderwijs, dat
het JHM samengestelde literaire voorleesprogramma in de Portugese en in november in Londen tijdens de jaarlijkse conferentie van de 17
ontwikkeld is door De Nieuwe Kerk en KlasseTV. Daarnaast zijn enkele Rondleidingen
Synagoge: Snoge en snogeiro’s: verhalen over de Portugese Synagoge en Association of European Jewish Museums. Een overweldigend aantal
rondleiders van het JHM opgeleid om rond te leiden in De Nieuwe Alle rondleiders ontvangen structureel informatie bij nieuwe
haar bezoekers.
musea liet weten zeer geïnteresseerd te zijn in de methode en er
Kerk tijdens die tentoonstelling.
tentoonstellingen. Inspirerende intervisiebijeenkomsten maakten de
mogelijk mee te gaan werken.
Er is een start gemaakt met de ontwikkeling van de tentoonstelling rondleiders vertrouwd met de nieuwe methodiek. Middelen als de
Specifieke doelgroepen
Ook gaf Petra Katzenstein een gastcollege aan de Reinwardt Academie
over Koosjer, die eind 2012 getoond zal worden.
rondleidersnieuwsbrief en rondleidersbijeenkomsten hielpen om alle
De afdeling Educatie biedt verschillende op maat gemaakte program- over de totstandkoming en didactiek van het Kindermuseum.
informatie en ontwikkelingen in en rond het JHM met elkaar te
bespreken.
ma’s voor specifieke doelgroepen waarvan een deel reeds is beschreven.