Literatuur Sailing Letters - Nationaal Archief

Beknopte, chronologische literatuurlijst met betrekking tot
de Nederlandse brieven in The National Archives, Kew
2010
Nieuwsbrief Sailing Letters (2010) 8 (april), 3 p. : ill.
http://www.kb.nl/sl/nieuwsbrieven/sailingletters8.pdf
Nieuwsbrief Sailing Letters (2010) 9 (augustus), 3 p. : ill.
http://www.kb.nl/sl/nieuwsbrieven/sailingletters9.pdf
Nieuwsbrief Sailing Letters (2010) 10 (september), 3 p. : ill.
http://www.kb.nl/sl/nieuwsbrieven/sailingletters10.pdf
De voortvarende zeemansvrouw : openhartige brieven aan geliefden op zee / bezorgd door
Marijke van der Wal, onder red. van Erik van der Doe, Perry Moree, Dirk J. Tang ; met medew.
van Peter de Bode. - Zutphen : Walburg Pers, 2010. - 159 p. : ill. ; 25 cm + dvd. – (Sailing Letters
Journaal ; III)
ISBN: 978-90-5730-704-1 geb.
2009
Gelder, Roelof van - Nieuws uit Alkmaar : een brief van Johannes Ulaeus uit het Rampjaar. - in:
Fumus. Mededelingen van de Stichting Willem Godschalck van Focquenbroch 7 (2009), p. 59-71
http://www.focquenbroch.nl/fumus/fumus07.pdf
Nieuwsbrief Sailing Letters (2009) 6 (mei), 3 p. : ill.
http://www.kb.nl/sl/nieuwsbrieven/sailingletters6.pdf
Nieuwsbrief Sailing Letters (2009) 7 (oktober), 3 p. : ill.
http://www.kb.nl/sl/nieuwsbrieven/sailingletters7.pdf
Sailing Letters Journaal. - in: KB.nl : Magazine van de Koninklijke Bibliotheek 8 (2009) 1 (maart), p. 4-
5 ; ill.
Simons, Tanja - ‘Ik heb ook nu niet uijt mij alderbest geschreven’ : achttiende-eeuwse
brievenboekjes en de gekaapte brieven van Aagje Luijtsen. - in: De Achttiende Eeuw 41 (2009) 2, p.
167-191 ; ill.

De smeekbede van een oude slavin en andere verhalen uit de West / onder red. van Erik van
der Doe, Perry Moree, Dirk J. Tang ; m.m.v. Peter de Bode. - Zutphen : Walburg Pers, 2009. -
143 p. : ill. ; 25 cm + dvd. - (Sailing Letters Journaal ; II)
ISBN 978-90-5730-598-6 geb.
Tang, Dirk J. en Jean Jacques Vrij - ‘Mijn meester, ach neemt mijn beede aan…’ : Unieke brief
gevonden van (ex-)slavin. - in: Geschiedenis Magazine 44 (2009) 5 (juli/aug), p. 44-49 ; ill.
Wildt-Brouwer, Gertrude de - Brieven aan vader op zee : archiefvondst legt geheimen van huistuin-en-keukengeschiedenis
bloot. - in: Reformatorisch Dagblad 39 (2009) 176 (26 oktober), p. 11 ;
ill.
2008
Damme, Jan van - Schrijf toch, allerliefste, schrijf met alle schepen. - in: Provinciale Zeeuwse
Courant 250 (2008) 276 (19 november), p. 30-31 ; ill.
De dominee met het stenen hart en andere overzeese briefgeheimen / onder red. van Erik van
der Doe, Perry Moree, Dirk J. Tang ; m.m.v. Peter de Bode. - Zutphen : Walburg Pers, 2008. -
143 p. : ill. ; 25 cm + dvd. - (Sailing Letters Journaal ; I)
ISBN 978-90-5730-557-3 geb.
Gelder, Roelof van - Zeepost : nooit bezorgde brieven uit de 17e en 18e eeuw. -
Amsterdam [etc.] : Atlas, cop. 2008. - 276 p. : ill. ; 21 cm
ISBN 978-90-450-0489-1
Hopman, Hans - Onbeantwoorde VOC-brieven tonen lief en leed Indiëgangers. - in: Nederlands
Dagblad (2008) (22 november), p. 4 ; ill.
Leeflang, Anna en Rienk Wegener Sleeswyk - Opnieuw Huijte Fookles : van gegist bestek naar
vaste koers. - in: Fries Scheepvaart Museum en Oudheidkamer : jaarboek 2007 [verschenen in 2008], p. 76-
83 : ill.
Nieuwsbrief Sailing Letters (2008) 5 (september), 2 p. : ill.
http://www.kb.nl/sl/nieuwsbrieven/sailingletters5.pdf
Pach, Hilde - Waar bleven de limmetjes? : brieven uit gekaapte schepen. - in: Grine Medine (2008)
(december), p. 54-68 ; ill.
Willems, Menzo - Hartverscheurende brieven : onderzoekers stuiten in Engeland op
buitgemaakte Nederlandse zeepost uit 17e en 18e eeuw. - in: De Telegraaf 116 (2008) 37800 (27
december), p. [Zaterdag] 5 ; ill.
Zeldzame, gekaapte zeemansbrief uit 1781 aan Zierikzeese duikt op in Londen. - in: Wereldregio,
2 (2008) 59 (26 september), p. 10 ; ill.
2007
Doe, Erik van der - KB Den Haag: Sailing Letters, Archief High Court of Admiralty, Kew
(1650-1800). - in: Archievenblad 111 (2007) 6 (juli), p. 27 : ill.

Gelder, Roelof van - ‘O, kom toch met een snelzeilend schip in onze armen gevlogen. - in: M:
het maandblad van NRC Handelsblad, 4 augustus 2007, p. 70-71 : ill., facs.
Brief van de Kaap, gedateerd 18 maart 1803
Gelder, Roelof van - ‘Ik had gerekend abundantie in Barbarije snel te vinden’. - in: M: het
maandblad van NRC Handelsblad, 7 juli 2007, p, 68-69 : ill., facs.
Brief uit Mogador (Essaouira), gedateerd 27 maart 1803
Gelder, Roelof van - ‘Er is alle reden van vrees dat wij elkander alhier nog opeeten’. - in: M: het
maandblad van NRC Handelsblad, 2 juni 2007, p. 70-71 : ill., facs.
Brief uit IJsselstein, gedateerd 20 april 1799
Gelder, Roelof van - ‘Ik zie mij gedompeld in eene beklaaglijke omstandigheijd’. - in: M: het
maandblad van NRC Handelsblad, 5 mei 2007, p. 76-77 : ill., facs.
Brief van Curaçao, gedateerd 14 januari 1783
Gelder, Roelof van - ‘Wat vrintschap heeft sulck een kint op dese weerelt?’. - in: M: het maandblad
van NRC Handelsblad, 7 april 2007, p. 70-71 : ill., facs.
Brief uit Medemblik, gedateerd 12 november 1762
Gelder, Roelof van - ‘In ander mans boecken is het quadt studeren’. - in: M: het maandblad van
NRC Handelsblad, (?)3 maart 2007, p. 70-71 : ill., facs.
Brief van Sint Christoffel (St. Kitts), gedateerd 9 december 1664
Gelder, Roelof van - ‘Ick gijnck eens op de weijen, over bergen en vleyen’. - in: M: het maandblad
van NRC Handelsblad, 3 februari 2007, p. 70-71 : krt., facs., muz.
Liedtekst op de melodie van ‘En wilt mij niet beschamen’
Gelder, Roelof van - De verre neef : vier brieven van Betje Wolff en Aagje Deken aan Jan
Bekker Teerlink. - in: De Parelduiker 12 (2007) 3, p. 37-48 : ill., portr., facs.
KB conserveert 17 de - en 18 de -eeuwse Nederlandse brieven uit Brits bezit. - in: KB.nl : Magazine van
de Koninklijke Bibliotheek 6 (2007) 3 (september), p. 4 : ill.
Leeflang, Anna - Het varende kantoor van de achttiende-eeuwse schipper Huijte Fookles :
unieke scheepspapieren afgestoft in het Engelse Nationale Archief. - in: Fries Scheepvaart Museum
en Oudheidkamer : jaarboek 2006 [verschenen in 2007], p. 51-70 : ill., facs.
Mathijsen, Marita - Laat de bronnen spreken : particuliere brieven als historische bron. - in:
Geschiedenis van het privéleven : bronnen en benaderingen / Pieter Stokvis (red.). - Amsterdam : SUN,
2007. - 510 p. : ill., krt ; 25 cm
ISBN 9789085062943
Hierin: p. 51-68
Nieuwsbrief Sailing Letters (2007) 3 (juni), 2 p. : ill.
http://www.kb.nl/sl/nieuwsbrieven/sailingletters3.pdf
Nieuwsbrief Sailing Letters (2007) 4 (december), 2 p. : ill.
http://www.kb.nl/sl/nieuwsbrieven/sailingletters4.pdf
Tang, Dirk J. - Sailing Letters krijgen de wind in de zeilen : Metamorfoze conserveert 17 e - en
18 e -eeuwse Nederlandse brieven. - in: Metamorfoze Nieuws (2007) 2, p. 1-2 : facs.

Vliet, Adri P. van - Een 'vriendelijcke groetenise' : brieven van het thuisfront aan de vloot van
De Ruyter (1664-1665) / [cartogr.: Louis Kaulartz ; fotogr.: Hans Kragt]. - Franeker : Van Wijnen
; [Den Haag] : Nederlands Instituut voor Militaire Historie, cop. 2007. - 392 p. : il., krt. ; 31 cm
ISBN 978-90-5194-291-0 geb.
2006
Dijk, Michel van - Vraag Nederlandse brieven terug van overzee. - in: NRC Handelsblad 10-10-
2006, p. 6
Reactie op het artikel van R. van Gelder dd. 23-9-2006
Gaemers, Carin - Berichten uit het verleden. - in: Holand 28 (2006) 4, p. 315-324 : il. facs.
Gelder, Roelof van - ‘Hier in Holand werd een ster met een staart gezien’. - in: M: het maandblad
van NRC Handelsblad, 6 januari 2007, p. 70-71 : il., facs.
Brief uit Hoorn, gedateerd 2 januari 1665
Gelder, Roelof van - ‘Mijn zoon, gij bent hier al vijf maanden dood geheten’. - in: M: het
maandblad van NRC Handelsblad, 2 december 2006, p. 92-93 : il., facs.
Brief uit Nijmegen, gedateerd 22 februari 1799
Gelder, Roelof van - ‘Ik verzoek u beleefd of gij mij niet employeren kunt als kok’. - in: M: het
maandblad van NRC Handelsblad, 4 november 2006, p. 78-79 : il., facs.
Brief van Schiermonnikoog, gedateerd 14 februari 1797
Gelder, Roelof van - ‘Wij feliciteren u met de voorgevalen revolutie’. - in: M: het maandblad van
NRC Handelsblad, 7 oktober 2006, p. 86-87 : il., facs.
Brief uit New York, gedateerd 30 mei 1795
Gelder, Roelof van - De jaren der acacias : tweehonderd jar oude zaden komen tot leven. - in:
NRC Handelsblad 23-9-2006, p. 45 : il.
Gelder, Roelof van - ‘Hoewel ik arm ben, veracht mij niet’. - in: M: het maandblad van NRC
Handelsblad, 2 september 2006, p. 70-71 : il., facs.
Brief uit Patna, gedateerd 10 januari 1781
Gelder, Roelof van - ‘Ik heb met deze lustigheid zes dozijn flesen wijn gewonnen’. - in: M: het
maandblad van NRC Handelsblad, 5 augustus 2006, p. 68-69 : il., facs.
Brief van Curaçao, gedateerd 14 april 1758
Gelder, Roelof van - ‘Geen sterveling is ooit in staat mij u te doen vergeten’. - in: M: het
maandblad van NRC Handelsblad, 1 juli 2006, p. 86-87 : il., facs.
Brief uit Paramaribo, gedateerd maart 1795
Gelder, Roelof van - ‘Het was bedroefd weer dat het water over het schip stoof’. - in: M: het
maandblad van NRC Handelsblad, 3 juni 2006, p. 70-71 : il., facs.
Brief van Texel, gedateerd 20 oktober 1756

Gelder, Roelof van - ‘Wij laden nu suiker en tabak en ook enige zwarte negers’. - in: M: het
maandblad van NRC Handelsblad, 6 mei 2006, p. 70-71 : krt., facs.
Brief uit Villanova in El Condado, gedateerd 26 januari 1666
Gelder, Roelof van - ‘Ik ben met mijn kinderen naar Hoorn gevlucht’. - in: M: het maandblad van
NRC Handelsblad, 1 april 2006, p. 68-69 : ill., facs.
Brief uit Hoorn, gedateerd 4 november 1672
Gelder, Roelof van - Sailing letters : verslag van een inventariserend onderzoek naar
Nederlandse brieven in het archief van het High Court of Admiralty in The National Archives in
Kew, Groot-Brittannië. - Den Haag : Koninklijke Bibliotheek, april 2006. - [51] p. : ill., facs.
http://www.kb.nl/sl/rapportage.pdf
Gelder, Roelof van - ‘De sterfte neemt hier wat af, Goddank’. - in: M: het maandblad van NRC
Handelsblad, 4 maart 2006, p. 70-71 : ill., facs.
Brief uit Amsterdam, gedateerd 5 november 1664
Gelder, Roelof van - Leef je eigenlijk nog?. - in: NRC Handelsblad 10-2-2006, p. 21 : ill., facs.
Gelder, Roelof van - Onbestelde zeepost duikt na eeuwen op in Londens archief. - in: NRC
Handelsblad 10-2-2006, p. 1 : facs.
""
""
ISBN 90-5018-746-3
Leeflang, Anna - Het varende kantoor van een schipper : unieke achttiende eeuwse
scheepspapieren uit het Engelse nationale archief. - in: Skript Historisch Tijdschrift, 28 (2006) 3, p.
18-31 : ill.
Pain, Stephanie - Revival of the fittest. - in: New Scientist 25 september 2006, p. 52-53 : ill.
Over het ontkiemen van enkele aangetroffen zaden
Wal, Marijke van der - Onvoltooid verleden tijd : witte vlekken in de taalgeschiedenis. -
Amsterdam : Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, 2006. - 31 p. : ill. ; 24 cm
Inaugurele rede Universiteit Leiden. - ISBN 90-6984-507-5
Willems, Menzo - ‘Mijn Kikkertje lief’ : eeuwenoude Nederlandse brieven gevonden in Londens
archief. - in: Telegraaf 21-02-2006, p. T5 : portr., facs.
2005
Dekker, Rudolf - Brieven uit zee : de correspondentie van en met Nederlandse zeevarenden in
de 17de en 18de eeuw. - in: Spiegel Historiael, 40 (2005) 3/4 (maart/april), p.124-130 : ill.
Nieuwsbrief Sailing Letters (2005) 1 (juni), 2 p. : ill., facs.
http://www.kb.nl/sl/nieuwsbrieven/sailingletters1.pdf
Nieuwsbrief Sailing Letters (2005) 2 (oktober), 2 p. : ill., facs.
http://www.kb.nl/sl/nieuwsbrieven/sailingletters2.pdf

2004
Egodocumenten: nieuwe wegen en benaderingen / Arianne Baggerman & Rudolf Dekker
(red.). - Amsterdam : Aksant, [2004]. - 160 p. : ill. ; 24 cm. - (Tijdschrift voor sociale en
economische geschiedenis ; jrg. 1, nr. 4)
ISBN 90-5260-153-4
2003
Megen, Netty van - ‘Ick leer nu moij lesen en schrijven als ul sien kan’ : zeventiende-eeuwse
brieven van en aan zeevarenden uit het archief van het High Court of Admiralty. - in: Tijdschrift
voor Zeegeschiedenis 22 (2003) 2, p. 147-156
Moree, Perry (ingel. en bezorgd) - Kikkertje lief : brieven van Aagje Luijtsen : geschreven tussen
1776 en 1780 aan Harmanus Kikkert, stuurman in dienst van de VOC / met medew. van Ingrid
Dillo, Vibeke Roeper en Theo Timmer. - [Den Burg] : Het Open Boek Texel, cop. 2003. - 208 p.
: ill., facs., krt., plgr. ; 23 cm
ISBN 90-70202-34-4 geb.
Rommelse, Gijs - English privateering against the Dutch Republic during the second Anglo-
Dutch war (1664-1667). - in: Tijdschrift voor Zeegeschiedenis 22 (2003) 1 (mei), p. 17-31 : ill.
" "
1770-1850. - Nijmegen : Vantilt, cop. 2005. - 297 p. : ill. ; 22 cm
ISBN 90-77503-42-0
Moree, Perry - Aagje Luijtsen en haar 'waarde lieve man' : Texelse brieffragmenten uit de tijd
van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. - in: Texel en de VOC : schepen op de Rede, Texelaars in
de Oost / onder red. van Vibeke Roeper en Ineke Vonk-Uitgeest ; met bijdragen van Hans Bonke
... [et al.]. - Texel : Maritiem en Juttersmuseum ; Texel : Stichting VOC 2002 Texel, cop. 2002. -
234 p. : ill. ; 24 cm
ISBN 90-75318-17-0
Hierin: p. 87-93, 210
1998
Moree, Perry - 'Met vriend die God geleide' : het Nederlands-Aziatisch postvervoer ten tijde van
de Verenigde Oost-Indische Compagnie / Perry Moree. - Zutphen : Walburg Pers, 1998. - 287 p.
: ill. ; 25 cm
ISBN 90-5730-012-5
1990
Starkey, David J. - British privateering enterprise in the eighteenth century. - Exeter : University
of Exeter Press, 1990. - 344 p. ; 23 cm. - (Exeter maritime studies ; no. 4)
ISBN 0-85989-312-X

1982
Eijck van Heslinga, Els van - De vlag dekt de lading : de Nederlandse koopvaardij in de Vierde
Engelse oorlog. - in: Tijdschrift voor Zeegeschiedenis, 1 (1982) 2 (oktober), p.102-113 : ill.
1980
Braunius, S.W.P.C. - Het leven van de zeventiende-eeuwse zeeman: valse romantiek of
werkelijkheid?. - in: Mededelingen van de Nederlandse Vereniging voor Zeegeschiedenis (1980) 40/41
(oktober), p. 11-22
1975
Bruijn, J.R. - Kaapvaart in de Tweede en Derde Engelse Oorlog. - in: Bijdragen en mededelingen
betreffende de geschiedenis der Nederlanden 90 (1975), p. 408-429