December '10

げつとくしゅうきじ
月特集記事 door: Robert Beers en Melissa Costa
Japan’s consumeren en kopiëren
Als je de straten bewandelt in Japan, valt het je al heel snel op dat de gebouwen, straten en muren
behangen zijn met advertenties. Neon, flikkerende lichten, schrille stemmen van personeel dat hun
waren probeert aan te prijzen; al wandelend zou je bijna epileptisch worden van de geraffineerde
manieren waarop bedrijven hun naam en producten je de strot in proberen te duwen. In Japan is
de consumptiemaatschappij in het dagelijkse leven iets waar je bijna niet aan kan ontkomen, en als
Nederlandse buitenstaander is het niet eenvoudig te begrijpen, of dit nou wenselijk is of niet.
Maar wat is eigenlijk een consumptiemaatschappij? De consumptiemaatschappij houdt grofweg in
dat de mensen in een samenleving hun vrije tijd gebruiken om goederen te kopen, nadenken over
het kopen ervan, en om deze goederen te tonen aan de mensen ten bate van status. Het gaat hier dan
om goederen die geen primaire levensbehoefte bevredigen, maar hebben doorgaans de functie om
prestige te verschaffen aan zij die het product aangeschaft hebben. De term consumptiemaatschap-
pij is gerelateerd aan de moderne Westerse wereld, maar is eigenlijk van alle streken en alle tijden.
Zo kenden de eerste beschavingen zoals de oude Egyptenaren en de Romeinen al een soortgelijke
structuur van het kopen van dingen in toevoeging op hun primaire behoeften.
In het geval van Japan uit de consumptiemaatschappij zich dus onder andere in agressieve
manieren om producten te adverteren, maar op een iets algemener niveau kan je stellen dat door
de zucht naar geld voor bedrijven er middels deze reclame er wordt voorgeschreven hoe iemand
een makkelijker of gelukkiger leven kan leiden door producten te kopen. Dit is echter niet alleen in
Japan het geval, ook hier in de Westerse wereld doet men mensen graag geloven dat hun product of
dienst vanzelfsprekend is in het leven. Toch kan je er niet echt aan ontkomen. Een korte wandeling
door een wijk als Akihabara leert bijvoorbeeld dat je thuiskomt met tien folders voor allerlei dingen.
Hieronder volgen gegevens van de uitgaven van een gemiddeld Japans huishouden van het
3e kwartaal in 2010, uitgaande van een gemiddeld inkomen van ongeveer ¥613.000. Deze gegevens
zijn afkomstig van het Bureau voor de Statistieken van het Japanse Ministerie van Binnenlandse
Zaken en Communicatie.
Waar gaan de yennen heen?
Voedsel 31,7%
Wonen 8,6%
Huishouden en Meubels 4,8%
Kleding 4,8 %
Gezondheidszorg 5,1%
Vervoer en Communicatie 17,4%
Onderwijs 3,3%
Cultuur en recreatie 14,1%
Overige 10,1%
10 • maandElijksE fEaturE: japan’s consumErEn & kopiërEn