Het rapport - De Nationale DenkTank

1.3 Methodologie
De onderzoeksperiode van de Nationale DenkTank is ingedeeld in drie fasen: de zomerschool,
de analysefase en de oplossingsfase. Tijdens de twee weken durende zomerschool kwamen de
deelnemers aan de Nationale DenkTank 2011 samen voor een eerste kennismaking met elkaar
en de opdracht. De groep kreeg daar de nodige kennis en vaardigheden aangereikt om de
opdracht te kunnen uitvoeren. Verscheidene experts deelden hun visie op de problematiek met
de deelnemers en er ontstonden levendige discussies. Daarnaast was er aandacht voor vaardigheidstrainingen.
In de analysefase bracht de Nationale DenkTank gedurende een maand vier aspecten van de
Nederlandse arbeidsmarkt in kaart: de arbeidsproductiviteit, de arbeidsparticipatie, de arbeidsmotivatie
en het verandervermogen van organisaties. Door de analyses identificeerde de
Nationale DenkTank knelpunten die op dit moment het verbeteren van deze vier aspecten in de
weg staan. De Nationale DenkTank heeft hiervoor literatuuronderzoek gedaan en 270 diepte-interviews
uitgevoerd met experts uit de wetenschap, het bedrijfsleven en de publieke sector. Ook
is er een uitgebreid bevolkingsonderzoek gedaan onder 1302 respondenten in samenwerking
met Newcom Research & Consultancy. De Nationale DenkTank heeft tevens specifieke enquêtes
gehouden onder MBO studenten (157 respondenten), wetenschappelijk personeel (350 respondenten),
reizigers op treinstations (153 respondenten), vrouwen (62 respondenten), ouderen (240
respondenten), bezoekers van woonboulevards (49 respondenten) en professionals in de zorg
(35 respondenten). De resultaten van de analyses zijn uitgebreid getoetst tijdens presentaties,
paneldiscussies en gesprekken met experts, en een door de Nationale DenkTank georganiseerd
congres.
In de oplossingsfase werkte de Nationale DenkTank gedurende zes weken toe naar concrete oplossingen
voor de geïdentificeerde knelpunten. Deze oplossingen komen voort uit de probleemanalyses.
Elke oplossing heeft tot doel een specifieke oorzaak voor het probleem aan te pakken.
De oplossingen zijn in het bijzonder geselecteerd op hun mogelijke impact en haalbaarheid. De
Nationale DenkTank is in gesprek met diverse partijen die een verdere rol kunnen spelen bij de
implementatie van de oplossingen. Ook voor oplossingen waar nog geen implementatiepartners
bij betrokken zijn, brengt de Nationale DenkTank adviezen uit in dit rapport.
1.4 Leeswijzer
Dit rapport is opgesplitst in twee delen. Het eerste deel van het rapport bestaat uit een inleiding
op het thema en de uitwerking van analyses van vier onderzochte aspecten van de Nederlandse
arbeidsmarkt. De inleiding start met een korte analyse van de Nederlandse arbeidsmarkt in
historisch en internationaal perspectief, en trends binnen de veranderende samenleving. Vervolgens
behandelt het rapport de resultaten van de analyses voor de arbeidsproductiviteit, de
arbeidsparticipatie, de arbeidsmotivatie en het verandervermogen van organisaties. Het tweede
deel van het rapport is oplossingsgericht. Hier bevinden zich uitgewerkte oplossingen en adviezen
voor de geïdentificeerde knelpunten uit de analysefase. De oplossingen, adviezen en oplossingsrichtingen
worden gevisualiseerd aan de hand van iconen. Het rapport besluit met een schets
van enkele toekomstscenario’s en een vooruitblik op het werken van de toekomst.
Iconen:
Volwaardige
arbeidsrelaties
Flexibele organisatie
van arbeid
Stimulerende
werkomgeving
Oplossing Advies
15