Zeven verdedigingen en de doolhof van dwalingen der medici

soort ziekte 318 oplevert. Het breekt het lichaam af, zoals
sneeuwwater het ijs. Wanneer nu dit zaad genomen wordt,
neemt men ook dat bederf. Om een voorbeeld te geven: Uit
uitwerpselen groeien kevers, wormen, et cetera. Het is niet zo,
dat de uitwerpselen in wormen veranderen, doch de uitwerpselen
nemen een zaad in zich op, waaruit de wormen in de
uitwerpselen opgroeien door de vulkanische spijsvertering. Zo
is ook de kever anders dan de paardenmest. Zou hij paardenmest
zijn, dan zou hij zijn als deze. Aangezien er echter geen
vergelijking is, heeft hij een bijzondere geboorte waaruit hij
opgroeit. Een wijndruif heeft een zaad, dat wijn is. Daaruit
groeit de wijn, en niet uit het zaad waaruit het hout groeit. Het
zaad waaruit het hout groeit, is het zichtbare en tastbare.
Niemand ziet echter het zaad waaruit de wijn groeit. Toch zitten
beide ongescheiden in elkaar, als lichaam en ziel. Merk
vervolgens op, dat - aangezien in het zaad van alles zit - de arts
het moeten leren begrijpen. Dan kan hij daartegen zijn artsenij
voorschrijven. En zoals al gezegd is, moet hij weten, dat het bij
ziekten om twee soorten zaden kan gaan, namelijk om het
iliastrische zaad 319 en het cagastrische zaad 320 . Dat wil zeggen,
dat wanneer er vanaf het begin een zaad is geschapen, net als bij
een appel, noot of bes, het om een illiastrum 321 gaat. Maar komt
het voort uit bederf, dan is het een cagastrum. De illiastrische
ziekten zijn dus de waterzucht, geelzucht, podagra 322 . De
cagastrische ziekten zijn de pleuritis, pest, koorts, et cetera. Dat
is nu een doolhof die in de geneeskunde niet klein is, en die
men dus moet omzeilen. Hij is niet alleen een dwaalweg, maar
ook treft hij lijf en leden. Wanneer hij een dwaalweg zou zijn
318
“und gibt ein ander Geschlecht der Krankheit”. Vertaling onzeker.
319
“Samen Iliastrum”. Een specifieke term van Paracelsus.
320
“Samen Cagastrum”. Id.
321
In het origineel staat het woord hier met dubbel-l.
322 Voetjicht.
144