30.09.2013 Views

De magie als natuurwetenschap - The Alchemy Web Site

De magie als natuurwetenschap - The Alchemy Web Site

De magie als natuurwetenschap - The Alchemy Web Site

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

dat ik uit de verschijnselen de oorzaak van deze eigenschap der<br />

zwaarte kan afleiden. Met hypothesen houd ik mij echter niet<br />

bezig (hypotheses non fingo). 409 Aan Bentley schrijft hij: "<strong>De</strong><br />

zwaarte moet door de een of andere aandrijving worden<br />

veroorzaakt, die voortdurend en in overeenstemming met<br />

bepaalde wetten werkt. Of echter deze aandrijving een materiële<br />

of immateriële is, heb ik aan het beoordelingsvermogen van<br />

mijn lezers overgelaten."<br />

Het op te lossen vraagstuk luidt dus niet 'zwaarte', doch<br />

'aantrekking'. Over deze schrijft Newton aan Bentley: "Het is<br />

onbegrijpelijk, dat onbezielde, ruwe materie zonder tussenkomst<br />

van iets anders, dat niet materieel is, op andere materie<br />

zonder wederkerige aanraking kan inwerken." Om nu een<br />

dergelijke actio in distans te verklaren, kunnen wij volgens de<br />

regelen der logica deze zin van Newton op tweeërlei manieren<br />

omkeren, door hetzij te zeggen dat het begrijpelijk is dat<br />

bezielde materie op afstand kan werken, of dat het begrijpelijk<br />

is dat onbezielde materie door tussenkomst op afstand kan<br />

werken. <strong>De</strong> eerste zin ziet af van een <strong>natuurwetenschap</strong>pelijke<br />

oplossing en grijpt naar bezieling der materie, wat eerst Maupertuis,<br />

en in recentere tijd Zöllner gedaan heeft. <strong>De</strong> tweede zin<br />

blijft binnen de <strong>natuurwetenschap</strong> en duidt op een voorstelling<br />

die reeds bij Newton zelf te vinden is. Hij stelde zich het heelal<br />

voor <strong>als</strong> gevuld met een materie - ether - die de warmte-, licht-,<br />

zwaartekracht- en elektriciteitsverschijnselen tussen de sterren<br />

overbrengt. Reeds voordat zijn werk gepubliceerd werd, schreef<br />

hij aan Boyle: "Ik zoek in de ether de oorzaak van de<br />

zwaartekracht." Zo<strong>als</strong> de wet van de zwaartekracht slechts door<br />

de kosmische uitbouw van een aardse wet kon worden ontdekt,<br />

zullen wij ook de oorzaak van de zwaartekracht slechts kunnen<br />

vinden door aan een aardse, op afstand werkende kracht<br />

kosmische betekenis toe te kennen. Een wetenschap van de<br />

astronomie voor mensen is pas dan mogelijk, wanneer wij<br />

409 Newton: Principia, III.<br />

188

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!