Zeven verdedigingen en de doolhof van dwalingen der medici

VOORWOORD VAN DOCTOR THEOPHRASTUS VON
HOHENHEIM BIJ DE DOOLHOF VAN MEDISCHE
DWALINGEN
Opdat men niet dwaalt, en iemand niet in een doolhof heen en
weer gaat en niet weet hoe hij er uitkomt, is het nodig degene
die naar binnen is gegaan, weer naar buiten te leiden. En om
ervoor te zorgen dat degene die naar binnen wil, niet naar
binnen gaat, is het nodig dat men dat verhindert. De religie van
de geneeskunde is - ter vergelijking - in een doolhof geraakt.
Ronddolen en weten is heel verstandig 153 , maar het dolen en
weten heeft twee kanten. Degenen die verdwalen en noch de
Monoculus 154 , noch de ingang kunnen vinden, zijn de weg
kwijt, als de blinde die nergens kennis van draagt. Deze gaat en
zoekt, en daar komt nooit een einde aan. Voor de een is het een
slakkenhuisje, voor de ander een verwarde kluwen van een
haspel. Ze zoeken waar niets is, en ze vinden er niets, en wat ze
vinden, is niets. Er zijn anderen die naar binnen gaan, tot zij in
het hart van de doolhof komen. Wanneer zij daar zijn, vinden ze
de Monoculus, die sommigen de Minotaurus noemen. Wanneer
hij gevonden is, is hij de koning van allen die bij hem blijven,
en regeert de Monoculatus met zijn kennis. Het is een zware
dwaling wanneer de kunst dwaalt. Dat iemand qua wijsheid
dwaalt, valt onder de ergste dwalingen, en dientengevolge de
duisterste.
Bovendien experimenteren zij veel tijdens het dwalen. Aldus
reizen zij van hot naar her, en toch geraken zij niet bij de
uitgang en worden ze steeds duizeliger en bozer, want in de
verte staan duistere sterren. Zij vinden in deze doolhof de
experimenten der experimenten en alle buitengewone doolho-
153 “ist ein guter Verstand”. Paracelsus duidt hier ongetwijfeld op zijn
eigen rondzwerven waarmee hij kennis opdeed.
154 “nicht (...) den Monoculum (finden)”. Dus de „Eenoog‟, ofwel de
„Minotaurus‟.
80