Aangepaste stoelen op de werkvloer, VDAB, 31 januari 2011 - Koc
Aangepaste stoelen op de werkvloer, VDAB, 31 januari 2011 - Koc
Aangepaste stoelen op de werkvloer, VDAB, 31 januari 2011 - Koc
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Ha<strong>de</strong>wych Lagrou<br />
<strong>31</strong> <strong>januari</strong> <strong>2011</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Arbeidstaken<br />
Persoon<br />
mogelijkhe<strong>de</strong>n beperkingen<br />
Zit<strong>op</strong>lossing<br />
=<br />
individueel<br />
Vergelijken, uittesten<br />
Rest van arbeidspost aanpassen<br />
KOC<br />
ADVIESVERLENING<br />
Arbeidsomgeving<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Grondige taakanalyse<br />
Welke arbeidstaken?<br />
• Kantoortaken<br />
• zitwerkplek<br />
• Assemblage<br />
• hoge zit werkplek<br />
• Laboratorium<br />
• ...<br />
• sta werkplek<br />
KOC<br />
ADVIESVERLENING<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Welke <strong>de</strong>eltaken? (bijv. kantoor / zitwerkplek)<br />
• Plaatsnemen aan bureau<br />
• gaan zitten / rechtstaan<br />
• ...<br />
• Schrijven / lezen / telefoneren / beeldschermwerk<br />
• zitten voor schrijven (vooruitzit)<br />
• zitten voor beeldschermwerk (mid<strong>de</strong>nzit)<br />
• zitten voor telefoneren (achteruitzit)<br />
• reiken naar telefoon<br />
• ...<br />
• Klasseurs uit kast halen en terug zetten<br />
• gaan zitten, rechtstaan, verplaatsen tot bij kast<br />
• reiken laag, mid<strong>de</strong>n en hoog in kast<br />
• klasseur meedragen<br />
• ...<br />
KOC<br />
ADVIESVERLENING<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Welke <strong>de</strong>eltaken geven problemen?<br />
Bijv.<br />
• Gaan zitten / rechtstaan<br />
• Reiken vanuit zit aan bureau<br />
• Kleine verplaatsing / iets dragen<br />
• Reiken <strong>op</strong> hoogte<br />
• ....<br />
Wat is het precieze probleem? Mogelijkhe<strong>de</strong>n / beperkingen?<br />
Bijv.<br />
• Kleine gestalte met an<strong>de</strong>re verhoudingen<br />
• Kniegewricht staat vast <strong>op</strong> 85°, voet kan niet steunen, daardoor pijn in<br />
heup en rug bij zitten<br />
• Decubitusrisico bij langdurig zitten<br />
• ...<br />
KOC<br />
ADVIESVERLENING<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Samenvatten eisenpakket<br />
• Vanuit arbeidstaak<br />
• Vanuit persoon: mogelijkhe<strong>de</strong>n en beperkingen<br />
• Vanuit arbeidsomgeving<br />
Wat zijn <strong>de</strong> mogelijke <strong>op</strong>lossingen?<br />
• Aanpassing aan een stoel<br />
• <strong>Aangepaste</strong> stoel<br />
• Maatwerk stoel<br />
• Inrichting kantoor aanpassen<br />
• Uitvoering taak aanpassen<br />
• Taak aanpassen<br />
• ...<br />
KOC<br />
ADVIESVERLENING<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Oplossingen uitproberen in werksituatie<br />
• Voldoen ze aan alle eisen?<br />
• Alternatieven vergelijken<br />
Meest a<strong>de</strong>quate <strong>op</strong>lossing kiezen<br />
• Afstellen (ergonomische principes)<br />
Rest van werkomgeving aanpassen !!!!!!!!!!!<br />
• Bureau<br />
• Ruimte rond bureau<br />
• Afspraken rond bewegen, rustpauzes, ...<br />
KOC<br />
ADVIESVERLENING<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
TEAM: Multidisciplinaire samenstelling<br />
• Standaarddisciplines<br />
• betrokkene<br />
• werkgever<br />
• hulpmid<strong>de</strong>len<strong>de</strong>skundige (ergotherapeut, ...)<br />
• interne en / of externe preventieadviseur ergonomie<br />
KOC<br />
ADVIESVERLENING<br />
• interne en / of externe preventieadviseur arbeidsgeneesheer<br />
• Extra disciplines bij medische of therapeutische indicatie<br />
• behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> arts bij medische indicatie<br />
• behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> kinesitherapeut bij therapeutische indicatie<br />
WIE GEEFT ADVIES?<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Bewegingsbeperking in heup of knie<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• Ernstig beperkt of volledig beperkt<br />
BEWEGINGSBEPERKING HEUP / KNIE<br />
• Zitten in gewone ergonomische stoel niet mogelijk<br />
• Bijv.<br />
• blijven<strong>de</strong> restletsels na trauma<br />
• <strong>de</strong>generatieve gewrichtsaandoeningen, artrose, …<br />
• heup- of knie-artro<strong>de</strong>se<br />
• heupdysplasie<br />
• beenprothese<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
Ergonomische bureaustoel met artro<strong>de</strong>sezit<br />
• Voorste ge<strong>de</strong>elte zitting 2 <strong>de</strong>len<br />
• Delen apart naar bene<strong>de</strong>n te verstellen<br />
BEWEGINGSBEPERKING HEUP / KNIE<br />
• Plaats artro<strong>de</strong>seknik niet altijd aangepast!<br />
• voor heup: diep<br />
• voor knie: min<strong>de</strong>r diep<br />
• Optie bij <strong>de</strong> meeste grote merken bureau<strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Losse beensteun<br />
• Voor 1 of 2 benen<br />
• Hoogte- en hoekverstelbaar<br />
• Mag niet afknellen<br />
• Eer<strong>de</strong>r voor tij<strong>de</strong>lijk gebruik !<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
KOC<br />
BEWEGINGSBEPERKING KNIE<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
Maatwerk stoel met artro<strong>de</strong>sezit / beensteun<br />
BEWEGINGSBEPERKING HEUP / KNIE<br />
• Stoel volledig individueel / <strong>op</strong> maat / volgens indicatie<br />
• Beensteun voor 1 of 2 benen<br />
• Met of zon<strong>de</strong>r haksteun (voetsteun)<br />
• Geïntegreerd, apart van stoel, aank<strong>op</strong>pelbaar<br />
• Met of zon<strong>de</strong>r pneumatisch (<strong>op</strong>blaasbaar) kussen<br />
• Met synchroonmechaniek of kantelmechaniek met separate rug<br />
• …<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Oe<strong>de</strong>em in één of bei<strong>de</strong> benen<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• Oph<strong>op</strong>ing van vocht met zwelling tot gevolg<br />
• Medische indicatie voor hoogstand<br />
• Bijv.<br />
• meestal in combinatie met bewegen<br />
OEDEEM IN ÉÉN ÉÉN<br />
OF BEIDE BENEN<br />
• gestaafd door medisch attest van behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> geneesheer met indicatie<br />
voor hoogstand (evt. in combinatie met bewegen)<br />
• letsels aan lymfevaten<br />
• veneuze stoornissen<br />
• diepe veneuze trombose<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Stoel met verstelbare beensteun<br />
• Losse beensteun<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• Maatwerk stoel met artro<strong>de</strong>sezit / beensteun<br />
OEDEEM IN ÉÉN ÉÉN<br />
OF BEIDE BENEN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
FUNCTIEVERLIES IN ÉÉN ÉÉN<br />
OF BEIDE ARMEN<br />
Functieverlies in één of bei<strong>de</strong> armen<br />
Bewegingsbeperking, pijn, krachtsverlies in één of bei<strong>de</strong> armen<br />
• Bijv.<br />
• waardoor nood aan aangepaste positie en / of on<strong>de</strong>rsteuning<br />
schuin, hoger, dichter bij lichaam, …<br />
bre<strong>de</strong>r, voorgevormd, zachter, meebewegend, …<br />
• reumatische aandoeningen<br />
• artrogryposis<br />
• spierziekte (SMA 3, …)<br />
• restletsel na CVA<br />
• …<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
FUNCTIEVERLIES IN ÉÉN ÉÉN<br />
OF BEIDE ARMEN<br />
Ergonomische bureaustoel met aangepaste armsteun<br />
• Hogere verstelling<br />
• Schuine positie<br />
• Bre<strong>de</strong>re armsteun<br />
• Meebewegen<strong>de</strong> armsteunen<br />
• …<br />
•Optie of aanpassing <strong>op</strong> sommige merken ergonomische bureau<strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
FUNCTIEVERLIES IN ÉÉN ÉÉN<br />
OF BEIDE ARMEN<br />
Ergonomische bureaustoel met maatwerk armsteun<br />
• Individueel aangepaste armsteun<br />
•Aanpassing mogelijk <strong>op</strong> sommige merken ergonomische bureau<strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
FUNCTIEVERLIES IN ÉÉN ÉÉN<br />
OF BEIDE ARMEN<br />
Maatwerk ergonomische bureaustoel met maatwerk armsteun<br />
• Stoel volledig <strong>op</strong> maat / volgens indicatie<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
An<strong>de</strong>re <strong>op</strong>lossingen<br />
• Armsling, orthese, …<br />
• Los armkussen<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
FUNCTIEVERLIES IN ÉÉN ÉÉN<br />
OF BEIDE ARMEN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
An<strong>de</strong>re <strong>op</strong>lossingen<br />
• Armsteun <strong>op</strong> <strong>de</strong> tafel<br />
• Tafelblad met uitsparing<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
FUNCTIEVERLIES IN ÉÉN ÉÉN<br />
OF BEIDE ARMEN<br />
• Goed afstellen (an<strong>de</strong>rs neiging tot kyfose)<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
An<strong>de</strong>re <strong>op</strong>lossingen<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
FUNCTIEVERLIES IN ÉÉN ÉÉN<br />
OF BEIDE ARMEN<br />
• Dynamische armsteun <strong>op</strong> tafel<br />
• On<strong>de</strong>rsteunt en volgt beweging van arm<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
An<strong>de</strong>re <strong>op</strong>lossingen<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
FUNCTIEVERLIES IN ÉÉN ÉÉN<br />
OF BEIDE ARMEN<br />
• Dynamische armsteun met veer<br />
• Volgt beweging en compenseert gewicht van arm<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Kleine mensen<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• Volwassenen met gestalte kleiner dan 1.45 m<br />
• Bijv.<br />
KOC<br />
KLEINE MENSEN<br />
• achondr<strong>op</strong>lasie<br />
• normale romplengte / korte le<strong>de</strong>maten<br />
• bovenarmen en -benen in verhouding korter dan on<strong>de</strong>rarmen en -benen<br />
• soms versterkte lordose / kyfose<br />
• vaak knieklachten<br />
• primordiale dwerggroei<br />
• gewone verhoudingen<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
Ergonomische bureaustoel met aangepaste maatvoering en<br />
voetensteun<br />
• Kleinere zitdiepte, breedte, evt. lagere rugsteun<br />
• Armsteunen hoger en smaller<br />
• Grotere hoogteverstelling<br />
• kassa<strong>stoelen</strong><br />
• sta<strong>stoelen</strong><br />
• …<br />
• Extra (twee<strong>de</strong>) stabiele voetensteun<br />
• voor <strong>op</strong>stap<br />
• Indien wielen: ook bereikbare rem !<br />
KOC<br />
KLEINE MENSEN<br />
• Doorgaans slechts realiseerbaar voor beperkte groep kleine mensen<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
KOC<br />
KLEINE MENSEN<br />
Maatwerk ergonomische bureaustoel met aangepaste maatvoering<br />
en voetensteun<br />
• Stoel volledig individueel / <strong>op</strong> maat / volgens indicatie<br />
• Met dubbele voetensteun voor <strong>op</strong>stap<br />
• Elektrisch hoogteverstelbare voetenbank<br />
• …<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Aandachtspunten<br />
• Tafel <strong>op</strong> gewone hoogte<br />
• Voldoen<strong>de</strong> hoge armsteunen<br />
• Veilige voetensteun<br />
• best vast aan stoel<br />
• hoogteverstelbaar<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• Soepel l<strong>op</strong>en<strong>de</strong> wielen om aan te schuiven<br />
• goe<strong>de</strong> inrichting werkplek om zelfstandig aan te schuiven<br />
• Veilig <strong>op</strong> en afstappen<br />
• bedienbare rem<br />
• zitrotatieblokkering<br />
KOC<br />
KLEINE MENSEN<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Anatomische afwijkingen<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• Ernstige anatomische afwijkingen<br />
• Bijv.<br />
• zitten in gewone ergonomische stoel niet mogelijk<br />
• ernstige kyfoscoliose<br />
• amputaties<br />
• extreem beenlengteverschil<br />
• gefixeer<strong>de</strong> vergroeiingen bij Bechterew<br />
KOC<br />
ANATOMISCHE AFWIJKINGEN<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
Ergonomische bureaustoel aangepast met<br />
maatwerk zit, rug of armsteun<br />
• Rugsteun individueel gemo<strong>de</strong>lleerd<br />
• Zitting individueel gemo<strong>de</strong>lleerd<br />
• Beensteun individueel gemo<strong>de</strong>lleerd, in <strong>de</strong><br />
gewenste stand, …<br />
• Armsteunen individueel gemo<strong>de</strong>lleerd, in <strong>de</strong><br />
gewenste stand, wegklapbaar, …<br />
• Neksteun, hoofdsteun individueel gemo<strong>de</strong>lleerd, in<br />
<strong>de</strong> gewenste stand, …<br />
KOC<br />
ANATOMISCHE AFWIJKINGEN<br />
•Aanpassing mogelijk <strong>op</strong> sommige merken ergonomische bureau<strong>stoelen</strong><br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
KOC<br />
ANATOMISCHE AFWIJKINGEN<br />
Maatwerk ergonomische bureaustoel met zitvoorziening <strong>op</strong> maat<br />
• Stoel volledig individueel / <strong>op</strong> maat / volgens indicatie<br />
• Opblaaskussentjes om on<strong>de</strong>rsteuning zelf te wijzigen<br />
• …<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
KOC<br />
ANATOMISCHE AFWIJKINGEN<br />
Maatwerk ergonomische bureaustoel met zitvoorziening <strong>op</strong> maat<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Pijn bij zitten door rugprobleem<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• Blijven<strong>de</strong> niet-behan<strong>de</strong>lbare rugpijn<br />
• Bijv.<br />
PIJN BIJ ZITTEN / RUGPROBLEEM<br />
• Niet mogelijk om te zitten in gewone ergonomische bureaustoel<br />
• <strong>Aangepaste</strong> rugsteun meest aangewezen om <strong>de</strong> pijn te verlichten<br />
• Gestaafd door medisch attest van behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> geneesheer met<br />
specificatie van zitprobleem en indicatie voor aangepaste rugsteun<br />
(omschrijving type aanpassing rugsteun)<br />
• blijven<strong>de</strong> rugpijn na mislukte rug<strong>op</strong>eratie (FBSS)<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
PIJN BIJ ZITTEN / RUGPROBLEEM<br />
Ergonomische bureaustoel aangepast met maatwerk rugsteun<br />
• Rugsteun individueel gemo<strong>de</strong>lleerd<br />
• Rugsteun met aangepast ge<strong>de</strong>elte, bijv.<br />
• ge<strong>de</strong>elte <strong>op</strong> pijnlijke plaats uit traagschuim, gel, luchtcellen, …<br />
• ge<strong>de</strong>elte <strong>op</strong> pijnlijke plaats hol<br />
•Aanpassing mogelijk <strong>op</strong> sommige merken ergonomische bureau<strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
PIJN BIJ ZITTEN / RUGPROBLEEM<br />
Maatwerk ergonomische bureaustoel met rugsteun <strong>op</strong> maat<br />
• Stoel volledig individueel / <strong>op</strong> maat / volgens indicatie<br />
• Opblaaskussentjes om on<strong>de</strong>rsteuning zelf te wijzigen<br />
• …<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Pijn bij zitten door stuitprobleem<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
PIJN BIJ ZITTEN / STUITPROBLEEM<br />
• Blijven<strong>de</strong>, niet-behan<strong>de</strong>lbare pijn ter hoogte van <strong>de</strong> stuit<br />
• Zitting met stuituitsparing meest aangewezen om pijn te verlichten<br />
• Gestaafd door medisch attest van behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> geneesheer met<br />
indicatie voor zitting met stuituitsparing<br />
• Bijv.<br />
• na fractuur of kneuzing van stuit<br />
• na <strong>op</strong>eratieve ingreep in anusgebied<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Los stuitkussen<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• Stuitkussen met wegneembaar <strong>de</strong>el<br />
• Stuitkussen met uitsparing<br />
Eer<strong>de</strong>r tij<strong>de</strong>lijke <strong>op</strong>lossing !<br />
PIJN BIJ ZITTEN / STUITPROBLEEM<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
PIJN BIJ ZITTEN / STUITPROBLEEM<br />
Ergonomische bureaustoel aangepast met maatwerk zitting<br />
• Zitting met uitsparing<br />
• al dan niet weggewerkt on<strong>de</strong>r elastische hoes<br />
• al dan niet in combinatie met negatieve zithoek<br />
• Aanpassing mogelijk <strong>op</strong> sommige merken ergonomische bureau<strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
PIJN BIJ ZITTEN / STUITPROBLEEM<br />
Maatwerk ergonomische bureaustoel met aangepaste zitting<br />
• Stoel volledig individueel / <strong>op</strong> maat / volgens indicatie<br />
• Individueel gemo<strong>de</strong>lleer<strong>de</strong> zitting met uitsparing<br />
• weggewerkt on<strong>de</strong>r elastische hoes<br />
• al dan niet voorzien van <strong>op</strong>blaasbare luchtkussens<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Decubitusrisico<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• Decubitus = drukletsels -> doorzitwon<strong>de</strong>n<br />
KOC<br />
DECUBITUSRISICO<br />
• afsterven van weefsel door <strong>de</strong> inwerking van druk-, schuif- en<br />
wrijfkrachten <strong>op</strong> het lichaam<br />
• Langdurig matig of hoog risico <strong>op</strong> doorzitwon<strong>de</strong>n<br />
• Score <strong>op</strong> Bra<strong>de</strong>n risicoschaal < 18<br />
gestaafd via attest afgeleverd door behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> geneesheer<br />
• Niet-wegdrukbare roodheid<br />
gestaafd via verslag huidobservatie door behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> geneesheer<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Los anti<strong>de</strong>cubituskussen<br />
• Statisch anti<strong>de</strong>cubituszitkussen<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
druksprei<strong>de</strong>n<strong>de</strong> en drukver<strong>de</strong>len<strong>de</strong> materialen<br />
• Dynamisch anti<strong>de</strong>cubituszitkussen<br />
wisselen<strong>de</strong> druk<br />
KOC<br />
DECUBITUSRISICO<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Statisch anti<strong>de</strong>cubituskussen<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
KOC<br />
DECUBITUSRISICO<br />
• Visco-elastisch foam (traagschuim), min 80 kg/m³ en 4 cm dik<br />
• Lucht in onafhankelijke of communiceren<strong>de</strong> cellen, buizen of zakjes<br />
• lucht in buizen zit min<strong>de</strong>r stabiel !<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
Dynamisch anti<strong>de</strong>cubituskussen = wisseldrukkussen<br />
KOC<br />
DECUBITUSRISICO<br />
• Met lucht gevul<strong>de</strong> cellen die afwisselend <strong>op</strong>geblazen en leeggezogen<br />
wor<strong>de</strong>n<br />
• Contactpunten wijzigen over korte tijdsperio<strong>de</strong>n<br />
• Eer<strong>de</strong>r voor gebruik in rolstoel of zetel<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Ergonomische bureaustoel <strong>op</strong> maat aangepast met<br />
anti<strong>de</strong>cubitusmateriaal ingewerkt in zitting / rug<br />
• Traagschuim<br />
• individueel gemo<strong>de</strong>lleerd<br />
• ingewerkt in zitting<br />
• Luchtcellen<br />
• individueel samengesteld<br />
• ingewerkt in zitting<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• Opgepast voor na<strong>de</strong>n !<br />
•Aanpassingen mogelijk <strong>op</strong> sommige merken ergonomische bureau<strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
DECUBITUSRISICO<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
Maatwerk ergonomische bureaustoel met anti<strong>de</strong>cubitusmateriaal<br />
ingewerkt in zitting / rug<br />
• Stoel volledig individueel / <strong>op</strong> maat / volgens indicatie<br />
• Anti<strong>de</strong>cubitusmateriaal ingewerkt in zitting / rug<br />
KOC<br />
DECUBITUSRISICO<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Aandachtspunten<br />
Decubituspreventie = stabiel zitten + drukreductie<br />
• Stabiel zitten<br />
• goed positioneren<br />
• stabiele bekkenpositie, on<strong>de</strong>ruitglij<strong>de</strong>n, scheefzakken vermij<strong>de</strong>n<br />
• individueel aangepast, voorgevormd kussen<br />
• evt. licht achterover of voorover gekanteld<br />
• goed afgestel<strong>de</strong> armleuningen<br />
• Drukreductie<br />
• houding veran<strong>de</strong>ren<br />
• zo mogelijk om <strong>de</strong> 15’ verzitten of zichzelf <strong>op</strong>liften<br />
• anti<strong>de</strong>cubituskussen<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
KOC<br />
DECUBITUSRISICO<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Anti<strong>de</strong>cubituskussens vergoed door RIZIV<br />
3 doelgroepen<br />
• matig risico<br />
• hoog risico<br />
• hoog risico + ernstige stoornis van anatomische eigenschappen van<br />
bekkengor<strong>de</strong>l<br />
4 types kussens<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• niet individueel aanpasbaar<br />
• niet-individueel aanpasbaar anatomisch gevorm<strong>de</strong> anti<strong>de</strong>cubituszit<br />
(geïntegreerd in rolstoel)<br />
• individueel aanpasbaar anti<strong>de</strong>cubituskussen<br />
• individueel aanpasbaar anti<strong>de</strong>cubituskussen type luchtkussen met<br />
celstructuren of Flow-Fluid-gelkussen<br />
Enkel rolstoelkussens samen met rolstoel aangekocht!<br />
Enkel aangenomen producten (nomenclatuur)!<br />
KOC<br />
DECUBITUSRISICO<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Anti<strong>de</strong>cubituskussens vergoed door VAPH<br />
4 doelgroepen<br />
• volledig functieverlies in <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rste le<strong>de</strong>maten<br />
• volledig functieverlies in één on<strong>de</strong>rste en één bovenste lidmaat<br />
• <strong>de</strong>cubitusrisico (Bra<strong>de</strong>n < 18)<br />
gestaafd via attest afgeleverd door behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> geneesheer<br />
• niet-wegdrukbare roodheid<br />
gestaafd via verslag huidobservatie door behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> geneesheer<br />
2 types kussens<br />
• statische anti<strong>de</strong>cubituszitkussens<br />
traagschuim met min 80 kg/m³ en 4 cm dik of lucht<br />
• dynamische anti<strong>de</strong>cubituszitkussens<br />
• met bi-elastische hoes<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
Enkel kussens voor gebruik thuis in twee<strong>de</strong> rolstoel, zetel, stoel, …<br />
KOC<br />
DECUBITUSRISICO<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Kan RIZIV- of VAPH-kussen herbruikt wor<strong>de</strong>n in werkstoel in<br />
arbeidsituatie?<br />
Meestal niet<br />
• maatvoering kl<strong>op</strong>t niet<br />
• zithouding vaak niet gelijk<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
• transfer doen en tegelijk kussen verleggen gaat niet<br />
• kussen soms ingewerkt in rolstoel<br />
• kussen moet soms ingewerkt zijn in bureaustoel voor stabiliteit<br />
KOC<br />
DECUBITUSRISICO<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
BEPERKTE OF WISSELENDE TONUS / SPASTICITEIT<br />
Beperkte of wisselen<strong>de</strong> tonus en /of spasticiteit<br />
• Beperkte zitstabiliteit<br />
• Abnormale spiertonus: hypertonie – hypotonie - combinatie<br />
• Abnormale houdings- en bewegingsreflexen<br />
• Functioneel zitten in gewone ergonomische bureaustoel niet mogelijk<br />
• Medische en / of kinesitherapeutische indicatie voor aangepaste stoel<br />
• Gestaafd door attest van behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> geneesheer of<br />
kinesitherapeut met specificatie van zitprobleem en indicatie voor<br />
aangepaste stoel (omschrijving type aanpassing)<br />
Bijv.<br />
• spastische quadriplegie<br />
• my<strong>op</strong>athie<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
BEPERKTE OF WISSELENDE TONUS / SPASTICITEIT<br />
Zit<strong>op</strong>lossing<br />
1. stabiele neutrale uitgangspositie<br />
• juiste positie van heup en bekken<br />
• betere tonus en zitbalans<br />
• stabiele, <strong>op</strong>gerichte uitgangshouding<br />
• automatisch betere romp- en hoofdcontrole<br />
• automatisch schou<strong>de</strong>rgor<strong>de</strong>l in neutrale positie -> betere arm-hand-controle<br />
2. aanvullen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rsteuning, correctie, …<br />
• rekening hou<strong>de</strong>n met reflexremmen<strong>de</strong> houdingen<br />
bijv. steunname <strong>op</strong> voeten, bekken in neutrale positie, …<br />
• rekening hou<strong>de</strong>n met corrigeerbare contracturen<br />
3. controle ergonomische principes<br />
• rekening hou<strong>de</strong>n met belasting / belastbaarheid<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Za<strong>de</strong>lstoel<br />
• Za<strong>de</strong>lvorm<br />
• heup in 45° flexie (buiging), externe rotatie<br />
(naar buiten gedraaid) en abductie (uit elkaar)<br />
• zeer stabiele uitgangspositie<br />
• stimuleert dynamische posturale controle<br />
• reflexremmend<br />
• bekken in neutrale positie<br />
• wervelkolom volgt met neutrale curve<br />
• reflexremmend<br />
• Zit / sta-hoogte<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
BEPERKTE OF WISSELENDE TONUS / SPASTICITEIT<br />
• benen in mid<strong>de</strong>n tussen buigen en strekken<br />
• tonusregulerend<br />
• voeten steunen en dragen <strong>de</strong>el van gewicht<br />
• steunname normaliseert <strong>de</strong> tonus<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Za<strong>de</strong>l<strong>stoelen</strong><br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
BEPERKTE OF WISSELENDE TONUS / SPASTICITEIT<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
BEPERKTE OF WISSELENDE TONUS / SPASTICITEIT<br />
Za<strong>de</strong>lstoel met stimulatiepunten<br />
• Individueel instelbare stimulatiepunten<br />
• Simulatie van continue prikkelervaring in huidzone 4e – 8e borstwervel<br />
• tonusverhoging van rugspieren<br />
• tonusverhoging bovenste le<strong>de</strong>maten<br />
• tonusverlaging on<strong>de</strong>rste le<strong>de</strong>maten<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
BEPERKTE OF WISSELENDE TONUS / SPASTICITEIT<br />
Aandachtspunten za<strong>de</strong>l<strong>stoelen</strong><br />
• Controleer belasting / belastbaarheid<br />
• Voldoen<strong>de</strong> diep gevormd za<strong>de</strong>l om stabiliteit te garan<strong>de</strong>ren<br />
• Zitkanteling, bekkengor<strong>de</strong>l: soms nodig om bekken te positioneren<br />
• Rugsteun: soms nodig om rust te nemen<br />
• Grote voetensteun: nodig als voeten niet <strong>op</strong> <strong>de</strong> grond kunnen<br />
• Centraal bedienbare rem: soms nodig om veilig <strong>op</strong> en af te stappen<br />
• Bureau, werktafel iets hoger<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
BEPERKTE OF WISSELENDE TONUS / SPASTICITEIT<br />
Ergonomische bureaustoel met positioneringstoebehoren<br />
• Bekkensteun<br />
• extra steun ter hoogte van het bekken<br />
• kan nodig zijn om bekken in juiste positie te stabiliseren<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
BEPERKTE OF WISSELENDE TONUS / SPASTICITEIT<br />
Ergonomische bureaustoel met positioneringstoebehoren<br />
• Abductieklos<br />
• klos of verhoging tussen benen<br />
• om heup in abductie te hou<strong>de</strong>n (benen uit elkaar)<br />
• kan nodig zijn bij hypertonie in on<strong>de</strong>rste le<strong>de</strong>maten<br />
benen in typisch patroon: extensie – adductie – interne rotatie<br />
• Zijwaartse kniesteun, kniefixatie<br />
• kan nodig zijn bij hypotonie om te voorkomen dat benen naar buiten<br />
vallen<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
BEPERKTE OF WISSELENDE TONUS / SPASTICITEIT<br />
Ergonomische bureaustoel met positioneringstoebehoren<br />
• Zijwaartse rompsteunen<br />
• kan nodig zijn bij hypotonie om romp te on<strong>de</strong>rsteunen<br />
• Hoofdsteun<br />
• kan nodig zijn bij hypotonie om hoofd te on<strong>de</strong>rsteunen<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
BEPERKTE OF WISSELENDE TONUS / SPASTICITEIT<br />
Ergonomische bureaustoel aangepast met maatwerk<br />
positioneringstoebehoren<br />
• Maatwerk aanpassingen <strong>op</strong> ergonomische bureaustoel<br />
• Aanpassingen mogelijk <strong>op</strong> sommige merken ergonomische<br />
bureau<strong>stoelen</strong><br />
Maatwerk ergonomische bureaustoel met positioneringstoebehoren<br />
• Stoel volledig individueel / <strong>op</strong> maat / volgens indicatie<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Medische indicatie voor multidynamisch zitten<br />
• Degeneratieve gewrichtsaandoening<br />
• Tegenindicatie voor zitten in eenzelf<strong>de</strong> houding<br />
• Gestaafd door medisch attest van behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> geneesheer met<br />
indicatie voor multidynamisch zitten<br />
• Bijv.<br />
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
MEDISCHE INDICATIE MULTIDYNAMISCH ZITTEN<br />
• Ziekte van Bechterew<br />
• pijn en ontsteking, stijfheid, vergroeiingen van gewrichten en pezen<br />
• verergert bij statisch zitten<br />
• verbetert bij multidynamisch zitten afgewisseld met rust<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
MEDISCHE INDICATIE MULTIDYNAMISCH ZITTEN<br />
Stoel met multidynamisch zitsysteem<br />
• Zitting zet aan tot bewegen in alle richtingen<br />
• Zitting biedt tegelijk stabiele uitgangspositie<br />
• Optionele rugsteun om rug te ontlasten<br />
• Controleer belasting / belastbaarheid<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
MEDISCHE INDICATIE DYNAMISCHE BEENSTEUN<br />
Medische indicatie voor dynamische beensteun<br />
• Heupartrose<br />
• Pijn, ontsteking, verkalking van kraakbeen in heupgewricht<br />
• Kan vermin<strong>de</strong>rd wor<strong>de</strong>n door veelvuldig uitvoeren van endorotatie in<br />
combinatie met extensie<br />
• naar binnen draaien van heupgewricht<br />
• naar achter strekken van been<br />
• moeilijk uit te voeren beweging<br />
• Gestaafd door medisch attest van behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> geneesheer met<br />
indicatie voor dynamische beensteun<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
ZITTEN / ZITHOUDING BEWAREN<br />
MEDISCHE INDICATIE DYNAMISCHE BEENSTEUN<br />
Stoel met dynamische beensteun<br />
• Stoel voorzien van een speciale dynamische beensteun<br />
• Beensteun on<strong>de</strong>rsteunt<br />
• endorotatie heup<br />
• achterwaarts strekken van been<br />
• Eer<strong>de</strong>r tij<strong>de</strong>lijk gebruik<br />
KOC<br />
Artrosekruk<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN EN OPSTAAN UIT STOEL<br />
BEPERKTE KRACHT, COÖRDINATIE, CO RDINATIE, BELASTBAARHEID<br />
Probleem<br />
• Onvoldoen<strong>de</strong> kracht of coördinatie in benen en<br />
onvoldoen<strong>de</strong> compenseren<strong>de</strong> steunfunctie in <strong>de</strong> armen<br />
waardoor onmogelijk om veilig te gaan zitten of <strong>op</strong> te staan uit gewone<br />
ergonomische bureaustoel<br />
• Blijven<strong>de</strong> beperkte belastbaarheid van gewrichten<br />
• Bijv.<br />
<strong>op</strong>staan en gaan zitten uit gewone ergonomische bureaustoel pijnlijk of<br />
tegenaangewezen<br />
gestaafd door attest behan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> geneesheer<br />
• MS, spierziekte, …<br />
• ernstige <strong>de</strong>generatieve gewrichtsaandoening<br />
• …<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN EN OPSTAAN UIT STOEL<br />
BEPERKTE KRACHT, COÖRDINATIE, CO RDINATIE, BELASTBAARHEID<br />
Ergonomische bureaustoel met rem (trippelstoel)<br />
• Centrale rem om 2 of meer wielen te blokkeren<br />
• Voorkomt dat stoel wegrolt tij<strong>de</strong>ns <strong>op</strong>staan en gaan zitten met<br />
steunname<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN EN OPSTAAN UIT STOEL<br />
BEPERKTE KRACHT, COÖRDINATIE, CO RDINATIE, BELASTBAARHEID<br />
Elektrisch hoogteverstelbare bureaustoel (trippelstoel)<br />
• Elektrisch hoogteverstelbare zit<br />
• als <strong>op</strong>- en afstappen enkel mogelijk vanuit hogere zitpositie dan<br />
werkhoogte<br />
• als verschillen<strong>de</strong> werkhoogtes nodig<br />
• Mechanisch bedienbare rem<br />
• Elektrisch bedienbare rem<br />
• als mechanische niet kan bediend wor<strong>de</strong>n<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN EN OPSTAAN UIT STOEL<br />
BEPERKTE KRACHT, COÖRDINATIE, CO RDINATIE, BELASTBAARHEID<br />
Losse katapultzit<br />
• Draagbare zitting voorzien van een <strong>op</strong>stamechanisme<br />
• mechanische katapultzit<br />
• elektrische katapultzit<br />
kan enkel gebruikt wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> buurt van een st<strong>op</strong>contact<br />
• eer<strong>de</strong>r voor tij<strong>de</strong>lijk gebruik !!!<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
Beperkte sta- en stapfunctie<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
• Onvoldoen<strong>de</strong> kracht of coördinatie in benen en<br />
onvoldoen<strong>de</strong> compenseren<strong>de</strong> steunfunctie in <strong>de</strong> armen<br />
onmogelijk om veilig te gaan zitten of <strong>op</strong> te staan uit gewone<br />
ergonomische bureaustoel<br />
en steun nodig bij staan en stappen<br />
moeten zich zittend verplaatsen om iets te kunnen meedragen<br />
• Rolstoelgebruikers waarvoor rolstoel onvoldoen<strong>de</strong> steun biedt om<br />
dienst te doen als ergonomische bureaustoel<br />
• Bijv.<br />
• MS, spierziekte, …<br />
• ernstige <strong>de</strong>generatieve gewrichtsaandoening<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
Trippelstoel<br />
Verrijdbare stoel met<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
• 4-wielon<strong>de</strong>rstel met vrije beenruimte voor trippelen<br />
• trippelen = achterwaarts afzetten met 1 of 2 benen<br />
• ook zijwaartse verplaatsingen<br />
• vlot manoeuvreerbaar in kleine of smalle ruimten<br />
• Mechanische hoogteverstelling<br />
• Blokkeerbare zitrotatie<br />
• zit blokkeren tij<strong>de</strong>ns trippelen<br />
• Centrale rem om twee of vier wielen te blokkeren<br />
• voorkomen dat stoel wegrolt tij<strong>de</strong>ns <strong>op</strong>staan en gaan zitten<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
Trippelstoel<br />
Al dan niet voorzien van<br />
• Dynamisch zitsysteem<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
• Positioneringstoebehoren om <strong>de</strong> zithouding te steunen of te corrigeren<br />
• zij<strong>de</strong>lingse rompsteunen, hoofdsteun, fixaties, …<br />
• artro<strong>de</strong>sezit, za<strong>de</strong>lzit, abductieklos, adductiepelottes, …<br />
• aangepaste armsteun, beensteun, …<br />
• Wegklapbare armsteunen<br />
• Anti<strong>de</strong>cubitusmateriaal ingewerkt in zitting<br />
• Incontinentiebekleding<br />
• …<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
Trippelstoel<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
Trippelstoel<br />
• Hoge trippelstoel<br />
• Trippelstoel met za<strong>de</strong>lzit<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
Ergonomische bureaustoel met trippelon<strong>de</strong>rstel<br />
• Trippelon<strong>de</strong>rstel<br />
• Alle voor<strong>de</strong>len van ergonomische bureaustoel<br />
• dynamisch zitten<br />
• goe<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rsteuning<br />
• …<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
• Aanpassingen mogelijk <strong>op</strong> sommige merken ergonomische<br />
bureau<strong>stoelen</strong><br />
Maatwerk trippelstoel<br />
• Volledig individueel / volgens indicatie<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
Aandachtspunten bij trippel<strong>stoelen</strong><br />
• Licht rij<strong>de</strong>nd<br />
• vlot rij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> zwenkwielen<br />
• niet te zwaar<br />
• Voldoen<strong>de</strong> vrije beenruimte voor trippelen<br />
• Opgepast voor kleine hoogteverschillen, tapijt, …<br />
• soms niet te overbruggen met trippelstoel<br />
• overweeg dan combinatie trippel - hoepelrolstoel<br />
• Stevig, stabiel on<strong>de</strong>rstel<br />
• Vlot bedienbare rem<br />
• Ergonomische zithoudingen<br />
• …<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
Trippelstoel met elektrische hoogteverstelling<br />
• Elektrisch hoogteverstelbare zit<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
• <strong>op</strong>- en afstappen enkel <strong>op</strong> hoogte mogelijk (hoger dan <strong>de</strong> werkhoogte)<br />
• verschillen<strong>de</strong> werkhoogtes<br />
• reiken <strong>op</strong> hoogte<br />
• Mechanisch bedienbare rem<br />
• Elektrisch bedienbare rem<br />
• als mechanische niet lukt<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
Ergonomische bureaustoel met trippelon<strong>de</strong>rstel met elektrische<br />
hoogteverstelling<br />
• Trippelon<strong>de</strong>rstel met elektrische hoogteverstelling<br />
• Alle voor<strong>de</strong>len van ergonomische bureaustoel<br />
• Aanpassing mogelijk <strong>op</strong> sommige merken ergonomische<br />
bureau<strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
Trippelstoel met elektrische hoogteverstelling en sta-<strong>op</strong>-systeem<br />
• Elektrisch bedienbare kantelverstelling<br />
• Gemakkelijker <strong>op</strong>- en afstappen<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
Trippelstoel met elektrische hoogteverstelling en hoepelaandrijving<br />
• Trippelen en hoepelen<br />
• Hoepelen kan nodig zijn<br />
• bij drempels<br />
• bij wisselen<strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
• voor manuele rolstoelgebruikers<br />
• die niet kunnen trippelen<br />
• verschillen<strong>de</strong> werk(transfer)hoogtes<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
Maatwerk trippelstoel met hoogteverstelling, hoepelaandrijving, sta<strong>op</strong><br />
systeem, …<br />
Trippelstoel voorzien van bureaustoel <strong>op</strong> maat.<br />
Op maat uit te brei<strong>de</strong>n met<br />
• elektrische bediening<br />
• elektrisch remsysteem<br />
• elektrisch sta-<strong>op</strong>-systeem<br />
• artro<strong>de</strong>se zit<br />
• …<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
Aandachtspunten bij trippel<strong>stoelen</strong> met elektrische<br />
hoogteverstelling<br />
• Stoel is zwaar<strong>de</strong>r door verstelmotor<br />
• soms moeilijker om te trippelen<br />
• evt. <strong>op</strong>teren voor combinatie hoepelrolstoel<br />
• Bediening kunnen gebruiken<br />
• evt. <strong>op</strong>teren voor elektrische rem<br />
• Hoogteverstelling moet voldoen<br />
• soms meerprijs voor extra bereik<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
GEEN OF ZEER BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
Geen of zeer beperkte sta- en stapfunctie<br />
• Steun nodig bij staan en stappen.<br />
Moeten zich zittend verplaatsen om iets te kunnen meedragen<br />
• Trippelen / hoepelen niet mogelijk<br />
• Elektronische rolstoelgebruikers waarvoor <strong>de</strong> eigen rolstoel niet<br />
voldoet in <strong>de</strong> werksituatie<br />
• Bijv.<br />
• kleine ruimte, weinig manoeuvreerruimte (niet an<strong>de</strong>rs in te richten)<br />
• smalle doorgang<br />
• werken <strong>op</strong> hoge werkhoogtes<br />
• hoge dwarslaesie, MS, spierziekte, …<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
GEEN OF ZEER BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
Elektrisch verrijdbare werkstoel met elektrische hoogteverstelling<br />
• Enkel binnenshuis<br />
• Compact, vlot manoeuvreerbaar<br />
• Grote hoogteverstelling<br />
• van 40 cm – 90 cm<br />
• Dicht aanrij<strong>de</strong>n mogelijk<br />
• Bijv. archivaris, bibliothecaris, ..<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
GEEN OF ZEER BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
Maatwerk elektrisch verrijdbare werkstoel met elektrische<br />
hoogteverstelling<br />
• Enkel binnenshuis<br />
• Compact, vlot manoeuvreerbaar<br />
• Stoel volledig individueel / <strong>op</strong> maat / volgens indicatie<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Trippel<br />
stoel<br />
Trippel<br />
rolstoel<br />
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
GEEN OF ZEER BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
Trippelstoel versus trippelrolstoel<br />
Werkstoel<br />
Rolstoel<br />
Enkel binnen, kleine verplaatsing<br />
Vlot manoeuvreerbaar<br />
Zijwaartse verplaatsing<br />
Compact<br />
Elektrische hoogteverstelling mogelijk<br />
Afneembare hoepels mogelijk<br />
Binnen of binnen buiten<br />
Vooral voor langere afstan<strong>de</strong>n<br />
Geen zijwaartse verplaatsingen<br />
Min<strong>de</strong>r compact<br />
Rolstoeldraaicirkel !<br />
Elektrische hoogteverstelling niet<br />
voorzien (Riziv)<br />
KOC<br />
Vergoeding:<br />
VAPH<br />
•voor gebruik thuis<br />
Vergoeding:<br />
RIZIV<br />
•1° rolstoel<br />
•Nomenclatuur!<br />
VAPH<br />
•2° rolstoel<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
GAAN ZITTEN, OPSTAAN, KL. VERPLAATSING<br />
GEEN OF ZEER BEPERKTE STA- STA EN STAPFUNCTIE<br />
Elektrisch verrijdbare werkstoel versus elektronische rolstoel<br />
elektrisch<br />
verrijdbare<br />
werkstoel<br />
elektron.<br />
rolstoel<br />
KOC<br />
Enkel Binnen<br />
Compact<br />
Vlot<br />
manoeuvreerbaar<br />
Hoogteverst. tot 90<br />
Binnen/buiten<br />
Min<strong>de</strong>r compact<br />
Min<strong>de</strong>r vlot<br />
manoeuvreerbaar<br />
Hoogteverst. tot 70<br />
uitz. tot 83 mits<br />
<strong>op</strong>leg<br />
Vergoeding:<br />
RIZIV<br />
•niet<br />
•niet in nomenclatuur<br />
VAPH ?<br />
• voor gebruik thuis<br />
• uitzon<strong>de</strong>rlijk indien<br />
rolstoel niet geschikt is<br />
Vergoeding:<br />
RIZIV<br />
•1° rolstoel<br />
•Nomenclatuur !<br />
VAPH<br />
•<strong>op</strong>leg<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Hoge zit werkplek<br />
HOGE ZIT OF STA WERKPLEK<br />
• Werkplek hoger en vaak min<strong>de</strong>r of niet on<strong>de</strong>rzitbaar<br />
• Hoge stoel of stoel met hoge zithoogteverstelling<br />
• Stoel met za<strong>de</strong>lzit<br />
• mogelijk om dichter aan te zitten<br />
• Zitproblemen: zie hoger<br />
Sta werkplek<br />
• Staand werk zittend uitvoeren<br />
• Hoge stoel of stoel met hoge zithoogteverstelling<br />
• Sta-stoel met za<strong>de</strong>lzit of tabouret zit<br />
• mogelijk om half staand te werken<br />
• Zitproblemen: zie hoger<br />
KOC<br />
AANDACHTSPUNTEN<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Adviesverlening<br />
Problemen en mogelijke <strong>op</strong>lossingen<br />
Zitwerkplek<br />
Zitten en zithouding bewaren<br />
Gaan zitten en <strong>op</strong>staan uit stoel<br />
Gaan zitten, <strong>op</strong>staan en kleine verplaatsing<br />
Hoge zit- of stawerkplek<br />
Wetgeving ivm <strong>stoelen</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Alle werknemers<br />
• Welzijnswet<br />
• KB Beeldschermwerk<br />
• KB Zit- en rustzitplaatsen<br />
• Gangbare praktijk<br />
Werknemers met een handicap<br />
• Re<strong>de</strong>lijke aanpassingen<br />
KOC<br />
WETGEVING<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Welzijnswet<br />
• Welzijnsbeleid gesteund <strong>op</strong> algemene principes<br />
• risico's vermij<strong>de</strong>n<br />
• niet te vermij<strong>de</strong>n risico's evalueren<br />
• risico's aan <strong>de</strong> bron bestrij<strong>de</strong>n<br />
• enz.<br />
• Interne Dienst voor Preventie en Bescherming<br />
• Externe Dienst voor Preventie en Bescherming<br />
• Geen concrete richtlijnen<br />
• Toepassing niet eenvoudig<br />
KOC<br />
WETGEVING<br />
WELZIJNSWET<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
KB Beeldschermwerk<br />
• Verplichte risicoanalyse<br />
• Risico’s voorkomen of verhelpen<br />
• Stoel moet voldoen aan enkele minimale eisen<br />
• stabiel<br />
• bewegingsvrijheid geven<br />
• comfortabele werkhouding verschaffen<br />
• zitting in <strong>de</strong> hoogte verstelbaar<br />
• rugleuning hoogte en hellingshoek verstelbaar<br />
• evt. voetsteun<br />
• Zeer beperkte eisen aan stoel<br />
KOC<br />
WETGEVING<br />
KB BEELDSCHERMWERK<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
KB Werk- en rustzitplaatsen<br />
• Verplichte risicoanalyse<br />
• Bij risico<br />
• rustzitplaats of werkzitplaats voorzien<br />
• Zitplaats moet voldoen aan bepaal<strong>de</strong> eisen<br />
• keuze <strong>op</strong> basis van risicoanalyse<br />
• Geen concrete eisen aan zitplaats<br />
KOC<br />
WETGEVING<br />
KB WERK- WERK EN RUSTZITPLAATSEN<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
SOBANE-strategie<br />
• Welzijnswet = algemene principes voor het beheer<br />
van beroepsrisico's<br />
• Sobane = strategie voor toepassen principes<br />
• risico’s <strong>op</strong> trapsgewijze en efficiënte manier<br />
aanpakken<br />
• door werkgever en werknemers<br />
• met een aangepaste en geschikte tussenkomst van<br />
preventieadviseurs<br />
• observatie- en analysefiches<br />
• Niet verplicht, wel gangbaar<br />
• Veel meer eisen aan stoel<br />
KOC<br />
WETGEVING<br />
GANGBARE PRAKTIJK<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
SOBANE-fiches<br />
-> Extra eisen stoel<br />
• Zitting<br />
• inclineerbaar<br />
• Dynamische stoel<br />
• zitmechanisme dat voor- en achterwaarts kantelt en beweging volgt<br />
waardoor stoel voorzit, mid<strong>de</strong>nzit en achteruitzit on<strong>de</strong>rsteunt<br />
• Armsteunen<br />
• ...<br />
• hoogte instelbaar<br />
• diepte instelbaar<br />
• zijwaarts instelbaar<br />
• verwij<strong>de</strong>rbaar<br />
KOC<br />
WETGEVING<br />
GANGBARE PRAKTIJK<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
SOBANE-fiches<br />
-> Kniestoel: geen info in fiches<br />
• Vaste kniestoel<br />
• niet mogelijk om dynamisch te zitten<br />
• niet aangewezen <strong>op</strong> werkplek<br />
• Dynamische kniestoel zon<strong>de</strong>r rug<br />
• dynamisch zitten<br />
• voor korte duur<br />
• Dynamische kniestoel, instelbaar en voorzien van rug (en armsteunen)<br />
• voldoet aan ergonomische principes<br />
• vooral goed voor voorwaarts zitten<br />
KOC<br />
WETGEVING<br />
GANGBARE PRAKTIJK<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Wettelijke <strong>de</strong>finitie (art.4-12°)<br />
‘Re<strong>de</strong>lijke aanpassingen zijn passen<strong>de</strong> maatregelen die in een<br />
concrete situatie en naargelang <strong>de</strong> behoefte wor<strong>de</strong>n getroffen<br />
om een persoon met een handicap in staat te stellen toegang te<br />
hebben tot, <strong>de</strong>el te nemen aan en vooruit te komen in<br />
aangelegenhe<strong>de</strong>n waar<strong>op</strong> <strong>de</strong>ze wet van toepassing is tenzij <strong>de</strong>ze<br />
maatregelen een onevenredige belasting vormen voor <strong>de</strong><br />
persoon die <strong>de</strong>ze maatregelen moet treffen. Wanneer die<br />
belasting in voldoen<strong>de</strong> mate wordt gecompenseerd door<br />
bestaan<strong>de</strong> maatregelen in het ka<strong>de</strong>r van het gevoer<strong>de</strong><br />
overheidsbeleid inzake personen met een handicap, mag zij niet<br />
als onevenredig wor<strong>de</strong>n beschouwd;’<br />
KOC<br />
WETGEVING<br />
REDELIJKE AANPASSINGEN<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Re<strong>de</strong>lijke aanpassingen - werkgever ?<br />
• Ergonomische bureau<strong>stoelen</strong> - Sobane<br />
• <strong>Aangepaste</strong> <strong>stoelen</strong> die niet duur<strong>de</strong>r zijn dan gewone ergonomische<br />
bureau<strong>stoelen</strong> - Sobane<br />
Re<strong>de</strong>lijke aanpassingen – <strong>VDAB</strong> ?<br />
• Persoon met functiebeperking / handicap voor <strong>VDAB</strong><br />
• Stoel is a<strong>de</strong>quate zit- of sta-<strong>op</strong>lossing<br />
• Aanpassing is<br />
• an<strong>de</strong>rs dan ergonomische aanpassingen ter preventie van overbelasting<br />
eigen aan het soort werk<br />
• kostprijs is veel hoger dan <strong>de</strong> uitrusting voor <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re werknemers voor<br />
die werkplek<br />
KOC<br />
WETGEVING<br />
REDELIJKE AANPASSINGEN<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
www.hulpmid<strong>de</strong>leninfo.be www.vlibank.be<br />
KOC<br />
MEER INFORMATIE<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
1.1.16. Zitten<br />
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
1.1.16.1. Bureau<strong>stoelen</strong><br />
1.1.16.1.1. bureaustoel met artro<strong>de</strong>sezit<br />
1.1.16.1.2. bureaustoel met beensteun<br />
1.1.16.1.3. bureaustoel met duo-back<br />
1.1.16.1.4. bureaustoel met manuele zithoogteverstelling<br />
1.1.16.1.5. bureaustoel met elektrische zithoogteverstelling<br />
1.1.16.2. Elektrisch verrijdbare werkstoel<br />
1.1.16.3. Hoge stoel<br />
1.1.16.8. Trippel<strong>stoelen</strong><br />
1.1.16.8.1. manueel in hoogte verstelbare trippelstoel<br />
1.1.16.8.2. elektrisch in hoogte verstelbare trippelstoel<br />
1.1.16.12. Toebehoren bij zitten<br />
1.1.16.12.1. antislipmateriaal<br />
1.1.16.12.2. balgzitkussen<br />
1.1.16.12.3. katapultzit<br />
…<br />
KOC<br />
PRODUCTEN IN VLIBANK<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Welzijnswet<br />
http://www.meta.fgov.be/<strong>de</strong>faultTab.aspx?id=556#AutoAncher1<br />
• KB beeldschermwerk<br />
http://www.meta.fgov.be/<strong>de</strong>faultTab.aspx?id=626<br />
• KB werkzitplaats en rustzitplaats<br />
http://www.meta.fgov.be/<strong>de</strong>faultTab.aspx?id=627#AutoAncher2<br />
• Sobane:<br />
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
http://www.<strong>de</strong>parisnet.be/SOBANEnl.html<br />
• Wegwijs in re<strong>de</strong>lijke aanpassingen:<br />
http://www.meta.fgov.be/publicationDefault.aspx?id=3616<br />
KOC<br />
MEER INFORMATIE<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AANGEPASTE STOELEN OP DE WERKVLOER<br />
Ha<strong>de</strong>wych Lagrou<br />
Hulpmid<strong>de</strong>lenconsulente motoriek<br />
KOC – Kenniscentrum Hulpmid<strong>de</strong>len<br />
VAPH<br />
T 02-225 86 89<br />
E ha<strong>de</strong>wych.lagrou@vaph.be<br />
KOC<br />
MEER INFORMATIE<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Change language