Zeven verdedigingen en de doolhof van dwalingen der medici

geven en uitvoeren. 43 Dus hoewel valse artsen ook tekenen
geven, zoals gij kunt vaststellen, wil dat niet zeggen dat die
tegen de juiste geneeskunde ingaan. 44 Want op dezelfde wijze
als Mozes en de tovenaars 45 in hun werken tegenover elkaar
stonden, zo is het ook met de juiste en foutieve basis der
geneeskunde. Als ik nu aanraad, dat men mij en mijn tegendeel
in de werken erkent, en de werken ook in de verkeerde worden
gevonden, zoals Christus ons over de wonderen en tekenen 46
voorhoudt, wil ook ik u hierin onderscheiden. Neem het geval
van een zieke met koorts, waarvoor een termijn van twaalf
weken staat, waarna deze op zijn eind loopt en verdwijnt. Stel,
dat deze zieke naar artsenij verlangt om de koorts vóór de
termijn 47 te verdrijven. Hij krijgt met twee artsen te maken. De
verkeerde en de juiste. De verkeerde handelt aldus. Hij begint
bedachtzaam en langzaam te behandelen. Hij besteedt veel tijd
aan siropen en laxeermiddelen, met purgeren en havermüssli,
met gerst, met pompoenen, met citroenen, met julep 48 en
andersoortige troep. Dat gaat langzaam; hij neemt er de tijd
voor. Daar tussendoor wordt veel geklisteerd. Hij weet zelf niet
waarmee hij omgaat. Hij glipt er mettertijd en met zijn zachte
woorden tussendoor, tot hij tegen de termijn 49 aanloopt. Dan
bouwt hij zijn eigen kunst af. Doch de juiste arts weet, dat hij
deze termijn in twaalf delen indeelt. Anderhalf daarvan neemt
hij voor zijn werk.
43
Bijbel, Marcus, 13: 22.
44
Met andere woorden, het kenmerk van een valse profeet is, dat hij
om te misleiden dusdanige tekenen geeft, dat de argelozen ze als juist
onderkennen, en daarmee ook de valse profeten voor juist aanzien.
Mutatis mutandis geldt dit de artsen met hun tekenen.
45
“Malefici”. Bijbel, Exodus, 9: 9-11.
46
“Prodigiis und Signis”. Bijbel, Marcus 13: 22.
47
Lees: vóór het aflopen daarvan.
48
Een siroopachtige vloeistof. Perzisch: gulāb, van gul (roos) en āb
(water).
49
Lees: het einde van de termijn.
37