CLAIRLIEU - Canons Regular Blog

86 KRONIEK
Toch, aldus Turpin, was Chauny niet een stad, die ontstaan was op een kruispunt
van handelswegen, zoals vele steden in Europa. Veel meer dan Chauny was al sinds
de Romeinse tijd het plaatsje Condren een kruispunt van wegen. De naam Condren
stamt af van het Latijnse woord Condragium, wat samenvloeiing betekent. Hier
vloeiden twee rivieren samen : I'Oise en La Serve. Rivieren waren voor de Middeleeuwers
nu eenmaal belangrijke verkeerswegen. Reizigers uit Vlaanderen, of uit
Keulen, Aken, het Maasgebied, die op weg waren naar Parijs, Orleans of Tours,
passeerden Condren, ook wanneer zij geen gebruik maakten van het water, maar te
paard of te voet reisden.
Condren moest echter in de loop van de Middeleeuwen onderdoen voor Chauny,
omdat deze stad talrijke privileges kreeg van de Franse koningen. Het was voor de
inwoners van Condren gunstiger te verhuizen naar Chauny.
Zo zal het ook de Kruisheren van Condren vergaan zijn. Sinds 1280 hadden zij
er een klooster. Hun kerk was toegewijd aan Sint Eligius. Noord-West-Frankrijk
was het land van deze heilige, eens bisschop van Doornik en Noyon.
Het boek van Turpin geeft duidelijk te verstaan, dat zowel Chauny als Condren
in de Middeleeuwen belangrijke plaatsen waren. Voor kooplui, voor pelgrims en
andere reizigers waren deze plaatsen rustpunten op him dikwijls zo lange en
vermoeiende weg. Het is moeilijk zich voor te stellen, dat de Kruisheren naar deze
plaatsen getrokken zijn om in rust en stilte zich toe te leggen op het beschouwend
leven. Zijn zij niet eerder bij deze kruispunten van wegen gaan wonen om de
pelgrims en reizigers een goed onthaal te geven, zoals zij in zovele andere steden
deden ? Sint Eligius was dikwijls de patroon van een kerk of kapel, waaraan een
hospitaal verbonden was. Uit de eerste jaren van het bestaan van het klooster te
Condren weten we, dat Jean de Hargny, prior van het klooster, misschien wel de
eerste, werd gevraagd te Doornik een klooster van zijn orde te stichten. Hebben
misschien pelgrims uit Doornik en omgeving, waaronder Guy de Chatillon, comte
de Saint-Pol, contact met hem opgenomen ?
P. v. d. B.
Gerits (T. J.), o.praem., De pauselijke zouaven uit het Land van Aarschot,
Aarschot, 1970, in-8°, 61 bladz., geillustreerd. Na een inleiding over de pauselijke
zouaven en de ondergang van de Kerkelijke Staat in 1870 volgt (bl. 25-54) het
dagboek van Ferdinand Vanzavelbergh, waaruit het volgende : (Pasen 1870) ,,De
pauselijke zouaven werden tot het volbrengen van hunnen paaschplicht bereid door
den zeer eerweerden kanunnik Geeraerts, kruisheer van Diest. De onderwijzingen
en de sermonen, welke hij deed, leven nog steeds voort in mijn geheugen." (bl. 40).
M. C
Middeleeuwse monniken hebben dikwijls tractaten gekopieerd, waarvan zij de
auteur niet konden vermelden of het slechts moesten laten bij een vage aanduiding.
Een van zo'n tractaten is Speculum Virginum. Het komt voor in handschriften,
afkomstig van het Kruisherenklooster te KEULEN (Historisches Archiv der Stadt
Koln, GBf-155), te DlJSSELDORF (Landes-und-Stadt-Bibliothek, B 124) en waarschijnlijk
ook te LUIK (bibliotheek, Groot-Seminarie te Luik, 6Ml7b). Over de
auteur van dit tractaat, Conradus von Hirsau, o.s.b., 1070-1150, en over zijn andere
geschriften kunnen we enkele kanttekeningen vinden bij R. Bultot, Autour du
^Speculum Virginum", in Revue d'Histoire ecclSsiastique, Vol. LXIV (1969),