Zuren en basen (Samenvatting) Zuren Basen

Zuren en basen (Samenvatting)
Zuren
-Sterke zuren: zoutzuur, zwavelzuur, salpeterzuur en nog 4
andere.
-Hoe schrijf je dit op? oftewel Wat is de notatie van elk sterk zuur? Losse
ionen!
H + + Cl - ; 2H + + SO4 2- ; H + + NO3 - etc.
(Oplossen: HCl H + + Cl - Enkele pijlen!!)
Zwakke zuren: alle andere zuren uit tabel 49 (onder kolom ‘zuren’)
-Hoe schrijf je dit op? oftewel Wat is de notatie van elk zwak zuur? Niet
splitsen in ionen
HF (waterstoffluoride) ; CH3COOH (azijnzuur); NH4 + (ammonium) ; H2CO3
(koolzuur); HCO3 (waterstofcarbonaat) etc.
-Laat zien dat een oplossing van een stof (in dit geval een zuur in water) tot
een zure oplossing leidt. Dit doe je via een reactievergelijking.
CH3COOH H + + CH3COO -
HF H + + F -
NH4 + H + + NH3!
H2CO3 H + + HCO3 -
HCO3 - H + + CO3 2- Alleen H + -ionen maken de oplossing zuur
Basen
-Sterke basen:i) Een oplossing van NaOH, KOH, Ca(OH)2 en Ba(OH)2 in
water.
ii) Een oplossing van Na2O, K2O, CaO en BaO in water.
iii) NH2 - , O 2- en CH3CH2O - (zie tabel 49)
-Hoe schrijf je dit op? oftewel Wat is de notatie van elke sterke base?
i) Na + + OH - (losse ionen etc.)
ii) 2Na + + 2OH - (Na2O + H2O 2Na + + 2OH - etc.)
iii) OH - + NH3 (NH2 - + H2O OH - + NH3)
OH - + CH3CH2OH (CH3CH2O - + H2O OH - +
CH3CH2OH)
Vooral i en ii zijn van belang! Oplosvergelijkingen met
enkele pijlen!!

Zwakke basen: alle andere basen uit tabel 49 (onder kolom ‘basen’)
-Hoe schrijf je dit op? oftewel Wat is de notatie van elke zwakke base?
F - (waterstoffluoride) ; CH3COO - (azijnzuur); NH3 (ammonium) ;
CO3 2- ; HCO3 - etc.
-Laat zien dat een oplossing van een stof (in dit geval een base in water) tot
een basische oplossing leidt. Dit betekent dat je moet aantonen dat er OH —
ionen aanwezig zijn:
CH3COO - + H2O OH - + CH3COOH
F - + H2O OH - + HF
NH3 + H2O OH - + NH4 +
CO3 2- + H2O OH - + HCO3 -
HCO3 - + H2O OH - + H2CO3
Alleen OH - -ionen maken de oplossing basisch!
-----------
-Een vaste stof wordt opgelost in water. De ionen die dan ontstaan kunnen
een zuur of base bevatten. Alle kaliumzouten, natriumzouten en
ammoniumzouten zijn goed oplosbaar in water! Je krijgt dus losse ionen.
De volgende vraag moet je dan ook in 2 stappen oplossen!
Laat zien dat het oplossen van ammoniumchloride (NH4Cl) tot een zure
oplossing leidt:
-NH4Cl + H2O NH4 + + Cl - (oplosvergelijking)
-NH4 + H + + NH3 (zie hierboven)
Laat zien dat het oplossen van natriumcarbonaat (NH4Cl),
natriumwaterstofcarbonaat en natriumacetaat tot een basische oplossing leidt:
-Na2CO3 + H2O Na + + CO3 2- (oplosvergelijking)
-CO3 2- + H2O OH - + HCO3 - (zie hierboven)
-NaHCO3 + H2O Na + + HCO3 - (oplosvergelijking)
-HCO3 - + H2O OH - + H2CO3 (zie hierboven)
-CH3COONa + H2O Na + + CH3COO - (oplosvergelijking)
-CH3COO - + H2O OH - + CH3COOH (zie hierboven)
De meeste metaalcarbonaten zoals MgCO3 , FeCO3 , CaCO3 en BaCO3
lossen niet op! kijk dus in tabel 45 of een metaalcarbonaat oplost of niet.
De meeste metaaloxiden zoals MgO , FeO , NiO en PbO2 lossen niet op! kijk
dus in tabel 45 of een metaaloxide oplost of niet.

Een zure oplossing heeft een pH < 7 Alleen H + ionen!
Rekenformules: pH= -log [H + ]
[H + ]= 10 -pH
Een basische oplossing heeft een pH > 7 Alleen OH - ionen!
Rekenformules: pOH= -log [OH - ]
[OH - ]= 10 -pOH
Zuurbase reacties
pH = 14 – pOH
pH + pOH = 14
pOH = 14 – pH
Sterk zuur + sterke base
-in een zuurbase reactie neemt de base een H + ion op en staat het zuur een
H + ion af:
sterk zuur + sterke base (zie onderdeel notatie. Hoe schrijf je een sterk zuur
op en hoe een sterke base?)
sterk zuur: H +
sterke base: OH -
teken een pijl hoe het H + ion van het zuur naar de base gaat!
reactie: H + + OH - H2O
Deze reactie geldt voor elk sterk zuur met elke sterke base!
Notatie zoutzuur, salpeterzuur, zwavelzuur in een reactievergelijking: H +
Notatie natronloog, kaliloog, barietwater etc. in een reactievergelijking: OH -
Sterk zuur + zwakke base
Zwakke basen: CH3COO - ; F - ; NH3 ; CO3 2- ; HCO3 - .
Carbonaat in onoplosbare zouten: v.b. MgCO3 ; CaCO3 ; BaCO3 ; FeCO3
etc.
Standaard vergelijkingen:
CH3COO - + H + CH3COOH
F - + H + HF
NH3 + H + NH4 +
HCO3 - + H + H2CO3 H2O + CO2
CO3 2- + 2H + H2CO3 H2O + CO2
CaCO3 + 2H + H2CO3 + Ca 2+ H2O + CO2 + Ca 2+
BaCO3 + 2H + H2CO3 + Ba 2+ H2O + CO2 + Ba 2+

Zwak zuur + zwakke base
Zwakke basen: zie hierboven
Zwak zuur: CH3COOH, HF en NH4 +
Vooral in reactie met carbonaten
Standaard vergelijkingen:
NH3 + CH3COOH NH4 + + CH3COO -
HCO3 - + CH3COOH H2O + CO2 + CH3COO -
CO3 2- + 2 CH3COOH H2O + CO2 + 2 CH3COO -
CaCO3 + 2 CH3COOH H2O + CO2 + Ca 2+ + 2 CH3COO -
In plaats van CH3COOH kun je ook een ander zwak zuur zoals HF of NH4 +
gebruiken.
NH3 + HF NH4 + + F -
HCO3 - + HF H2O + CO2 + F -
CO3 2- + 2 HF H2O + CO2 + 2 F -
CaCO3 + 2 HF H2O + CO2 + Ca 2+ + 2 F -
Reactie die plaats vindt is eigenlijk [CO3 2- + 2 H + H2CO3 H2O + CO2]
Sterk/zwak zuur + sterke base (van het type onoplosbaar metaaloxide).
Zuren: zwak en/of sterk (H+, CH3COOH, HF etc.)
Sterke base: NiO, Fe2O3, Cu2O, PbO etc.
Reactie die plaats vindt is eigenlijk [ O 2- + 2 H + H2O]
NiO + 2 H + H2O + Ni 2+
Fe2O3 + 6 HF 3 H2O +Fe 3+
Cu2O + 2 CH3COOH H2O +Cu +
PbO2 + 4 H + 2 H2O +Pb 2+
Soorten vragen:
-De stof HCOOH wordt in water opgelost. Laat zien dat je een zure oplossing
krijgt.
-De stof K2CO3 wordt in water opgelost. Laat zien dat je een basische
oplossing krijgt.
-Geef de reactievergelijking van de zuurbasereactie tussen zwavelzuur en
natronloog.
-Geef de reactievergelijking van de zuurbasereactie tussen de vaste stof
NaHCO3 en azijnzuur.
-Als je aan een oplossing waarin Fe 3+ ionen aanwezig zijn een beetje NH3
toevoegt, krijg je een neerslag. Laat in een reactievergelijking zien welk
neerslag je krijgt.