Hfdst. 2[pdf, 7799kb]

Opleiding korporaal 

Brandbestrijding en hulpverlening

HOOFDSTUK 2 

Reddingen

• Inleiding 

• Algemene principes 

INHOUD 

• Reddingen bij brand (in en buiten gebouwen) 

• Reddingen van personen uit een benarde positie 

-bepalen van het transportmiddel 

-verplaatsen van een SO (hangsystemen) 

-touwen en knopen

Inleiding 

• Bevelvoerder: goede kennis van 

– reddingstechnieken 

– algemene principes bij redding 

• Verschillende reddingen: 

– risico’s en veiligheid 

– reddingswijzen 

– toestand, transport en begeleiding S.O. 

• Drenkeling is voor duikers = specialisatie 

• Hoogteredding is ook meer en meer een 

specialisatie geworden

Algemene principes 

Risico’s en veiligheid 

Is het risico aanvaardbaar? 

Risico verminderen door: 

-kennis materiaal en technieken 

-regelmatig inoefenen techniek 

-per 2 werken 

-gebruik voldoende veiligheidsmaatregelen 

-dragen PBM’s 

-opstellen duidelijke procedures 

-goede verkenning situatie 

-toezicht door leidinggevenden 

(veiligheidsverantwoordelijken)


Reddingswijze/methode 

In functie van 

• Toestand van het slachtoffer (bewusteloos, 

ernstig gekwetst, …) 

• Locatie van het slachtoffer (hoogte, diepte, 

…) 

Uitvoeren goede eerste verkenning 

• Beschikbare middelen 

• Tijdsfactor


Begeleiding slachtoffer 

• Spreek het slachtoffer rustig toe 

• Informeer hem over wat er gaat gebeuren 

• Laat het slachtoffer nooit alleen 

• Verleen eerste hulp indien nodig 

• Luister naar het slachtoffer 

• Handel met kennis van zaken 

• Creëer vertrouwen 

• Wees eerlijk 

• Laat S.O. zelf praten, niet de omstaander 

• ONVEE principe 

• Ter info: eekhoorn bij ongeval met geknelden 

• Ter info: slachtofferopvang van DSI, -bejegening van politie


• Opvang en begeleiding van eigen personeel 

maar ook van andere betrokkenen 

• Debriefing 

• FIST (opvang) 

• “it’s OK not to be OK” 

• antenne’s peilen binnen ploeg/korps 

• debriefers defusing na interventie best met 

verschillende disciplines

Reddingen bij brand 

• Reddingen in gebouwen 

• Reddingen buiten gebouwen 

Redding gaat voor blussing !


Redding en blustechniek ifv stadium brand 

en aanwezigheid slachtoffers


Lezen van brand (RSTV= rook, stroming, 

temperatuur, vlammen) 

Goede verkenning (voorbij brandend 

gebouw rijden) 

Onmiddellijk bij oproep een aantal vragen stellen: uur van 

de dag, weersgesteldheid, afstand, soort gebouw. 

Welke vragen stel je bij aankomst op een 

brand?

Reddingen in gebouwen 

Welke vragen stel je je bij aankomst bij een brand 

in een gebouw? 

• Hoeveel mensen worden er vermist? 

• Waar bevinden deze mensen zich vermoedelijk? 

• Welk is de bereikbaarheid van de lokalen? (belang van 

interventieplannen !) 

• Welke zijn de gevaren voor de slachtoffers en de redders? 

• Locatie van afsluiters gas en elektriciteit 

Probeer de informatiebron steeds in de buurt te 

houden 

Welke procedure is er in jullie korps voor een 

binnenaanval/redding?

Reddingen in gebouwen 

Aandachtspunten 

• Inzet in ploeg min 2 

• Dragen PBM’s (interventiekledij, adembescherming, …) – eventueel 

ook voor slachtoffer (reddingsmasker) 

• Leidingskoord/lans 

• Warmtebeeldcamera 

• Zaklamp 

• Explosiemeter 

• Communicatiemiddelen 

• Toepassen blindlooptechnieken ! 

• Water! (testen slang)

Reddingen buiten gebouwen 

Bijkomende vraag ? 

welke middelen heb ik en kan ik inzetten? 

• Meestal redding uit hoogte: hoogtewerker, 

ladders, touwen,… 

• Risico op vallen!


Werken op hoogte 

ARAB: “… arbeiders die blootgesteld staan aan een val van meer 

dan twee meter hoogte moeten een veiligheidsgordel dragen als er 

geen collectieve beschermingsmiddelen tegen het vallen gebruikt 

worden. 

De veiligheidsgordels moeten aangepast zijn aan de aard van het 

werk en aan het gestalte van de gebruikers. 

De inrichting waaraan de veiligheidsgordel bevestigd wordt, moet 

voldoende stevig, veilig en stabiel zijn. 

De werkgever deelt aan de werknemers de veiligheidsvoorschriften 

mede aangaande het gebruik van veiligheidsgordels” 

Ter info: KB werken op hoogte / RED-teams 

LET OP: in geval van een ramp is dit niet altijd mogelijk en dient 

het risico afgewogen worden (inschatting door bevelvoerder). Op 

oefeningen bestaat deze onmogelijkheid niet.


Technieken/methoden redding op hoogte 

• Evacuatie via elevator of ladderwagen 

Slechts enkele so 

Snel? 

Grote hoogte mogelijk ifv belasting 

Opstelling mogelijk? 

Veilig voor so 

LET OP: mensen in paniek kunnen gevaarlijk zijn



• Gebruik van ladder in brug 

Eng voor so 

Meerdere so max 8 tegelijk 

Belasting hoger 

Opstelling?



• Steek- en schuifladder 

Hoogte beperkt (max 2 a 3 verd) 

Snelle opstelling 

Weinig ruimte nodig 

Eng voor so 

Verschil gekwetste – niet gekwetste so 

So beveiligen



• Springbalg 

Hoogte beperkt ! Max 10m 

Minder terugkaatsing (tov springzeil) 

Weinig gebruikt 

6 man voor bediening 

Meerdere so



• Zelfoprichtende springbalg 

Meerdere so 

geen personeel voor bediening 

Oprichting binnen 30 s



• Zelfredding mbv gordel en reddingstouw 

= laatste redmiddel 

gordel en reddingstouw – lijnrem 

musketonhaak 

Ter info: met harnas ipv gordel 

Methode niet meer in gebruik!

Zonder brancard 

Reddingen 

Vervoer van een slachtoffer 

Hulpverlening niet mogelijk door gevaar 

Vervoer over korte afstanden

Reddingen 

Verplaatsing slachtoffer: zonder brancard 

• Ondersteuningsgreep

Reddingen 


• Sleepmethode (enkels, polsen, kleding, deken, 

…)

Reddingen 


• Rautekgreep

Reddingen 


• Brandweergreep 

Gebruik op ladder

Reddingen 


• kruipmethode 

Geen brandweergordels meer

Reddingen 


• Stoeldracht

Reddingen 

Verplaatsing slachtoffer: met brancard 

let op goede beveiliging slachtoffer 

dekenriemen (borst en benen)

Reddingen 


Nieuwe technieken 

bijv. bij evacuatie ziekenhuizen en rustoorden 

• Dekens/lakens 

• Matras 

met matrassen sleuren is niet makkelijk. Je verspert er ook de trappen mee voor 

anderen, bochten nemen is zo goed als onmogelijk. 

Nieuw in instellingen, ziekenhuizen, rusthuizen zijn evacuatiezeilen 

• Draagstoel 

• Evac-chair

Reddingen van een persoon uit 

een benarde positie 

Bijv. 

-op bouwwerf, daken, pilonen 

-in putten riolering, schachten 

Geen verplaatsing mogelijk langs normale weg 

Gebruik hangend systeem 

2 stappen 

het “inpakken” van het slachtoffer (keuze 

transportmiddel) 

het verplaatsen/neerlaten van het slachtoffer

Immobiliseren/inpakken van een 

so 

• keuze in functie van bewegingsvrijheid en 

toestand van het slachtoffer 

• Verschil in comfort


• bootbrancard 

so 

Methoden 

Horizontaal en vertikaal transport 

Comfortabel gekwetst so


• kokerbrancard 

so 

Methoden 

Geschikt voor bewusteloze 

Enkel vertikaal transport 

nieuwe versie: SED


so 

Methoden 

• zitgordel (driehoek) 

Niet geschikt voor bewustelozen 

Langdurig gebruik 

Vertikaal transport

Immobiliseren/inpakken 

• harnasgordel 

Methoden 

Bevrijdingsharnas heeft voorkeur 

Vertikaal transport 

Harnas Brandweergordel 

noodgevallen 

Reddingsknoop 

noodgevallen

Het verplaatsen van een ingepakt 

slachtoffer 

keuze systeem in functie van de 

omstandigheden en beschikbare middelen 

Volledig gemonteerd systeem dient bij het 

so gebracht te worden


• Roll-gliss 

so 

Systemen 

Ophanging aan vast punt (bijv. driepikkel) 

Beperkte ruimte nodig


so 

Systemen 

• Ophangen aan hoogtewerker 

Gebruikt voor hoogte en diepte 

Opstelling voertuig! 

Gebruik als kraan en ophangpunt


so 

Systemen 

• Schuif- en steekladders 

beperkte hoogte 

vast punt of glijweg

Knopen en touwwerk 

• Bij tal van reddingen zal de kennis van 

knopen en touwwerk belangrijk zijn 

• Verzwakkingen door knoop, 

beschadigingen, …

• Platte knoop 


om 2 touwen met elkaar te verbinden 

• Timmersteek (niet gebruikt binnen de brandweer) 

• Reddingsknoop (niet gebruikt binnen de 

brandweer) 

• (Halve)mastworp 

het bevestigen van een touw rond een paal


• Achtknoop 

luseinden kan je vastmaken met sling en 

musketonhaak 

om het touw vast te maken aan je harnas 

is zeer stevig en zeer veilig 

ca. 80 à 90% van de knopen binnen de 

brandweer is een achtknoop

• Start 8h30 

Info over de praktijkles 

• Opsplitsing in 3 groepen 

• 3 thema’s (1,5h) 

bevrijding 

reddingen (ladder, bootbrancard, rollgliss, …) 

beveiliging op hoogte en knopen 

• Einde: +- 13h30 a 14h00

Hfdst. 2[pdf, 7799kb]

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?