Zeven verdedigingen en de doolhof van dwalingen der medici

vloed. Omdat het menselijk lichaam grotendeels uit vocht
bestaat, heeft de maan ook invloed op de vloeistofniveaus in het
menselijk lichaam. Een andere vochtbalans in de hersenen leidt
tot een andere verhouding tussen de elektrische velden aldaar.
Dit wordt beschouwd als een factor die de geestelijke balans
kan verstoren.
Behalve dat men uit gelijktijdig optredende verschijnselen niet
rechtstreeks oorzakelijke verbanden moet afleiden, moet men
uit gelijkheden qua vorm, niet afleiden dat deze gelijke vormen
onderling energie uitwisselen of elkaar beïnvloeden. Lange tijd
hebben bepaalde medische denkrichtingen het principe similia
similibus curantur gehuldigd, dus „het gelijke geneest het
gelijke‟. Vele geneesheren waren van mening, dat een stof of
plant die een uiterlijke verwantschap heeft met een zeker
lichaamsdeel, kan dienen als geneesmiddel voor een ziekte die
dat lichaamsdeel aantast. Deze visie heeft een behoorlijke rem
gezet op een goed begrip van de oorzaken van ziekten en de
wijze waarop ze bestreden moeten worden.
Terwijl Paracelsus in zijn farmaceutische theorie en methodiek
grotendeels niet aan de maatstaven van de huidige wetenschap
voldoet, was hij gebonden aan de inzichten die hij kon
ontwikkelen binnen zijn tijdsgewricht. Hoewel hij zelf
onvolkomen was op velerlei vlak, is het dan toch te begrijpen
dat hij snoeihard was ten opzichte van met name zijn
tijdgenoten. Hun voorgangers is hij nog wel bereid te
beschouwen in het licht van hun tijd, maar zijn tijdgenoten
zouden volgens hem beter moeten weten.
Door zijn opstelling, die zich niet beperkte tot het ontwikkelen
van nieuwe paradigma‟s en het invoeren van nieuwe
methodieken, die vervolgens door anderen op hun merites
hadden kunnen worden beoordeeld, wekte hij weerstand. En we
zien bij vele geleerden uit het verleden, dat het feit dat zij uit
9