ve l\atholieke * Journalist

DE „GOEDE
Ed. de Nève heeft in het vorige
nummer spijtig geconstateerd, dat de
grote namen uit de journalistiek zijn
verdwenen, en dat is een klacht,
welke men tegenwoordig ook dikwijls
onder het publiek hoort: de
pers is niet meer, wat zij enkele
decennia geleden was. Het is menselijk,
dus begrijpelijk vooral in onze
gezellige tijd, een loflied te zingen
of te neuriën op wat voorbij is; of
het in dit geval zonder meer gerechtvaardigd
is, betwijfel ik.
Ligt het niveau, dat de besten onder
de tijdgenoten op hün manier
bereikt hebben werkelijk zo ver beneden
het peil, waarop Boissevain,
Kuyper, De Koo, Plemp van Duiveland,
Brusse e.a. zich bewogen?
Ernie Pyle en zijn collegae, die
tijdens en na de oorlog beroemd geworden
zijn, kan men niet bepaald
krullenjongens noemen, en is de
reportage over het verpulverde
Hiroshima, waarvoor de New Yorker
een geheel nummer beschikbaar
stelde, geen buitengewoon staal van
journalistiek? Kunnen wij heus niet
vakgenoten aanwijzen, die, mutatis
mutandes, naast Boissevain en Laudy
mogen staan? Zij hadden natuurlijk
een andere stijl, hun methode van
werken was niet de onze, doch dat
is slechts een voordeel. Justus van
Effen schreef in zijn Spectator anders
dan Brusse, en indien De Koo
nu leefde, zou hij zijn werk ook
streng moeten herzien.
Het terrein betredend, waarop ik
mij het liefst beweeg, moge ik er op
schillende leersoorten verkrijgbaar)
kunnen bevatten. Men kan die formulieren
rangschikken en combinaties
vormen, zoals men wil. Derhalve
is het mogelijk, dat voor journalisten
ten dienste van hun dagelijkse arbeid,
een verzameling wordt bereikt, die
men zich niet beter zou kunnen wensen.
Natuurlijk is er vooreerst een
ruime agenda, verder een alfabet,
formulieren voor onkosten-nota's,
interlocale telefoongesprekken en
auto-onkosten, gedrukte mededelingen
van allerlei practische aard, tot
velletjes carbon-papier toe, briefkaarten
en boekuitleen-formulieren.
Ondanks dit alles biedt het ring-mechaniek
van de portefeuille voldoende
mogelijkheid tot het bergen van
voldoende copy-notitiepapier, zo nodig
in vier verschillende kleuren. Dit
alles vormt de inhoud voor 'n geheel
jaar. Wat afgewerkt is, kan worden
uitgelicht en eventueel bewaard en
gerangschikt in een bakelieten cassette.
De uitgever zal stellig willen
tekenen met bepaalde wensen, mits
hij portefeuille met inhoud in voldoende
aantal kan leveren.
ANDERE UITGAVEN
Ook voor 1950 hebben J. J. Romen
& Zonen te Roermond in opdracht
van het liturgisch apostolaat in
de Norbertijnen in Heeswijk een litur-
OUDE TIJD"
wijzen, dat men zo dikwijls hoort:
vroeger aha! tóén hadden wij
toneelcritici! Weet je 't nog, toen
Rössing, Berckenhof en Schuil naar
de comedie gingen? En herinner je
je de spitse critieken van Schroder
?
Het heeft mij altijd gefrappeerd,
dat deze lofliederen vóór de oorlog
ook gehoord werden, in de tijd dus,
toen bijvoorbeeld Willem Nieuwenhuis
zijn heldere, knap en liefdevol
geschreven, steeds goed gefundeerde
en gemotiveerde, overtuigend geformuleerde
artikelen naar aanleiding
van een of andere voorstelling in
De Maasbode liet verschijnen. In de
tijd dus, toen o.a. Werumeus Buning
toneelcriticus was Werumeus
Buning, die toch wel enig inzicht
heeft in wat des theaters is, en het
aardig zeggen kan ook.
Stond dat werk naar inhoud en
vorm zo ver beneden de critieken
van Rössing c.s. ?
Men begrijpe mij goed: ik heb
respect voor inzicht, eruditie en
geestdrift van J. B. Schuil, en ik ben
van mening, dat Rössing in de Beknopte
Geschiedenis van onze Letterkunde
moet worden opgenomen,
omdat hij ontzaglijk veel voor he*-
Nederlandse toneel: heeft gedaan.
Maar ik zal niet de enige zijn, die
soms lichtelijk wordt teleurgesteld,
wanneer hij thans iets van Rössing
leest, hetgeen ndet de schuld van
deze toneelkenner is, doch van hen,
die hem voor en na zo hoog geheven
hebben. Schroder kon ongetwijfeld
gische kalender uitgegeven. En ook
nu zijn de foto's van Martien Coppens
verrassend. Aan de achterzijden
zijn toepasselijke beschouwingen in
verband met het kerkelijk jaar afgedrukt.
Wederom twee interessante G.G.G.uitgaven:
over het leven en werken
van de twaalf apostelen, door prof.
R. A. Jansen O.P., en het lezenswaardig
verhaal van een monnik te
Calci over het onderwerp „De Kartuizers
terug naar Nederland" —
Het verslagboek van de Sociale Studieweek
te Rolduc in 1948 bevat afdrukken
van alle gehouden voordrachten
over „Het katholicisme en
de moderne wereld" — In een door de
uitgever Ad. Donker te Rotterdam
goed verzorgd boekje haalt Herman
Heyermans Sr, oud-redacteur van de
N.R.C., herinneringen op uit zijn
journalistieke loopbaan — Een bundel
actueel gestelde en fris verzorgde
brochuren geeft richtlijnen over de
jeugd van Nederland — Het Katholiek
Genootschap voor geestelijke
vernieuwing liet een catechismus in
de Duitse taal drukken ter verspreiding
in de diocesen van West-Duitsland
— Coll. Theo Droog schreef voor
het Katholiek Verbond voor Kinderbescherming
een boekje „De greep
naar het kind", ten behoeve van
katholieke gezinsvoogden.
zijn mening over stuk en spel origineel"
en puntig onder woorden brengen,
doch ik zal wederom de enige
niet zijn, die soms de indruk kreeg,
dat hij zijn scherpe, wel eens zure
opmerkingen nu en dan om het plezier
over zijn eigen inval naar de
zetterij stuurde, terwijl hij hetzelfde
even duidelijk, even raak en even
sterk, .maar iets zachtmoediger had
kunnen zeggen.
Herinnering is de enige realiteit,
heeft een Fransman gezegd; dat is
waar, doch daarom moeten wij de
realiteit van het ogenblik nog niet
door een gekleurde bril gaan bekijken.
Te veel „gossip"
Oök op de bladen van 1949 zal de
Franse uitspraak nog wel van toepassing
zijn, dat de krant één man
is. Een dagblad volgt over het algemeen
een bepaalde lijn, een beschouwing
over de politieke constellatie
wordt ten slotte echter gegeven door
de schrijver van het hoofdartikel, en
de bespreking van de laattse Hamlet
is uiteraard de weergeving van de
indruk, die de criticus heeft ontvangen,
hoe eerlijk >hij ook zal pogen,
objectief te blijven.
Op deze subjectieve factor doel ik
dus niet, wanneer ik bescheiden de
vraag stel, of soms het zuiver persoonlijke
element in de journalistiek
tegenwoordig niet te veel boven
komt? Is het nodig, dat in een weekblad
mededeling wordt gedaan, dat
het op de redactie zo'n gezellige
reünie was geweest? redacteur
Jan was juist terug uit Afrika, Klaas
uit Iran, Gerrit uit de Balkan en
Willem uit Zweden. De lezers leren
wel uit de reportages, waar de heren
geweest zijn.
In een Amsterdams periodiek las
ik een stukje van iemand, die in de
hall van een hotel kopij had gezocht.
Hij keek er eens rond, en warempel,
daar zag hij Elias, die zich ging
voorbereiden op (of verpozen na) de
compositie van zijn Praetvaria. En
even later zag hij Bakker en Spier
naar de eetzaal gaan, waar zij hun
thuiskomst uit de West met een gezellig
etentje gingen vieren.
In een reportage over, laten we
zeggen, een jubileum, kunnen persoonlijke
herinneringen van de journalist
opgehaald worden, doch dan
moeten het herinneringen aan de jubilaris
zijn, geen uitweidingen over
jeugd, schooljaren, jongensstreken
van de schrijver. De collegae zullen
hem wel in het zonnetje zetten,
wanneer hij zelf gaat jubileren, of
de schrijfmachine definitief onder
de hoes heeft gezet.
Een andere keer lees ik dat, toen
het toneelseizoen in Amsterdam begon,
de critici op vacantie togen;
Carmiggelt kronkelde naar Zuid-
Frankrijk, Blijstra wandelde in Downing
Street, Stroman ging met een
schare dichters naar Venetië.
In gemoede, zoals dat heet: is dat
nu wel nodig? Elias, Spier en de
anderen zullen het, denk ik, met mij
eens zijn, dat deze imitatie van de
gossip-column in Hollywoodse film-
21