Tiger of many stripes - International Film Festival Rotterdam

daily tiger
36th International Film Festival Rotterdam 2007 • Saturday February 3rd • zaterdag 3 februari
# 10
Tiger of many stripes
3 Vier winnaars!
5 Deftige porno van Brisseau
9 Britten houden huis in Irak
21 News in English
25 Today’s Tiger Tales
29 Abderrahmane Sissako
Photo: Felix Kalkman

current affairs
www.filmfestivalrotterdam.com
Vier (!) winnaars Zittende marathon
De VPRO Tiger Awards Competion heeft dit jaar
niet drie, maar vier winnaars opgeleverd. De
Maleisische Tan Chui Mui en de Duitse Pia Marais
hebben de aanmoedigingsprijs voor beginnende
filmmakers gewonnen voor respectievelijk love
conquers all en die unerzogenen. Twee andere regisseurs,
de Braziliaan Claudio Assis (bog of beasts) en
de Deen Morten Hartz Kaplers (afr), moeten de
geldprijs van tienduizend euro delen.
Het is de eerste keer dat twee films ex aequo
worden bekroond. Sinds de Tiger Awards in 1995
voor het eerst werden uitgereikt, waren er altijd
drie winnaars.
De jury, bestaande uit filmmakers Teresa Villaverde,
Lou Ye en Isaac Julien, actrice Maria
Kraakman en Piers Handling, directeur van het
Toronto International Film Festival, had de keus
uit vijftien geselecteerde films. love conquers all,
mede tot stand gekomen met geld van het Hubert
Bals Fonds, wordt in het juryrapport een
‘subtiel en zeer verfijnd portret van een jonge
vrouw’ genoemd. ‘Deze film bereikt het hart.’
De jury prijst die unerzogenen als een ‘genuanceerde
verbeelding van een meisje dat betekenis
zoekt in een samenleving die elk gevoel voor
richting verloren heeft.’
bog of beasts viel de jury vooral op vanwege zijn
‘rauwheid, energie en visuele kracht’, terwijl afr
een ‘geraffineerd gemaakte, polemische film’ genoemd
wordt. In het rapport schrijft de jury niet
waarom ze voor vier films heeft gekozen.
Twee andere Tiger-films vielen eveneens in
de prijzen. fourteen van de Japanner Hirosue
Hirosama kreeg de NETPAC Award voor de beste
Aziatische film van het festival, terwijl de FIPRESCIjury
van internationale filmcritici yo van Rafa
Cortés bekroonde. De Kring van Nederlandse
Filmjournalisten vond een documentaire de beste
film van het festival, operation filmmaker van Nina
Davenport. Niels Bakker
Foto: Bram Beloni
Vrijdagavond ontvingen niet drie, maar vier regisseurs de VPRO Tiger Award. Van links naar rechts: de Duitse Pia Marais (Die Unerzogenen), de
Braziliaan Claudio Assis (Bog of Beasts, de Maleisische Tan Chui Mui (Love Conquers All) en de Deen Morten Hartz Kaplers (AFR).
De uitloop van .Faceless.Things,.1 februari, 23:45, Zaal de Unie
Door Jannemiek Starkenburg en Miranda van den Broek
Richard King (51), filmprogrammeur
‘Het is een film waar je nog even over moet
nadenken. Na het zien van deze film vroeg ik
me af wat poep nu precies zo veel smeriger
maakt dan sperma. Het stinkt, maar verder?
Poep is een krachtig element. We gebruiken
het tenslotte ook voor bemesting.’
Marie-Suzan Sybrandy (30), rayonmanager
‘Ik had in deze film diepere lagen verwacht, of
meer geweld. Eigenlijk viel de film mij heel erg
mee. Een beetje diepgang ontdekte ik in het
geanimeerde tussenstukje over aids. Dat kon ik
waarderen. Zelf had ik deze film nooit uitgezocht.
Het is dat mijn vrienden een aantal
kaartjes hadden gekocht...’
english.section.starts.on.page.21
Inmiddels een goede traditie: de korte filmmarathon
op de laatste zaterdag van het
festival. Bijna vijftien uur in Lantaren 1 een
representatieve dwarsdoorsnede van alle
korte films die tijdens het festival te zien waren.
Verdeeld in twee blokken, van 11:00 tot
18:30 en van 18:45 tot 01:30 uur. Per blok
is één kaartje voldoende om vrij in en uit te
kunnen lopen.
Natuurlijk zijn de Tiger Award-winnaars en
de winnaar van de Prix UIP Rotterdam te
zien, geprogrammeerd aan het slot van het
eerste blok. Programmeur Juliette Jansen:
‘We hebben een toegankelijke selectie gemaakt,
waarin narratieve verhalen experimentele
films afwisselen.’
Vorig jaar was de korte filmmarathon uitverkocht.
Het volledige overzicht van het programma
staat op ww.filmfestivalrotterdam.
com.
Marinus Ames (37), websitebouwer
‘Ik kan maar één ding zeggen: moet je de film
waarderen op de nominale of op de intrinsieke
waarde? Op het eerste gezicht is het gewoon
een vieze film. Als je het verhaal van de regisseur
erbij hoort, wordt het opeens interessant.
Misschien moet hij alleen zijn verhaal vertéllen,
en er geen film over maken.’
Publieksprijs
Filmtitel.......................... Respondents...Score
1 Das Leben der Anderen .............. 1275 ..... 4,82
2 The Cats of Mirikitani ................... 347 ......4,73
3 Dixie Chicks: Shut Up and Sing .... 538 ..... 4,54
4 Sounds of Sand .............................. 389 ..... 4,48
5 Immer nie am Meer ....................... 477 ..... 4,44
6 Made in Korea: A One-Way
Ticket Seoul-Amsterdam? ............. 177 ......4,41
7 Aachi & Ssipak ................................. 91 ..... 4,38
8 Reprise ............................................ 767 ......4,37
9 A Hebrew Lesson ........................... 108 ..... 4,36
10 The Mark of Cain ........................... 203 ..... 4,34
11 Tussen hemel en aarde ................... 69 ......4,32
12 Children .......................................... 609 ......4,31
13 Cover boy... l’ultima rivoluzione .. 436 ..... 4,28
14 Einst süße Heimat .......................... 332 ..... 4,28
15 A Guide to Recognizing
Your Saints ..................................... 426 ......4,27
16 No Mercy for the Rude ................. 602 ......4,27
17 Anche libero va bene ....................544 ......4,25
18 Owl and the Sparrow .................... 201 ..... 4,23
19 Parents ............................................ 701 ..... 4,22
20 Eagle vs Shark ................................ 379 ..... 4,20
21 Das Fräulein ................................... 332 ..... 4,20
22 La antena ....................................... 905 ......4,16
23 Manufactured Landscapes ........... 328 ......4,16
24 Operation Filmmaker .................... 172 ......4,16
25 A Dirty Carnival ............................. 647 ......4,14
26 Paprika ........................................... 618 ......4,14
27 Offside ............................................ 658 ...... 4,12
28 Half Moon ...................................... 377 ...... 4,12
29 Nuovomondo ................................. 452 ...... 4,12
30 Clash of Egos .................................. 737 ...... 4,11
31 Red Road ........................................ 969 ...... 4,11
32 Exiled .............................................. 426 ......4,09
33 Sketches of Frank Gehry ............... 210 ..... 4,08
34 Bamako ........................................... 703 ..... 4,08
35 Fish Dreams .................................... 267 ......4,07
36 Mischief Night ............................... 750 ......4,07
37 Pardonnez moi .............................. 108 ..... 4,06
38 Living in Fear ................................. 387 ..... 4,06
39 Awesome; I Fuckin’ Shot That! ....800 ..... 4,04
40 D.O.A.P. .......................................... 589 ..... 4,04
41 Park ................................................. 623 ..... 4,04
42 Barakat! .......................................... 390 ..... 4,04
43 Dry Season ..................................... 353 ......4,03
44 The Journey ....................................110 ......4,03
45 Rescue Dawn .................................. 865 ......4,03
46 My Mother Is a Belly Dancer ........ 461 ......4,03
47 The Way I Spent the End
of the World .................................. 858 ......4,02
48 Murch ............................................. 272 ......4,02
49 Strawberry Shortcakes .................. 383 ......4,01
50 The Host ....................................... 1033 ......3,99
Das Leben der Anderen
Awesome; they f*cking bought that!
Het International Film Festival Rotterdam zit er alweer
bijna op. Film gemist? Niet getreurd. Later dit
jaar zijn veel films nog in de Nederlandse bioscopen
te zien. De te verwachten releases, gerangschikt op
distributeur, zijn:
Bamako, Bled Number One, Clash of Egos, Coeurs,
D.O.A.P., Daratt, Dixie Chicks: Shut Up and Sing,
Dong (dvd), Drama/Mex, Exiled (dvd), Ex Drummer,
The Host, Inland Empire, Mala noche (dvd),
Nue-propriété, Nuovomondo, Offside, Red Road,
Reprise, Sketches of Frank Gehry, Sounds of Sand,
Still Life, Zidane: A 21st Century Portrait (dvd)
(A-Film);
Rescue Dawn (Benelux Film);
Anche libero va bene, Bes Vakit – Times and Winds,
Half Moon, Das Leben der Anderen, Manufactured
Landscapes, Summer Palace, Ten Canoes
(Cinemien);
Princess (Filmfreak);
12:08 East of Bucharest, A mains nues/Solo, Belle
toujours, I Don’t Want to Sleep Alone, La marea,
The Way I Spent the End of the World, WWW
– What a Wonderful World
(Filmmuseum);
A Guide to Recognizing Your Saints, The Mark of
Cain (Paradiso);
Awesome; I Fuckin’ Shot That! (RCV).
36 th International Film Festival Rotterdam

in beeld
‘Niet zomaar een massa wriemelend vrouwenvlees’
Jean-Claude Brisseau maakt deftige porno
Afgelopen dinsdag deed de Franse regisseur
Jean-Claude Brisseau (62) een Script Stage in
Zaal de Unie. ‘Ik had een lezing voorbereid over
de relatie tussen scenario en film, waarbij ik het
verschil wilde tonen tussen het oorspronkelijke
script en het eindresultaat van les anges exterminateurs.
Maar dat bleek niet de bedoeling; een misverstand
tussen mij en de organisatie. Wat wél
de bedoeling was, weet ik nog niet precies.’
Maar het blijft een interessante vraag: wat zijn
de verschillen tussen het script en de film les
anges exterminateurs? Brisseau: ‘Ik heb het scenario
zonder beperkingen verfilmd, maar in de
montagekamer heb ik een belangrijk element
weggesneden. Die wraakengelen praatten veel,
als de heksen in Shakespeare’s Macbeth. In de
eindversie zwijgen ze echter, dat maakt ze veel
mysterieuzer. Het publiek moest hun motieven
niet te snel doorzien. Het is zo al duidelijk
genoeg dat de regisseur zich in de gevarenzone
begeeft door allerlei taboes te overschrijden.’
Het geruchtmakende les anges exterminateurs gaat
over een regisseur die een film wil maken over
de vrouwelijke lustbeleving en daarvoor mooie
jonge actrices bij wijze van auditie met zichzelf
laat spelen. Vervolgens spelen de actrices met
hun tweetjes en zelfs met hun drietjes, elkaar
telkens naar nieuwe hoogtepunten voerend.
De regisseur (gespeeld door Fréderic Van Den
Driessche) kijkt geconcentreerd toe: alles voor
de kunst. Maar de motieven van de vrouwen
blijken niet allemaal even nobel te zijn.
Tsai Ming-liang over het
verlangen naar contact
i don’t want to sleep alone is één van
de zes ‘Mozart-films’, die in 2006
zijn gemaakt in het kader van de
tweehonderdvijftigste geboortedag
van de beroemde componist. Maar
de enige letterlijke verwijzing naar
Mozart, geeft regisseur Tsai Mingliang
toe, is een fragment uit één
van diens opera’s. ‘Er is geen directe
relatie met Mozart in mijn film, het is
meer een spiritueel iets’, zegt hij. ‘De
hoofdpersonen zijn rondzwervende
gastarbeiders. Je kunt hun leven vergelijken
met dat van Mozart, die eigenlijk
vanaf zijn zesde door Europa
heeft gereisd om op te treden.’
Als hij over zijn werk praat, drukt
de regisseur uit Taiwan, die eerder
onder meer vive l’amour (1994), what
time is it there? (2001) en the wayward
cloud (2005) maakte, zich uit in
metaforen. Hij haalt een verhaal aan
van de Chinese filosoof Zhuangzi om
uit te leggen dat fysieke nabijheid
een fundamentele behoefte is van
mensen. Vervolgens legt hij daar een
beeld overheen uit i don’t want to
sleep alone. ‘Daarin zit mijn hoofdpersoon,
de zwerver, in een zwarte poel
water te vissen. Op een gegeven
moment landt er een vlinder op zijn
schouder. Die vlinder is een symbool
voor iets wat de man graag wil hebben,
liefde. Maar het beestje vliegt
weer weg. Daarmee geef ik aan dat
de liefde in zekere zin onbereikbaar
is voor hem.’
Het verlangen naar contact, de
onmogelijkheid dat helemaal te
vervullen – het is de grondgedachte
die achter het werk zit van Tsai
Ming-liang. Eigenlijk maakt de van
oorsprong Maleisische regisseur keer
op keer dezelfde film, want ook in
zijn stijl is hij consequent. ‘Al mijn
films zijn toch zo?’, roept hij uit als
het gesprek op zijn wat uitgebleekte
kleuren en de statische, lang aangehouden
shots komt. Om te vervolgen
dat zijn manier van filmen bepaald
wordt door zijn interesse, het verstrijken
van tijd. ‘Ik probeer de tijd
‘Ik had geen enkele ervaring met erotische
scènes tussen meerdere vrouwen,’ aldus Brisseau,
die zes jaar geleden wilde stoppen met
regisseren en toch weer de smaak te pakken
kreeg. ‘Maar het was interessant om te doen.
Het is niet zomaar een massa wriemelend vrouwenvlees.
Het is zorgvuldig belicht en tot in de
puntjes geënsceneerd, als de choreografie van
een ballet.’
Voorbeelden had Brisseau niet: ‘Ik ken geen
serieuze films over de opbouw van de vrouwelijke
lust tot over de orgastische climax heen.
Dit staat in geen enkele traditie. Elke criticus die
anders beweert, kletst. Overigens lees ik nooit
kritieken, want die verschijnen pas als mijn film
af is, en dan kan ik er niks meer mee.’
Brisseau nam zijn film in drieëntwintig draaidagen
op, op vijf minuten loopafstand van zijn
appartement bij het Gare du Nord in Parijs. Hij
komt zelf eventjes in beeld om een actrice te
kalmeren die een aanval van hysterie krijgt.
‘Maar dat is niet bedoeld als Hitchcockiaanse
verschijning,’ verzekert Brisseau. ‘Degene die
het had moeten doen, kwam niet opdagen.
Toen ben ik maar ingesprongen. Je moet bijzonder
sterk zijn om een hysterische vrouw in
bedwang te houden, zelfs als ze het speelt.’
Paul van de Graaf
Les Anges Exterminateurs KA
Jean-Claude Brisseau
Za 3, 19:15, Pathé 7
‘Ik maak steeds dezelfde film’
Foto: Bram Belloni
vast te houden in mijn films. Daarom
film ik lange takes, en hoor je de musicalachtige
liedjes minutenlang. Ik
wil de invloed van de voorbijgaande
tijd op een omgeving laten zien.’
Die omgeving is in i don’t want to sleep
alone weinig opwekkend. Het betonnen
geraamte van een onafgewerkt
gebouw vormt het tamelijk hermetische
universum. De personages doen
niet veel anders als slapen – vaak
alleen, soms samen, maar zelfs dan,
uiteindelijk alleen. Toch smokkelt
Tsai Ming-liang de buitenwereld
geregeld zijn film binnen: in de vorm
van de radio, en later, met de rook
van in Indonesië woedende bosbran-
den. ‘Dat land is bezig zich op grote
schaal te ontwikkelen’, zegt Tsai
Ming-liang. ‘Het wil een westerse
vooruitgang nastreven, zonder
rekening te houden met het milieu.
Dat is iets wat ik op deze manier aan
de orde stel.’
‘Eigenlijk’, besluit hij, ‘maak ik altijd
films over de existentiële problemen
waarin mensen zich bevinden. Die
kunnen spelen op het individuele
vlak, maar ook in de maatschappij.’
Niels Bakker
I Don’t Want to Sleep Alone KA
Tsai Ming-liang
Za 3, 22:30, Cinerama 5
Foto: Daniëlle van Ark
Zwerfjongeren in Sounds of Sand
‘Ze hebben ongelooflijk hun best gedaan’
Een uitgeputte vader en kind leunen tegen hun geknielde kameel in een uitgestrekte
dorre vlakte. Waar komen ze vandaan, waar zijn de andere familieleden,
zullen ze op tijd water vinden? sounds of sand vertelt het verhaal van de duizenden
Afrikaanse families op drift, op zoek naar water, in een gebied dat verscheurd
wordt door oorlog.
De Belgische regisseur Marion Hänsel
castte de ouders in Europa en de drie
kinderen in Afrika. De natuurlijke
intimiteit tussen vader (Issaka Sawadogo)
en zijn dochtertje (Asma Nouman
Aden) is opvallend. ‘Issaka is een buitengewoon
tedere man die zelf kinderen
heeft, en al heel rap ontwikkelde zich
een vaderrelatie met de kinderen op de
set. De oudste jongen bleek een heel
moeilijk kind, dat veel pestte en vocht.
Het meisje is Somalisch en de twee jongens
zijn Afar. Zij werd daarom voortdurend
uitgescholden. Issaka greep in, hij
werd haar beschermer. Een groot deel
van de film is het meisje alleen met haar
vader, zodat die band zich nog verder
kon ontwikkelen.’ Ondanks het feit
dat de kinderen nooit eerder voor de
camera hadden gestaan, komt hun spel
zeer naturel over. Toch werd er niet geimproviseerd.
‘Er zit weinig dialoog in de
film, maar alle tekst was ingestudeerd
met een enorm goede coach. Dat was
een van de redenen waarom ik de film in
het Frans wilde opnemen, zodat ik niet
via een tolk hoefde te regisseren.’
De enige personages die in hun eigen
taal communiceren zijn de opgeschoten
kindsoldaten. ‘Die worden gespeeld
door vijf zwerfjongeren uit Ethiopië, die
nu in Djibouti wonen. Zij waren zo trots
om ergens deel van uit te maken dat
ze tijdens de draaidagen ongelooflijk
hun best hebben gedaan. Ze waren als
de dood dat ze door de politie zouden
worden gedeporteerd, vóór de film af
was. Normaal slapen ze op straat. Om
de politie te ontlopen hadden ze zelfs
speciaal een kamertje gehuurd om met
zijn vijven in te bivakkeren.’
Gaat het volgende project ook over
Afrika of milieuproblemen? ‘Ik weet het
niet. Maar hoe ouder ik word, hoe sterker
het besef dat we hier met zijn allen
zijn, en deel uitmaken van een geheel.
En er wellicht iets aan kunnen doen het
een beetje recht te trekken...’
Elsbeth Jongsma
Sounds of sand
(Si le vent soulève les sables) TT
Marion Hänsel
Za 3, 14:30 Cinerama 1
36 th International Film Festival Rotterdam

Does it Hurt wint Afficheprijs selectie
does it hurt? the first balkan dogma is winnaar geworden van de eerste Skrien Tiger
Afficheprijs 2007. De jury roemde het ‘verrassend en veelzijdige beeld, dat temidden
van de vele posters op het festival de aandacht trekt’ en merkte op dat de
‘kuisheidsregels van Dogma’ door de ‘geconstrueerde, gekunstelde poster’ direct
werden ondergraven. De twee andere genomineerden waren de posters van ex
drummer en la fine del mare. Aan de prijs is geen geldbedrag verbonden.
Sinds 2001 reikt filmtijdschrift Skrien
op het Nederlands Film Festival een Afficheprijs
uit aan het beste Nederlandse
affiche van het jaar. Het tijdschrift
beoordeelt bovendien regelmatig de
filmposters van eindexamenfilms aan
de Filmacademie. Vanaf dit jaar wordt
daaraan een prijs toegevoegd voor de
beste poster van een film in de Tiger
Award-competitie. De criteria zijn, kort
samengevat, dat het affiche intrigerend,
artistiek, communicatief en
wervend moet zijn.
Juryrapport
Donderdag zijn de drie nominaties bekendgemaakt,
geselecteerd uit de vijftien
films. De jury, bestaande uit Jan
Pieter Ekker (oud-hoofdredacteur van
Skrien en journalist van de Volkskrant),
Skrien-hoofdredacteur André Waardenburg
en Skrien-eindredacteur Kees
Driessen, werd getroffen door het
beeld bij de Brusselmans-verfilming
ex drummer: een enigszins voorovergebogen,
halfnaakte, getatoeëerde kale
man in een groezelige kamer – op zijn
kop. Het beeld combineert, in de geest
van Brusselmans, op een verwarrende
manier dreiging met absurdisme. De
jury constateerde met tevredenheid
dat hij al her en der ondersteboven
was opgehangen. Grafisch stelde het
affiche dan weer teleur: de tekst was
boven, over en onder de foto geplakt
met een niet-functioneel wit kader om
de hele foto heen.
la fine del mare lost dat probleem op
in water. De filmcredits staan in zeer
klein lettertype onderin het foto-
Autopech met nazi-wagen
In de voormalige auto van de Oostenrijkse
oud-president Kurt Waldheim werkt niets naar
behoren. De ramen kunnen niet open, het open
dak is geblokkeerd en de claxon produceert
nauwelijks geluid. Op zich allemaal niet erg,
maar het wordt lastig als archeoloog Rafael
deze op eBay aangeschafte auto ‘s nachts klemrijdt
in de bossen. In het gezelschap van zijn
drankzuchtige zwager Manfred en de eerder
die avond met autopech kampende zweverige
entertainer Berni Schwanenmeister, zit er niets
anders op dan te wachten tot de dageraad verlossing
zal brengen.
‘Opgesloten in een nazi-auto’, verzucht Manfred
geïrriteerd. Lichtgewond en met enkel haringsalade
en champagne tot hun beschikking doden
de drie mannen de tijd. Ze beginnen elkaar op
den duur danig op de zenuwen te werken. Als
de auto uiteindelijk ontdekt wordt door een
merkwaardig stil jongetje, begint hij een ziek
experiment en lijkt een voorspoedige ontknoping
steeds minder een optie te zijn.
immer nie am meer van Antonin Svoboda is een
zwartgallige komedie met ijzersterke dialogen.
De botte uitspraken van Manfred, de hoogdravende
boekentaal van Rafael en het afwijkende
taalgebruik van Berni Schwanenmeister die het
liefst in citaten en gezegdes spreekt, maken
dat anderhalf uur kijken naar drie mannen in
een auto alles behalve saai is. Naarmate de tijd
verstrijkt en de mannen door honger, uitputting
en smerigheid steeds meer op de proef worden
gesteld, zak je langzaam met hen de waanzin in.
immer nie am meer wordt zo een claustrofobische,
unheimische ervaring. Daar kunnen de bloopers
tijdens de aftiteling geen verandering meer in
brengen. Vanessa Groenewegen
Immer nie am Meer SD
Antonin Svoboda
Za 3, 14:30, Venster 2
beeld, dat de hele poster omspant:
het gezicht van de hoofdrolspeelster,
met gesloten ogen gekoesterd door de
handen van haar tegenspeler, terwijl
de zee een herinnering aan haar vaderland
– in de vorm van net zichtbare
arabische tekens – over haar heen
spoelt. Een mooi en intrigerend beeld,
maar zo kalm en ingetogen dat voor
de wervende kracht gevreesd moet
worden.
Kuisheid
Winnaar van de Skrien Tiger Afficheprijs
2007 is de poster van does it hurt?
the first balkan dogma. Een verrassend
en veelzijdig beeld, dat temidden
van de vele posters op het festival de
aandacht trekt met (zogenaamd) knip-
en plakwerk, vrolijke verwijzingen
naar Japan en Golgotha en een op de
toeschouwer gerichte camera. De kuisheidsvoorschriften
van Dogma worden
met deze geconstrueerde, gekunstelde
poster direct ondergraven. In de poster
is bovendien met eenvoudige middelen
(het schuinzetten van de tekst,
het eroverheen laten hangen van het
beeld) het creditsblok verwerkt in
plaats van het eraan te plakken of weg
te moffelen.
Een speciale vermelding verdient ten
slotte de poster voor bog of beasts, die
afviel voor de nominaties omdat hij
eigenlijk een grote flyer was (met de
vertoningstijden in Rotterdam erop
vermeld), maar die wel met eenvoudige
middelen en een klein budget
een opvallend en origineel beeld wist
te maken.
Driehoeksverhouding in de nor
Jean-Pascal Hattu, die eerder korte films en tvdocumentaires
maakte, debuteert als speelfilmregisseur
met het drama 7 ans. Voorafgaand aan
zijn opnames interviewde hij diverse vrouwen
over hun ervaringen met gedetineerde echtgenoten.
Maïté’s echtgenoot Vincent moet zeven jaar
brommen. Regelmatig bezoekt de jonge vrouw
hem, al een jaar lang, met een volle tas met
keurig gestreken en scherp opgevouwen schone
kleren. Hoewel ze elkaar missen en het verlangen
nog altijd groot is, is de toenadering
beperkt tijdens het bezoekuurtje. Maïté’s saaie
leven in een kleine, troosteloze provinciestad,
waar ze de zorg op zich heeft genomen voor het
buurjongetje, maakt dat ze dag en nacht met
Vincent bezig is. Tot ze op een dag de bewaker
Jean tegen het lijf loopt die haar afleiding bezorgt.
Herhaaldelijk rijden ze naar een afgelegen
plek om seks te hebben in zijn auto. En daar
blijft het bij, want Maïté laat hem niet toe in
haar emotionele leven. Ondertussen blijkt Jean
veel contact te hebben met Vincent tijdens zijn
werk. Hij geeft hem zelfs een ware voorkeurs-
behandeling. Ze praten veel en er vallen hier en
daar suggestieve, seksuele opmerkingen, zodat
7 ans al snel ontaardt in een driehoeksverhouding
waarvan de wortels langzaam bloot komen
te liggen. Maricke Nieuwdorp
7 Ans (7 Years) SD
Jean-Pascal Hattu
Za 3, 22:30, Pathé 6
Rijke ontdekkingsreizigster
Als een vlieg naar de vlam wordt de jonge, bemiddelde
Haagse Alexandrine Tinne, waarover
deze gelijknamige documentaire gaat, naar
het Afrikaanse continent getrokken. Het is een
instinct, schrijft ze zelf in een van haar ongeveer
honderd bewaard gebleven brieven. Een voiceover
die citaten uit deze brieven voorleest, geeft
de in 1869 gestorven avonturierster een stem.
Regisseur BarBara Hanlo, ook verantwoordelijk
voor scenario, camera en geluid, stuitte op haar
onderwerp in een boek over vrouwelijke ontdekkingsreizigers.
Naast haar onverschrokkenheid
vond Hanlo Alexandrine ook fascinerend
omdat zij al heel vroeg fotografeerde. ‘Al had ze
de middelen, het was toch ongewoon om daarvoor
te kiezen. Meestal schilderden vrouwen
toen, of schreven ze poëzie.’
‘In stoffige dozen in archieven had ik foto’s van
Afrika gezien. Dat was in die tijd net mogelijk,
dus het was iets sensationeels. Rijke industriëlen
en intellectuelen bestelden hele series over het
leven daar. Als je die foto’s digitaliseert, kun je
ze weer helemaal ophalen. Het interessante is
dat ze heel mooi gefotografeerd zijn.’
Hanlo kiest het perspectief van de achterblijver,
die zich een beeld van Afrika probeert te
vormen op basis van haar brieven en allerlei
afbeeldingen die in Nederland voor handen zijn:
foto’s, schilderijen, tekeningen en opgezette
beesten. Behalve deze archiefstukken gebruikt
ze ook een paar fictieve scènes, zoals eentje met
allerlei serviesgoed, kristallen glazen en een met
kleding bezaaide woestijn. Aanvankelijk zou het
nog een angstbeeld kunnen zijn, want in haar
brieven spreekt Alexandrine voortdurend over
het risico dat ze (bewust) loopt. Als je bedenkt
dat brieven er soms maanden over deden voor
ze in Nederland aankwamen, moeten de achterblijvers
in voortdurende angst hebben gezeten.
Zo schrijft ze dat de Afrikanen in een bepaald
gebied zo door de Europese en Arabische slavenhandelaars
getergd werden, dat ze iedere
blanke die ze zagen vermoordden.Uiteindelijk
kan zij haar lot dan ook niet ontlopen.
Wendy Koops
Als een vlieg naar de vlam
(As a Fly Drawn to the Flame) TT
BarBara Hanlo
Za 3, 12:30, Venster 2
36 th International Film Festival Rotterdam
Foto: Ruud Jonkers

Marc Munden over jonge soldaten in Irak
‘De crux van de film is de morele moed’
In Groot- Brittannië kan Marc Munden nog niet praten over the mark of cain, zijn
speelfilm over de misdragingen van Britse soldaten in Irak. Er loopt momenteel
een zaak vergelijkbaar met Mundens verhaal en uitspraken van de regisseur
mogen de rechtsgang niet belemmeren. Buiten het eigen land kan de regisseur
zijn mond wel open doen.
Nog vóór het schandaal van de misstanden in de
Iraakse gevangenis Abu Ghraib de wereld overging,
verscheen er een opvallend nieuwsbericht
in een Engelse krant. Een Britse soldaat, die in
2003 vlak na de inval in Irak een paar maanden
in Basra gelegerd was, bracht zijn fotorolletje
naar de plaatselijke drogist. Op die foto’s was te
zien hoe Iraakse gevangenen vernederd werden.
Tony Marchant, een bekend scenarist van televisieseries
en -films, las het bericht en was geïntrigeerd
door het fenomeen van trophy photo’s
– foto’s van martelingen en vernederingen die
soldaten mee naar huis nemen als trofee.
Tony Marchant begon vele, uit Irak teruggekeerde
soldaten en hun familieleden te interviewen
en betrok in een later stadium Marc Munden,
die eerder met Marchant aan een adaptatie van
the canterbury tales werkte.
Misbruik
Op het moment dat Munden instapte, was
het idee in essentie voor de film dus al aanwezig.
Toch had Munden ruimte genoeg om zijn
stempel op de film te drukken. Munden: ‘Hoog
op mijn wensenlijst stonden bijvoorbeeld de
beginshots van de jongen die afgevoerd wordt
naar de militaire rechtszaal, versneden met
beelden van de Iraakse gevangenen. Dat je al
direct de consequenties van het misbruik voorgeschoteld
krijgt, voordat dat je al echt iets hebt
gezien. De crux van de film is wat mij betreft
de morele moed van de jongens. De momenten
waarop iemand kiest of hij iets wel of niet moet
doen. Hoe werkt loyaliteit in zo’n oorlogssituatie?
De leider, in wie de jongens moeten geloven
interview
en in wie ze investeren, zal hen later verraden.
De toekomst van die leider hangt vervolgens
af van hun loyaliteit. Dat was het belangrijkste
gegeven. De titel slaat op het bijbelse verhaal
van de broers Kaïn en Abel.’
De insteek is vooral de speech die de Ierse kolonel
Tim Robbins gaf aan de vooravond van de
invasie in Irak. ‘Een peptalk voor de troepen die
naar het land gingen om ‘het te bevrijden’. Over
hoe je eerlijk moest handelen naar de bevolking.
De commandant verwijst in de openingsspeech
naar die beroemde woorden van Robbins.’
Hoewel the mark of cain fictie is, behandelt het
militaire gerechtshof nu die gelijkende kwestie
van de fotorolletjes. ‘De zaak is zo gevoelig dat
elke quote over de film of het vertonen ervan
de zaak zou kunnen beïnvloeden. Mijn producent
heeft juridisch advies ingewonnen en we
hebben besloten het advies te accepteren.’
Kritiek
Buiten Groot-Brittannië wordt de film wel
vertoond en kan erover worden gepraat. Pas in
mei, wanneer de zaak is afgewikkeld, kan dat
ook in eigen land. ‘Ons wordt niet het zwijgen
opgelegd, maar het gaat ons ook om een eerlijk
oordeel over die soldaten. Ik ben er niet boos
over.’
Munden legt uit dat de film geen kritiek op de
soldaten zelf is. ‘Wat ten grondslag aan de misdragingen
ligt, is het feit dat die jongens niet tegen
de oorlog zijn opgewassen.’ De kritiek ging
wel naar het militaire rechtssysteem. ‘We zaten
ermee in ons maag dat destijds de commandant
van een ploeg kon besluiten of een zaak naar de
rechter ging. Inmiddels zijn ze erachter dat dat
niet werkt. Het is daarnaast kritiek op de masculiene
soldatencultuur, de typische mannenpesterij.
Ook is het kritiek op het handelen van de
hogeren in rang. Hun bevelen ontaarden vaak in
beasting, wat de legerterm is voor het treiteren
van jonge rekruten. Veel commandanten weten
heel goed dat het zo werkt en dat is precies in
wat er in de film ook gebeurt.’
In Groot-Brittannië begint men in te zien dat
uit Irak terugkerende soldaten veel te verwerken
hebben. Ze hebben zich misdragen, zijn
getraumatiseerd of ze hebben het leger zonder
toestemming verlaten. Ook een thema in the
mark of cain: ‘Je ziet steeds vaker dat jongens het
leger verlaten zonder toestemming en spoorloos
verdwijnen. Je kan niet zomaar weggaan zoals
bij een baan.’
Vlak na de inval hadden de Britse troepen in
Basra volgens Munden een hele andere ervaring
dan de Amerikanen in Bagdad. ‘Vier maanden
na de inval zaten ze in een door sjiieten gedomineerde
omgeving, dus waren ze min of meer
welkom. De consequentie was dat ze patrouilleerden
met soft hats op in plaats van helmen.
Ze gingen niet uit van een militaire, maar van
een civiele operatie.’
Steun
Het tij keerde snel; één van de punten die
Munden wil maken. De jongens waren niet
opge wassen tegen de vijandigheid. ‘Ze kwamen
materiaal, training en spirituele voorbereiding
tekort. Ze hadden geen idee of het de bedoeling
was of ze moesten vuren in vijandelijke
situaties. Dat soort dingen was simpelweg niet
besproken.’ Munden ziet een relatie tussen de
martelingen en de onvoldoende voorbereiding
van de soldaten. ‘Een overeenkomst tussen mijn
film en de rechtszaak is dat vlak voor de martelingen
een aanval plaatsvond waarbij soldaten
omkwamen. De wonden waren nog vers. Dat
droeg bij aan de verwarring.’
Volgens Munden is niets in de film overdreven.
‘Toch is het geen letterlijke vertaling van de
zaken die momenteel lopen. Kwesties als deze
zijn doorlopend aan de orde.’
Het verhaal had ook in een andere context
kunnen worden verteld, aldus de regisseur.
‘De moed hebben te handelen naar waarin je
gelooft, ondanks het feit dat mensen om je
heen anders denken. Met het risico dat je hun
loyaliteit en hun steun verliest. Even if you do
the right thing.’
Maricke Nieuwdorp
The Mark of Cain – TT
Marc Munden
Za 3, 20:30, Cinerama 4
36 th International Film Festival Rotterdam
Foto: Felix Kalkman
Munden wint
De Britse regisseur Marc Munden won
afgelopen woensdag met the mark of cain de
Movies that Matter Award. Munden kreeg
een cheque van vijfentwintighonderd euro
overhandigd. De winnende film wordt vertoond
in vijf Nederlandse filmtheaters en zal
de openingsfilm van het Amnesty International
Film Festival 2007 zijn. Voor de Movies
that Matter Award waren tien films uit het
IFFR-programma genomineerd. De Movies
that Matter Award is de opvolger van de
Amnesty International-DOEN Award die sinds
2003 op het IFFR en IDFA wordt uitgereikt.

faits divers
Link
room # 314
Terwijl Ayelet Bechar in de catalogus nog even haar film Power opzoekt, ontspant David Ofek met hun baby Amir.
Ofeks film Melanoma My Love draait zaterdag 3 februari om 19:30 in Pathé 6.
Applaus
De Filmkrant is in estafette op zoek naar nieuwe
festivalervaringen, naar aanleiding van het
programmaonderdeel Happy Endings. Karin
Wolfs sluit als tiende schrijver de estafette af.
Vandaag ging ik op zoek naar het beste verhaal
van het festival. Het begon veelbelovend in
de sigarenbar waar ik verscholen achter een
caipirinha de hand schudde van een jonge Finse
filmer. ‘Dus Aki Kaurismäki staat niet alleen’,
stelde een tafelgenoot fijntjes vast. De jonge
Finse filmer dook dieper voorover in de kraag
van zijn lange loden jas en zei: ‘Don’t tell anyone,
but I’m wearing Aki’s coat.’ De jas met het
gewicht van een personage uit the man without
a past? ‘Hij stinkt nogal’, voegde de jonge Finse
filmer er ter relativering aan toe. En we bogen
gezamenlijk over de tafel voor een teug van
Aki’s zweet. Enkele dagen later wachtte ik in
een bovenzaal van Pathé met drie dozijn standvastigen
op de Q&A van een iets minder jonge
Nederlandse filmer. Vooraf had hij al een bloedneus
van de spanning. Na afloop verscheen hij,
schoorvoetend, om zijn hoofd op het hakblok te
Foto: Ruud Jonkers
leggen. Het publiek voelde drama en wierp zich
vol medeleven aan zijn voeten. Waarop de iets
minder jonge filmmaker zijn verdriet verschool
achter een stoel in een hoekje van de leeglopende
zaal. Twee dagen later brak dezelfde
filmer op dramatische wijze zijn pols tijdens een
potje voetbal op het grote podium van de Stadsschouwburg.
Niemand geloofde dat het waar
was. Ik wel. Maar het moest niet gekker worden.
Toen hij ingesnoerd op een brancard van het podium
werd gesleept, kreeg hij applaus. ‘Zo gaat
dat bij voetbal’, zei iemand. Maar voor de finale
was hij terug, met een film. ‘Gemaakt op de eerste
hulp’, zei hij met ingehouden trots. Met in de
hoofdrol: een oud Chinees martelwerktuig.
Met een knipoog naar de prijzenswaardige
jaarlijkse traditie van filmblad Skrien vergunt de
redactie van de Daily Tiger zich voor de laatste
Link een persoonlijke mening met een lijstje
films die zij graag gedistribueerd zou zien.
Squatterpunk – Khavn
Als filmeducatie moet aansluiten bij de doelgroep,
is squatterpunk een goed startpunt voor
middelbare scholieren. Gedraaid als een flashy
videoclip, met een brullende overbelichting en
zeventig minuten snoeiharde anarchopostpunk,
is de film van kunstenaar Khavn bij uitstek geschikt
voor de MTV-generatie. Zien die kids ook
nog eens hoe het leven van Filippijnse straatkinderen
eruitziet. Niels
Aachi & Ssipak – Joe Bum-Jin
Over MTV gesproken (toch doorgaans niet de
laatste om ergens de commerciële potentie van
in te zien): de televisiegigant heeft al een televisiereeks
besteld op basis van deze waanzinnige,
gedrogeerde, hypersnelle en keiharde actieanimatie
uit Korea. Dit zijn de beste actiescènes van
2007 – in wat voor film dan ook. KEES
Ça brûle – Claire Simon
Niet direct een makkelijke film, eerder een uitdaging
die voldoening geeft. Vijftienjarig Frans
meisje wordt verliefd op brandweerman die
geen sjoege geeft. Na wat halfslachtig gestalk
kiest ze voor een drastische maatregel. Mooi
geacteerd en prachtig eigenhandig gefilmd door
regisseur Claire Simon – met gevaar voor eigen
leven nog wel. Maricke
Immer nie am Meer – Antonin Svoboda
De Oostenrijkse regisseur Svoboda toont met
deze wrange komedie een akelig onaantrekkelijk
wereldbeeld. Drie mannen van middelbare
leeftijd komen na een dom ongeluk vast te zitten
in een auto. De verschillende stadia die ze doormaken
– ongeloof, verveling, hoop, wanhoop en
gekte – leveren een intelligente, hilarische, maar
tegelijkertijd ongemakkelijke film op. Vanessa
36 th International Film Festival Rotterdam
Squatterpunk
Aachi & Ssipak
Ça brûle
Immer nie am Meer
11

1
buiten de bios
2 3
4
5
6
Kunstenaar Tony Conrad (1) maakte een
uitstapje, eerst naar TENT., waar hij zijn
film op zoetzuur tentoonstelde, en toen
naar de Seatless Cinema in Venster 1 voor
een filmelectrocutieperformance.
Blikken 16mm-film staan klaar in TENT.
om door de projector van Sandra Gibson
en Luis Recoder gejaagd te worden (2),
om vervolgens als levend sculptuur te
eindigen op de vloer van de galerie (3).
Verderop in de Borderline Behaviour-
tentoonstelling honderden gloeilampen
van Saul Levine (4), die hij beplakte met
plaatjes uit roddelbladen en ander weg-
werpmateriaal.
De overheadbots (6) van Christiaan Faubel
huppelen nog steeds onvermoeibaar over
het scherm van de overheadprojector.
Bij het werk van Paul van der Eerden (5)
worden kunst en bezoeker één.
36 th International Film Festival Rotterdam
13

Tickets
informatie & tickets
Voorstellingen zijn zelden helemaal uitverkocht,
informeer dagelijks naar de beschikbaarheid van
tickets.
Online
Kijk voor meer informatie en online-tickets op
www.filmfestivalrotterdam.com.
Kassa
Tickets voor de dag zelf kunnen tot 8:00 uur ’s
ochtends online worden gekocht. Vanaf 9:00 uur
kunt u terecht bij de Centrale Kassa in de Doelen.
openingstijden: t/m vr. 2 februari: 9:00 - 23:00
uur, za. 3 februari: 9:00 - 18:00 uur. locatie: de
Doelen, entree Kruisplein 40.
Prijzen
prijzen tickets: € 8,- of € 5,- met Tijgerpas. Tijgerpas:
€ 20,- of € 10,- met korting (CJP, OV-Studentenkaart,
65+pas, Rotterdampas)
Alle 1106 medewerkers bedankt!
Vincent van den Aardweg, Rana Abbawi, Marieke Abelman, Jan
Abom, Raphael Abraham, Sidhi Achmat, Jeroen Achterberg, Erwin
Christiaan Adema, Gabriella Adèr, Michael Afanasyev, Wiam ouafaa
Afifi, Aihara Hiromi, Miguel F Alborja Ramos, Maartje Alders, Assiyeh
Alizadeh, Martijn Andernach, andy andy, Edmee Antonio, Marijke
Appelman, Floor Appelman, Daniëlle van Ark, Lucienne van
Assendelft, Elena Athmer, Dimitra Atsidis, Melanie Augustinus,
Marjane Austin, Sylvain Auzou, Seloua Aydi, Idil Azinci, Mike B, Alwin
Baaij, Gulayse Bag, Annita Baidjoe, Cynthia Bakboord, Mark Baker,
Maria Baker - Choustova, Jacco Bakker, Hans Bakker, Niels Bakker,
Edwin Bakker WS Orion, John Balentien, Esther Bannenberg, Miga
Bar, Hester Barkey Wolf, Lucius Barre, Sanne van den Barselaar, Steven
Bastmeyer, Olga Bauer, Niny van Beek, Anna Beerekamp, Lucas
Beerekamp, Yvette Beijer, Arvid Beijersbergen, Gerda Beljaars, Bram
Belloni, Iris Bendor, Hayet Benkara, Florence van Berckel, Annemarie
van den Berg, Andrée van den Berg, Marian van den Berg, Albert van
den Berg, Daniel van den Bergh, Dragos MF Bergkotte, Fleur
Bergman, Marcel van Berk, Sonja van Berkel, Marius van Berloo,
Martin Berloth, Andrea Bernardi, Guido Besselink, Sandra Betorina,
Jeroen van Beusekom, Jeannette Beusker, Marianne Bhalotra, Koos de
Bie, Cis Bierinckx, Michiel Biever, Peter Bijl, Jan Bijster, Dieke Bikker,
Gabriella Bink, Ilone Blaauw, Matthew Blackhall, Judith Blankenberg,
Gerbrig Blanksma, Peggy Blauw, Jonathan Bleeker, Gert-Jan Bleeker,
Sjoerd Blijleve, Eveline Blok, Maaike Blom, Jan Blommendaal, Bas
Bodegraven, Bert Boelens, H.A. Boender, Ramon Boender, Dirk
Boensma, Mattijn Boerkamp, Talea Bohlander, Mieke Bohnen, Marije
Boks, Stefanie Bolsius, Nathalie van Bommel, Ted Boom, Wil Boonstra,
Raisa Boot, Carin Borsboom, Jack Bos, Marja van den Bos, Brenda
Bos, Rembrandt Boswijk, Arie Bouman, Ruurd Bouter, Els Bovenberg,
Gabrielle van den Bovenkamp, Bruno Braak, Geraldine Brantsma,
Raymond Brasem, Yanny Brasser, Ferdinand Bredemeijer, Jan Willem
van Breugel, Erik Breur, Maarten Briels, Kees Brienen, Ilona van den
Brink, Marisa de Brito, Cornell den Broeder, Sebastiaan Broeders,
Vincent van den Broek, Raymond van den Broek, Miranda van den
Broek, Martin van Broekhoven, Rolf Bron, Sacha Bronwasser, Cushla
Brosnahan, Jasper Brouwer, Wil Brouwer, Corja de Bruin, Karin
Bruinenberg, Nicolien Bruinsma, Linda Brunott, Johanna Brussaard,
Bart Buerman, Sander Buijtels, Henny Buist, Geke Buist, Glenn
Buitendijk, Matthijs van Burg, Jaap Burger, Odrada Burghoorn, Mervin
Buurman, Marie-Louise Calame, Nathalia Caldas, Tamsin Campbell,
Loredana Canepa, Melissa Canton, Edwin Carels, Gabriela Cavalcanti,
Lütfiye Cengiz, Wai Seu Chan, El Chane, Xuewen Chen, Chen-Yao
Cheng, Shen-hau Cheng, Chi-Wai Cheung, Li-Ping Cheung, In Cha
Cho, Donatella Civile, Felix van Cleeff, Jan Paul Cloo, Karlijn Cohen,
Nadja Cohen, Rianne Collignon, Philip Corsius, Pinar Coskun, Michel
Costa, Pepijn Cox, Sarah Craeghs, Anne-Jan Cramer, Evelyn Crince,
Thomas Crommentuyn, Ludmila Cvikova, Monique van Dalen, Aeshta
van Dam, Edwin van Dam, Jilles van Dam, Anton Damen, Ofer
Danziger, Tessa Kyra Darja Martens, Paul Dauvellier, Mary Davies, Nora
de Baan, Silvia De Cagna, Ans de Koning, Vera de Vries, Femke
Ansems de Vries, Bisnath Debipersad, Janna Dekker, Saskia Dekker,
Karin den Dekker, Mariet Dekking, Dianne van der Poel, Francesco
Determan, Jack van Deursen, Lizet Deutekom, Frederic Deverchere,
Liesbeth d’Hont, Edwin van Dieen, Nico Dijk, Jaap van Dijk, Greg Dijk,
Anouk van Dijk, Esther Dijkstra, Esther Dillingh, Thania
Dimitrakopoulou, Franz von Dincklage, Wannes Dirven, Ernesto Dixon,
Cocky van Dodeweerd, Brigitte Dompig, Liseth van Dongen, Rob
Donkers, Stephan Dooms, Suzan van Dooren, Violeta Dordevic,
Bogdan Dorneanu, Zelah Dorrestijn, Ralphe Drenth, Chantal van Driel,
Esther van Driel, Michiel Enzo Driessen, Kees Driessen, Donna
Drommond, Dasja Drugaleva, Agnieszka Drzewiecka, Luis Duarte
Pinto, Chantal Duffels, Tess Duijghuisen, Marianne van Duin, Mariette
van Duin, Peter Düker, Irma Dulmers, Ed van Duuren, Rob Duyser, Sera
Edgington, Lucas van Eekelen, Kees van Eenige, Niels Eernink, Willem
van Eersel, Roos van Ees, Martin Effert, Karin Eggink, Sander van der
Eijk, Mirjam Eikelboom, ouidad El hadj, Wahid El Solh, Marit van den
Elshout, Menno van der Elst, Eduard Engel, Kim Engelen, Lavinia
Engelhard, Bianca Enthoven, Corrie van Erkel, Anne van Es, Peter van
der Es, Ingrid van Es, Mike Evers, Maarten Eysink Smeets, Marjolein
Faber, Maegene Fabias, Claudia Fasciana, Elly Fawzi, Ilou Felix,
angelique feringa, Jair Ferwerda, Martin Fiala, Toon Fibbe, Pierre
Findhammer, Timo Finke, Arthur Flink, Pascal Flohr, George Florea,
Karin Flückiger, Gregor Flüggen, Jan Fluijt, Michael Folles, Liza
Foreman, Joanne Fraanje, Femke Fransen, Carla Frederiks, Ati
Frieswijk, Ilse M.C. Froklage, Sjoerd Frouws, Giovanna Fulvi, Laurenz
van Gaalen, Marjoleine Gadella, Fanny Ganassini, Raquel Garrido, Eva
van Geenen, Janneke Geertsma, Monique van der Geest, James
Gehrke, ALexander Geijzendorffer, Patricio van Gemeren, Renie van
Genderen, Elouise van Gestel, Merve H. Gezer, Tuba Gezer, René van
der Giessen, Marleen Giezeman, Dewi Gigengack, Hans van
Gisbergen, Bruno Giuntoli, Richard Gleym, Harry Gloudemans, Duska
Gnjatovic, Marion Goes, Nanko Goeting, Barbara Goldman, Eliane
Gomes Heijne, Lex Gommers, Estella Gonzales, Jolanda Gooiker,
Sjoukje van Gool, Anneroos Goosen, Joris de Gooyer, Ivo Gort, Marie
Goyens, Bianca de Graaf, Crista van de Graaf, Paul van de Graaf,
Anne-Marieke Graafmans, Mieke Graumans, Robert Gray, Noortje de
Greef, Eric van der Griend, roos grinwis, Annelies Groen, Mieke
Groeneweg, Vanessa Groenewegen, Ineke Groenewegen, Jeroen
Groenewegen, Geert-Jan de Groot, Cagdas Demet Guler, Mete
Gumurhan, Helma Haak, Arianne den Haan, Robin Haan, Annemarie
de Haan, Styn Haanstra, Thomas Haars, Jolinde den Haas, Corné van
Haastrecht, A.J.J.M. Haffmans, Georgien Hakkert, Annick Halier, Davan
Ham, Daniel van den Ham, Sanne van Ham, Wimmo Hamel, Sandra
den Hamer, Mabelle Hamerling, Stephanie Harmon, Erwin van ‘t Hart,
Erwin van Harten, Robbin Hartman, Marc Hartman, Claus den Hartog,
Uitverkoop in de
Festivalshop
Bij een besteding van 20 euro uit de nieuwe collectie,
krijgt u een shirt uit de oude doos kado!
Wees er snel bij, de shirts zijn er nu nog in diverse
maten, ze zijn zeer gewild en snel op. Zolang de
voorraad strekt.......locatie: de Doelen, Kruisplein
40, openingstijden: dagelijks van 9:00 – 21:00
uur.
Diversen
Films kijken en kopen – Hilton Rotterdam hotel
Nieuw dit jaar is de digitale videolounge in het
Hilton Rotterdam hotel. Als onderdeel van het
bijzondere programma Happy Endings, When
Festivals Are Over. In plaats van in de bioscoop,
kunt u hier het festival ook in een huiskamer
of individuele setting beleven, met behulp
van interactieve televisie. Ook zijn er films van
makers te koop. Locatie: Hilton Rotterdam hotel,
openingstijden: 11:00 - 23:00 uur, t/m za. 2 feb.
entree: gratis op vertoon van een filmticket of
Tijgerpas.
KPN Mine
De Festivalshop Foto: Felix Kalkman
In samenwerking met KPN wordt via de interactieve
televisie-dienst Mine dagelijks een
selectie van films uit het festival getoond aan
Mine-abonnees. Hiermee worden de gezamenlijke
huiskamers van deze TV-kijkers tijdelijk
omgetoverd tot een extra virtuele bioscoop voor
het festival. Meer informatie: www.mine.tv en
www.filmfestivalrotterdam.com.
Videolounge
Foto: Lotte Holman
Aaron E Hauptmann, Luk van Haute, Richard James Havis, Emma
Hazenak, Suzanne van Hees, Fleur van Heest, Marieke Hegeman,
Margot Heijnsbroek, Sanne Helbers, Brigitte Hennequin, Han Henny,
Laia Henseler, Patrick van den Herik, Trinette Hermans, Emilie Herzog,
Ursula van den Heuvel, Odin Heyligen, Arianne Hinz, Marian Hoeber,
Marloes den Hoed, Jaap van Hoek, Thom van Hoek, Dorien
Hoeksema, Dione van der Hoeven, Bart Hoevenaars, Maartje
Hoevenaars, Marike Hoex, Tom van ‘t Hof, Marrit Hoffman, Jurienne
Hollaar, Lotte Holman, Catarina J. Honório, Peter van Hoof, Diederik
Hoogenbosch, Caroline Hoogendoorn, Paul Hoogmoed, Harmen de
Hoop, Pim Gerritsen v d Hoop, Paul Hoornweg, Natascha van der
Horst, Anet ter Horst, Laurens V.F. Hoste, Merten Houfek, Erwin
Houtenbrink, Chinlin Hsieh, Alejandra Huerta, Peter Huesken, Cordelie
Huibregtse, Thomas Huisman, Nanneke Hulleman, Sasja Hulscher,
Vera van Hulst, Boi Boi Huong, Hassan Hussein Ali, Anti Hutchinson,
Atta Huygen, Alberto Iannuzzi, Layla Ibrahim, Merlijn van Iersel, Ellen
Imhof, Misja Immink, Granit Isufaj, Bobby Jacques, Anna Jagtman,
Margreet Jans, Lou Jans, Jacqueline Jansen, Juliette Jansen, Barbara
Jansen, Monice Janson, Laïla Jardini, Rens Jean Pierre, Durk Jellema,
Eun Sun Jeong, Ines Jeremic, Hellen Jeronimus, Shauna Jin, Philip Jol,
Wilfried de Jong, Matthea de Jong, Laura de Jong, Maaike Jongma,
Chantal de Jong-Marsman, Elsbeth Jongsma, Rozemarijn Jonker, Iris
Jonkers, Ruud Jonkers, Olaf Joppe, Jurijne Jung, Gonny Jungst, Petra
Jutten, Sabine van de Kaa, Patrick Kaashoek, Roland Kager, Felix
Kalkman, Amar Kamel, Pieter Nanko van der Kamp, Mak Kapetanovic,
Karlijn C Kapitz, Edgar Kapp, Sydney Kartoikromo, Rianne Kasse,
Stefan Kattemölle, Nursen Kaya, Dineke Keemink, Irene Keet, Anne
Sytske Keijser, Wouter Keijzer, Winnie de Keizer, Merlijn Kerkhof, David
Kertai, maria kiebert, Donny Kim, Eunhyo Kim, Simon Kingsley, Haris
Kitanovic, Marianne E. Klapwijk, Suzanne Klatten, Lia Kleibroek, Paul
van Kleij, Babette Kleijn, Jos Kleybergen, Jeppe Kleyngeld, Kim
Klijnsma, Therese Klok, Mirjam Klootwijk, Freek Kloppenburg, Angela
Kluivert, Viktoriya Klyashtorna, Loes Knape, Hans Knikman, Daniel
Knoppers, Marc Kochler, Aad Koekebacker, Annemarie Kok, Hubert
Kolk, Nico Komen, Marjolijn Kommer, Anne de Koning, martijn j
konings, Hans Kooij, Geneviève Kooijman, Amanda Kool, Paul
Koopman, Wendy Koops, Gert-Jan Kooreman, Floor Koppenaal, Tim
van der Korput, Henk-Peter Koster, Irina Kotliar, Eva Kovacova, Marijn
van der Kraan, Ludo van der Kraats, Shelly Kraicer, Sjoerd Kramer,
Laura Kranenburg, Dennis Kriek, Jeroen Kroes, Annelotte Kroese, Elin
Kroon, Fred Kroonen, Nicole v d Kroonenburg, Annemieke Kropff,
Lisette Kropff, Anastasia Kroupkina, Bernd Kruisselbrink, Anouk
Kruithof, Marc Kuijper, Gert-Jan Kuijper, Inge Kuiperij, Eline Kunz,
Renate Kuska, Folkert Kusters, Magda Kuys, Polona Kuzman, Marc-
Siebren Kwadijk, Robert Kwok, Chiuming Kwok, Bas Lagendijk, Chun
Wing Lai, Ellen Laluan, Elsbeth Lamme, Gerard Landman, Marzel de
Lang, Jannie Langbroek, Janneke Langelaan, Joop van Langen,
Maaike van Langen, Anne Mercedes Langhorst, Arne Lanting, Nathan
Lärche, Nur Latifah, Hiu Ying Lau, Edward Lawrenson, Mirko Lazovic,
Edwige Leblay, Maarten Ledesma Marin, Richard c.g. Leeuw, Inge de
Leeuw, Nico Leeuw, Marloes van Leeuwen, Wendy van Leeuwen, Jos
Legierse, Judith Leijdekkers, Ronald Leive, Laura Lengkong, Stije
Leopold, Jan Leppink, Peiyuan Li, Franky Liefhebber, Miryam van Lier,
Margreet van der Lijn, Mieke van der Linden, Ron van der Linden,
Joan van der Lingen, Kim Linssen, Olmo Linthorst, Nadya
Listyaningrum, Eeva Liukku, Judy Lobry, Marcel Loeffen, Vithya
Lomsingh, Tom van de Loo, Peng Wai Loo, Inke Van Loocke, Sietske
van Loon, Han de Looper, Fernanda Lopes, Jolanda Lops, Harald van
der Lubbe, Bianca Lubbers, Judi Lubeek, Violet Luif, Jochem Lybaart,
Joep George Maaldrink, Nadine Maas, Saskia Maas, Hanneke
Maaskant, Marianne Maaskant, Sylvia Mackenzie, Madelon, Luis
Magina, Martijn Magré, Hanna Makulska, Renske Marechal, Johann
J.M. Markel, Frank ter Marsch, Francisca Martens, Frans Martens,
Tessa Martens, Ans Martens, Esther Maso, Yoram E Maso, Carla
Mavrodin, Hinko Mayerhold, Mark McElhatten, Ralph McKay, Aniek
Meeldijk, Els van der Meer, Linnet van der Meer, Rob Meerding, Stien
Meesters, Yasmin Meichtry Matadin, Marga van den Meijdenberg,
Florine Meijer, Sietse Meijer, Marijke Meijer, Corine Meijers, Maarten
Meijsen, Yunita Theresia Melati, Elze Mergler, Marlies Mersch, Hans
Merts, Ibrahim Metin, Daan van der Meulen, Willem Meyboom,
Adrianna Miara, Alexandra Mientjes, Nathalie Mierop, Saskia Mies,
Jeannette Mijnals, roberto Milosevic, Patrick Minks, Emy Miranda,
Dick Moesker, Man-Yee M.Y. Mok, Marjolein Mol, Meta de Mol van
Otterloo, Petra Molenaar, Thomas Molenaar, Linda Molle, Farzad
Moloudi, Marnix de Monchy, Christopher Mondt, Paul Monfils,
Michael Mooi, Eva de Moor, Johan Morsink, Christine Mosselman,
Diana Mosterd, Guy Mounier, Elvira Mühlebach, Nick Muijs, Aart
Muis, Hanneke Mulder, Gert Mulder, Ivo Mulder, Paul Mulders, Jan
Muldor, Adri de Munk, Paula Musitelli, Winston Nanlohy, Valentina
Napoli, Serdar Narsen, Louisette Nauta, Zelal Nazli, Joke de Neef, Niki
Nejal, Theo Nelissen, Stephan Nemchik, Alejandra Nettel, Ruby
Newman, Yusuf Wangko Ngantung, Kihoro Ngugi, Lyly Nguyen,
Maricke Nieuwdorp, Remco Nijhuis, Xander Nijsten, Bonnie Nilhamn,
Theo de Nooij, Bob van der Noordaa, Bas van der Noordt, Nico van
Noorloos, Ernestina van der Noort, Urias Nooteboom, Paula Oehlers,
Naozumi Ogata, Negash Ogbaslelasie, Bas Olbertz, Dijana Olcay-Hot,
Caroline Olijve, Marian van Olst, Joke Olthaar, Wouter Oome, Paul
Oomen, Maikel Oomens, Nancy van Oorschot, Roy van Oost, Ingrid
van Oost, Marcel Oosterbos, Anuska Oosterhuis, Muntaaz-Ali Orie,
Patricia Orlinska, Ertekin Orucoglu, Polly Oskam, Jaap van Otterlo,
Gerbrand Oudenaarden, Marco Oudewortel, Patricia van
Oudheusden, Hayat Outtalab, Joan Ouwerling, Isolde van Overbeek,
Sem Ozkan, Mikko Pallari, Caty Palmen, Roos Pals, Audrey Paquelet,
Dicky Parlevliet, Eric Parren, Boris Pas, Erik de Pauw Gerlings, Pawel
Pawelec, Karen Peeters, Geert Pelser, Mark Peranson, Rolland
HEEMRAADSINGEL
Pereszienyi, Pille Pesti, Gerrit Peters, Johan E. Petersen, Seka Petkovic,
Roberta Petzoldt, Eva Phiellix, Lukasz Piaszczyk, Hajo Piebenga, Fokje
Pietersen, Carlos de Pina, Jean Piret, Lot Piscaer, Elma Plaisier, Merle
Planten, Gosse Planting, Eugen van der Poel, Marieke van de Pol,
Pauline Polak, Muriëlle Polak, Rosemarijn van Polanen, Ali Ekber
Polat, Cent Pols, Anouk Ponjee, Roman Popovic, Mischa Poppe,
Lucienne Posthoorn, Rutger Potgieser, Paula Poveda, Carlo Prelz,
Jakomien Prevosth, Geertjan Pronk, Gabrielle Provaas, Anna Pruis,
Aditya elmansyah Putera, Hanke van de Putte, Roland van Putten,
Martin Putto, Ilona Quaak, Angelique Quak, Johan Rampen, Marlies
van Randwijk, Tony Rayns, Matthe Reedijk, Beth Rees, Niels Reijers,
Robert de Rek, Katrien Remijn, Rogier Remmelzwaal, Myrtha Reyes
Reyes Dávila, Natasha Richardson, Lisette Riemersma, Marianne de
Riet, Donja Rietdijk, Judith Rietjens, Ronald Rietveld, Debbie van Rijk,
Emmy Rijstenbil, Hendrik Jan van Rijswijk, Max Rink, Remco Ris, Aisha
Roberson, Judith Roesink, Eliane Roest, Siti Rolobessy, Napsia
Rolobessy, Lisa Romang, Evita de Roode, Jochem de Roode,
Fréderique de Rooij, Gerhild van Rooij, Mees van Rooij, Lalita
Roopram, Chris Roorda, Nadine Roos, Diana Roos, Laurence
Roothooft, Joep Roozen, Nelly Rosa, Ines C. Rosa, Jonathan
Rosenbaum, Daphne le Roux, Hans de Ruiter, Adam Ruszkowski,
Edith Ruyg, Marcel de Ruyter, Rinus de Ruyter, Milda Sadrach, Atila
Salaka, Audrey Samson, Diana Sanchez, Rudi Sanders, Heleen Sauer,
Suzanne van Schaijk, Lancelot Schaper, Heko Scheltema, Christiaan
van Schermbeek, Jules Schers, Theo van Schijndel, Saskia de Schipper,
Silke Schmickl, Robert Jan Schmidt, Mark Schmidt, Marian Schneider,
Bianca Schnelting, Jolanda Scholtens, Christian Schön, Mark
Schoones, Diana Schotting, Chris Schouten, Bert Schram, Eliane Schut,
Nikki Scuro, Susanna Seitz, Rada Sesic, Aino Setala, Jan van Setten,
Pinar Seyrek, Shan Dongbing, Irene Sibbing, Mirjam Sierat, Ana Silva,
Esther Simao, Alissa Simon, Nienke Simons, Meike Sjoer, Sophie
Slabbekoorn, carina Slingerland, Rosanne Sliuzas, Floor van
Slochteren, Jelle Sloot, Elke Smelt, Thijs Smit, Saskia Smit, Menno
Smit, Karen Smit, Sandra Smit, Bob Smit, Esther Smit, Oktje Smit,
Maria Smit, Shafelly Snijders, Ulrike Söbbeke, Shaira Soekhai,
Rajender Soekhlal, Klarien Sonderen, Milan Sonneveld, Mieke
Souverein, Gerard Sparla, Jona Specker, Steven Spielberg, Nina
Spiering, Misja van der Spijk, Peter Sprenger, Ruben Stakenburg,
Ruben Stakenburg, Hannelore Standaert, Jannemiek Starkenburg,
Hado Steen, Reinder Steenhuizen, Joey Steffens, Robert van der Stege,
Dick Stegewerns, Mark Stegweg, Lotte Stekelenburg, Kirsten van der
Stelt, Chuck Stephens, Diane van der Ster, Marielle van der Sterren,
Annelous Stiggelbout, Anna van Stigt, Madelon Stoele, Karen Stoffels-
Montfoort, Annelies Stolze, Tanja Stomp, Gonny van de Straat, Robert
Stroomberg, Daiva Stumbraite, Sabine Stuurman, Gigi Suarez, Mira
Sumanti, Joel Szamosi, Sylvia Szely, Daniel Szomoru, Ola Szostak, Ania
Szrama, Bianca Taal, Behnam Taebi, Gerwin Tamsma, Kwannie Tang,
Ka Yan Tang, Delphine Tardieu, Milto Cesar Tavares Varela, Werner
Teeling, Ike Teuling, Theo, J C Thomaz, Djie Tjwan Thung, Nathalie van
den Tillaar, Intishal al Timimi, Michael Tkatchew, Jaakko Toivonen,
Claudia van der Tol, Markéta Tom, André van de Torren, Marcello
Tramontano, Monique Trebacz, Klaas Trines, Joost Trines, Floris van
GRAAF FLORISSTRAAT
Tuijl, Jurgen van Uden, Hieke van der Vaart, ileen van der Vaart,
Marleen Vaessen, Yvonne van Valen, Marijke van den Berge, Janna
van der Hilst, Adriana van der Meer-van Grieken, Olga Vazquez
Ruano, Bregje van Veelen, Juul Veenboer, Dagmar Veenstra, René van
der Veer, William Veerbeek, Guyonne van der Velden, Hans-Paul
Velema, Sarah van Vels, Aart Verbaas, Layla Verbeek, Ralf Verbeek,
Adam Verhaar, Marcel Verhagen, Josanne Verhagen, Victør Verheij,
Marlou Verheijden, Menno Verhoef, Jankees Verhoeff, Kathinka
'S GRAVENDIJKWAL
Verhoeven, Renate Verhoofstad, Thirza Verkerk, Peter Verkoelen, Linda
Vermaat, Rik Vermeulen, Tako Vermeulen, Hans Vermeyden, Hanna
Vermeyden-Koning, Angeliek Vermonden, Tessa Verrijp, Angela
Verschelling, Maritta Versnel, IJsbrand Versteege, Paul Verstraeten,
Agnes Verweij, Vera Verwoerd, John Vijver, Raymond A. Vijverberg, Yet
de Villeneuve, Nicole Vink, Antje Visser, Jolanda Visser, Iris Vissers, Rob
Viveen, Werner van der Vlies, Marinda van Vliet, Francisca van Vliet,
Jacobine van der Vloed, Vanessa Vloemans, Matthijs Vogels, Elly Vonk,
Conny Vonk, Lisa de Vreede, Kim de Vries, Erwin de Vries, Olga de
Vries, Carla de Vries, Richard de Vries, Bram de Vrind, Maarten
Vromans, Jorinde Vroonhof, René van Vugt, Cok van Vuuren, Arie van
der Waal, André Waardenburg, Rob Wagelmans, Natasha Wahab,
Jenny Walendy, Laura van der Wall, Fay van der Wall, Kelly Warman,
Daphne van Wassenaar, Jeske Weerdesteijn, Jeannette Weeren, Judith
de Weert, Caroline van Weert, Erica Weintré, Freek Jan Weitering,
diana van Wel, Ke Jia Wen, Amy Wensing, Sofie Wentholt, Jacob van
der Werf, Vincent Wesselink, Paul Westerweel, Jochem Weststrate,
Harriet Weststrate, Edna Widjaja, Carlijn Wiegant, Annelieke van de
Wiel, Jacobien Wientjes, Sam Wierema, Martin Wiersma, Cécile
Wijdenes, Lisanne van Wijk, Dieuwke van Wijk, Marnix van Wijk,
Rieneke van Wijngaarden, Stan de Wijs, Bart Wijtman, Rob Wijtman,
Michelle Wilderom, Simone Willems, Michiel Willems, Ruben
Willemsen, Monica van Wingerde, Ivo van Woerden, Marije van
Woerden, Niels van der Wolde, Dick de Wolf, Esteban van der Wolf,
Marc de Wolf, Karin Wolters, Joyce Wong, Cye Wong-Loi-Sing, Menno
van der Woude, Joyce Woudenberg, Amy Wu, Lindsey Wuisan,
Michelle Wuisan, Andreas Wurzer, Amy Xu, Yasemin Yigittop, Meryem
Yilmaz, Emine Yilmazgil, Kim Yuen, Tom Zaat, Marie Zahir, Floor
Zegers, Rejo Zenger, Gerald Zevenboom, Hilde Zieleman, Roelie
Zijlstra, Bernice Zimmerman, Bert-Jan Zoet, Jelte Zonneveld, Tanja
Zuijderwijk, Gertjan Zuilhof, Ben Zuydwijk, Bob de Zwart, Lennard de
Zwart, Annabel de Zwart, Aukje Zwartjes, Patrick Zweekhorst, Wilmar
van der Zwet
MATHENESSERLAAN
Locaties
1 de Doelen
Kruisplein 40
2 Rotterdamse Schouwburg
Schouwburgplein 25
3 Pathé Schouwburgplein
Schouwburgplein 101
4 Cinerama Filmtheater
Westblaak 18
5 ro theater
William Boothlaan 8
6 Theater Lantaren / Venster
Gouvernestraat 133
7 oude Luxor Theater
Kruiskade 10
8 Hilton Rotterdam hotel
Weena 10
9 Zaal de Unie
Mauritsweg 34
10 TENT. Center for Visual Arts
Witte de Withstraat 50
1 3 4 5
7 8 20 22
WEST KRUISKADE
6
NIEUWE BINNENWEG
BREITNERSTRAAT
GOUVERNESTRAAT
CENTRAAL
STATION
P
M
C.S.
KRUISPLEIN
WESTER SINGEL
1 3
5 8
14
ROCHUSSENSTRAAT
MAURITSWEG
1
i
3
P
9
15
19
13
WEENA
P
KAREL DOORMANSTRAAT
2
KRUISKADE
OUDE BINNENWEG
HOF
PLEIN
AERT V. NESSTRAAT
VAN OLDENBARNEVELDTSTRAAT
M
COOLSINGEL
WESTBLAAK
MUSEUMPARK WITTE DE WITHSTRAAT
11 Witte de With, center for contemporary
art
Witte de Withstraat 50
12 V2_Institute for the Unstable Media
Eendrachtsstraat 10
13 Museum Boijmans Van Beuningen
Museumpark 18-20
14 NAi
Museumpark 25
15 Huis Sonneveld
Museumpark 25
16 Academiegalerie Blaak 10
Witte de Withstraat 7a
17 RAM
Blekerstraat 10
18 Roodkapje 10 MINUTEN LOPEN
VAN HOFPLEIN
Witte NAAR de Withstraat SCHIEKADE 13 a
19 Bilderberg Parkhotel
Westersingel 70
8
12
7
SCHIEDAMSE VEST
36 th International Film Festival Rotterdam
P
1 3
20 22
P
10 /
11
IFFR Slotfeest: Happy End!
Zaterdagavond valt alweer het doek
voor het 36ste IFFR. Tijd om bij de
pakken neer te zitten? Welnee: tijd
voor het traditionele, spetterende,
verrassende, likkebaardend lekkere
slotfeest! Een nacht vol dans, muziek,
M
4
1816
5
M
17
theater en film. Kaarten zijn nu te koop
bij de kassa’s of op de ticketsite.
Kaarten voor het slotfeest kosten 20
euro per stuk. Tijgerpashouders betalen
slechts 15 euro. Zaterdag 3 februari, van
23.00 tot 04.00 uur.
M
SCHIEDAMSEDIJK
WILLEMSKADE
GOUDSESINGEL
15
HOOGSTRA
HOTEL NEW Y
OVER DE
ERASMUS BRI

Extra Tiger
The screenings have taken place, the
discussions are over, and the awards are
finally in. This year’s VPRO Tiger Awards
jury, chaired by Toronto International
Film Festival director Piers Handling, took
an unusual decision to award the VPRO
Tiger Awards to four films, rather than the
usual three. Last night in de Doelen, Tan
Chui Mui’s LOVE CONQUERS ALL, Pia Marais’
THE UNPOLISHED, Claudio Assis’ BOG
OF BEASTS and Morten Hartz Kapler’s
AFR, were honoured by the 36th IFFR. To
reach their decision, the jury saw 15 Tiger
films by first or second-time directors. An
impressive eight of these were world premieres,
four were international premieres,
three European premieres, and two had
received HBF support.
LOVE CONQUERS ALL, a disturbing romance
from Malaysia, is one of the two
HBF supported films. “Classical in style
and structure, it is a film which speaks to
Rebel yell
Sandra den Hamer Photo: Bram Belloni
farewell rotterdam
Tigers 2007 Photo: Bram Belloni
the heart,” said the five-person jury in a
joint statement. The jurors commended
Marais’ THE UNPOLISHED “for its nuanced
portrayal of a young girl trying to find
meaning in a society that has lost all sense
of direction.” BOG OF BEASTS was praised
for its “crudeness, energy and visual
strength,” while AFR impressed because
it was a “well-crafted polemical film
which utilizes a conceptual approach that
comments on the blurring of reality and
fiction”. Usually, each VPRO Tiger Award
comes with a prize of €10,000 and guaranteed
broadcast by Dutch public television
network VPRO, but BOG OF BEASTS and
AFR will this year split the €10,000 award
between them.
Other awards announced last night
included the NETPAC (Network for the
Promotion of Asian Cinema) award,
the FIPRESCI award and the KNF (Association
of Dutch Film Critics) awards.
A true celebration of creativity and individualism,
the International Film Festival Rotterdam,
which draws to a close Sunday, has been awash
for ten days with some of the world’s more
original, inventive and eccentric individuals.
Enter Khavn, a Filipino rock musician/poet/filmmaker
who shoots his ‘day-old flicks’ in sometimes
a matter of hours; or Kiko Goifman, an
anthropologist/experimental filmmaker who
makes films on CD-ROMs. Then there’s Morten
Hartz Kaplers, who glides through the building
in a smart, velvet jacket, outraged enough
by his country’s government to compare it to
the National Socialists; or fellow Tiger director,
Aneta Lesnikovska, who considers another Danish
institute – a sales company that shall remain
nameless – in no less favourable terms.
“I received a curt rejection email, and sent them
one straight back asking how new filmmakers
were supposed to break into the business, when
this is the response they get?” she says. “We
need rebels in the film business.”
Welcome to the world of IFFR, where the young
and experimental brush shoulders with an older
guard of established auteurs, who huddle in
discussion amidst the daily crowds. Think Jafar
Panahi, Bahman Ghobadi, Otar Iosseliani, Johnnie
To or Jia Zhangke, who were among the 300-
NETPAC chose Hirosue Hiroyama’s tense
psychological drama FOURTEEN, citing
its “insight into psychology and generational
barriers, and its bold analysis of a
complex culture”. FIPRESCI selected Rafa
Cortes’s YO, quoting its intense depiction
of one man’s struggle to acquire an identity.
The KNF (the Dutch film critics’ jury)
chose US filmmaker Nina Davenport’s
OPERATION FILMMAKER, a documentary
film which follows an aspiring film
director from Baghdad. “The director is
constantly challenging herself and the
viewer to reconsider Western opinions on
cultural differences,” the KNF jury stated.
The award enables the winning film to
be subtitled in Dutch to help it achieve
distribution in the Netherlands.
The festival’s final award, the KPN Audience
Award, will be announced tonight
before the screening of the closing film
(at 9pm in de Doelen, Grote Zaal).
plus directors who attended this year.
“That’s what I love about this film festival, there
is no class system,” adds Lesnikovska.
It’s a tradition of accessibility and openness that
Festival Director Sandra den Hamer is very much
a part of. As Den Hamer wanders through the
directors’ café for a final Daily Tiger interview,
a young filmmaker approaches with a book on
Eisenstein, which she graciously accepts.
“I get a lot of presents,” she says, sitting down
at one of the café’s tables, and casting a long
glance around the room. “I give them all out on
Sunday night to the volunteers.”
Den Hamer is somewhat tired, but in good
shape after nine days of the marathon event,
which includes hundreds of screenings; a key
industry confab (CineMart); and welcoming
the weirdest, most avant-garde and original of
filmmakers, not generally known for being the
easiest people to manage. Think sensitive souls.
“I’m very satisfied and happy with how the
festival went,” Den Hamer says. “Although we
still have three days to go, the numbers and
box-office figures are already on a par with last
year’s. There were a few technical hitches, which
is a shame. But you really are managing a live
event.”
The ubiquitous First Lady of Rotterdam has
Filmmaker
in Focus
To date, IFFR Filmmaker in Focus Abderrahmane Sissako has made
three features. All three are concerned, in different ways, with
the role played by the West in the African countries in which he
grew up. Born in Mauritana, and raised in Mali, Sissako moved to
Moscow in 1983 to study. But he always returns to Africa in his
films, to the places where he spent his youth.
In his most recent film, BAMAKO, international financial institutions
such as the IMF and the World Bank are put on trial, in the
courtyard of Sissako’s parental home in Bamako, the capital of
Mali.
“Here, when I was young, I had long discussions with my brothers,
my sisters and my father; about politics; and about the situation
in Mali,” he says. “In Africa, if you talk about the problems of
one country, you will soon end up discussing the problems of the
whole continent.”
“The location is partly a tribute to the memory of my father, who
would have really enjoyed working on this project,” he adds.
“Above all, however, the location is a way of placing these institutions
in an everyday context, away from the offices of Washington
and Geneva. So they can see who the people are behind the
statistics.”
At the same time, the strange location – in someone’s home, is also
a clear indication that this ‘trial’ of the IMF and the World Bank
is not for real. “It’s very important to stress this, because I am not
creating a trial, but a film. A trial takes weeks, months. A film takes
two hours. The form of a trial gave me the opportunity to express
the questions in a very direct way. My aim is not so much to point
the finger at the guilty, but rather to give these institutions a more
realistic impression of Africa. Africa is more than poverty, war and
starvation.”
(continues on page 29)
Abderrahmane Sissako Photo: Ruud Jonkers
taken it all in on her daily rounds, which have
seen her pop up everywhere from the premiere
screenings of films to late-night industry parties.
Among the highlights this year for Den Hamer
were many of the speeches.
“What was really special was the introduction
by Abderrahmane Sissako,” she says. “Your
Filmmaker in Focus is, of course, your guest of
honour. I’m a big admirer of his work, anyway.
And it was a really moving moment to hear the
statement he made on film and on the state of
Africa.”
“If I look back to the opening night speech
about the Hubert Bals Fund and the financing
situation,” she says, “I am very happy about
the response. There were questions asked in
parliament and a lot of people picked up on the
story. It’s the one time of the year you really
have an opportunity to make a statement, not
only about cinema but this time, the financing
behind it, and the Hubert Bals Fund.”
Equally important to Den Hamer were the Tiger
directors: “I also enjoy the presence of the Tiger
directors, especially when they are presenting
their first films,” she adds. “It’s an emotional
and moving moment. And it’s really the heart of
the festival where new filmmakers are finding
their audiences.” Liza Foreman
36 th International Film Festival Rotterdam
21

European Premiere
preview
Eagle vs Shark
NAPOLEAN DYNAMITE meets REvENGE OF THE
NERDS in this dry comedy about two socially awkward
people trying to navigate their way through
the teething stages of their relationship. Shy,
sweet Lily isn’t the chicest girl at the hamburger
chain where she works, but she’s got the biggest
heart and a lot of spunk. When she finally plucks
up the courage to talk to Jarrod, a bespectacled
regular who bears a similar mole to the one on
Lily’s upper lip, it seems a match made in heaven
– until Jarrod becomes consumed by his life’s mission
to beat up his childhood bully.
New Zealand director Taika Waititi conceived
his debut feature while attending the Sundance
Directors’ and Screenwriters’ Lab, basing it
around similar angst-ridden events from his own
adolescence. His simple love story is landscaped
with garishly kitsch retro-nerd paraphernalia
– obsolete PCs, parachute tracksuit material and
toast-brown wallpaper. But he also shows great
affection for his characters. While Lily and Jarrod
dance their peculiar and often cringe-making
tête-à-tête, the lightness of EAGLE vS SHARK’s
comic touch stops just short of ridicule. Ghita
Loebenstein
Eagle vs Shark SD
Taika Waititi
Sat 3, 10:30, Doelen Juriaanse Zaal
preview
Forever Never Anywhere
As the latest film to emerge from the Coop99
stable, IMMER NIE AM MEER (FOREvER NEvER
ANYWHERE) comes to IFFR with a strong pedigree.
Since it was formed in 1999 by a group of
vienna Film Academy graduates, the Austrian collective
has been a regular contributor of films to
the festival, including 2002’s LOvELY RITA, 2005’s
HOTEL and THE EDUKATORS and this year’s FAL-
LING from Barbara Albert.
FOREvER NEvER ANYWHERE is the second
feature from Antonin Svoboda, director of SPIELE
LEBEN (YOU BET YOUR LIFE), Austria’s submission
for this year’s foreign language Oscar. Like his previous
film – which chronicled the fate of a compulsive
gambler who lives his life as if it were a game
of chance, and his drug-addicted girlfriend – FO-
REvER NEvER ANYWHERE again concentrates on
marginal figures. This time, it is a group of men
who are brought together by a series of events
that appear almost ludicrously arbitrary.
An unhappily married and prematurely ageing
history teacher and his world-weary, pill-popping
brother-in-law pick up an unsuccessful small-time
German stage performer who is left stranded
after unsuccessfully attempting to woo an attractive
jogger. The three endure a car accident
and are left slightly battered and trapped in the
vehicle, awaiting rescue on an out-of-the-way
stretch of road. In these claustrophobic circumstances,
the men have no choice but to endure
one another’s company, gradually learning more
about each other and revealing intimate secrets
about themselves. Svoboda’s film is told with a
heavy sense of irony and more than a touch of
gallows humour, but also with humanity.
FOREvER NEvER ANYWHERE confirms the
consistent quality of output from Coop99, which
also co-produced Jasmila Zbanic’s GRBAvICA,
which was awarded the Golden Bear at last year’s
Berlinale and has been shortlisted for this year’s
foreign-language Oscar. Raphael Abraham
Immer nie am Meer SD
Antonin Svoboda
Sat 3, 14:30, Venster 2
World Premiere
It is no coincidence that HAMACA PARAGUAYA (PARAGUAYAN
HAMMOCK) won the FIPRESCI prize at the last Cannes Film
Festival. It’s a long time since the language of cinema has been
provoked by so much wisdom and simplicity. A tragic story is
told through thrifty but eloquent vision; the most impressive
element of the film.
In a remote place in Paraguay, an elderly peasant couple, Candida
and Ramon, are waiting for the return of their son, who
left to fight in the Chaco War. They are also waiting for the rain
to come, which keeps announcing its arrival, but doesn’t arrive;
and for the wind that never comes either; and for the heat to go
away, but it never does, in spite of the season; and for the dog
to stop barking, but it never will; and all in all, they are waiting
for better times. This moment of eternal waiting is to be found
somewhere between the “before” and the “after” of time. The
couple faces these waiting moments w,ith different attitudes:
Ramon, a farmer, waits with optimism; Candida, a mother and
a washerwoman, believes her son is already dead; therefore it
makes no sense to keep waiting. These roles go back and forth
while the couple waits eternally for the passing of time.
HAMACA PARAGUAYA is a sincere, beautiful piece of art, as well
as the film debut of 35-year-old Paz Encina. It marks the revival
of Paraguayan cinema, after a twelve-year break.
Mariana Hristova
premieres
Pictures of Iceland feature
Two very different views of the Icelandic film
industry are on offer at Rotterdam this year. On
the one hand, IFFR is screening Ragnar Bragason’s
two films CHILDREN (BÖRN) and PAR-
ENTS (FORELDRAR). Intimate, human dramas
(developed through improvisation with theatre
company vesterport), these acclaimed lowbudget,
Dv-shot features are the kind of films
we expect from a small country like Iceland,
whose 300,000-strong population struggles to
support expensive local product. “It’s a Catch-22
situation; the market here is so small we can’t
sustain big films,” says Laufey Guðjónsdóttir,
director of the Icelandic Film Centre which put
some funding behind Bragason’s films.
But as well as Bragason’s poignant two studies
of family relations (CHILDREN was released
in its home country last October, PARENTS a
couple of weeks ago), IFFR filmgoers can also
see a big-budget version of Iceland on screen
in Larry Fessenden’s THE LAST WINTER. An
English-language eco-horror about a group of
US scientists terrorized by a ghoulish monster
which they disturb while prospecting for oil on
their Polar base, the effects-heavy film features a
memorable role for Icelandic locations, doubling
for Alaska. The US-funded film represents a
good model for attracting foreign investment in
Iceland, says Guðjónsdóttir, with Icelandic representives
successfully lobbying the producers, who
planned at first only to shoot the location scenes
in Iceland, to also film the interiors in a Reykjavik
studio. A five-year-long, 14 percent tax rebate
Hamaca Paraguaya SD
Paz Encina
Sat 3, 12:00, Cinerama 5
World Premiere
system, recently introduced, helps lure foreign
film shoots to Iceland: “Its an expensive country,
so that helps a lot,” says Guðjónsdóttir.
Also to Iceland’s advantage are its good infrastructure
and different varieties of landscape:
Clint Eastwood filmed much of his WWII films
FLAGS OF OUR FATHERS and LETTERS FROM IWO
JIMA there, with Iceland doubling for the volcanic
Japanese island: “the locations were only 15
minutes from the airport,” Guðjónsdóttir says.
The involvement of foreign companies obviously
keeps Icelandic technicians and craftspeople in
work: “The cameraman and most of the crew of
Cowboy Angels
One of the latest films to travel down the wellworn
tracks of the road movie genre is COW-
BOY ANGELS, directed by Kim Massee. After
working with the likes of Wim Wenders, Raoul
Ruiz and Jim Jarmusch, Massee has struck out
on her own. Among other projects she has directed
the film BOUQUET D’AMOR in New York
and numerous shorts in France. Massee was
born in the United States and raised in France,
where she currently lives. COWBOY ANGELS is
her feature debut.
The plot revolves around the journey of a
sweet, street-savvy 11-year-old boy named
Pablo, who spends far too much time hanging
around in the Parisian bars and cheap hotels
that his barfly mother calls home. It’s in one
of these bars that Pablo (played by Massee’s
son, Diego Mestanza) meets a low-life gambler
named Louis. After his distracted and neglectful
mother abandons him to spend the weekend
Paraguayan Hammock preview
THE LAST WINTER were Icelandic,” says Bragason.
But it’s still important to continue making
modest budgeted local films, he adds: “It’s
always difficult to make films, no matter where
you are, but the good thing about Iceland is that
it’s a very closely linked community. Everyone
knows everybody. So it’s easy to find people to
work, even if it’s on a very low budget.”
Edward Lawrenson
The Last Winter RD
Larry Fessenden
Sat 3, 17:00, Cinerama 1
preview
with her latest boyfriend, young Pablo convinces
Louis to drive them to Spain to track down
his father. Once in Spain, Pablo’s search takes
them on a tour of his mother’s many ex-lovers,
and as he and Louis wander all over the country,
their tenuous connection begins to strengthen.
While the net result of all their searching may
not be what either of them expected, somewhere
along the way their bond shifts from a
sort of dubious trust to a genuine friendship.
A bit gritty and sentimental at times, COWBOY
ANGELS is filled with a wry sort of honesty
and humour. It’s an engaging exploration of
blessings in disguise, and of the grace that can
unfold when two isolated lives collide in unexpected
ways. Stephanie Harmon
Cowboy Angels SD
Kim Massee
Sat 3, 12:00, Cinerama 1
European Premiere
36 th International Film Festival Rotterdam
23

tigers
Rotterdam 2007’s fifteen Tigers:
Photo: Felix Kalkman
Claudo Assis
BOG OF BEASTS
Claudio Assis started as an actor and made his
first film, a short documentary, in 1986. He
founded the production company Parabolica
Brazil, with Marcelo Gomes, in 1993. Assis has
directed several shorts and documentaries. BOG
OF BEASTS is his second feature.
Photo: Felix Kalkman
John Barker
BUNNY CHOW
John Barker (centre) qualified as a graphic
designer in 1996. He moved from animation to
directing. He has made various productions, including
South Africa’s first music mockumentary.
BUNNY CHOW is his first feature.
Photo: Ruud Jonkers
Rafa Cortés
YO
Rafa Cortés was born in 1937 in Mallorca. He
worked as an assistant director on features and
advertising. He has directed two shorts, several
commercials and music videos. He wrote his first
feature, YO, with the actor Alex Brendemühl.
Photo: Felix Kalkman
Xiaolu Guo
HOW IS YOUR FISH TODAY?
Xiaolu Guo was born in 1973 and moved to
Beijing when she was 18, studying at the film
academy for seven years. She has worked as
scriptwriter, director, and journalist and taught
filmmaking. Her documentary, THE CONCRETE
REVOLUTION, was awarded the Grand Prix at the
International Human Rights Festival in Paris 2005.
HOW IS YOUR FISH TODAY? is her first feature.
Photo: Ruud Jonkers
Morten Hartz Kaplers
AFR
Morten Hartz Kaplers studied at the National
Czech Film School and has worked as a production
director in television, commercials and
music videos. From 2001-2004 he was a member
of the Danish independent film makers’
school, SUPER 16, where he wrote and directed a
number of shorts. AFR is his first feature.
Photo: Ruud Jonkers
Hirosue Hiromasa
FOURTEEN
Hirosue Hiromasa started acting in his teens. He
directed and starred in SAYONARA SAYO-NARA
(2004), which won the Runner-up Award at the
PIA Film Festival. On FOURTEEN he also worked
with the scriptwriter, director and cameraman
Takahashi Izumi. It’s his second feature.
Photo: Daniëlle van Ark
Nora Hoppe
LA FINE DEL MARE
Nora Hoppe was born in 1954 in New York and
has lived and worked in several European cities,
including Rotterdam and Berlin. She has worked
in film production and film sales and was assistant
director to Lina Wertmüller. She has written
several screenplays. LA FINE DEL MARE is her
second feature.
Photo: Felix Kalkman
Juha Koiranen
ROCK’N’ROLL NEVER DIES
Juha Koiranen studied art history. His hobbies
include playing music and football. He is married
and has one child. He lives in Kotka, Finland.
ROCK’N’ROLL NEVER DIES is his first theatrical
feature.
Photo: Felix Kalkman
Aneta Lesnikovska
DOES IT HURT? - THE FIRST BALKAN DOGMA
Aneta Lesnikovska studied art history and archaeology
in Skopje, Macedonia. She graduated in audiovisual
art in 1996 from the Gerrit Rietvald Academy
in Amsterdam. She has been actively involved in
many Macedonian films, including HOW I KILLED
A SAINT (Rotterdam 2004). DOES IT HURT? – THE
FIRST BALKAN DOGMA is her directorial debut.
Photo: Bram Belloni
Koen Mortier
EX DRUMMER
Koen Mortier works as author, director, actor, line
producer, commercials’ director and scriptwriter.
He works under his own name and the pseudonym
Lionel Goldstein. In 1998 he founded his own production
company C.ZAR.BE which later became
CCCP. EX DRUMMER is his first feature.
Photo: Ruud Jonkers
Tan Chui Mui
LOVE CONQUERS ALL
Tan Chui Mui was born in Kuantan, Pahang,
Malaysia and has worked as a newspaper and
magazine columnist. She directed five short
films. LOVE CONQUERS ALL is her feature debut.
It was supported by the Hubert Bals Fund and
won the New Currents Award in 2006 in Pusan.
Photo: Bram Belloni
Diego Martinez Vignatti
LA MAREA
Diego Martinez Vignatti has worked as an
assistant on countless features and documentaries.
He was cameraman on Carlos Reygadas’
JAPÓN and BATTLE IN HEAVEN (Both screened
at Rotterdam). He was also cameraman on DIE
UNERZOGENEN. He has directed several short
films and a long documentary. LA MAREA is his
first feature.
Katya Grokhovskaya
THE MAN OF NO RETURN
Katya Grokhovskaya graduated from the VGIK in
directing. She has directed music videos and experimental
films. Her short THE TWO (2004) won the
Grand Prix at the Kinovar Russian film festival and
has represented Russia at festivals in Cannes, Hollywood,
Montreal, Turin, Barcelona, Kiev and others.
THE MAN OF NO RETURN is her first feature.
Esteban Sapir
LA ANTENA
Esteban Sapir studied at the Instituto Nacional de
Cine de la Argentina. His first feature, PICADO FINO
(1994), won awards, among others at the Berlinale
in 1997. He has been involved in more than 250
commercials, music videos and short films since
1999. LA ANTENA is his second feature.
Pia Marais
DIE UNERZOGENEN
Pia Marais was born in Johannesburg and grew
up in South Africa, Sweden and Spain. She studied
sculpture and then photography in London,
Amsterdam and Dusseldorf before turning to
film. She studied at the German Academy of Film
& Television (DFFB) in Berlin. She worked as a casting
director and assistant director before making
her feature debut with DIE UNERZOGENEN.
Simon Kingsley
36 th International Film Festival Rotterdam
Photo: Felix Kalkman
Photo: Bram Belloni
25

mieke’s tips
Haven’t left De Doelen in ten days? All filmed out? Here’s local celebrity Mieke van der
Linden’s tips on what to do this weekend in Rotterdam. For addresses and Mieke’s best
restaurant guide, please see Mieke’s tips on the English section of the IFFR webite at:
www.filmfestivalrotterdam.com
Witte de Withstraat
Rumour has it that the new IFFR offices
will open next festival on Witte
de Withstraat, in the building of the
National Photo Museum, which will
move to the South Bank, to the Las
Palmas building.
Witte de Withstraat used to be a street
full of bad discos, sleazy bars and cafés.
Not any more! Take a stroll starting
from the Museum Park and you will be
surprised by the number of interesting
shops, galleries and restaurants. It may
sound like total gentrification has taken
place in this one-time dodgy street. Not
so! You can still eat and hang out till the
early morning in Café De Witte Aap (no.
78), for instance; old journalists haunt
De Schouw (no. 80); head to Bar P (no.
96) for cocktails and hit the De Nacht
Chinees for late-night noodles and fun.
Some great shops have also opened here
in the last few years. For great Dutch
designer shoes try Dorine Christ (no. 77a)
and Betsy Palmer (no. 9a). Breek-Baar
deals in glass and porcelain (no. 68a). An
old favourite with both housewives and
gay interior decorators is Dirkx for overthe-top
decor. You can find the ultimate
Food, glorious food!
Tired of all that healthy veggie
grub on offer at various IFFR locations?
Why not do a little bit of
slumming in the land of junk food?
Holland is famous for its very
weird snacks and great variety.
Stroll to the king of snacks and
fries, Bram Ladage, opposite IFFR’s
HQ De Doelen and order as the
people from Rotterdam do.
Take the berenklauw(bear claw),
for instance, which consists of
More food
deep-fried sliced meatball, onion
rings, and (sometimes) pineapple
on a stick, liberally drenched in
peanut sauce, of course.
Leave it to the Dutch to create
their own gigantic version of the
Asian spring roll, the loempia. Ask
for the kip loempia and add lots of
sambal (hot pepper sauce).
Or how about the bamihap? This
basically consists of a lump of
deep-fried bami goreng, an In-
What if you want to eat real food, made by real chefs?
Rotterdam is blessed with some really good restaurants.
Here are some of my favourites:
Best pizza
Angelo Betti, Schiekade 6A
Famous for its interior and the lovely Betti family; but
most of all because of the pizzas. The pizzeria was recently
taken over by Bruno Guntolli, film school graduate
in production design and regular guest in IFFR’s Wilfried
de Jong’s Late Show.
Best Chinese
Asian Glories, Leeuwenstraat 15
Here the lovely Jenny Fan Loh takes care of the front of
the house and husband Shun Po Fan is the boss in the
kitchen.
Try the duck wrapped in pancakes with cucumber, spring
onions and plum sauce. Best dim sum in town. Something
that Hong Kong star Jacky Chan discovered when he was
making a film in Rotterdam! He became a regular.
Best French brasserie food
Louis, Nieuwe Binnenweg 151
Proprietress Geertje has recently opened this classic
brasserie. She has put evergreens such as oeuf mayonnaise,
onion soup and pepper steak on the menu. Within
weeks it’s become a great favourite with people who
want to go back to basics, food-wise. No reservations
possible. Just turn up around 18:30 and you’re in!
Best lunch
Nostra, Van Oldenbarneveldtstraat 127a
Run by a few handsome gay guys, this place is always
busy at lunch time. Not surprising once you’ve sampled
their wild spinach salad or club sandwich. They also serve
special teas at your request with cakes, scones, jam and
clotted cream. Mmm!
And if you really want to splash out
- Zeezout for great fish, Westerkade 11B
- Zwetheul for starry Michelin heaven, Rotterdamseweg
480
- De Engel for tv chef Herman den Blijker’s famous truffle
soup, Eendrachtsweg 19
- La Vilette for trying, West Blaak 160
in power lingerie at Marlies Dekkers’
flagship store (no. 2). Sometimes you can
catch the designer having coffee at The
Bazar (no. 16), the hotel/restaurant all
Rotterdammers love.
More good food and great ambiance can
be found at Restaurant Oliva (no. 15a),
they serve great, imaginative Italian
nosh, and if you’re worried about the
Middle East why not try the Bagel Bakery
(Schilderstraat 57a) where Jewish and
Arab dishes are served in harmony.
See Mieke’s tips online for more details.
donisian noodle classic. The hotter
the better.
Holland being the land of cheese,
the kaassoufflé definitely deserve
a place on this list of faves. A
piece of Gouda cheese wrapped
in dough gets thrown into hot oil
until the cheese has melted. Most
Dutchies add mustard or peanut
sauce.
Recently a new multi-culti snack
has come onto the scene through
One of the best street
markets in Holland is
right here in Rotterdam.
Every Tuesday and
Saturday, people flock to
the Centrummarkt in the
heart of Rotterdam. You
can easily spend a day
there without getting
bored.
A good start is the flea
market at De Meent.
This is where you find a
mix of antiques, books
and stuff that has fallen
off a truck. Don’t miss
Cynthia’s dead cheap
vintage clothing stall or
the guy with beautiful
Every festival it’s the
same old song. Halfway
through, visitors become
tired of all those films,
people and alcohol-filled
late nights.
One of the best ways to
get things into perspective
again is to spend
some time at the remarkable
Rotterdam Zoo
Blijdorp.
Designed by architect
Sybold van Ravensteyn
after the old zoo was hit
by German bombs in May
1940, Blijdorp is a great
favourite with the people
of Rotterdam.
The beauty of the architecture
of Diergaarde
Blijdorp has not gone unnoticed
by IFFR regulars:
Peter Greenaway’s film A
ZED AND TWO NOUGHTS
antique silverware.
Now move on to the
regular market, toward
Station Blaak, and you
will get caught up in a
mix of Chinese, Polish,
Suriname, Pakistani,
Turkish, Moroccan and
Dutch voices and products:
clothes, fruit & vegetables,
handbags, fresh
fish, bed linen, flowers,
haberdashery, etc.
After shopping, head to
Mariniersweg 259 for
one of my favourite lunch
places: Proef! This lovely
place is run by food-designer
Marije Vogelzang.
was set there, and the
old Riviera Hall on the
Blijdorp complex is where
the first director of the
IFFR, Hubert Bals, organised
his film parliament.
But watching the animals
Mieke van der Linden
the Moroccan and
Turkish shoarma
places: it’s called De Kapsalon (the
hairdresser). A cholesterol bomb if
I ever saw one, it’s a medium-sized
mountain of fried shoarma meat,
with a generous helping of fries,
cheese and garlic sauce piled on
top. This is where the Mediterranean
meets the North. Talk about
integration, and in a snackbar no
less!
A day at the market
The Zoo
Go for a Proefplankje
and a great cappuccino.
Best time to stroll back
to De Meent is when the
stall-keepers begin to
pack up. This is the time
they all start playing
their own music, from
Moroccan Rai to Punjabi
pop. Take the vegetable
market next to the flea
market. Towards the end
you will find the pineapple
man, Mr Koedam.
Within 30 seconds he
will cut you a fresh pineapple.
Eat it there and
then.
Mmmmmmmmm!
should be your main
goal if you really want to
unwind. Old favourites of
ours are the wolves, the
very weird looking green
morays at the spectacular
newly built Oceanium,
A bit of retail
therapy...
How about a little shopping after a
morning taking in films? Rotterdam
is a city full of surprises; not the most
glamorous town you can imagine, but
paradise for people who are bored with
Tommy H., Ralph L. and all those other
big brand boys.
Right near the Lantaren/Venster in
the Gouvernestraat, for instance, you
can find Mar’s delightful secondhand
bookstore, De Boekenbuuv. A corner
shop crammed with secondhand books,
comic strips, posters, rock ‘n’ roll Tshirts
and 7” singles by the latest British
bands.
De Boekenbuuv is a real ‘hot spot’ in
the neighbourhood. You will always
find interesting books, talkative customers
and coffee there, and you can
browse for as long as you like. We recently
found Chairman Mao’s Little Red
Book on its shelves for one euro! It also
has great children’s classics, an extensive
foreign section and antique sports
books: and it’s all cheeeeeeaaaaap!!
For opening times,
call 0031 6 24564991.
See Rotterdam’s other Tiger in Blijdorp Zoo Photo: md7
and the cheeky meerkats.
Make sure to use the old
Riviera Hall entrance to
take in Van Ravensteyn’s
style in full. The best
times to go are very early
or late at night. To get
36 th International Film Festival Rotterdam
there, take bus 44 or 49
from Central Station, or
alternatively, walk from
Central Station, Blijdorp
side – it takes about 10
minutes.
27

(continues from page 21)
Dual Approach
The reaction of the local population to BAMAKO was divided:
some took part in the trial, as an auditor or as a witness, while
others simply let it pass them by. Everyday life carries on around
the trial. Sissako constantly switches between these two situations.
In the middle of a sentence, he will suddenly cut to a group
of men sitting on a bench outside the gate to the courtyard
talking about everyday affairs. Or he follows a number of local
storylines: relationship issues between the residents of the house
or a policeman looking for a missing pistol. Then he switches just
as easily back to the trial, which has continued in the meantime
with the same intensity.
Sissako has adopted a different style for each of these situations.
The trial is recorded with several video cameras and shot like a
documentary, with a great deal of improvisation; life outside the
trial is filmed on celluloid and edited and framed like a fiction
feature. This means that, every time we switch from the trial to
the everyday world, a great peace descends on the screen. From
lively argument to silence, from hectic, video clip-like images to
the beauty of a broad horizon and softly falling light.
Pragmatic
Sissako emphasises that the choice for video recording for the
trial was a pragmatic one: “You have to be able to film everything;
if you ask a witness, a real person, to give his or her own
testimony, you can’t then go and ask him or her to do it all over
again. But to film everything, and from different angles, can only
be done with video. It was both a practical and a financial decision.
But I didn’t want to give the impression that I was making a
documentary, which is why I decided to shoot the rest on film.”
Photos
Owing to the great difference between the two styles, these
transitions seem to create two separate realities. Several film
critics have described the court – with its judges, prosecutors and
lawyers – as a fundamentally Western institution. According to
this vision, the courtyard, with its busy rhetoric and mobile cameras,
should represent the West; outside of this is Africa, where
everyday life carries on, completely independently of the trial.
Sissako fiercely contests this interpretation: “The West is no
stranger in Mali. The political, economic and administrative
systems are Western systems. The equipment in the hospitals is
Western. And the process of the trial is also embedded in Malian
life. When a murderer is tried in Mali, the process is exactly the
same. So the court itself is not something Western, in the sense of
something strange. I just wanted to show that there are people
who are not able to take part in the process and people who
don’t want to take part, in order not to be disappointed.”
Freedom
Nevertheless, similar filmic transitions can be found in Sissako’s
previous films. In HEREMAKONO, a fragment that takes place in
‘the West’ (an African searches Paris in vain for her white lover) is
shown in rough, grainy images, and is followed by a transition to
‘Africa’ (Mauritania), which – depicted in broad, sharp, beautifully
lit images – feels liberating. And in LA VIE SUR TERRE, his
fiction feature debut, another such transition takes place, when,
following a brief introduction, Sissako switches from a Parisian
supermarket to a calm, beautiful zoom in to a tree in Mali.
Sissako makes such decisions on an individual, case-by-case basis,
however, depending on the needs of the scene in question. It
is not a set way of juxtaposing the West and Africa. “It’s true
that form is very important. But I don’t have a specific theory
about how you should film; I want to be free to film as I want. In
Photo: Felix Kalkman
Art
HEREMAKONO, I wanted to show that Paris can also be a place of
suffering; the suffering of this young woman. Paris is not just the
Eiffel tower and the Champs Élysées. I found that this allowed me
to show her feelings. But, of course, it ultimately depends on how
the viewer interprets it.”
Invitation
It is precisely because of these intriguing relationships between
content and form in his films, that it would be interesting if
Sissako – an African in the West who has made a film about the
role played by the West in Africa – were to turn his camera on
the West itself. In BAMAKO, he invites the financial institutions,
which are dominated by the West, to his family’s home in Africa.
Would he not like to be invited in turn into the buildings of the
IMF and the World Bank? “Yes, I would like to film there. But it’s
just not possible to get access. But if they asked me tomorrow, I’d
certainly do it.” And after the briefest of pauses: “You know, I
think I will ask.”
Kees Driessen/translation Mark Baker
Octobre/La vie sur terre AS
Abderrahmane Sissako
Sat 3, 17:15, Cinerama 7
Heremakono AS
Abderrahmane Sissako
Sat 3, 22:30, Cinerama 7
Africa Dreaming/Rostov-Luanda AS
Abderrahmane Sissako
Sat 3, 20:00, Cinerama 7
1 2
(1) 3D-Cubes: Delft Technical University
built a tower of giant cubes, each
consisting of a thousand mini-LEDs, built
into ping-pong balls. Special software
creates changing patterns and animations.
(Schouwburg)
(2) Artist in Focus Knut Asdam made a
particularly versatile contribution to this
year’s IFFR. But still had time to have his
own photo taken.
(3 & 4) Christian Faubel’s THE ART OF THE
OVERHEAD 2005, a growing and interactive
collection of overhead slides submitted
by artists, graphic designers, filmmakers,
cartoonists, writers, etc., etc. (TENT)
(5) Interactive art: Knut Asdam’s THE
CARE OF THE SELF FINALLY EDIT, an ‘urban
park’ created in Museum Boijmans Van
Beuningen.
5
Photo: Bram Belloni
Photo: Daniëlle van Ark
Photo: Bram Belloni Photo: Daniëlle van Ark
36 th International Film Festival Rotterdam
3
4
29