Tussen Leden en Leiders.pdf - PvdA

Samenvatting
De commissie heeft gekeken naar het functioneren van de Verenigingsraad, de Politieke
Ledenraad, het Congres en de Netwerken. Daarnaast is gekeken naar de wijze van
kandidaatstelling en de verkiezing van de politiek leider en de partijvoorzitter. De
commissie is van mening dat de invloed van leden in onze partij onnodig beperkt is.
Invloed van leden verloopt in de huidige structuur op het congres en in de politieke
ledenraad via het systeem van afgevaardigden. Ondanks het feit dat leden in 2008 stem
–en spreekrecht hebben gekregen, weegt nog steeds de stem van afgevaardigden een
stuk zwaarder. Ook het feit dat individuele leden niet het recht hebben om
amendementen en moties in te dienen bevestigt dat de nadruk ligt op de afgevaardigden
en dus op meer representatieve vormen van ledendemocratie.
Uit onze evaluatie blijkt dat niet alle leden zich langs de bestaande structuren willen
verenigen binnen de afdeling om invloed te kunnen uitoefenen op landelijke thema’s. De
verantwoordingsmechanismen die de basis vormen binnen het systeem van afvaardiging
functioneren onvoldoende. Er lijkt sprake te zijn van een kloof tussen leden en
afgevaardigden. Daarnaast wordt het congres overspoeld met voorstellen met een
minimaal draagvlak. Hierdoor ontstaat de situatie waarin de functie van het congres
wordt geminimaliseerd tot die van stemmachine met weinig ruimte voor daadwerkelijk
debat. De Politieke Ledenraad is in de ogen van de commissie onvoldoende in staat een
tegenmacht te organiseren.
De netwerken blijken in de praktijk niet altijd het doel te dienen waarvoor zij in het leven
zijn geroepen. Netwerken zouden door de linies heen moeten opereren echter uit de
evaluatie blijkt dat sommige netwerken erg gesloten zijn voor leden en andere netwerken
die wel open staan vaak onvoldoende invloed kunnen uitoefenen.
De huidige kandidaatstellingsprocedure stelt leden geheel buitenspel. Als kandidaten al
proberen hoger op de lijst te komen, zoeken zij naar de gunst van afgevaardigden en
missen daardoor vaak draagvlak onder de leden. Dit gaat ten koste van de verbinding
tussen leden en vertegenwoordigers.
De commissie komt op basis van het voorgaande tot de volgende aanbevelingen:
1) Iedereen stemt real time online daar waar mogelijk. Dat geldt in ieder geval voor
verkiezingen van partijleider, partijvoorzitter en het vaststellen van kandidatenlijsten.
Maar ook bij belangrijke beslissingen die door een congres genomen worden en die ons
inhoudelijk verbinden
2) We ontkoppelen de eenheid van inhoud plaats en tijd. De organisatie van de
ledendemocratie, de manier waarop we het met elkaar regelen, gaat nog steeds uit van
het beproefde concept van de vergadering. Mensen ontmoeten elkaar letterlijk op één
plek en daar worden ook de onderwerpen besproken én de beslissingen genomen. De
commissie denkt dat deze dwingende structuur in deze tijd niet meer nodig is;
3) We introduceren voor iedereen de mogelijkheid om te agenderen. De commissie is
van mening dat een activerende ledendemocratie alleen mogelijk is als leden, op zijn
minst voor een deel, daadwerkelijk de agenda van te behandelen onderwerpen bepalen.
4) We vragen om nieuwe collectiviteiten. De commissie wil dat er minder
amendementen worden ingediend en minder moties, dat minder mensen het woord
krijgen. Gelijktijdig is de commissie van mening dat áls er amendementen worden
ingediend, áls er moties worden ingediend en áls mensen het woord krijgen, dat dit dan
namens een grote groep leden gebeurd. Dan pas krijgt het betekenis en wordt er
werkelijke tegenmacht georganiseerd.
4