Zeven verdedigingen en de doolhof van dwalingen der medici

hand zijn, maar niet alsof ze in onze hand passen 222 . Het hout
groeit tot zijn eindresultaat, maar bereikt dat niet in de kolen of
brandstapel. De klei groeit, maar de pot niet. Zo is het met alle
gewassen. Wees u daarom van deze Vulcanus bewust.
Om een voorbeeld te geven: God heeft ijzer geschapen, maar
niet hetgeen eruit gemaakt zal worden. Dat wil zeggen, niet het
hoefijzer, niet de stangen, niet de sikkels; slechts het ijzererts.
Hij geeft het ons in het erts. Verder laat hij het over aan het
vuur en aan Vulcanus, die de meester van het vuur is. Hieruit
volgt, dat dit alles aan Vulcanus bevolen is, en daarom is de
kunst juist. Als ze namelijk niet juist zou zijn, zou Vulcanus van
geen enkel nut zijn. Hieruit volgt, dat allereerst het ijzer moet
worden gescheiden van de slakken. Vervolgens wordt daaruit
gesmeed hetgeen vervaardigd moet worden. Dat is alchemie,
dat is de smelter, die Vulcanus heet. Wat het vuur doet, is
alchemie; ook in de keuken, ook in de oven. Eveneens beheerst
Vulcanus het vuur, ook de kok, ook de kachel in het vertrek. Zo
is het ook met de geneeskunde. Die is door God ingesteld, niet
tot het einde doorontwikkeld, maar in slakken verborgen. Aan
Vulcanus is bevolen om de slakken van de geneeskunde te
scheiden. En zoals gij begrepen hebt hoe het zit met het ijzer, zo
zit het ook met de artsenij. Wat de ogen aan het kruid zien, of
aan gesteenten of aan bomen, is niet de artsenij. Ze zien alleen
de slakken. Doch inwendig, onder de slakken, daar ligt de
artsenij. Allereerst moeten de slakken worden weggenomen van
222 “gebüren zu Hand”. De Universiteit van Trier noemt in
Woerterbuchnetz „gebüren‟ “een moeilijk woord met uiteenlopende
betekenissen die toch van één punt moeten zijn uitgegaan.” Het heeft
zowel Latijnse als Germaanse connotaties. Als ik kijk naar drie opties
daaruit, te weten „evenire„ (voortkomen), „accidere„ (uit-/neerkomen)
en „pervenire„ (bereiken, aankomen), komen die dicht bij het einddoel
dat Vulcanus geacht wordt te bewerkstelligen. Er is echter ook een
beter, want Zwitsers alternatief, namelijk „passen‟. Te vinden bij Frisius,
Chryseus e.a. Uiteindelijk heb ik voor die optie gekozen, aangezien
Paracelsus Zwitser was.
107