30.09.2013 Views

Zeven verdedigingen en de doolhof van dwalingen der medici

Zeven verdedigingen en de doolhof van dwalingen der medici

Zeven verdedigingen en de doolhof van dwalingen der medici

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

zijt, <strong>en</strong> ge hoort Duits, dan weet ge heel goed dat het Duits is,<br />

maar niet wat het is. Bed<strong>en</strong>k over <strong>de</strong> ervaring wel, dat die via <strong>de</strong><br />

og<strong>en</strong> blijkt, terwijl <strong>de</strong> k<strong>en</strong>nis er nog niet is. De og<strong>en</strong> namelijk,<br />

duid<strong>en</strong> het experim<strong>en</strong>t aan, doch niet <strong>de</strong> ervaring. Want zij zi<strong>en</strong><br />

<strong>de</strong> ervaring niet zoals die moet word<strong>en</strong> uitgelegd. Dat wij zi<strong>en</strong><br />

hoe iets is, bewijz<strong>en</strong> <strong>de</strong> og<strong>en</strong>. Wij moet<strong>en</strong> ook het volg<strong>en</strong><strong>de</strong><br />

wet<strong>en</strong>. Wanneer God <strong>de</strong> per<strong>en</strong>boom e<strong>en</strong> <strong>de</strong>rgelijke k<strong>en</strong>nis heeft<br />

gegev<strong>en</strong>, <strong>en</strong> an<strong>de</strong>r hout ook, hoeveel te meer wordt dan aan e<strong>en</strong><br />

m<strong>en</strong>s gegev<strong>en</strong> die naar <strong>de</strong> inhoud <strong>van</strong> het eerste boek<br />

rechtschap<strong>en</strong> gestu<strong>de</strong>erd heeft? K<strong>en</strong>nis moet dus e<strong>en</strong> invloed 243<br />

zijn, want ze is verborg<strong>en</strong> in <strong>de</strong> natuur, <strong>en</strong> dan moet ze naar<br />

buit<strong>en</strong>. Want wat in <strong>de</strong> natuur verborg<strong>en</strong> is, zou voor ons ge<strong>en</strong><br />

nut hebb<strong>en</strong>, <strong>en</strong> dan was het tal<strong>en</strong>t verborg<strong>en</strong>, hetge<strong>en</strong> niet zo<br />

moet zijn. Niets is zo verborg<strong>en</strong>, of het wordt op<strong>en</strong>baar. Daaruit<br />

volgt, dat <strong>de</strong> magie <strong>de</strong>ze verborg<strong>en</strong>heid op<strong>en</strong>baart in haar drie<br />

method<strong>en</strong>. Die bestaan uit <strong>de</strong> medische, <strong>de</strong> filosofische <strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

astronomische school, maar ook uit soortgelijke an<strong>de</strong>re schol<strong>en</strong>.<br />

Er moet dus k<strong>en</strong>nis in u zijn, want an<strong>de</strong>rs is alles <strong>van</strong> u e<strong>en</strong> lege<br />

fantasie <strong>en</strong> dwaasheid, waaruit waanbeeld<strong>en</strong>, veel subtiliteit<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> veel speculaties groei<strong>en</strong>, zon<strong>de</strong>r dat ze erg<strong>en</strong>s op gebaseerd<br />

zijn; e<strong>en</strong> dwaling, hetge<strong>en</strong> niet goed is.<br />

Merk op, dat er e<strong>en</strong> on<strong>de</strong>rscheid is tuss<strong>en</strong> ervaring 244 <strong>en</strong><br />

k<strong>en</strong>nis, nog ver<strong>de</strong>r dan vermeld is. K<strong>en</strong>nis is in <strong>de</strong>g<strong>en</strong>e in wie<br />

God die gegev<strong>en</strong> heeft. Ervaring is rek<strong>en</strong>schap <strong>van</strong> datg<strong>en</strong>e<br />

waarin k<strong>en</strong>nis wordt getest. De per<strong>en</strong>boom heeft zijn k<strong>en</strong>nis in<br />

zich, <strong>en</strong> wij, die zijn werk<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> ervaring met zijn<br />

k<strong>en</strong>nis. Door ervaring gev<strong>en</strong> wij ons er rek<strong>en</strong>schap <strong>van</strong>, dat er<br />

in <strong>de</strong> boom perfecte k<strong>en</strong>nis zit. Ik duid op het zes<strong>de</strong> boek, opdat<br />

k<strong>en</strong>nis in die vorm tot u komt, <strong>en</strong> gij aan uw ziek<strong>en</strong> - door uw<br />

werk<strong>en</strong> die gij in h<strong>en</strong> verricht hebt - laat wet<strong>en</strong> dat gij over<br />

volmaakte k<strong>en</strong>nis beschikt. Wat volkom<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> bepaald<br />

wet<strong>en</strong> in <strong>de</strong> juiste ord<strong>en</strong>ing <strong>de</strong>r natuur sam<strong>en</strong>valt, is k<strong>en</strong>nis.<br />

243 Sudhoff interpreteert dit letterlijk als iets wat invliedt, namelijk:<br />

“Eine von ob<strong>en</strong>her hineingelegte Wirkung und Kraft.”<br />

244 “Exper<strong>en</strong>tia”. Lees: “Experi<strong>en</strong>tia”.<br />

114

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!