Het rapport - De Nationale DenkTank

24
Dit is met name het geval bij vrouwen. Wanneer het aantal gewerkte uren in Nederland even
hoog zou zijn als het gemiddelde aantal werkuren in Noorwegen, Zweden en Zwitserland, ontstaan
460.000 extra voltijdbanen voor vrouwen tussen de 15 en 55 jaar oud en 220.000 extra
voltijdbanen voor mannen tussen de 15 en 55 jaar oud. Wanneer het aantal gewerkte uren in
Nederland en de arbeidsparticipatiegraad van ouderen tussen de 55 en 70 jaar op het gemiddelde
niveau van Noorwegen, Zweden en Zwitserland zou zijn, kunnen ouderen 380.000 extra
voltijdbanen vervullen. Hiervan zijn ruim 230.000 banen toe te schrijven aan de 11 procentpunt
lagere arbeidsparticipatiegraad van de Nederlandse arbeidskrachten tussen 55 en 70 jaar oud. 28
3.2 Factoren die de arbeidsparticipatie beperken
Er is een groot arbeidspotentieel met name bij vrouwen en ouderen. Hieronder volgen zeven
knelpunten die duurzame inzetbaarheid nu in de weg staan.
Beloning
Een beloning moet passen bij de prestatie en de levensfase van medewerkers. 29 Driekwart van
de werkgevers vindt dat beloning en prestatie niet meer in verhouding zijn bij oudere werknemers.
30 Om deze verhouding te verbeteren, moet de loonvorming in Nederland flexibeler worden.
Onderzoek van de Nationale DenkTank toont aan dat 94 procent van de ondervraagden het
geen probleem vindt om aan het einde van de loopbaan minder salaris te ontvangen, mits zij
grotere vrijheid krijgen bij het inrichten van de inhoud en invulling van hun werk. 31 Ook moet het
lonen meer uren te werken, waarbij de extra inkomsten opwegen tegen de extra kosten van
bijvoorbeeld de kinderopvang. Een op de vier vrouwen geeft aan dat zij meer wil werken als zij er
financieel daadwerkelijk op vooruit gaat. 32
Beeldvorming
Stereotypen zorgen ervoor dat werkgevers geen gebruik maken van de potentiële inzetbaarheid
van individuele arbeidskrachten. 33 Werkgevers hebben bijvoorbeeld een negatief beeld van
oudere medewerkers: 85 procent van hen kiest voor het vervullen van een functie van twaalf uur
of meer liever niet een oudere medewerker. 34 Werkende moeders hebben last van negatieve
beeldvorming van hun sociale omgeving.
“Het grootste probleem dat ik tegenkwam toen ik carrière probeerde te maken, was van medemoeders
op het schoolplein.”
- moeder van schoolgaande kinderen
Flexibiliteit
Flexibele openingstijden van voorzieningen buiten het werk, zoals scholen en apotheken, vergroten
de inzetbaarheid binnen de reguliere werkuren. Flexibiliteit houdt in dat medewerkers de
mogelijkheid hebben om tijd en plaats van werk zelf te bepalen. Van de in deeltijd werkende
vrouwen wil 26 procent meer werken als zij haar werktijden zelf kan bepalen. 35
28 Eurostat 2009, bewerking Nationale DenkTank 2011.
29 Algemene Werkgevers Vereniging Nederland (AWVN). (2010). Duurzame Inzetbaarheid voor Dummies.; Commissie
Arbeidsparticipatie. (2008). Naar een toekomst die werkt.
30 Conen, Henkens & Schippers. (2011). Are employers changing their behavior toward older workers? An analysis of
employers’ surveys.
31 Onderzoek van de Nationale DenkTank 2011 naar Inzetbaarheid onder 240 respondenten.
32 Onderzoek van de Nationale DenkTank 2011 naar Deeltijdvrouwen onder 62 respondenten.
33 Nauta, Bruin, de & Cremer. (2004). De Mythe doorbroken: Gezondheid en Inzetbaarheid Oudere Werknemers.
34 Onderzoek van de Nationale DenkTank 2011 naar Inzetbaarheid onder 240 respondenten.
35 Onderzoek van de Nationale DenkTank 2011 naar Deeltijdvrouwen onder 62 respondenten.