Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Voedsel en een dak boven het hoofd kunnen worden gezien als<br />
eerste levensbehoeften. Kijken we echter verder naar zaken als<br />
kleding, communicatie en recreatie, dan hebben we het over se-<br />
cundaire goederen. Om deze indeling te nuanceren, nemen we<br />
als voorbeeld de uitgaven voor voedsel. Hier wordt een derde<br />
van de uitgaven aan besteed, maar volgens de statistieken vindt<br />
gemiddeld een van de vijf maaltijden buitenshuis plaats. Een an-<br />
der voorbeeld is de kostenpost Vervoer en Communicatie. Een<br />
kwart van de uitgaven bedraagt het gebruik van een mobiele tele-<br />
foon en aanverwante kosten. Kosten per kwartaal hiervoor waren<br />
tot wel ¥35.000 per huishouden. Dit is ongeveer evenveel waar<br />
een gezin al de huur van een woning kan betalen om te wonen.<br />
Het lijkt alsof levensbehoeften veranderen. Alsof het niet meer<br />
zozeer belangrijk is om een goed huis te hebben, een goede oplei-<br />
ding en een gematigd leven, maar te dansen naar de pijpen van<br />
de aanbieders van producten die vanuit de essentie helemaal niet<br />
van vitaal belang zijn. Natuurlijk is het prettig om omgeven te<br />
zijn door luxe en te laten zien dat je welvarend bent, maar – niet<br />
alleen in Japan – zitten hier ook economische risico’s aan ver-<br />
bonden.<br />
In de huidige economische omstandigheden waar een op<br />
de zes Japanners onder de armoedegrens leeft kan je je afvra-<br />
gen hoe duurzaam een dergelijke samenleving is. Een voorbeeld<br />
hiervan komt uit een artikel uit de New York Times waar een Ja-<br />
panse winkeleigenaar na zijn vergaarde rijkdom gedwongen was<br />
te leven op een veel lagere standaard omdat hij zakelijk niet meer<br />
kon participeren door de moordende concurrentie. Persoonlijk<br />
ging hij onderuit omdat hij zijn luxe leven niet meer kon betalen<br />
vanwege een lager inkomen.<br />
Naast een economisch perspectief bestaat er ook een maatschappelijk perspectief. Waar tien<br />
tot twintig jaar geleden de wereld jaloers was op Japan’s welvaart leven Japanners nu met veel<br />
minder ambitie vanwege economische tegenslag, iets wat moeilijk strookt met de ‘schaamtecultuur’<br />
van Japan.<br />
Hoe essentieel is het dus om een luxe leven te leiden? Wij als Westerlingen kunnen een goede les<br />
leren door niet alleen te kijken wat er om ons heen gebeurt, maar ook daarbuiten. Japan wordt alom<br />
geprezen als economische grootmacht, maar op een minder groot niveau ook gewaardeerd om wat<br />
welvaart heeft voorgebracht op het gebied van samenleving, cultuur en producten. Het lijkt echter<br />
het geval te zijn dat de maatschappij toe is aan de andere kant van de munt der economische wel-<br />
vaart. Voor de Japanse maatschappij geldt dat evengoed voor de Westerse, en dat is om te leren wat<br />
naast status, consumeren en geld nu echt belangrijk is in het leven.<br />
maandElijksE fEaturE: japan’s consumErEn & kopiërEn • 11