Zeven verdedigingen en de doolhof van dwalingen der medici

HET TWEEDE HOOFDSTUK - OVER HET TWEEDE 170
BOEK DER GENEESKUNDE WAARUIT DE ARTS MOET
LEREN, NAMELIJK HET FIRMAMENT
Gij moet er ook niet vreemd van opkijken, dat ik niemand op
de papieren boeken wijs om daaruit het begin van de
geneeskunde te leren. De reden is, dat het niet nodig is dat ze in
ogenschouw worden genomen. Zeer eigenzinnige lieden schrijven
goed en kwaad door elkaar heen, en vele fanatici doen
hetzelfde. Zij vervalsen het goede door het kwade, vinden en
verheffen eerder het kwade dan het goede, en maken er zo‟n
mengelmoes van, dat het je overspoelt. Het water komt niet tot
bedaren, en iedereen wil boven de pen van de anderen uitstijgen
en met wat nieuws komen. Door zulke schrijvers is de
geneeskunde geheel ontwricht geraakt, en kan men totaal niet
op de papieren boeken vertrouwen. Ongeacht of iemand een
experiment heeft gedaan, ervaring heeft opgedaan, et cetera, is
het bij hem net zo gegaan en is hij in essentie zelf verleid. De
pen toont namelijk aan, dat er in de geneeskunde sprake is
geweest van grote naïviteit en onbegrip. Weet daarom, dat er
andere boeken zijn waaruit de arts moet leren, en die de juiste
basis vormen. Zonder de boeken met de juiste basis, zijn er
slechts dode letters. Dat wil zeggen, ze brengen de zieken meer
tot de dood dan tot leven.
Realiseert u zich nu, dat het tweede boek van de artsenij het
boek van het firmament is. Dat boek moet u zich eigen maken,
na het eerste boek. Want zoals gezegd is: wanneer ge het Rijk
Gods zoekt, zullen alle dingen u worden toegeworpen. Ook
datgene wat ons wijst op hetgeen in de natuur geworteld is, is
een toeworp. Op dezelfde wijze als waarop in een boek door
middel van letters een complete farmacopee kan worden gezet,
170 “Von dem andern Buch”. In de oude Duitse werken worden
rangtelwoorden weergegeven als: „eerste‟, „andere‟ (in plaats van
tweede), „derde‟, „vierde‟, et cetera.
89