CLAIRLIEU - Canons Regular Blog

92 KRONIEK
mede, dat deze Balthazar voor zich zelf het tweedelig boek van de Luikse Kniisheer
Henricus Seulen over het sacrament der Biecht (Epitome Theologiae moralis, Leodii
J. S. Philippart, 1761, 2 vol.) aanschafte (kol. 21) en dat de provinciaal der
Kruisheren te Keulen, Theodorus Deghens de kapel te Thorn, gebouwd in de vorm
van het huisje van Nazareth te Loreto, op 9 Februari 1697 inzegende (kol. 23). De
auteur geeft niet de reden aan, waarom de provinciaal der Kruisheren werd
gevraagd. Zie hierover een vroeger artikeltje van L. Heere, in de bibliographie
nr. 65 en 66.
P. v. d. B.
M. Hendrickx schreef in Vlaamse Stam, I, 1965, 171-174 een kort artikel
Bekeerde protestanten te Maaseik (lie tot 18e eeuw). Vanaf 1530 schijnt de
Maaseiker bevolking protestants-gezind geweest te zijn, en dit breidde zich zo uit
dat in 1566 de stad opstond tegen de prinsbisschop. Ondanks de reakties van de
geestelijkheid bleven vele doopsgezinden en kalvinisten heimelijk hun godsdienstoefeningen
houden. Naast meerdere interessante bijzonderheden geeft de auteur
dan een lijst van ,,bekeerlingen" die, in aanwezigheid van meerdere getuigen, hun
geloofsbelijdenis aflegden. In 1697, op 2 april was de prior van de kruisheren zo
getuige bij de geloofsbelijdenis van 'n zekere Nicolaus Grasser uit Saksen die zich
in Maaseik gevestigd had. In de lijst komt ook Anthonius Muller voor, die zich
later Mulders noemde, en die 19 mei 1698 de katholieke geloofsbelijdenis aflegde.
Zijn zoon Henricus, werd broeder in het kruisherenklooster te Colen bij Kerniel.
Bij het huwelijk van de bekeerde lutheraan Judocus Fredericus Engelen uit Thuringen,
29-4-1706, trad de E.H. van Beeck, kruisheer op als celebrant en Johannes
Lorbij, kruisbroeder als getuige. In de lijsten van L. Heere, De Kruisheren te
Maaseik, Diest, 1955, p. 65-74 komt wel een Jan Lorby voor als donaat maar geen
kruisheer van Beeck. Hendrickx, die put uit een register en lijst van pastoor
Vlecken en opvolgers, vult zo de lijst van L. Heere aan.
A. R.
Eveneens in Vlaamse Stam, III, 1967, p. 121-122 noteerde M. Hendrickx uit
de Kroniek van dokter Korsten de personen uit Maaseik en omstreken die tussen
1713 en 1720 intraden in het klooster of hun eerste mis opdroegen. Op 29 juni
1716 was dit de zoon van burgemeester Vrijkens die bij de kruisheren gekleed werd
en in 1717 op dezelfde dag zijn professie deed. De twijfel die L. Heere in bovengenoemde
lijst had over eventuele identiteit van Vrijken, zoon van de burgemeester
en Hubert Frans Vereycken lijkt hierdoor wel opgelost. Op 8 nov. 1716 ,,heet
Welter Steenberghs sijn eerste misse gesongen bij de P. Cruysbroeders, sijnde
Capellaen tot Neerwert". Op 8 juni 1728 vermeldt dokter Korsten dan nog het
bezoek van pastoor Schelen van Bocholt; ,,hij is met sijnen broeder Cruysheer tot
St Achten van hier vertrocken den 18 junij naer middag naer Boeckholt". Een
korte passage over kruisheer Jacob Mostaert (p. 122) wordt ook door L. Heere,
o.c, p. 73 aangehaald.
A. R.
In de serie Historie van steden en dorp en (Het Wereldvenster, Baarn, 1968)
verscheen M. A. F. Charles Thewksen, Oud-Maastricbt. Wie aardige verhaaltjes
en anecdotes uit Maastrichts verleden wil leren kennen, moet dit boekje zeker lezen.