Zeven verdedigingen en de doolhof van dwalingen der medici

veertig of zestig regels 125 , weinig en zelden, schud hun 126
beurzen niet uit, en breng hun niet veel geld in het laatje. Dat is
de handel waarom zij mij bestrijden 127 . Oordeel nu zelf: aan wie
ben ik meer schuldig? En aan wie heb ik als doctor gezworen?
Aan de apotheker, om die te helpen vanuit zijn buidels uit zijn
keuken, of aan de zieken, vanuit de keuken met wat die te
bieden heeft? Zie nu, geachte heren, hoe wonderlijk ik ben, of
hoe slecht het met mijn hoofd gesteld is. Zou ik koste wat kost
mijn toornige aanpak verdedigen, dan zou u rood van schaamte
worden en met een schuin oog aangekeken worden. Het spreken
over de beginselen jegens hen 128 die mij dermate beschuldigen
en interpreteren, beginselen op grond waarvan zij menen mij te
moeten kleineren, zal bij hen veel van hun schelmenstreken aan
den dag brengen, en verder grote schade doen, bij alle vrome
rechters en ondervragers. Daarom grijp ik nu een weinig een
aantal bedriegers 129 en artsen 130 aan, alsook de beweegredenen
die zij tegen mij hebben, op grond waarvan zij mij een
wonderlijk en zeldzaam mens noemen. Ik ga ervan uit, dat het
er maar weinig zijn, want het zou hen net zo vergaan als het
sommigen vergaan is over wie ik melding heb gedaan. Weet
daarom, als gij mij hier in deze zesde verdediging wilt
begrijpen, dat gij, die dit hoort, met hetzelfde oordeel en met
gelijke weging de dingen moet meten, en moet bedenken, dat
niet alles uit een zuiver hart voortkomt, doch uit troep, waarvan
uw mond overloopt, om uzelf beter te doen overkomen, en mij
te kleineren.
125 “Stück”.
126 Bedoeld zal zijn: van de patiënten.
127 “ausrichten”. Vertaling onzeker. Heeft vele woordbetekenissen.
128 Paracelsus maakt niet altijd even helder onderscheid tussen
degenen over wie hij het heeft, en degenen tot wie hij zich richt.
129 “Balbierer”. In feite ook „barbiers‟, „bedriegers‟.
130 “Bader”. Arts, barbier.
69