29.09.2013 Views

joodse identiteit en ondernemerschap in het nederlandse ...

joodse identiteit en ondernemerschap in het nederlandse ...

joodse identiteit en ondernemerschap in het nederlandse ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

76 » Fransje de Jong & Judith Thiss<strong>en</strong><br />

Het <strong>in</strong>terieur van <strong>het</strong> <strong>in</strong> de oorlog verwoeste Tip-Top Theater <strong>in</strong> de Jod<strong>en</strong>breestraat, Amsterdam.<br />

Uit: Salvador Bloemgart<strong>en</strong> <strong>en</strong> Jaap van Velz<strong>en</strong>, Joods Amsterdam <strong>in</strong> e<strong>en</strong> bewog<strong>en</strong><br />

tijd 1890-1940: beeldverhaal (Zwolle, [1997?]) p. 185.<br />

vanzelfsprek<strong>en</strong>d <strong>en</strong> bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> bereikt<strong>en</strong> Tip-Top, maar ook de kle<strong>in</strong>ere Rembrandt<br />

Bioscope <strong>in</strong> de Jod<strong>en</strong>breestraat, hun <strong>joodse</strong> publiek hoofdzakelijk via<br />

andere kanal<strong>en</strong> dan de <strong>joodse</strong> blad<strong>en</strong>. Hetzelfde gold vermoedelijk voor bioscop<strong>en</strong><br />

van <strong>joodse</strong> exploitant<strong>en</strong> <strong>in</strong> D<strong>en</strong> Haag <strong>en</strong> Rotterdam <strong>in</strong> buurt<strong>en</strong> met<br />

e<strong>en</strong> hoge conc<strong>en</strong>tratie jod<strong>en</strong>. Veel aanwijz<strong>in</strong>g<strong>en</strong> zoals hierbov<strong>en</strong> zijn dan ook<br />

niet <strong>in</strong> de <strong>joodse</strong> pers te v<strong>in</strong>d<strong>en</strong>.<br />

Ook <strong>in</strong> Amerika war<strong>en</strong> bioscoopexploitant<strong>en</strong> die opereerd<strong>en</strong> <strong>in</strong> de <strong>joodse</strong><br />

nichemarkt de <strong>en</strong>ig<strong>en</strong> die tot sluit<strong>in</strong>g overg<strong>in</strong>g<strong>en</strong>. Hierbij deed zich trouw<strong>en</strong>s<br />

<strong>in</strong> sted<strong>en</strong> met veel <strong>joodse</strong> migrant<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bijzonder f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong> voor. E<strong>en</strong> aantal<br />

<strong>joodse</strong> buurtbioscop<strong>en</strong> <strong>en</strong> grote Jiddische schouwburg<strong>en</strong> bleef wel op<strong>en</strong>. De<br />

gebouw<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> namelijk tijd<strong>en</strong>s Joods Nieuwjaar <strong>en</strong> Grote Verzo<strong>en</strong>dag<br />

verhuurd als gebedsruimte omdat de lokale synagog<strong>en</strong> onvoldo<strong>en</strong>de capaciteit<br />

hadd<strong>en</strong> om de hele geme<strong>en</strong>schap te bedi<strong>en</strong><strong>en</strong>. Duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>joodse</strong> migrant<strong>en</strong><br />

die niet verbond<strong>en</strong> war<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> synagoge kond<strong>en</strong> op deze manier toch<br />

met hun gez<strong>in</strong>n<strong>en</strong> de Hoge Feestdag<strong>en</strong> vier<strong>en</strong>. Het was e<strong>en</strong> uiterst lucratieve<br />

bus<strong>in</strong>ess want m<strong>en</strong> moest net als op andere avond<strong>en</strong> gewoon <strong>en</strong>tree betal<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> de prijz<strong>en</strong> van de kaart<strong>en</strong> war<strong>en</strong> fors. In de grote Jiddische schouwburg<strong>en</strong><br />

van New York groeid<strong>en</strong> deze speciale di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> uit tot feestelijke avond<strong>en</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!