De magie als natuurwetenschap - The Alchemy Web Site

De magie als natuurwetenschap - The Alchemy Web Site De magie als natuurwetenschap - The Alchemy Web Site

alchemywebsite.com
from alchemywebsite.com More from this publisher
30.09.2013 Views

invloed van één enkele persoon, terwijl een dozijn andere personen vergeefse pogingen doen. Wanneer men de kwestie geheel zonder vooroordeel had onderzocht, zou men niets minder dan een nieuwe motorische kracht hebben gevonden. Dat zou een ontdekking zijn geweest van zeer grote draagwijdte. Reeds in die tijd verhieven zich stemmen in deze zin. Medisch adviseur Schindler zei in 1857: "Het vaak weggelachen tafeldansen zal de weg worden om de diepste vraagstukken van de menselijke natuur op te lossen; elk bijgeloof te stoppen; doch ook veel van wat als bijgeloof werd weggelachen weer te scharen onder de natuurwetmatige processen van een magisch-scheppende werkzaamheid van de menselijke geest. Het als berucht bekendstaande tafeldansen - een woord dat ieder goed opgeleid mens ook heden nog vermijdt uit te spreken - zal ooit zowel de filosofen als psychologen kunnen helpen om de grootste vraagstukken te duiden." 618 Het zijn schijnbaar zeer beladen woorden, doch reeds bij het bestuderen van de natuurkundige kant van het probleem zal men Schindler gelijk geven. Want de kracht die tafels in beweging brengt, ligt in de mens en levert ons voor de kennis omtrent het raadsel mens een bijdrage van grote reikwijdte. Men was er in Duitsland reeds een paar maal zeer dichtbij dat men deze kracht op het spoor kwam, en in zoverre waren wij op de Amerikaanse import van deze ontdekking in het geheel niet aangewezen. Johann Gottfried Zeidler in zijn Panto-mysterium (1700), en Christian Schäffer in zijn Versuchen mit dem beständigen Elektrizitätträger (1784), hebben over het bewegen van levensloze voorwerpen door menselijke invloed reeds interessante experimenten uitgevoerd. Zij hadden met betrekking tot het tafeldansen aan hun geschriften slechts een nieuw hoofdstuk hoeven toevoegen, en hun uitleg van het onderwerp zou hoog staan boven de oppervlakkige oordelen van de huidige tijd. De drang om alles 618 Schindler: Das magische Geistesleben, 300. 248

te kunnen verklaren, houdt echter niet altijd gelijke pas met het vermogen om alles te verklaren. Alexander von Humboldt is prijzenswaardiger. In 1853 besloot hij in een Berlijns gasthuis een gevoerd gesprek over het tafeldansen met de woorden: "De feiten zijn onloochenbaar, doch de wetenschap blijft de verklaring schuldig." 619 Men maakte vorderingen toen men experimenten deed waarbij de mechanische invloed, ook die afkomstig waren van onbewuste minimale spierbewegingen, was uitgeschakeld. Kerner stipt een experiment aan waarbij een tafel die in een boot was vastgenageld, en waarop men de handen legde, de boot in beweging bracht. 620 Gasparin 621 en anderen bewezen, dat de beweging ook dan optrad, als men de punt van een over de tafel uitgespreide doek aanpakte, of de eindstukken van koorden die los afhangend aan het tafelblad bevestigd waren. Daarmee was bewezen, dat een uit de handen stromende kracht de tafel bewoog. Wie het dierlijke magnetisme kende, moest nu vanzelf op de juiste verklaring uitkomen. Hier was inderdaad het magnetisme gemakkelijker te constateren dan bij het magnetiseren van de mens, waar het bezwaar van de suggestie kan worden aangevoerd. Helaas echter verloor men het natuurkundige oerverschijnsel steeds meer uit het oog, toen het tafelkloppen en tafelschrijven aan de beurt kwamen. Pas Reichenbach ging weer naar het oerverschijnsel terug en dat vormde voor hem de spil waarom alles draaide. Het is heel natuurlijk dat juist hij ertoe geroepen was om de oplossing van het raadsel te vinden. Hij had de kracht die aan het verschijnsel ten grondslag ligt, reeds op andere gebieden gevonden, en zo vormde voor hem het tafeldansen slechts een bevestiging van een leer die hij reeds in handen had. Wat tot dan toe dierlijk magnetisme genoemd was, werd door Reichenbach od gedoopt. 619 Reichenbach: Odische Begebenheiten, 57. 620 Kerner: Die somnambulen Tische, voorwoord. 621 Gasparin: Les tables tournantes. 249

invloed van één enkele persoon, terwijl een dozijn andere<br />

personen vergeefse pogingen doen.<br />

Wanneer men de kwestie geheel zonder vooroordeel had<br />

onderzocht, zou men niets minder dan een nieuwe motorische<br />

kracht hebben gevonden. Dat zou een ontdekking zijn geweest<br />

van zeer grote draagwijdte. Reeds in die tijd verhieven zich<br />

stemmen in deze zin. Medisch adviseur Schindler zei in 1857:<br />

"Het vaak weggelachen tafeldansen zal de weg worden om de<br />

diepste vraagstukken van de menselijke natuur op te lossen; elk<br />

bijgeloof te stoppen; doch ook veel van wat <strong>als</strong> bijgeloof werd<br />

weggelachen weer te scharen onder de natuurwetmatige<br />

processen van een magisch-scheppende werkzaamheid van de<br />

menselijke geest. Het <strong>als</strong> berucht bekendstaande tafeldansen -<br />

een woord dat ieder goed opgeleid mens ook heden nog<br />

vermijdt uit te spreken - zal ooit zowel de filosofen <strong>als</strong><br />

psychologen kunnen helpen om de grootste vraagstukken te<br />

duiden." 618 Het zijn schijnbaar zeer beladen woorden, doch<br />

reeds bij het bestuderen van de natuurkundige kant van het<br />

probleem zal men Schindler gelijk geven. Want de kracht die<br />

tafels in beweging brengt, ligt in de mens en levert ons voor de<br />

kennis omtrent het raadsel mens een bijdrage van grote<br />

reikwijdte. Men was er in Duitsland reeds een paar maal zeer<br />

dichtbij dat men deze kracht op het spoor kwam, en in zoverre<br />

waren wij op de Amerikaanse import van deze ontdekking in<br />

het geheel niet aangewezen. Johann Gottfried Zeidler in zijn<br />

Panto-mysterium (1700), en Christian Schäffer in zijn<br />

Versuchen mit dem beständigen Elektrizitätträger (1784),<br />

hebben over het bewegen van levensloze voorwerpen door<br />

menselijke invloed reeds interessante experimenten uitgevoerd.<br />

Zij hadden met betrekking tot het tafeldansen aan hun<br />

geschriften slechts een nieuw hoofdstuk hoeven toevoegen, en<br />

hun uitleg van het onderwerp zou hoog staan boven de<br />

oppervlakkige oordelen van de huidige tijd. <strong>De</strong> drang om alles<br />

618 Schindler: Das magische Geistesleben, 300.<br />

248

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!