December '10

LVSJK Tanuki 

た 

た 

ぬ 

き 

き 

2 

8 

年 

十 

二 

月

Tatanukiki redactie 

Hoofdredacteur & vormgever: 

Redactieleden: 

Guan van Zoggel 

Robert Beers 

Melissa Costa 

Liselore Goossens 

Emily Maas 

Pim Omes 

Tom Omes 

Bestuur Tanuki 

Praeses 

Ab-Actis 

Commissies 

Feestcommissie 

Kampcommissie 

Cultuurcommissie 

Reiscommissie 

TFC Banzai 

Raad van Toezicht 

Loraine Gilsing 

Caspar Westelaken 

Quaestor & vice-voorzitter 

Hoofdredacteur 

Webmaster 

Assessor 

2 • Editorial 

Bas Oostdijk 


Tom Omes 

Joleen Blom 

Els van Wuijckhuise 

Robert Beers 

Pim Omes 

Bas Oostdijk 

Martijn Heule 

Bob Nijkamp 

Mattias van Ommen 

Isaura van den Berg 

しゃっせつ 

社説 

Toen ik deze zomer in Tokyo verbleef om deel te 

nemen aan een taalschool, rinkelden elke och- 

tend mijn wekkers om half zeven. Elke ochtend 

zette ik om half acht mijn voet buiten de deur 

van de Weekly Mansion en elke ochtend werd ik 

verrast door de uiterst onaangename hitte. Met 

het station op vijf minuten loopafstand, stapte 

ik elke ochtend bezweet in een metro overvol 

met bezwete sarariiman. Eenmaal Hachiko en 

bijbehorende oversteekplaats gepasseerd, be- 

klom ik de helling die naar de taalschool leidde. 

Halverwege de tocht dook ik één van de ruim 

tien kombini binnen voor een nieuw flesje Po- 

cari Sweat. Elke ochtend kwam ik om half ne- 

gen uitgeput en doorweekt aan op de plaats van 

bestemming, om even later de docenten zo fris 

als een hoentje te zien passeren.

Later heb ik mij doen laten vertellen dat de hit- 

tegolf die op dat moment heerste, de heetste in 

meer dan honderd jaar was. Dat neemt niet weg 

dat ik die zomer meer heb lopen op het weer 

heb gevloekt dan alle zomers in Nederland bij 

elkaar. Ik verlangde naar de zwoele(re) zomers 

in Nederland, of beter: de winter. 

Nu de sneeuwvlokjes tegen mijn raam 

tikken en de ijzige wind dwars door de muren 

van mijn nederige stulpje lijken te waaien, weet 

je waarschijnlijk al wat ik wil gaan schrijven. 

Dus dat doe ik niet. Dat is overigens ook typisch 

Japans, dingen die toch al duidelijk zijn niet 

meer vermelden. Tenminste, dat vinden zij zelf. 

Alvast een fijne kerst en een voorspoedig 

2011. Dat deze journal u warm moge houden. 

~ Guan van Zoggel 

もくじ 

目次 

Tanuki Shimbun 

Tanuki’s Pirates vs. Ninja’s 

Bezoek van Ritsumeikan Keisho 

Tanuki’s ‘80s Blacklight-Party 

Japan 

Japan’s Consumeren en Kopiëren 

Er was eens: Momotaro 

Yasunari Kawabata’s Sneeuwland 

Columns 

Dr. Beers weet het beter! 

Tomes: Een slechte stem? Daijoubu! 

Masterstudente Diana 

Ryuugakusei: Arne & Aafke 

Media 

Muziek: ParaPara 

Game: Kingdom Hearts: Birth by Sleep 

Film: Mogari no Mori 

Aan onbegonnen werk begonnen 

5 

6 

8 

10 

14 

18 

20 

26 

30 

32 

9 

24 

25 

28 

Interview 

Op de koffie bij: Daan Kok 22 

Meer Azië 

Ch’ingu: Examens op z’n Koreaans 

SVS: Wha-Ho’s Wijze Woorden 

34 

36 

inhoudsopgavE • 3

Als ik jullie vertel dat jullie vaker op www.tanuki.nl zouden moeten kijken, klink ik 

als een webmaster van een slecht bezochte site. Maar niets is minder waar, want het 

aantal bekeken pagina's neemt nog steeds iedere maand toe. Daarover heb ik niets 

te klagen! 

Waarom ik de ruimte die mij hier gegund werd met beide handen aanpakte is 

juist om uit de doeken te doen waar de website goed voor is. In tegenstelling wat tot 

vaak gedacht wordt, is de site meer dan Tanuki’s virtuele uithangbord. Uiteraard kon- 

digen we er onze eigen activiteiten aan, maar er gebeurt zoveel meer! Kijkt u mee? 

Voor de geïnteresseerden in Japanse kunst onder ons maken we melding van 

elke nieuwe tentoonstelling in het SieboldHuis. De toegang is voor studenten Japa- 

nologie gratis; dus ga zeker kijken! 

• Journal kwijtgeraakt? Geen punt; onder het tabblad ‘TaTanukiKi’ vind je alle num- 

mers vanaf jaargang 2005-2006 tot nu. Altijd, overal en tot in de eeuwigheid 

toegankelijk. 

• Op papier doen er elke editie maar twee ryuugakusei verslag uit Japan, maar voor 

familie, vrienden en andere geïnteresseerden zijn de weblogs van alle leden in het 

buitenland onder het tabblad ‘links’ beschikbaar. 

• Hier vind je eveneens een keur aan andere, kwalitatief hoogstaande websites over 

Japan verzameld. Mis je daar je eigen handige site tussen? Laat het weten via web- 

master@tanuki.nl. 

• Onder ‘fotoboek’ staan beeldverslagen van nagenoeg alle Tanuki-activiteiten van 

de afgelopen jaren. Weten hoe het er een paar jaar geleden aan toeging, of simpel- 

weg in een nostalgische bui? Je weet nu waar je moet zijn. 

• Feedback geven op ons beleid? Eens in de zoveel weken staat er een nieuwe poll 

voor jullie klaar. Stem ook daadwerkelijk, want naar de uitslag wordt echt gekeken. 

En dan is er nog Facebook. Nog geen lid? Geen probleem! We dragen er zorg voor 

dat alle informatie die daar verschijnt ook op de homepage staat. Het wordt door veel 

leden als handig ervaren om een account aan te maken, omdat je zo onder andere ge- 

makkelijk kunt zien wie bij een event aanwezig zal zijn. Maar dat laat ik aan jullie over. 

Kortom: op de hoogte blijven van onze activiteiten, maar vooral van alles met 

relatie tot Japan zien, lezen en meemaken? Hou de site in de gaten! 

4 • EvEn julliE aandacht voor: tanuki.nl 

~ Tom Omes

たぬきしんぶん 

狸新聞 

Tanuki’s Pirates vs. Ninja’s 

Op donderdag 21 oktober 2010 vond in de Hut 

van Ome Henne het tweede Tanukifeest van 

het collegejaar plaats. Dit feest had het illustere 

thema: Pirates versus Ninja’s. Dit thema is ge- 

baseerd op een langslepende internetdiscussie 

welke kant zou winnen in een gevecht: piraten 

of ninja’s? Tanuki nam de proef op de som. Mas- 

saal verkleedde men zich als piraten, de ninja’s 

waren ook aanwezig maar minder zichtbaar in 

de menigte. 

Toen het feestvolk was binnengestroomd 

en de deuren op slot gingen, was het tijd voor de 

Waar: Hut van Ome Henne, Leiden 

Wanneer: 21 oktober 2010 

strijd in de vorm van een dance-off. Wie kon zich 

het heetste manifesteren aan de danspaal? Aller- 

eerst waren de piraten aan de beurt. Drie piraat- 

afgevaardigden bewezen hun kunsten onder luid 

gejoel van het publiek. Vervolgens waren de nin- 

ja’s aan de beurt om te laten zien uit wat voor hout 

zij gesneden waren. De eerste ninja pakte trots de 

paal ter hand en liet zien dat hij de ninjutsu tot 

in de heupen beheerste. Al snel werd duidelijk 

welke kant de strijd zou winnen. Er kon die avond 

namelijk maar één de winnaar zijn en dat was de 

ninja, hij was de winnaar van een meter bier. 

tanuki shimbun: tanuki’s piratEs vErsus ninja’s • 5


狸新聞 

Waar: Arsenaal, Leiden 

Wanneer: 1 november 2010 

Bezoek van Ritsumeikan Keisho 

Het tempo waarmee Japanners door Europa 

snellen blijft moeilijk te bevatten. Binnen het 

tijdsbestek van één week werden Brussel, Brug- 

ge, Antwerpen, Karlsruhe, Heidelberg, Frank- 

furt, Oberhausen, Amsterdam, Leiden en Den 

Haag door de studenten van de Ritsumeikan 

Keisho High School bezocht. Een reisplan waar 

de gemiddelde Nederlander een maand voor 

uittrekt. Hoe kort hun bezoek aan het Arsenaal 

ook was: het was geenszins vluchtig te noemen. 

Al hadden de Japanners verder ook niet 

heel veel verrassingen in petto. Wie vaker Ja- 

panners heeft ontvangen, wist precies hoe het 

zou gaan. En zo ging het ook. Na een voordracht 

van een verlegen studente en een komisch in- 

termezzo verzorgd door twee allerminst verle- 

gen dansende jongens, werden umeboshi te- 

voorschijn gehaald. Zoals wij er genoegen in 

scheppen iedere Japanner te verwennen met 

drop, vinden zij het op hun beurt uiterst aange- 

naam om de uitdrukking op onze gezichten te 

zien wanneer we ons aan deze delicatesse wagen. 

Tevreden, omdat ze de reactie kregen 

die ze verwachtten, kondigden de Japanners 

het volgende programmaonderdeel aan: het be- 

schilderen van sensu. Groot was mijn geruststel- 

ling toen bleek dat de twee Japanners die mijn 

waaier van inkt voorzagen ook niet zonder een 

elektronisch woordenboek uit de voeten konden. 

Na een korte introductie over de Neder- 

landse cultuur en de traditionele stroopwafel en 

drop die daarmee gepaard gaan, was er nog tijd 

6 • tanuki shimbun: bEzoEk van ritsumEikan kEisho 

voor het gebruikelijke Japanse danklied. Uit 

volle borst werd tsubasa wo kudasai gezongen; 

de ramen van het Arsenaal trilden in hun kozi- 

jnen, de deuren in hun sponningen en de tele- 

foonhoorn van de huismeester op diens haak. 

Na een korte wandeling langs enkele 

universiteitsgebouwen, waarbij meer aandacht 

was voor onze kennis van het Nederlands voet- 

bal, was het tijd om afscheid te nemen. Om 

tien voor half vijf – ook weer zo’n sterk staaltje 

Japanse planning – zou de bus klaar staan. 

Na een korte uitwisseling van bedankjes, het 

uitspreken van hun hoop om hier nog eens 

terug te keren en onze wens om dat toch maar 

vooral te doen, begaven de 39 studenten en hun 

begeleiders zich naar de volgende bestemming. 

~ Tom Omes

Op nog geen 5 minuten loopafstand 

ligt het enige Japanmuseum 

van Nederland: het SieboldHuis. 

Gelegen aan de mooiste gracht 

van Leiden biedt het SieboldHuis 

inzicht in de lange band die Leiden 

met Japan heeft via de persoon Philipp Franz von Siebold. Daarnaast fungeert het SieboldHuis als 

het Nederland-Japan kenniscentrum waar iedereen met al haar of zijn vragen over Japan terecht kan. 

Het leukste aan het SieboldHuis zijn echter alle activiteiten die het voor al haar bezoekers 

organiseert: van een sencha-theeceremonie, tot Japans filmfestival en lezingen over kunst, cultuur 

en de unieke Siebold-collectie. En alle interessante tentoonstellingen waarin het oude Japan en het 

nieuwe Japan beide ruim aan bod komen. 

In deze en de komende Tatanukiki’s verschijnt elke keer een overzicht van de tentoonstellingen 

en activiteiten in het SieboldHuis. Meld je op tijd aan voor activiteiten, want het zit vaak snel 

vol. Je kunt je ook aanmelden voor de nieuwsbrief van het SieboldHuis via onze website. 

Tentoonstelling: Hokusai 250 

Van 8 december t/m 27 februari. Katsushika Hokusai, 

ongetwijfeld de bekendste Japanse kunstenaar, 

werd 250 jaar geleden geboren in Edo (het 

huidige Tokyo). Een goede gelegenheid om een 

grote overzichtstentoonstelling aan de maker van 

De grote golf te wijden. Deze houtsnede maakt 

deel uit van de serie 36 Gezichten op de berg Fuji, 

een serie prenten die vanaf 1830 uitkwam. Vooral 

dankzij deze serie prenten kreeg Hokusai bekendheid 

in het Westen. In de tentoonstelling Hokusai 250 zijn 

niet alleen een groot aantal van zijn meeste beroemde 

werken, maar ook zijn beschilderingen op Hollands papier 

te zien. Deze laatste zijn nog nooit eerder tentoongesteld in 

Nederland en vormen een uniek deel van de Leidse Japancollectie. 

Gastconservator van deze tentoonstelling is Prof.dr Matthi 

Forrer, die internationaal bekend staat als een zeer gerenommeerd Hokusai-expert. Op 23 januari 

geeft hij een lezing over Hokusai en de Hollanders. Toegang is €5 voor Tanuki-leden, €7,50 voor 

niet-leden. Graag aanmelden van tevoren via info@sieboldhuis.org 

Japan achter de schermen 

Van oktober tot en met mei organiseren het SieboldHuis en Japans cultureel centrum Shofukan 

(Rotterdam) een lezingenreeks voor een blik achter de schermen van Japan. Acht zondagmiddagen 

per jaar laten experts op het terrein van geschiedenis, kunst, religie en politiek van Japan hun licht 

schijnen over onderwerpen, waarvan we doorgaans alleen oppervlakkig kennis kunnen nemen. 

Op 19 december om 14.00 uur gaat bekend fotograaf Herman Kempers in op de Japanse fotografie 

sinds 1945. Toegang is €5 voor Tanuki-leden, €7,50 voor niet-leden. Graag aanmelden van tevoren 

via info@sieboldhuis.org. Hokusai en de Hollanders. Toegang is €5 voor Tanuki-leden, €7,50 voor 

niet-leden. Graag aanmelden van tevoren via info@sieboldhuis.org


狸新聞 

Tanuki’s ‘80s Blacklight Party 

8 • tanuki shimbun: tanuki’s ‘80s blacklight party 

Waar: De Hut van Ome Henne 

Wanneer: 2 december 2010 

De temperatuur is flink aan het dalen en stu- 

denten beginnen spontaan uit te rekenen hoe- 

veel colleges ze nog kunnen missen. Dat kan 

maar één ding betekenen: het einde van het 

eerste semester komt in zicht. Dat weerhoudt 

de feestcommissie van Tanuki er echter niet 

van om nog een flink feest te geven. 

Het thema deze keer combineerde black- 

light, dat afgelopen jaar een groot succes bleek 

te zijn, met de jaren ‘80. Dus niet alleen mensen 

in witte shirts en zichzelf beklad met fluorise- 

rende stiften, maar ook hun idee van hoe zij er 

een kwart eeuw geleden uit zouden zien. Deze 

keer kwamen niet alleen de eerstejaars in grote 

getale hun feestelijke gezicht laten zien, ook de 

oudere garde - waarvan sommigen de ‘80s zelfs 

bewust hebben gemaakt - was van de partij. 

De traditionele dance-off voor de felbe- 

geerde meter bier werd deze keer gewonnen 

Yvonne Jansen en haar billenschuddende act. 

~ Guan van Zoggel

しちょうかく 

視聴覚 door: Melissa Costa 

ParaPara: Doe mij maar na! 

Hallo, en welkom bij weer een informatieve blik 

in het muzikale erfgoed van Japan! Dit keer 

gaat het echter minder om een muziekvorm, 

maar om een dansvorm die nota bene bij Eu- 

ropese muziek is uitgevonden. En niet zomaar 

een dans; mensen in het bezit van een enigzins 

motorische stoornis of zonder gevoel voor ritme 

kunnen zich hier beter niet aan wagen. Dans je 

graag anders dan de rest? Dat is hier ook niet 

aan te raden. Bovendien gaat het bij deze vorm 

van dans, in plaats van het ‘voetenwerk’, meer 

om het armenwerk! Nieuwschierig geworden? 

Ik heb het namelijk over ParaPara. 

ParaPara is sterk verwant aan de Euro- 

beat-muziek, snelle upbeat dance-tracks die 

vanuit Europa (vooral Italië, daarom heet het 

ook wel Italo Disco) ook Japan bereikten en erg 

populair werden tijdens de vroege jaren ’80. 

ParaPara schijnt dus ook al te bestaan vanaf 

die tijd, maar pas aan het eind van de jaren 

’90 was er een echte ParaPara-Boom in Japan. 

Het ontwikkelde zich als een clubdance, terwijl 

Japanse artiesten op de hype inspeelden door 

routines voor hun nummers te maken, zoals 

Hinoi Team (zie hieronder). 

ParaPara wordt vooral gekenmerkt door de 

dansroutines die per nummer vastliggen. Dan- 

sers volgen deze routine dus allemaal tegelijk, 

vergelijkbaar met line dancing. De nadruk ligt 

op armbewegingen, het onderlichaam wordt 

niet veel gebruikt behalve eventuele rhyth- 

mische passen op de plaats of heupbewegingen. 

De dansers bewegen niet veel rond waar- 

door het mogelijk is een nette formatie te be- 

houden. Enkele bekende variaties op ParaPara 

zijn TechPara, wat op Hyper Techno wordt ged- 

anst, en TraPara of ToraPara voor Trance. Ter- 

wijl ParaPara vooral een schattig imago heeft 

(het wordt meestal door meisjes gedanst en ook 

in sommige animes gebruikt) is TechPara een 

‘stoerdere’ variant, met aparte routines voor 

mannen en vrouwen. 

Momenteel zakt de trend in Japan 

enigszins, maar in de rest van de wereld wint 

ParaPara aan populariteit. Ook Nederland 

heeft een jaarlijkse ParaPara- en TechPara- 

clubparty, Deshima Sounds, wat laatst op 10 

oktober plaats vond in Den Haag. Een zeer leuk 

event, maar het vereist wel behoorlijke studie 

en oefening als je besluit mee te gaan dansen! 

parapara, doE mij maar na! • 9

げつとくしゅうきじ 

月特集記事 door: Robert Beers en Melissa Costa 

Japan’s consumeren en kopiëren 

Als je de straten bewandelt in Japan, valt het je al heel snel op dat de gebouwen, straten en muren 

behangen zijn met advertenties. Neon, flikkerende lichten, schrille stemmen van personeel dat hun 

waren probeert aan te prijzen; al wandelend zou je bijna epileptisch worden van de geraffineerde 

manieren waarop bedrijven hun naam en producten je de strot in proberen te duwen. In Japan is 

de consumptiemaatschappij in het dagelijkse leven iets waar je bijna niet aan kan ontkomen, en als 

Nederlandse buitenstaander is het niet eenvoudig te begrijpen, of dit nou wenselijk is of niet. 

Maar wat is eigenlijk een consumptiemaatschappij? De consumptiemaatschappij houdt grofweg in 

dat de mensen in een samenleving hun vrije tijd gebruiken om goederen te kopen, nadenken over 

het kopen ervan, en om deze goederen te tonen aan de mensen ten bate van status. Het gaat hier dan 

om goederen die geen primaire levensbehoefte bevredigen, maar hebben doorgaans de functie om 

prestige te verschaffen aan zij die het product aangeschaft hebben. De term consumptiemaatschap- 

pij is gerelateerd aan de moderne Westerse wereld, maar is eigenlijk van alle streken en alle tijden. 

Zo kenden de eerste beschavingen zoals de oude Egyptenaren en de Romeinen al een soortgelijke 

structuur van het kopen van dingen in toevoeging op hun primaire behoeften. 

In het geval van Japan uit de consumptiemaatschappij zich dus onder andere in agressieve 

manieren om producten te adverteren, maar op een iets algemener niveau kan je stellen dat door 

de zucht naar geld voor bedrijven er middels deze reclame er wordt voorgeschreven hoe iemand 

een makkelijker of gelukkiger leven kan leiden door producten te kopen. Dit is echter niet alleen in 

Japan het geval, ook hier in de Westerse wereld doet men mensen graag geloven dat hun product of 

dienst vanzelfsprekend is in het leven. Toch kan je er niet echt aan ontkomen. Een korte wandeling 

door een wijk als Akihabara leert bijvoorbeeld dat je thuiskomt met tien folders voor allerlei dingen. 

Hieronder volgen gegevens van de uitgaven van een gemiddeld Japans huishouden van het 

3e kwartaal in 2010, uitgaande van een gemiddeld inkomen van ongeveer ¥613.000. Deze gegevens 

zijn afkomstig van het Bureau voor de Statistieken van het Japanse Ministerie van Binnenlandse 

Zaken en Communicatie. 

Waar gaan de yennen heen? 

Voedsel 31,7% 

Wonen 8,6% 

Huishouden en Meubels 4,8% 

Kleding 4,8 % 

Gezondheidszorg 5,1% 

Vervoer en Communicatie 17,4% 

Onderwijs 3,3% 

Cultuur en recreatie 14,1% 

Overige 10,1% 

10 • maandElijksE fEaturE: japan’s consumErEn & kopiërEn

Voedsel en een dak boven het hoofd kunnen worden gezien als 

eerste levensbehoeften. Kijken we echter verder naar zaken als 

kleding, communicatie en recreatie, dan hebben we het over se- 

cundaire goederen. Om deze indeling te nuanceren, nemen we 

als voorbeeld de uitgaven voor voedsel. Hier wordt een derde 

van de uitgaven aan besteed, maar volgens de statistieken vindt 

gemiddeld een van de vijf maaltijden buitenshuis plaats. Een an- 

der voorbeeld is de kostenpost Vervoer en Communicatie. Een 

kwart van de uitgaven bedraagt het gebruik van een mobiele tele- 

foon en aanverwante kosten. Kosten per kwartaal hiervoor waren 

tot wel ¥35.000 per huishouden. Dit is ongeveer evenveel waar 

een gezin al de huur van een woning kan betalen om te wonen. 

Het lijkt alsof levensbehoeften veranderen. Alsof het niet meer 

zozeer belangrijk is om een goed huis te hebben, een goede oplei- 

ding en een gematigd leven, maar te dansen naar de pijpen van 

de aanbieders van producten die vanuit de essentie helemaal niet 

van vitaal belang zijn. Natuurlijk is het prettig om omgeven te 

zijn door luxe en te laten zien dat je welvarend bent, maar – niet 

alleen in Japan – zitten hier ook economische risico’s aan ver- 

bonden. 

In de huidige economische omstandigheden waar een op 

de zes Japanners onder de armoedegrens leeft kan je je afvra- 

gen hoe duurzaam een dergelijke samenleving is. Een voorbeeld 

hiervan komt uit een artikel uit de New York Times waar een Ja- 

panse winkeleigenaar na zijn vergaarde rijkdom gedwongen was 

te leven op een veel lagere standaard omdat hij zakelijk niet meer 

kon participeren door de moordende concurrentie. Persoonlijk 

ging hij onderuit omdat hij zijn luxe leven niet meer kon betalen 

vanwege een lager inkomen. 

Naast een economisch perspectief bestaat er ook een maatschappelijk perspectief. Waar tien 

tot twintig jaar geleden de wereld jaloers was op Japan’s welvaart leven Japanners nu met veel 

minder ambitie vanwege economische tegenslag, iets wat moeilijk strookt met de ‘schaamtecultuur’ 

van Japan. 

Hoe essentieel is het dus om een luxe leven te leiden? Wij als Westerlingen kunnen een goede les 

leren door niet alleen te kijken wat er om ons heen gebeurt, maar ook daarbuiten. Japan wordt alom 

geprezen als economische grootmacht, maar op een minder groot niveau ook gewaardeerd om wat 

welvaart heeft voorgebracht op het gebied van samenleving, cultuur en producten. Het lijkt echter 

het geval te zijn dat de maatschappij toe is aan de andere kant van de munt der economische wel- 

vaart. Voor de Japanse maatschappij geldt dat evengoed voor de Westerse, en dat is om te leren wat 

naast status, consumeren en geld nu echt belangrijk is in het leven. 

maandElijksE fEaturE: japan’s consumErEn & kopiërEn • 11

Wat moet het de nieuwsgierigheid geprikkeld hebben. Stel je voor: jouw land en volk, dat stevig 

vasthoudt aan haar eeuwenoude gebruiken, krijgt beetje bij beetje inzicht in de wonderbaarlijke 

voorwerpen die letterlijk uit een andere wereld lijken te komen. Tijdens de isolatie van Japan waren 

het enkel de Nederlandse handelaren die met hun schepen goederen en kennis vanuit de rest van de 

wereld Japan binnen kregen. 

Naast specerijen en dierenhuiden waren vooral de wetenschappelijk instrumenten uit Eu- 

ropa erg interessant, net zoals sommige ‘simpele’ gebruiksvoorwerpen, naar Europese standaard 

dan. De ene Japanner reageerde sceptisch, de ander ontpopte zich tot heuse verzamelaar van deze 

wonderlijke spullen. Verwarrend moet het wel geweest zijn; waar gebruikten ze deze dingen voor? 

Zo is er een geval bekend uit die tijd van een porseleinen urinoir dat, meegenomen door de Neder- 

landers, vervolgens in een voornaam Japans huis als waterkan bij de thee-ceremonie werd gebruikt. 

Pijnlijk? De Japanse heer had hier geen last van, hij was juist apetrots op zijn exotische kan. 

Klinkt dit herkenbaar? Onze voorouders zijn er immers op precies dezelfde manier vaak genoeg 

ingetuind, en ook nu gebeurt het nog. Pronk je met die Nieuw-Guinese strijdhoorn aan de muur, 

blijkt het om een doodgewone peniskoker te gaan - maar dat terzijde. Tegenwoordig lopen we niet 

zo snel meer tegen die spreekwoordelijke lamp aan. Kennis van landen en culturen is immers wijd- 

verspreid. Maar als het om vreemde voorwerpen, of moderner gezegd ‘gadgets’ gaat, weet Japan ons 

nog steeds te verbazen. Een greep uit de categorie “Hoe Verzin je Het?”: stof-vasthoudende slippers 

voor je kat, zodat het beest ook nog eens wat doet in het huishouden. Nuttig of enkel belachelijk? Jij 

mag het zeggen. 

Japan heeft echter nog een ander talent. Voor een volk dat bekend staat als zeer vasthoudend 

aan tradities, zijn Japanners erg goed in het overnemen van cultuurverschijnselen uit andere landen. 

Vooral de Verenigde Staten is voor Japanners het paradijs, want letterlijk alles is daar mogelijk, vol- 

gens hen. Cowboy-bars, Las Vegas-clubs en typisch Amerikaanse weddingchapels tref je nu zomaar 

in Japanse steden aan. In de bars die nagebouwd zijn in de stijl van het Wilde Westen, vertoeven de 

gasten compleet met cowboy-kostuum en hoed en noemen elkaar bij bijnamen (“Howdy John-san, 

hoe gaat het nu?”). Een Japanse cowboy. Het moet niet veel gekker worden. Is hier nu geen sprake 

van ernstige cultuur-verloedering? 

“Welnee!” zal de gemiddelde Japanner die je hierop aanspreekt breed glimlachend antwoor- 

den. “Wij veranderen onze cultuur niet, wij verrijken hem juist.” Precies. De Japanse cultuur is als 

een enorme spons, die opneemt wat het interessant acht en het deel maakt van het grote geheel. 

Zo zijn ze werkelijk meesters in het subtiel aanpassen van de context van een buitenlands verschi- 

jnsel, om het tot iets Japans te maken. Het voorbeeld van de cowboy-bars zou menig Amerikaan

nu over zijn hoofd doen krabben. Ook een love- 

hotelkamer zo volgestouwd met alles wat maar 

Amerikaans is, van cheeseburgers tot de New 

York Yankees, zou zelfs een trots Amerikaanse 

staatsburger nogal vreemd aandoen. En zo is iets 

‘typisch Amerikaans’ in Japanse ogen tot iets ‘ 

typisch Japans’ geworden in onze ogen. Trans- 

formatie compleet. 

Het Japanse kopiegedrag blijft echter niet enkel 

bij voorwerpen, maar spreidt zich ook uit naar 

de Westerse levensstijl. Als je als Japanse echt 

modern wil zijn, dan volg je een workshop ‘cor- 

rect op een Westerse stoel zitten’. Ook het leren 

eten met mes en vork, koken op Amerikaanse 

wijze en het dragen van Westerse mode maakte 

Japanse dames een aantal jaar geleden pas echt 

chique en vooruitstrevend. Tegenwoordig zijn er 

nog maar weinig Japanners, vooral in de steden, 

die hun leven volledig volgens de algemene Ja- 

panse gebruiken leiden. Toch beweren maar wei- 

nigen dat de Japanse cultuur zo echt wordt bes- 

chadigd; Japanners blijven net zo trots op hun 

eigen ‘kern’, wat ze maar al te goed laten zien bij 

matsuri en officiële gelegenheden als bruiloften, 

al worden deze tegenwoordig ook vaak in West- 

erse stijl of in een combinatie daarvan gevierd. 

Maakt dit kopie-gedrag de Japanse cultuur nu 

zo uniek? Niet helemaal. Cultuur is immers bij 

definitie een dynamisch begrip en ‘cultuurver- 

nietiging’ bestaat dus eigenlijk helemaal niet. 

Bovendien hebben wij Nederlanders ook niet 

genoeg Amerikaanse verschijnselen opgenomen 

in onze samenleving, om nog maar te zwijgen 

over de gewoonte om met stokjes te eten. Wereld- 

wijd bestaan er obsessieve Japan-liefhebbers die 

nog wel verder gaat in het kopiëren van Japanse 

gebruiken. Maar is dat net zo vreemd is als een 

Japanse cowboy? Wie zal het zeggen. Japanners 

zullen altijd wel uniek blijven als een creatief, fa- 

natiek en enigszins apart volk. 

maandElijksE fEaturE: japan’s consumErEn & kopiërEn • 13

みんわ 

民話 

aanbevolen door: dr. prof. Smits 

door: Guan van Zoggel 

Er was eens: Momotaro 

Er was eens een oud getrouwd stel dat in Japan woonde. De oude man was een houtsnijder. Hij en 

zijn vrouw waren heel verdrietig en eenzaam, want ze hadden geen kinderen. Op een dag ging de 

oude man naar de bergen om hout voor de kachel te verzamelen. De oude vrouw ging naar de rivier 

om kleren te wassen. Toen de oude vrouw begon met wassen, werd ze verrast door een grote perzik 

die in het stromende water dobberde. Het was de grootste perzik die ze ooit gezien had. Ze trok de 

perzik uit het water en besloot het mee naar huis te geven om het ‘s avonds als avondeten aan de 

oude man te geven. 

Aan het einde van de vanmiddag kwam de oude man thuis, en zijn vrouw zei: “Kijk wat ik heb gevon- 

den, een prachtige perzik voor het avondeten.” De man zei dat het echt een mooie perzik was. Hij 

was zo hongerig dat hij zei: “Laten we het in tweeën snijden en meteen opeten.” Dus de oude vrouw 

bracht een mes uit de keuken en stond klaar om de perzik in tweeën te snijden. Maar op dat moment 

hoorden ze een menselijke stem vanuit de perzik. “Wacht! Niet snijden!” zei de stem. Opeens splitte 

de perzik open en sprong er een schattige jongetje uit. De oude man en vrouw waren verbijsterd. 

Maar toe zei het jongetje: “Wees niet bang. God zag u eenzaam jullie waren zonder kinderen, 

dus stuurde hij mij om jullie zoon te zijn.” Het oude stel was heel gelukkig en besloten hem te ne- 

men als zoon. Omdat hij was geboren uit een perzik, noemde ze hem Momotaro. Ze hielden veel van 

Momotaro en voedden hem met alle liefde van de wereld op. 

Toen Momotaro ongeveer vijftien jaar oud was, ging hij naar zijn vader en zei: “Vader, u bent 

altijd ontzettend aardig voor mij geweest. Nu ben ik groot en moet ik iets doen om mijn vaderland 

te helpen. Een eiland ver weg heet het Reuzen Eiland. Daar wonen veel slechte reuzen, die vaak naar 

ons land komen en stoute dingen doen, zoals mensen ontvoeren en hun spullen stelen. Dus ik ga 

naar Reuzen Eiland en tegen ze vechten. Ik neem de schat die ze daar hebben met me mee terug. 

Laat me alstublieft gaan.” 

De oude man was verrast dit te horen, maar was ook trots op Momotaro dat hij andere mensen 

wilde helpen. Dus hij en de oude vrouw hielpen om Momotaro voor te bereiden op zijn reis naar 

Reuzen Eiland. De oude man gaf hem een zwaard en harnas, de oude vrouw een stevige maaltijd. 

Daarna begon Momotaro aan zijn avontuur en beloofde zijn ouders snel terug te keren. 

14 • Er was EEns: momotaro

Momotaro liep naar de zee. Het was een lange weg. Onderweg ontmoette hij een gevlekte hond. De 

hond gromde naar Momotaro en wilde hem bijten, maar Momotaro gaf hem wat van zijn eten. Hij 

vertelde de gevlekte hond dat hij reuzen ging vechten op Reuzen Eiland. De hond zei dat hij mee ging 

om Momotaro te helpen. Later kwamen ze een aap en een fazant tegen. Eerst hadden de hond, aap 

en fazant ruzie met elkaar, maar toen Momotaro gaf aan elk dier wat van zijn eten en vertelde hij dat 

hij de reuzen ging verslaan. De aap en fazant besloten toen om Momotaro te helpen. 

Ze volgden een lange, 

lange weg en bereik- 

ten uiteindelijk de 

zee. Daar bouwde Mo- 

motaro een boot. Ze 

sprongen allemaal in 

de boot en vaarden 

naar Reuzen Eiland. 

Toen het eiland in zicht kwam, zagen ze dat de reuzen daar een sterk fort hadden gemaakt. En er 

waren veel, heel veel reuzen. Sommigen waren rood, anderen blauw of zwart. Eerst vloog de fazant 

naar de muren van het fort en begon in het hoofd van de reuzen te pikken. De probeerden allemaal 

de fazant met hun knuppel te slaan, maar hij was erg snel en kon alle knuppels ontwijken. Terwijl de 

reuzen niet keken, glipten de aap binnen en opende de poort van het fort. Toen renden Momotaro 

en de gevlekte hond naar binnen, en begonnen ook tegen de reuzen te vechten. 

Het was een verschrikkelijk gevecht. De fazant pikte in de hoofden en ogen van de slechte re- 

uzen. De aap krabde. De gevlekte hond beet. En Momotaro sloeg met zijn zwaard. Uiteindelijk waren 

alle reuzen verslagen. Ze zaten geknield voor Momotaro en beloofden nooit meer slechte dingen te 

doen. Toen brachten ze Momotaro de schat van hun fort. 

Het was de meest 

geweldige schat die 

je je kunt voorstellen. 

Er was veel goud en 

zilver, en veel kost- 

bare juwelen. Er was 

een onzichtbare jas 

en hoed, een hamer 

die elke keer als je 

op de grond slaat een 

stuk goud maakt, en 

veel andere mooie 

dingen. 

Momotaro en zijn drie hulpjes droegen alles naar hun boot en vaarden terug naar hun land. 

Ze maakten een karretje, stopten de schat in het karretje en trokken het naar Momotaro’s huis. 

Hoe gelukkig het oude stel was toen ze hun zoon veilig zagen terugkeren van Reuzen Eiland! Door 

de fantastische schat waren ze nu erg rijk en leefden samen nog lang en gelukkig. 

Er was EEns: momotaro • 15

ふっかんのうかんじ 

不可能な漢字 

getipt door: drs. D.P. Kok 

© Johnson Banks Design Limited 2010 

Japan 

Wasbeerhonden in Friesland 

WAGENINGEN - In Friesland heeft zich naar alle waarschijnlijkheid een kolonie 

wasbeerhonden gevestigd. Natuurwaarnemers hebben al 23 keer zo'n dier gezien en 

kortgeleden is voor de derde maal een dode wasbeerhond gevonden in Vegelinsoord, een 

klein plaatsje tussen Joure en Heerenveen. De wasbeerhond hoort niet in onze streken 

thuis, maar in Duitsland komt het dier al op grote schaal voor. 

Dat meldt de Zoogdiervereniging zaterdag op de website natuurbericht.nl. Volgens de 

vereniging is een andere sterke aanwijzing voor een groep wasbeerhonden in Friesland 

het feit dat dit jaar rond het dorp Vegelinsoord veel nesten met kievitseieren zijn leeggeroofd. 

Onderzoek heeft aangetoond dat een vos niet de schuldige was en dat de sporen 

heel goed bij een wasbeerhond kunnen horen. Een wasbeerhond houdt zich zo goed verborgen, 

dat het vinden van sporen en dode dieren betekent dat er veel meer dieren in de 

buurt moeten zijn, aldus de vereniging. 

Wasbeerhonden worden in Oost-Europa gehouden voor de bontindustrie. Hun vachten 

zijn op dit moment heel populair als bontrand van winterjacks. In de jaren vijftig van de 

vorige eeuw zijn in Rusland dieren uitgezet voor de plezierjacht. Die hebben zich zo snel 

vermenigvuldigd, dat het dier over tal van Europese landen is uitgezworven. In Duitsland 

werden in 2006 al 30.000 wasbeerhonden afgeschoten volgens de Zoogdiervereniging, 

die vreest dat het dier zich ook in Nederland zal verspreiden. Exoten verdrijven inheemse 

diersoorten.

びじゅつぶんか 

美術と文化 

door: Pim Omes 

Yasunari Kawabata’s Sneeuwland 

Waarde lezers, 

De meesten van jullie zijn wellicht bekend met 

de Japanse auteur Haruki Murakami. In zijn 

thuisland vinden zijn boeken gretig aftrek, om- 

dat zijn boeken treffend de tijdsgeest van het 

hedendaagse Japan weergeven. Hij portretteert 

een Japan dat zich in een spagaat bevind tussen 

de oude traditioneel Japanse waarde en de nog 

immer toenemende invloed van het Westen. 

Dat deze wrijving tussen oud en nieuw Japan 

al langer aan de gang is, behoeft voor Japanolo- 

gen geen uitleg. 

Al sinds de Meiji restauratie van 1868 

trachten de Japanners de onvermijdelijke in- 

stroom van Westers cultuurgoed te kanaliseren. 

Op literair gebied speelde de schrijver Yasunari 

Kawabata (1899 – 1972) een rol van betekenis 

in dit proces, en hiervoor ontving hij zelfs de 

nobelprijs voor de literatuur van 1968. Omdat 

één van Kawabata’s meest bekende romans, 

Yukiguni (in het Nederlands vertaald als 

‘Sneeuwland’) (1947), gelezen kan worden als 

een werk dat met de toenmalige identiteitscrisis 

van Japan probeert om te gaan, wil ik jullie een 

beknopte samenvatting van de plot geven, als- 

mede een uitleg hoe Kawabata Japanse traditie 

in moderne vorm wist voort te zetten. 

Het plaatsje Yuzawa vormt het decor waarte- 

gen de plot van Yukiguni zich afspeelt. Cen- 

traal staat de liefdesaffaire tussen de uit Tokyo 

afkomstige dilettant Shimamura en de in Yu- 

zawa werkzame geisha Komako. Shimamura is 

een welgestelde, zelfbenoemde balletexpert en 

reist af naar het Sneeuwland om te ontsnappen 

18 • yasunari kawabata’s snEEuwland 

aan het hectische Tokyo. Tijdens zijn verblijf 

in Yuzawa houdt Komako hem gezelschap. De 

relatie tussen Shimamura en Komako is vanaf 

het begin af aan gedoemd om te mislukken. 

Deze mislukte relatie vormt het centrale thema 

van de roman. 

Komako is geisha geworden zodat zij de 

dokterskosten van de zieke jongeman Yukio kan 

betalen. Het wordt niet duidelijk of hij haar ver- 

loofde is of niet. Shimamura is een flink aantal 

jaren ouder dan Komako en bovendien getrouwd. 

Nadat Shimamura acht dagen in de bergen 

rond Yuzawa heeft doorgebracht gaat hij naar 

de onsen (traditionele badgelegenheid waarvan 

het water aan een geiser ontspringt) en vraagt 

hij om het gezelschap van een geisha. Omdat 

alle geisha het echter druk hebben met een fes- 

tival in het dorp is Shimamura aangewezen op 

leerling geisha Komako. 

Shimamura is een dromerige estheet, 

die het leven nooit met beide handen aangrijpt 

maar het liever vanaf een veilige afstand gade 

slaat. Komako is juist de tegenpool van Shi- 

mamura en leeft haar leven juist vol overgave. 

Het onvermogen van Shimamura om werkelijk 

lief te hebben staat telkens weer in sterk con- 

trast met de allesverzengende liefde die Koma- 

ko voor Shimamura koestert. Na een tijd echter 

keert Shimamura terug naar Tokyo en bezoekt 

het Sneeuwland meer dan een jaar later pas 

voor de tweede maal. 

Bij terugkeer is Komako een echte gei- 

sha geworden. Hun relatie blijft problematisch. 

Komako ziet in dat haar gevoelens voor Shima- 

mura zinloos zijn en probeert hem uit haar 

wezen te bannen. Ze kan Shimamura echter

niet zo gemakkelijk opgeven en ze gaat tegen de 

regels van de geisha-wereld in die stelt dat ze 

geen liefdesrelatie met een klant mag beginnen. 

De verhoudingen worden nog verder gecom- 

pliceerd door het meisje Yoko, dat Shimamura 

aan het begin van het verhaal in de trein heeft 

ontmoet. Hoewel hij maar enkele glimpen van 

haar opvangt, voelt hij zich ook sterk tot haar 

aangetrokken en komt hij in een driehoeksver- 

houding met Yoko en Komako terecht. 

Aan het eind van de roman sommeert 

Komako Shimamura om te vertrekken uit Yu- 

zawa en nooit meer terug te keren. Op deze 

wijze hoopt ze haar eer als geisha te herstellen 

en een normaal leven te leiden. Shimamura 

staat uiteindelijk, hoewel hij maar moeilijk van 

Komako afscheid kan nemen, op het punt om 

te vertrekken, maar dan vindt een vreselijke 

tragedie plaats in het dorp… 

Ten eerste kunnen de reizen die Shi- 

mamura vanuit Tokyo naar het plaatse Yuza- 

wa maakt opgevat worden als een reis vanuit 

de moderne, stadse chaos van Tokyo naar een 

platteland waar de tijd heeft stilgestaan. Deze 

reis naar het verleden wordt gelijk in de eerste 

passage duidelijk gemaakt, als we kunnen lezen 

hoe de trein van Shimamura door een tunnel 

het Sneeuwland in rijdt. Kawabata wijdt uit 

met lyrische beschrijvingen van het landschap, 

die doen denken aan klassieke Japanse natuur- 

poëzie. Ook zorgen de beschrijvingen van tradi- 

tionele Japanse ambachten, als het bleken van 

stof voor kimono ervoor dat de lezer zich in een 

Japan waant waar de jachtigheid van het mo- 

derne bestaan nog niet is doorgedrongen. 

Ten tweede weet Kawabata moderne li- 

teraire stijlfiguren als montage en de traditio- 

nele haiku dichtkunst samen te brengen in deze 

roman. De montage komt treffend naar voren 

als Shimamura in de treinruit kijkt, en daarin 

het gezicht van Yoko ziet dat lijkt te drijven in 

het achterliggende landschap. Yoko staat hier 

symbool voor zuivere Japanse schoonheid, en 

door haar te laten drijven in het landschap wil 

Kawabata wellicht de suggestie wekken dat een 

dergelijke zuiverheid gedoemd is te verdwijnen 

in het moderne Japan. Tegenover deze indivi- 

duele verzuchting van de protagonist staat een 

universele vergelijking die hij doormiddel van 

een Haiku maakt. Shimamura vergelijkt een 

versleten vloer met een versleten koffer die op 

die vloer staat, en trekt de conclusie dat dit een 

herfstachtige sfeer oproept. 

Tot slot kunnen we concluderen dat Kawabata 

met zijn roman een poging doet om voor hem 

onbegrijpelijke modernisering van Japan be- 

grijpelijker te maken. Net als hoofdpersoon 

Shimamura heeft hij geen echt contact met 

het veranderende Japan, en grijpt terug op 

tradities die langzaam maar zeker aan het ver- 

dwijnen zijn. Door zijn romans in het gestan- 

daardiseerde Japans dat na de Meiji restauratie 

tot stand kwam te schrijven, slaagt Kawabata er 

naar mijn mening goed in om de herinnering 

aan een traditioneel Japan dat hem zeer na aan 

het hart ligt levend te houden. 

Ik kan iedereen dan ook van harte aanbevelen 

om Yukiguni ter hand te nemen en je mee te 

laten slepen door deze fascinerende klaagzang 

over het lot van traditioneel Japan. 

yasunari kawabata’s snEEuwland • 19

じんじらん 

人事欄 

Dr. Beers weet het beter! 

Toen ik ergens deze week de televisie aan had gezet op Nederland 2, 

was het programma Man Bijt Hond aan de gang. Vanwege de concerten 

van Lady Gaga in Nederland, had het programma een rubriek gewijd 

aan het volgen van enkele fans. Een van deze fans was een jongen die 

zich ’s avonds graag verkleedde als de Lady. Hij sprak erover dat hij als 

travestiet zich heel erg kon identificeren met het idee van Lady Gaga; 

“zij komt niet zonder make-up naar buiten als zij in haar rol is, en als ik 

in mijn rol ben kom ik ook niet naar buiten voordat ik klaar ben.” 

Travestieten zijn van alle tijden. Zo staat er in het Oude Testament 

een travestieverbod, en in de Koran voorschriften voor seksegebonden 

kleding. Maar de travestiet zoals wij ze kennen, zijn mannen, ongeacht 

seksuele voorkeur, die vrouwenkleding dragen en soms ook makeup. 

De populairste vorm hiervan is ook de extreemste, het type die bekend 

is uit het uitgaansleven: rondborstige, flamboyante diva’s met een hele 

Kruidvat op hun gehydrateerde gezicht. 

Maar om terug te komen op het rollenspel wil ik de cosplayer aanhalen. 

Of beter gezegd: de crossplayer. Zoals algemeen bekend is kleedt een 

cosplayer zich ten behoeve van vermaak als een historisch iemand, of 

als zijn of haar favoriete anime-karakter bijvoorbeeld. Verwerpelijk of 

niet, de ware kunst ligt in het overtuigen van iemands eigen schoonheid. 

20 • column: dr. bEErs wEEt hEt bEtEr! 

door: Robert Beers 

Dr. Beers is niet alleen gespecialiseerd in de Japanse taal en culturen, maar ook connaisseur op 

het gebied van dramatiek van de moderne mens. Full-time roddelnicht en all-round homoseksueel. 

Een voorbeeld hiervan is Kayo Sato, een jongen, onder andere bekend van zijn Bayonetta-imitatie 

en zijn carrière als model in vrouwenblaadjes. 

Het jammere is travestie niet meer erkend wordt als een kunst. Ja, de tijd waarin dikke mannen die 

roken naar mottenballen en opgedroogd sperma zich elk weekend opdoften om “I Will Survive” te 

playbacken is achterhaald, maar toch is het goed dat deze vorm van genderdiversiteit wordt door- 

gezet. Wees niet bezwaard wanneer je aan de makeup van je moeder zit, of voor de spiegel de spij- 

kerbroek van je vader aan probeert; schoonheid zit van buiten. 

Reageren? Vragen? drbeersweethetbeter@gmail.com

Hallo Xoxo, 

Weledelzeergeleerde Dr. Beers, 

Ik heb een probleem waar ik uw advies bij nodig heb. Het 

is namelijk zo dat er altijd een heleboel gebeurt in mijn 

privéleven. Het probleem van dit moment is dat ik niemand 

meer kan vertrouwen. 

Mensen praten schande over omstandigheden waarin ik 

betrokken bij ben. Dingen worden vergroot, en verliezen 

een kern van waarheid. Zij hebben het achter mijn rug 

om over zaken die ik toevertrouwd had aan mensen die 

ik vertrouw, aan mijn vrienden dus. Ik voel me backstabbed 

en alleen. Hoe moet ik nu verder? 

Xoxo 

Het is waar dat een gore roddel veel kapot maakt. Maar 

de dokter heeft opgemerkt dat deze mensen waar jij 

mee omgaat jouw vrienden niet zijn. Mensen zijn op een 

need-to-know-basis, maar sometimes they don’t need to 

know. Bovendien kan ik diagnosticeren dat deze lieden 

waar we over praten een ontzettend uitzichtloos leven 

leiden, en/of zij enorme frustraties koesteren jegens 

levensdoelen, en/of zij enorm jaloers zijn op jouw esca- 

pades. Mijn devies luidt daarom als volgt: lipjes getuit en 

borstjes vooruit! Gooi die kin eens fier de lucht in, en laat 

deze lowlifers eens merken wat voor boodschap je hebt 

aan de weeïge, zure stroom aan schandalen waar zij zich 

dagelijks mee besmeuren. Mensen verdienen maar één 

inzicht in een verhaal, en dat is de palm van je hand om- 

dat zij je hoofd niet waard zijn. En wat de rest betreft zegt 

de dokter: there is no bad publicity, zolang er maar over 

je gepraat wordt. Want blijkbaar speel je een belangrijke 

rol in het leven van mensen… 

Column: Dr. Beers weet het Beter! • 21

どうそうかい 

かいわ 

同窓会と会話 door: Guan van Zoggel 

Op de koffie bij: Daan Kok 

Voor elke editie van de Tatanukiki gaan we op de koffie bij een alumnus die aangesloten is bij de 

Alumnikai. De ene keer is het een onbekend gezicht, de andere keer is het misschien wel een docent. 

Deze keer praten we met alumnus Daan Kok. Hij is PhD-kandidaat Asian Studies en het einde van 

zijn promotieonderzoek begint in zicht te komen. Daarnaast doceert hij het derdejaars vak ‘Boeken 

om te leren en om te lachen: De informatierevolutie van vroegmodern Japan’. Waar zijn onderzoek 

over gaat, legt hij zelf uit. 

De hamvraag. ‘Waarom Japans?’ 

Op de middelbare school wilde ik eigenlijk industriële vormgeving 

gaan studeren, maar op de beste academie daarvoor in Eindhoven 

werd ik niet toegelaten, dus ben ik wat anders gaan zoeken. Ik hoo- 

rde een interessant verhaal van een Nederlandse gitarist die Chinees 

had gestudeerd, waarop ik naar een open dag gegaan ben van de tolk- 

tenopleiding in Maastricht, waar je Arabisch, Chinees en Japans kon 

studeren. Ik wist al dat Chinees niet mijn eerste keuze zou zijn, maar 

het leek me boeiend om een exotische taal te studeren en, net als die 

gitarist, gitaar te blijven spelen, wat ik overigens nog steeds doe. 

Zo ben ik begonnen met Japans in Maastricht in 1996. Ik was 

nog nooit in Japan geweest en had geen speciale band met Japan. De 

enige relatie was dan ook dat ik van Japans design hield. In het tweede jaar kreeg ik de kans om naar 

Japan te gaan. Toen realiseerde ik me dat ik meer van de cultuur wilde weten dan het programma in 

Maastricht aanbood en ben ik overgestapt naar Leiden. Ik mocht hier instromen in het tweede jaar, 

maar ik ben gewoon helemaal opnieuw begonnen. Begonnen in 1998 en afgestudeerd in 2003. 

Waar doet u als promovendus precies onderzoek naar? 

Mijn onderzoek gaat over surimono. Wat het precies is, daar ben ik mijn proefschrift over aan het 

schrijven. Maar wat minder precies: de surimono is een bepaald type Japanse prent, gedrukt van 

houtsnedes, zo rond 1800. Het interessante aan deze Japanse prenten is dat er geen commercieel 

aspect aan zit. Er worden gedichten op afgedrukt van een bepaald licht humoristisch type, die heten 

kyôka, en de dichters schrijven hun gedichten in gezelschappen, echt een joint effort. Die laten de 

beste van hun gedichten afdrukken in boeken en op prenten, die laatste worden daarom ook kyôka- 

surimono genoemd (er zijn ook varianten met haikai, een ander soort dichtvorm). 

De surimono worden tussen relatief rijke stedelingen uitgewisseld bij nieuwjaarsbijeen-kom- 

sten. Los van het kenmerk dat ze non-commercieel geproduceerd worden, gedichten bevatten en de 

voorstelling betrekking heeft op de inhoud van de gedichten, zijn ze dankzij ruimte investeringen 

van bijzonder hoge kwaliteit: het mooiste papier, de mooiste pigmenten en een beperkte oplage. 

22 • op dE koffiE bij: daan kok

Kunt u uitleggen hoe een surimono gemaakt werd? 

Een groep dichters geeft een opdracht aan een prentontwerper om rondom een bepaald thema een 

prent of een serie van prenten te maken. De schetsen daarvoor worden omgezet in een soort van lijn- 

kopie, die gebruikt wordt om over te zetten op een plankje van kersenhout. Een bloksnijder snijdt 

dat uit en wat je dan krijgt is een lijnblok, dat in feite de buitenlijnen van het ontwerp zijn. 

Als dat klaar is, schrijft de kalligraaf in de daarvoor open gelaten ruimte de gedichten. Deze 

worden vervolgens in een ander blok gesneden, waarna de verschillende kleurenblokken stuk voor 

stuk uitgesneden worden. Uiteindelijk wordt dat allemaal afgedrukt op mooi Japans papier. Dat is 

in een notendop de volgende waarin de productie plaatsvindt. 

De dichtersgenootschappen lieten de surimono slechts in beperkte oplage drukken, wat deze 

prenten ook tegenwoordig nog extra exclusief maakt. Er zijn schattingen dat van populaire prent- 

en, zoals De Grote Golf van Hokusai, misschien tien à twaalf duizend afdrukken gemaakt zijn met 

dezelfde blokken. Persoonlijk vermoed ik dat de oplage van surimono zelden boven 500 stuks per 

ontwerp uitkwam. Er zijn veel surimono bekend waarvan er maar één exemplaar in de wereld bes- 

chreven is. Van De Grote Golf van Hokusai zijn er geloof ik meer dan 250 exemplaren bekend. 

Worden surimono vandaag de dag ook nog gemaakt? 

Nee, het kende echt de hoogtijdagen qua productie rond 1820 ongeveer. Er wordt nog wel een en- 

kele keer dit soort prenten gemaakt, maar dan worden ze afgedrukt door mensen die de traditie van 

blokdrukkunst levend proberen te houden. Een paar jaar geleden is er in het Volkenkunde Museum 

voor de Universiteit van Leiden een workshop gehouden met een moderne Japanse prentmaker, 

waar studenten hun eigen ontwerpen konden uitsnijden en afdrukken. Tot mijn grote spijt heb ik 

het zelf nooit geprobeerd, maar ik denk dat daardoor het alleen maar verder in mij zal doordringen 

hoe ontzettend moeilijk het is om de verfijning van die surimono te bereiken 

Kunt u alvast een tipje van uw onderzoekssluier oplichten? 

De meest dichters op de surimono waren niet per se de meest bekwame dichters uit de wereld van 

de kyôka, maar ze hebben grote culturele bagage, en veel kennis van de klassieke Japanse literatuur, 

waar ze ook heel trots op zijn. Zowel de dichters als ontwerpers zijn goed ingevoerd in recente de- 

batten rondom Japanse klassieke literatuur. Dat is nogal wat, als je je bedenkt dat surimono vaak 

afgedaan worden als als vrolijke prentjes met lollige gedichtjes erop. Want in veel gevallen gaat het 

dus wel degelijk een stuk dieper. 

In de laatste jaren is er best het een en ander aan wetenschappelijk onderzoek gedaan naar 

surimono en ik verwacht dat tegen de tijd dat mijn proefschrift uitkomt, het niet het vakgebied op 

zijn kop zal zetten. Ik denk dat binnen het vakgebied van surimono, het een stevige bevestiging is 

van verschillende geopperde ideeën en een - hopelijk welkome - uitbreiding is van het bestaande 

onderzoek. Binnen het vakgebied van Japanse prenten wordt aangetoond hoeveel surimono ver- 

schillen van andere prenten, en voor het kader van vroegmoderne Japanse literatuur wordt hopelijk 

duidelijk hoe verschillende mensen omgaan met hun klassieken. Het is een multidisciplinaire studie 

en denk dat het in enkele disciplines wel een bepaalde ‘spark’ zou moeten kunnen afgeven. 

Het streven is om mijn proefschrift in 2011 te verdedigen. 

op dE koffiE bij: daan kok • 23


視聴覚 door: Tom Omes 

Kingdom Hearts: Birth by Sleep 

‘You have to be strong. Strength of heart will carry you through the hardest of trials.’ 

Zo’n zinsnede kan maar uit één spel afkomstig 

zijn. In alle eerlijkheid: Kingdom Hearts is de 

enige serie waarin ik zulk moralistisch geneu- 

zel voor lief neem. De voordelen wegen immers 

sinds het begin in 2002 ruim op tegen de nadelen. 

Toch begint de formule wel een beetje te piepen 

en te kraken: is met Birth By Sleep (PSP), de in- 

middels vierde spin-off, de rek er een beetje uit? 

Even kort: Kingdom Hearts is een actie-RPG-serie uit de koker van de Japanse ontwikkelaar Square 

Enix. Final Fantasy-personages die Disney-werelden (on)veilig maken: het is zeker in Japan een 

gouden greep gebleken. Immers, in een land waar driekwart van de bevolking games speelt en 

Mickey Mouse’s mens beste vriend is, wil zo’n serie wel. 

Ik ga me niet branden aan het nodeloos ingewikkelde verhaal: naast dat het zich in een hele 

journal nog niet uiteen laat zetten, doet het er ook eigenlijk niet toe. Al acht jaar niet. Nee, laat ik 

deze schaarse ruimte liever gebruiken om puntsgewijs de belangrijkste redenen uiteen te zetten 

waarom ik met hernieuwd enthousiasme op ontdekkingsreis ben gegaan. 

• Het is mee te nemen: ik ben bang dat ik de enige Arsenaalbewoner ben die nooit een RPG uit- 

speelde. Tientallen uren pielen voor mijn televisie is niets voor mij, maar nu het Kingdom Hearts- 

universum overal en altijd toegankelijk is, zijn mijn dode uurtjes gauw gevuld. 

• Het is visueel overdonderend: Square Enix bewijst keer op keer als geen ander te weten wat de 

PSP in huis heeft. Met andere woorden: ruim 16 miljoen kleuren in je broekzak. 

• Het barst van de unlockables: in Japan is een game nooit uitgespeeld als het verhaal is afgelo- 

pen. Wat dat betekent? Meer dan vijftig uur aan gameplay. 

24 • kingdom hEarts: birth by slEEp 

Concluderend heb ik nog nooit zoveel waar voor 

mijn geld gekregen. Maar toch. Wanneer je voor de 

zesde keer nagenoeg dezelfde lineaire werelden af- 

struint, komt er onherroepelijk een gevoel van her- 

haling om de hoek kijken. Dan valt plotsklaps weer 

op hoe eenzijdig al die Disney-films zijn. Gelukkig 

is de oplossing niet zo heel ver weg. Ze zouden voor 

het volgende deel de mensen van Pixar eens kunnen 

bellen.

Film: Mogari no Mori door: Liselore Goossens 

Al vanaf het eerste beeld, de kruinen van bomen, 

is het de kleur groen die de boventoon voert. 

Het beeld verschuift, we zien lichtgroene rijst- 

velden met een donkergroen bos op de achter- 

grond. Links verschijnen twee witte vaandels, 

in de verte klinkt gezang en een klokje; de pro- 

cessie trekt langzaam van links naar rechts. 

Het is al snel duidelijk dat over elk beeld 

en elke zin in Mogari no Mori (‘The Mourning 

Forest’, 2007) is nagedacht, en dat alles erin 

betekenis, symboliek en diepere lagen heeft. 

Het beetje tekst dat wordt gesproken is zelden 

eenduidig en legt genoeg uit, zodat meer tekst 

ook niet nodig is, maar de blikken en handelin- 

gen spreken vaak nog veel duidelijker. 

De hoofdpersonen zijn Shigeki (door 

Shigeki Uda), een oude man die in een afgele- 

gen rusthuis midden in de natuur zijn laatste 

jaren doorbrengt, en Machiko (Machiko Ono), 

die net in het rusthuis is komen werken. Shige- 

ki is 33 jaar geleden zijn vrouw Mako verloren; 

Machiko is recentelijk haar zoontje verloren. 

Beiden hebben hun verlies nog niet verwerkt. 

Het thema van de film, zoals de titel al 

aangeeft, is rouw, maar ook leven en overlev- 

en. Wanneer een Boeddhistische priester het 

rusthuis bezoekt, vraagt Shigeki hem, ‘Hoe 

weet ik dat ik leef?’ De priester antwoordt 

dat er twee manie- 

ren van leven zijn: 

de ene is eten, het 

voeden van de maag; 

de ander is het ge- 

voel hebben dat je 

leeft, het voeden van 

het hart. 

Collega Wakako (Watanabe Makiko) drukt Ma- 

chiko voor de zoveelste keer op het hart dat ze 

zich niet druk moet maken, dat er geen vaste 

regels zijn, maar wanneer Shigeki en Machiko 

samen een uitstapje maken, raken ze verdwaald 

in een bos. Shigeki zegt de weg te weten; Ma- 

chiko volgt hem – samen zoeken ze het graf van 

Mako op. 

Twee dagen lopen ze, vermoeid, over- 

vallen door regen, maar samen. Wanneer ze 

het graf bereiken, graven ze een ondiep gat, en 

Shigeki leegt de tas die hij al die tijd op zijn rug 

heeft gedragen: een houten speeldoosje, en 33 

jaar aan volgeschreven schriften, één voor elk 

jaar sinds de dood van zijn vrouw. Hij legt zich 

neer in het gat en zegt: ‘Ik ga slapen in de aarde’. 

Machiko gaat naast hem liggen. 

In de verte klinken motoren van een 

vliegtuig of helikopter, maar wanneer de came- 

ra naar boven draait, zie je alleen de groene top- 

pen van de bomen. 

mogari no mori • 25


人事欄 door: Tom Omes 

Column: Slechte stem? Daijoubu! 

Tom is derdejaars Japanoloog en kijkt met een kritische blik naar de werkelijkheid. In zijn col- 

umn komen zijn leven en de harde realiteit bijeen, vaak in het kader van Japan en Nederland. 

Het leuke – of nare, hoe je er tegenaan kijkt – 

van onze studie is dat je nooit uitgeleerd bent. 

Sterker nog: er zijn zelfs Japanse zaken die je 

nooit zult kunnen begrijpen. Een voorbeeld? Ik 

studeer hier nu al ruim drie jaar en snap nog al- 

tijd niets van het idee van Japanse popmuziek. 

Laat ik, om misverstanden te voorkomen, 

gelijk een scheiding aanbrengen. Net als in bij- 

voorbeeld de Amerikaanse industrie, zijn er 

aan de ene kant singer-songwriters die een 

muzikale opleiding genieten of zich een instru- 

ment meester maken alvorens ook maar iets op 

tape te zetten. De andere kant van het muzi- 

kale spectrum wordt gevuld door bands, waar- 

van de bezetting bestaat uit jongens en meisjes 

zonder noemenswaardig talent of muzikale 

opleiding. En daar wil ik het over hebben. 

Ik begin bij het begin: de totstandkom- 

ing van zo’n band. Je kunt een vuistdikke tele- 

foongids vullen met telefoonnummers van 

alle verschillende ‘talent agencies’. En dan 

duidt talent niet verdienstelijk viool kunnen 

spelen of een lekker eindje weg pingelen op 

een piano aan, maar doelt het puur op uiter- 

lijk. De buitenkant is het enige wat telt wan- 

neer een producer deze agentschappen belt. 

Bizar, maar waar: in die wereld is een goed 

uiterlijk een talent. Elke moeder mag bellen 

en wordt dan ook van harte uitgenodigd dit te 

doen wanneer zij het gevoel heeft dat haar zoon 

iets los zou kunnen maken bij tienermeisjes. 

Goed, dan heb je vijf pubers bij elkaar. 

Het repertoire is van ondergeschikt belang: 

26 • column: slEchtE stEm? daijoubu! 

een beetje producer heeft dat al maanden, 

zo niet jaren klaarliggen. Zie het als een vi- 

jfjarenplan. De volgende stap: een zo groot 

mogelijk publiek proberen aan te spreken. 

Met andere woorden: blonderen, zoveel 

mogelijk ringen door die oren en gáán! 

Het is ook zaak zo jong mogelijk te be- 

ginnen, want kleine jongetjes worden groot (en 

oud) en verkopen op een gegeven moment niet 

meer. En je wil uiteraard voorkomen dat het 

gênant wordt. Bepaalde groepen worden afge- 

serveerd omdat ze ofwel slechte muziek zouden 

maken, ofwel niet zouden kunnen zingen. Uit-

gekotst omdat je iets niet kunt wat niemand in 

die industrie kan. Het is een keihard bestaan. 

Tot zover het ‘muzikale’ aspect. Minstens 

zo belangrijk is de merchandising, en wat dat 

betreft is Japan de natte droom van iedere band 

van deze soort: als je aanslaat, sla je ook echt aan 

en kun je je beeltenis op werkelijk ieder voor- 

werp kwijt. Dat houdt in dat je kleuters breed 

toelacht vanaf broodtrommeltjes, scholieren 

vanaf etuis en jonge volwassenen vanaf mobiele 

telefoons. Er wordt grof geld verdiend met – 

jawel – foto’s van jongens uit bands. Inderdaad, 

er worden honderdduizenden yens uitgegeven 

aan afbeeldingen die iedereen op het internet 

kan opzoeken. Rijk worden in Japan? Koop een 

printer, een pak papier en ga eens per week in 

het park zitten met je handel. Tel uit je winst. 

Een Japanner kan zijn televisie niet aan- 

zetten of een van de vele aidoru ('idol') geeft 

zijn of haar professionele mening in een of an- 

dere dubieuze spelshow. Dat is jammer als je 

niet zoveel om dat soort figuren geeft, want 

er is simpelweg geen ontkomen aan. Naast al- 

bums vol te blèren, schuiven ze maar al te graag 

aan in nieuwsprogramma’s, acteren (lees: pra- 

tend door het beeld wandelen) in soaps en 

verslaan ze evenementen vanuit het buiten- 

land. Kwalitatief zeer hoogstaand allemaal. 

Is het dan allemaal naar en slecht? Nee. Niet 

helemaal, want de ongekende populariteit van 

dit soort bands zorgt er wel voor Japan een 

van de weinige landen ter wereld is waar niet 

alleen cd’s, maar zelfs singles nog verkocht 

worden. Bovendien zijn sommige liedjes zeker 

pakkend te noemen. Maar het overgrote me- 

rendeel wordt gevormd door een nauwelijks 

aanhoorbare mix van R&B en slechte popmelo- 

dietjes. Daar wil je zelfs een buurman waar je 

al jaren ruzie mee hebt niet mee lastig vallen. 

Al het beschrevene kwam in de zomer 

van 2009 samen toen ik in een groot winkel- 

centrum te Tokyo werd geconfronteerd met 

een optreden van twee debuterende zangers. 

Hun namen zijn mij helaas ontschoten, maar 

veel ouder dan vijftien zullen ze niet zijn ge- 

weest. Naast het podium stond een enorme 

merchandise-kraam. Hoe langer ik daar over 

nadenk, hoe minder ik ervan begrijp. Stel je 

voor, je bent een aankomend zanger. Nog nooit 

heeft iemand gehoord van jou of je muziek – 

althans, wat een producer voor jou heeft be- 

dacht. En toch laat je allerlei prullaria met je 

eigen naam en beeltenis erop fabriceren. Om 

het vervolgens allemaal te verkopen. Bizar. 

Hun gezang werd ruimschoots over- 

stemd door een gillende horde vrouwelijke fans, 

waarvan minstens de helft oud genoeg was om 

hun moeder te zijn, wat mij het opvangen van 

enig stemgeluid schier onmogelijk maakte. 

Waarschijnlijk heb ik er niet veel aan gemist. 

column: slEchtE stEm? daijoubu! • 27


視聴覚 door: Guan van Zoggel 

Aan onbegonnen werk begonnen 

Daar zit ik dan, met m’n grote bek. Geknield 

op de ijskoude vloer, kokend van woede. Hoe 

heeft het zover kunnen komen, vraag ik 

mezelf af. Tot nu toe is alles vlekkeloos 

verlopen. Het pad naar mijn droom kende 

geen enkele drempel, en dan nu ineens 

deze steile berg. Onbegonnen werk, maar 

ik laat me niet uit het veld slaan. Niet nu, 

niet hier. Niet nu ik twee badges van de 

Johto League verwijderd ben. Maak je ver- 

rimpelde borst maar vast nat, ‘Leraar van de 

Winterse Ontbering’. 

Op hoop van zegen dan maar. 

Zorgvuldig kies ik de juiste capsule om 

mijn middel en gooi het op het strijdtoneel. 

Ik roep het beestje bij zijn naam en drie sec- 

onden later verschijnt-ie. Hij is wat minutieus 

van aard, maar hij stelt me zelden teleur. En 

dat weet-ie. Bij het zien van de vijand draait hij 

zich om en kijkt me bedenkelijk aan. Ja, ik weet 

dat-ie ruim tien levels hoger is, zeg ik. Ik zeg 

het niet echt. Ik denk het alleen, maar aan zijn 

ogen zie ik dat-ie me begrijpt. Zo zijn we: een 

echt team. 

Een bom van modder werpt dit emotionele mo- 

ment aan diggelen, maar godzijdank kan-ie de 

prut net ontwijken. Woede maakt plaats voor 

hoop. Ik geef hem het commando. ‘Curse-aan- 

val, nu!’, schreeuw ik uit volle borst. Het doet 

niet alleen hem pijn. Verzekerd hamert-ie op 

spookachtige wijze de vloek in het hoofd van de 

vijand. Meteen verzwakt de arrogante houding 

van de tegenstander en vernauwt hij zijn ogen. 

28 • aan onbEgonnEn wErk bEgonnEn 

Dit had-ie niet verwacht. Kleine jongens wor- 

den groot. 

Met het volgende schot modder stort-ie in één 

klap in elkaar. Bedroefd kijkt hij me aan, maar 

we weten beiden dat-ie gedaan heeft wat-ie 

kon. Terwijl hij terugkeert naar zijn capsule, 

denk ik na over mijn volgende stap. Aan mijn 

riem hangt nog één actieve capsule, maar dat is 

de zwakste van het sextet. Ik graai in het linker- 

vak van mijn tas. Niets bruikbaars. Met klam- 

me handen gooi ik de laatste capsule in de ring. 

Mijn hart bonkt in m’n keel. 

Denkbeeldige vraagtekens verschijnen boven 

zijn hoofd als hij al koerend omkijkt. Ik haal 

mijn schouders op en slaak een zucht. Je bent 

m’n laatste hoop, zeg ik hem in gedachte. Hij 

knikt en draait om. Zijn roze kuif wappert in de

ijzige wind. Hoewel we al lange tijd samen zijn, heb ik met hem niet zo’n sterke band als met de an- 

dere vijf. Misschien dat het aan zijn stille karakter ligt, ik weet het niet. Feit is dat nu mijn lot in zijn 

handen ligt. 

‘Gebruik je Fly-aanval’, commandeer ik. Hij maakt een sprong en slaat met een krachtige beweging 

zijn vleugels naar de grond, waardoor hij zichzelf meters hoog in de lucht gooit. De modderbom 

schiet onder hem langs, waarna-ie als een torpedo richting de vijand duikt. Een enorme stoot volgt. 

Meteen stuurt dat vervloekte misbaksel een sneeuwstorm op mijn laatste beetje hoop af. Snelheid is 

niet z’n sterkste punt. Ik durf niet te kijken. 

Als de sneeuwstorm ook mij is gepasseerd, kijk ik op. Ja! Hij is er nog! Een golf van geluk maakt zich 

meester over mij en tovert een overdreven glimlach tevoorschijn. Parmantig kijkt-ie om en ik geef 

‘m een knipoog. Van de koele verschijning van de tegenstander is niets meer te merken; zijn ijselijke 

houding is veranderd in koortsachtig ijsberen. Ik grinnik, maar ditmaal in mijn vuistje. 

Op mijn commando stijgt mijn vliegende trots weer op, waardoor een tweede sneeuwstorm onder 

hem doorstuift. Nog voordat-ie de kans krijgt om de vijand een tweede keer te torpederen, stort deze 

in elkaar door de vloek. Juichend ren ik hem op het spiegelgladde strijdtoneel tegemoet. Blij koer- 

end opent hij zijn vleugels, waarna ik hem een welverdiende knuffel geef. Ik beloof hem een extra 

bak droog voer vanavond. Daar is-ie dol op. 

aan onbEgonnEn wErk bEgonnEn • 29


人事欄 

Column: Masterstudente Diana 

door: Diana Kuijpers 

Diana heeft afgelopen jaar haar bachelor-diploma in de wacht gesleept en is dit jaar begonnen aan 

haar master. In haar column vertelt ze over de master en hoe het is opnieuw eerstejaars te zijn. 

Op moment van schrijven is het koud in Ned- 

erland, is Sinterklaas in het land en gaan we 

toch echt alweer naar december. De afgelopen 

maanden zijn voorbijgevlogen; terugkijkend 

weet ik niet waar de tijd gebleven is. We hebben 

nog welgeteld twee weken college. Daarna is het 

voor iedereen afronden van het eerste semester 

met twee tentamens (Japans begrijpend lezen 

en opstel schrijven) en paper deadlines. Dan is 

het alweer Kerst en niet lang daarna 2011! 

Ondanks dat we geen college hebben in 

januari, zijn we niet vrij. Aangezien we eind 

maart naar Japan vertrekken, moet er al het een 

en ander voorbereid gaan worden. Maar nog 

belangrijker, we moeten aan onze MA-scriptie 

gaan werken. Net als de BA3-studenten hebben 

we afgelopen 15 november ons scriptievoorstel 

moeten inleveren aan de commissie die de scrip- 

ties zal verdelen over de beschikbare docenten, 

en dat was al even slikken voor sommigen; het 

wordt dan namelijk al behoorlijk definitief wat 

je gaat doen. 

Voor onze presentatie Japans van twin- 

tig minuten werden we ook geacht om over onze 

MA-scriptie te vertellen (sommigen kozen voor 

hun BA-scriptie, maar alleen zij die vorig jaar 

dat niet als onderwerp voor hun BA3-presenta- 

tie Japans hadden gedaan.) Veel MA-studenten 

gebruiken ook hun onderzoekspapers als op- 

stapje naar hun scriptie door bepaalde element- 

en van hun onderwerp alvast te onderzoeken. 

Dus in die zin zijn we al genoeg bezig met onze 

aankomende scriptie. 

30 • column: mastErstudEntE diana 

Wat van ons verwacht wordt in januari, echter, 

is dat we veel concreter aan de slag gaan met 

ons onderwerp en de nodige literatuur. Je wordt 

namelijk geacht met je supervisor rond de tafel 

te gaan zitten en een concreet plan op te stel- 

len, zodat je vanaf 31 januari (begin tweede se- 

mester) volop aan de slag kunt. Natuurlijk gaan 

we ons onderzoek pas in Japan doen, maar alles 

wat hier al gedaan kan worden, zoals theorieën 

lezen en gebruiken, doen we natuurlijk hier. 

En zoals sommigen van jullie misschien 

wel weten, presenteren we eind maart, vlak 

voor wij vertrekken, onze scriptievoorstellen 

die een stuk uitgebreider zijn dan we vanuit 

de BA gewend zijn; ook docenten zullen hier- 

bij aanwezig zijn om kritisch te kijken naar wat 

we gaan doen in Japan en vragen te stellen: een 

spannend moment! 

Op dit moment zijn onze aanmeldingen 

voor de verschillende Japanse universiteiten al 

in Japan. Na vele formulieren ingevuld te heb- 

ben konden we eindelijk alles inleveren en werd 

alles opgestuurd. Naar verwachting horen we 

pas over een maand of twee of we zijn toegelat- 

en, dus eigenlijk weten we nog niets op dit mo- 

ment, maar waarschijnlijk zit dat allemaal wel 

goed. Daarna kan de rest van het proces begin- 

nen met de visa-aanvraag, vliegtickets boeken 

en praktische zaken regelen… Ik heb er in elk 

geval al zin in! 

Wat betreft de horrorverhalen over het 

eerste semester… Ik ben er nog steeds niet over 

eens of het wel of niet waar is. Natuurlijk is het

zwaar, zeker qua deadlines en verplichte on- 

derdelen. Niet alleen voor Japans moet je een 

presentatie doen, maar ook voor het Mastercol- 

lege en je ‘focus-vak’ (State of the Field). Daar- 

naast lever je voor je State of the Field zogeheten 

position papers in—in mijn geval waren dat er 

drie in één semester—en staan er uiteraard ana- 

lytische en onderzoekspapers gepland. Daar bo- 

venop komt nog het huiswerk voor Japans, met 

elke week een kanji-quiz, een sakubun (opstel 

in het Japans) en een Japans krantenartikel dat 

je moet lezen en bediscussiëren met je medestu- 

denten. 

Het is dus wel veel werk, maar ik kan jul- 

lie mededelen dat ik ook naast mijn huiswerk 

genoeg sociale dingen gedaan heb, dus wat bet- 

reft het ‘je hebt geen leven meer’-horrorverhaal 

valt het genoeg mee. Ik denk dat elke Master- 

opleiding een behoorlijke stap is vergeleken met 

de bachelor en dat het veel tijd en inzet vergt om 

je punten te behalen en aan alle eisen te voldoen. 

Maar voor studenten die verder willen met Ja- 

pans is het een goede MA, vooral omdat je zowel 

met Japans intensief aan de slag gaat, maar je je 

ook academisch gezien verder ontwikkelt via je 

Masterclass en content course. 

Nu, ik ga weer verder, want de deadlines drin- 

gen. Daarna zijn we weer een stapje dichter bij 

Japan! 

Foto: André van der Linden 

column: mastErstudEntE diana • 31

りゅうがくせい 

留学生 door: Arne Driessen en Aafke van Ewijk 

Leidse studenten vanuit Japan 

Voordat ik op het vliegtuig naar Kansai International Airport stapte om mijn stu- 

diejaar aan de universiteit van Kyoto te beginnen, vroeg ik mij sterk af wat ik daar 

aantreffen zou. Hoe zouden Japanse studenten hun tijd besteden? Hoe brengen ze 

hun studententijd door? Ik had er slechts een vage notie van. Nu, een luttele vijf 

weken later heb ik een tipje van de sluier op kunnen lichten, en een paar van mijn 

constateringen zou ik graag met jullie willen delen. 

De universiteit waar ik nu een jaar zit, Kyoto Daigaku (ook wel Kyodai ge- 

noemd), staat bekend als een van meest prestigieuze universiteiten van Japan (na 

Tokyo Daigaku, of Todai, natuurlijk), en het wordt als extreem lastig beschouwd om 

de onmenselijke toelatingsexamens tot een goed einde te brengen. Met dit in mijn 

achterhoofd verwachtte ik een door en door serieuze universiteit met dito studen- 

ten mee te gaan maken. Wat schetste echter mijn verbazing? Het tegenovergestelde 

is waar! Wat ik van bijna alle kyoudaisei (‘Kyodai-studenten’) heb gehoord is dat 

zij, na zo veel moeite in de toelatingsexamens te hebben gestoken, nu kunnen ge- 

nieten van tenminste vijf jaar nauwelijks aanwezigheidsplicht, zeer weinig colleges, 

en een vrijheid die ongekend is in de Japanse maatschappij. 

Men besteed zijn tijd dus eerder aan leuke dingen en buitenschoolse ac- 

tiviteiten. Veel studenten zijn lid van een saakuru (‘circle’), een groep studenten 

variërend van 15 tot 300 mensen die samen een sport of hobby beoefenen. Vaak is 

deze zogenaamde activiteit echter een luttele façade voor waar het echt om draait: 

nomikai (‘zuipfestijnen’), vrienden maken en natuurlijk ook dating. Als beruchtste 

feestgangers worden vaak de tennis-circles genoemd, die epische kampen en 

drinkgelagen organiseren. 

De circles vullen het gebrek aan studie- of studentenverenigingen op, en hel- 

pen met het vinden van nieuwe vrienden in het studentenleven, aangezien ze hier 

in hun eentje op kamers wonen, en er nauwelijks sprake is van een huizencultuur 

zoals in Leiden. Het is soms lastig om als buitenlander je plekje hierin te veroveren, 

maar de volhouder wint, en het is zeer de moeite waard om Japanse studenten te 

leren kennen. 

32 • ryuugakusEi: arnE driEssEn 

~ Arne Driessen

De eerste week in Osaka waren we druk bezig met papieren invullen, de placement 

test en bezoekjes aan het gemeentehuis. Daarna mochten we twee weken lang alle 

vakken uitproberen alvorens te beslissen. Alle lessen zijn op Minoh-campus, die 

bovenop een berg ligt. Monosugoi inaka, zegt men dan. 

Na het tweede semester van het derde jaar was ik taallessen bijna ontwend, maar 

ik ben inmiddels weer begonnen aan luistervaardigheid, kanji, grammatica, spre- 

ekvaardigheid en schrijfvaardigheid. Daarnaast volg ik o.a. kalligrafie, klassiek Ja- 

pans en twee vakken over de Edo-periode. Schrijfvaardigheid draait hier om het 

schrijven van sakubun. Met de hand. Eerst mocht je nog over je favoriete film schri- 

jven, maar vandaag heb ik een sakubun ingeleverd over muenshakai (‘alien social’). 

Daarvoor hebben we eerste een documentaire gekeken waarin naar voren komt hoe 

de Japanse maatschappij aan de rand van de afgrond staat door het toenemende 

individualisme. 

De meeste studenten doen ook zelf onderzoek. In de bibliotheek van Toyo- 

naka campus is het zowaar mogelijk om alle zes verdiepingen, inclusief ‘closed 

stacks’, in eigen persoon te bezoeken en op je gemak te raadplegen. 

In het weekend gaan we meestal iets bezichtigen of shoppen in Osaka, Kyoto of 

Nara. In Kyoto hebben we het Jidai Matsuri bezocht. Op uitnodiging van de gast- 

vader van een vriendin, hebben we ‘deelgenomen’ aan een heel ander matsuri (wat 

mij betreft veel leuker): Danjiri Matsuri. Iedere buurt trekt een soort van mikoshi 

(‘draagbare schrijn’) op wielen (danjiri) door de straten. In ruil voor de beste plaats 

hebben we samen met een groep studenten van een andere universiteit de enorme 

berg serpentine opgeruimd. 

We zijn twee dagen op studiereis geweest naar Fukui-ken. Doel van de reis 

was o.a. Eiheiji (Zen tempel) en de Tojinbo kliffen (waar men vaak zelfmoord 

pleegt). Maar het hilarische hoogtepunt was de Ryokan met onsen. 

Ik ga elke week naar een ‘gewone’ karateclub (geen saakuru) van mijn eigen ryuuha 

(‘school’) Kyokushinkai. Daar oefen ik niet alleen karate, maar ook het verstaan van 

Kansai-ben en de dojo-kun: ‘wareware wa shinshin wo renmashi kakkofubatsu no 

shingi wo kiwameru koto’ enz. in razende vaart. Na de tweede regel pik ik alleen 

nog wareware wa op. Het betreft hier overigens geen bushido fanatici, mocht dat 

beeld nu voor uw edele academische geestesoog opdoemen. Toen een uitleg over de 

zoveelste verzekering een beetje vastliep zei de sensei: eigo wo shaberarehen kedo. 

Dat is helemaal niet erg, maar... gewoon Japans? 

Uitgebreidere verhalen vind je op mijn weblog www.naniwa-nikki.blogspot.com. 

~Aafke van Ewijk 

ryuugakusEi: aafkE van Ewijk • 33

Ook de bekende K-Pop-artiesten moeten aan de 

examens geloven. De meest opvallende celeb dit 

jaar was Kim Chang Ryeol (36) uit DJ DOC. 

Hij had zijn middelbare school nooit afgemaakt 

en heeft daardoor zijn examens nooit kunnen 

maken. Dit jaar maakte hij zijn examens om een 

goed voorbeeld aan zijn kind te geven. 

Om het examen te halen, heeft hij wel de hulp 

ingeschakeld van een universiteitsstudent. Deze 

begeleidde hem door middel van verscheidene 

schema’s. 

Niet alleen is de druk hoog voor de studenten, 

ook voor de ouders voor de ouders is dit een ze- 

nuwslopende periode. Het bepaalt immers de 

toekomst van hun kinderen. 

Veel moeders baden voor hun kinderen in Jogy- 

esa, de grootste boeddhistische tempel in Seoul. 

Zij zongen en bogen naar de Boeddha. 

Aan het plafond hangen allemaal lantaarns met 

namen van studenten en goede wensen. Ook an- 

dere tempels en ook kerken door het hele land 

werden druk bezocht. 

Noord-Korea valt Zuid-Korea aan 

Op 23 november vuurde het Noord-Koreaanse leger 

ongeveer vijftig granaten af op Yeopyeong, een Zuid- 

Koreaans eiland. Hierdoor vlogen meer dan zestig 

woningen in brand en kwamen er twee militairen om 

het leven. Daarnaast raakten zeventien militairen en 

vier burgers gewond. 

Naoto Kan, de Japanse premier, heeft zijn min- 

isters de opdracht gegeven informatie te verzamelen 

zodat ze, indien nodig, snel kunnen reageren. Het 

Westen vreest dat Noord-Korea een atoombom aan 

het ontwikkelen is. Houd vooral het journaal in de gaten voor updates! ~ Guan 

ch’ingu: ExamEns op z’n korEaans • 35

ちゅうごく 

中國 door: Wha-Ho Kruis 

SVS: Wha-Ho’s Wijze Woorden 

Wha-Ho is derdejaars Sinologe, maar bekend bij elke Japanoloog, Koreanist en overige Arsenaal- 

bezoekers. Tevens het levende bewijs dat schoonheid en intelligentie niet als water en vuur zijn. 

Beste Tatanukiki lezers en lezeressen, 

Vorig jaar is door het voormalige SVS- en Ta- 

nuki bestuur het startsein gegeven om de ver- 

standhouding tussen henzelf en de leden te ver- 

beteren. Dit jaar wordt daar vrolijk mee door 

gegaan, maar hoe lang kun je vriendelijk blij- 

ven als er iedere dag luidruchtige Japanologen 

onder de trap zitten of de SVS voetbal wint met 

7-2? Dat is inderdaad een moeilijke kwestie. 

Ikzelf blijf altijd maar vriendelijk lachen 

omdat ik geloof dat een glimlach een mens moo- 

ier maakt en zeker mij. Echter, ik ben erachter 

gekomen dat het niet uitmaakt hoe schattig ik 

blijf lachen of subtiel mijn boezem wat naar vo- 

ren duw; ik blijf het mikpunt van spot voor de 

mannelijke Japanologen. Het is vast omdat ik 

geel ben. 

Goed, eigenlijk schrijf ik dit stuk om 

jullie te waarschuwen. Te waarschuwen voor 

de stukken ongeluk die momenteel ons land 

moeten gaan regeren en met een aantal mooie 

binnenkomers zijn begonnen. Natuurlijk inter- 

esseert politiek mij alleen als het mij zelf aan 

gaat en met namelijk mijn portemonnaie. Een 

jaartje bestuur? Een stage in het buitenland? 

Wat voor activiteit dan ook die jou zelf zou kun- 

nen verrijken, het is ons niet meer gegund. 

De Nederlandse universiteiten kunnen 

binnenkort als een slachthuis te werk gaan 

en zorgen dat zij de maatschappij zogenaamd 

kwaliteitsvlees aflevert. Anders krijgen zij en 

de desbetreffende student ieder een boete van 

36 • SVS: Wha-ho’S Wijze Woorden 

3000 euro: lekker puh. Naarmate ik dit stuk 

aan het schrijven ben krijg ik steeds meer aller- 

gische reacties voor Premier Hij-die-niet-geno- 

emd-mag-worden en zijn louche achterban. 

De gemiddelde student begint op zijn 

achttiende met studeren. Dat is jong en het is 

niet meer dan normaal dat je eerste studiekeuze 

soms toch niet helemaal bij je past; het Arse- 

naal is het levende bewijs ervan, let maar op de 

slinking van het aantal studenten na het eerste 

semester. Het is in mijn ogen niet eerlijk om 

jonge mensen voor zo’n zware keuze te zetten 

met zulke (eventuele) dure gevolgen als ze de 

verkeerde keuze maken. Maar ja, sinds wan- 

neer is het leven eerlijk? 

Helaas reikt mijn invloed op de politiek 

niet verder dan de keuken,toch wil ik jullie nog 

een opbeurend en hopelijk leerzaam gedicht 

meedelen die zeker nu van toepassing is: 

Nimmer moet ik ledig wezen; 

Alles doen met lust en vlijt. 

Bidden, leeren, schrijven, leezen, 

Spelen, werken heeft zijn tijd. 

Hiëronymus van Alphen Proeve van kleine gedichten, 1778, p. 18 

Blijf rustig, het zwaard van Damokles hangt 

boven ons hoofd. 

~ Wha-Ho Kruis 

Sinologie

Venice in China 

endless-ii.deviantart.com 

SVS: Wha-ho’S Wijze Woorden • 37

し 

知っているか 

Wist-je-datjes? 

Wist je dat... 

38 • wist-jE-dat? 

...de eerste professor Japans aan de Universiteit Leiden, Prof.dr J.J. Hoffmann, een 

student was van Siebold? 

...Siebold een eigen Japanmuseum had aan het Rapenburg 19? 

...de Siebold-collectie de grootste verzameling van Japanse voorwerpen buiten Japan is? 

...er daarom nog steeds onderzoek naar gedaan wordt? 

...een aantal planten die Siebold mee heeft genomen naar Japan nog steeds in de Hortus 

staan? 

...alle studenten van de Universiteit Leiden daarom GRATIS toegang hebben tot het 

SieboldHuis? 

...Seki-sensei ook wel eens een potje Taiko no Tatsujin speelt? 

...de gemiddelde Tanuki-vergadering slechts een uur duurt? 

...je tijdens een Algemene Ledenvergadering de portemonnee van Tanuki te zien krijgt? 

...het manuscript van dr. Mark’s nieuwe boek ruim 700 pagina’s telt? 

...de beroepenavond van Japanologie een groot succes was? 

...de volledige oplage van afgelopen Tatanukiki in handen van de leden is beland? 

...er zelfs een tekort ontstond (en wij onze oprechte excuses hiervoor aanbieden)? 

...per deze Tatanukiki de oplage verhoogd is? 

...niemand een citaat of wist-je-datje gestuurd heeft? 

...we je namens het bestuur en de redactie een fijne kerst en gelukkig 2011 willen wensen?

よていひょう 

予定表 

December 

金 10 - Algemene Ledenvergadering 

月 13 - Collegevrije week 

火 15 - Rondleiding prof. Forrer in het SieboldHuis 

月 20 - Tentamenweek 

土 25 - Kerstmis en vakantie 

Kijk voor de meest actuele agenda op: www.tanuki.nl 

ひこ 

引っ越し? 

Ben je verhuisd? Stuur dan even een mailtje naar abactis@ta- 

nuki.nl met je nieuwe adresgegevens zodat ons ledenbestand 

altijd up-to-date kan blijven. Bedankt! 

しゃしん 

写真がある? 

Heb je zelf nog leuke kiekjes gemaakt tijdens Tanuki-activit- 

eiten en wil je deze delen met de andere leden? Ook deze zijn 

welkom via het welbekende bestuur@tanuki.nl! 

か 

書きたいか? 

Wil je ook wat schrijven voor de Tatanukiki maar ben je geen 

redactielid? Stuur dan je suggestie naar journal@tanuki.nl en 

misschien staat jouw stukje in de volgende editie! 

Op de cover: 

Niet alleen om in de aankomende tentoonstelling van Hoku- 

sai te komen, maar ook om winterlijke sferen te raken: deze 

prent behoort tot de reeks van ‘Zesendertig gezichten op de 

berg Fuji, waarvan dit nummer 24 titel. De prent heet ‘Het 

Theehuis van Koishikawa. De ochtend na een sneeuwval.’ 

おくづけ 

奥付 

LVSJK Tanuki 

Bestuur 

Praeses 

Ab-Actis 

Arsenaalstraat 1 

2311 CT Leiden 

Loraine Gilsing 

praeses@tanuki.nl 

Caspar Westelaken 

abactis@tanuki.nl 

Quaestor & vice-voorzitter 

Bas Oostdijk 

quaestor@tanuki.nl 

Hoofdredacteur 

Webmaster 

Assessor 


journal@tanuki.nl 

Tom Omes 

webmaster@tanuki.nl 

Joleen Blom 

assessor@tanuki.nl 

Tatanukiki-redactie 

Hoofdredacteur & vormgeving: 


Redactieleden: 

Robert Beers 

Melissa Costa 

Liselore Goossens 

Emily Maas 

Pim Omes 

Tom Omes 

SVS-correspondentie: 

Drukkerij: 

Daniëlle Drost 

Labor Vincit 

colofon • 39

‘s avonds een man... 

...‘s ochtends een man 

Een Tanuki-activiteit is geen geldige reden om een 

college te skippen of te laat te komen! Wees verstandig! 

Wees een man! 

... of een vrouw, 

... of een kwee.

December '10

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?