Op de Bok - januari 2012 - Vnv

Remember
riding this one?
Voor de oude, maar blinkende Boeing 367-80 jet staan twee
Amerikaanse gepensioneerde vliegers. De heren geven
rondleidingen door het Udvar-Hazy Museum, onderdeel van
het Smithsonian Instituut te Washington DC. Ze heten Harry
en Walt en lijken evenveel aan elkaar vergroeid als aan het
museum. Vliegen doen ze, tot hun spijt, al menig decennium
niet meer. Het vliegersvuur is echter nog verre van gedoofd.
Vol passie weten de twee grijsaards over alles in het museum
Het voorgaande is de inleiding van een verslag
van een rondleiding door Harry en Walt dat jaren
terug is geschreven voor Op de Bok. Niet lang
geleden doken de A4-tjes op in een map toen het
redactiearchief werd opgeschoond. ‘Vulgair, niet
geschikt voor publicatie’ staat er met rode letters
op. Hoezo?, vroeg de redactie zich af, er staat
geen schunnig woord in. Vandaar nu alsnog:
Samen met nog zeven anderen luister ik
aandachtig naar wat de gewezen vliegers
met hun krakende stemmen vertellen.
“Deze Boeing 367 is de voorloper van
de 707. U weet wel, die boven Lake Washington
die legendarische ‘barrel-roll’ maakte”, vertelt
Harry. “Weet je nog, Harry ol’ boy, that iron lady?”
“‘Oh yeah!” Harry trekt zijn wenkbrauwen hoog
op, “een zijden schoonheid in de ochtenddauw.
Een stuk knapper dan die gigantische widebodies
van tegenwoordig met hun ETOPS. That’s
not real flying.”
“Nope, geef mij maar slank, rank en nice curves.
Straight jets, dat waren tijden!”
“Straight jets, straight shooters!”
“No chaser!”
“Op een oude piston moet je het leren, maar eenmaal
jets en ‘you’re hooked”, zegt Walt die ineens
tientallen jaren jonger lijkt.
“Look at those pipes”, verzucht Harry terwijl hij
met zijn wandelstok een tikje tegen een motorcowling
geeft. “Geen grotere furie dan de furie
van die stalen gordingen, fluitende ventielen en
krassende nagels.”
“Ze rookte wel behoorlijk. Marlene Dietrich was
er niks bij.”
“Yeah, but her perfume, lord sta me bij. Inhaleren
was ongezond, maar bedwelmend.”
Even vallen de mannen stil, overmand, zo lijkt
het, door hun herinneringen. De toehoorders
kijken wat ongemakkelijk om zich heen.
“En ze lustte ook wel een slokje”, zet Walt de trip
down memory lane voort. “Dat deden ze natuurlijk
allemaal. Dat was de generatie, de tijd. En
niets van dat stille gefluister. Echte passie, volle
bak.”
“Als deze baby loskwam, dan wist iedereen het in
de wijde omgeving.”
“Hou op man! Burnin’ rubber!”
“Helemaal niet. Toen had je nog geen Aircraft
Identification Detection System. Dat was niet
nodig. Goed luisteren, kijken en voelen, dan wist
je zo welke valve wat extra maintenance nodig
had.”
Een van de toehoorders verontschuldigt zich naar
het toilet. Een tweede verbaast zich over de tijd
en maakt zich uit de voeten. Onverstoord lopen
Walt en Harry verder onder de vleugels.
“Kijk naar die flaps. Zo worden ze niet meer
gemaakt. Gesmeerd en toch nog piepen, heerlijk.
Soms een klein vastlopertje.”
“Ach, niets dat een beetje flapvet niet kon verhelpen.
Op naar de stuurhut. Daar kun je zien waar
echte mannen mee moesten werken.”
Terwijl de twee oudjes de trap op stiefelen,
maken de drie jongste leden van het groepje zich
stilletjes uit de voeten. In het voorbijgaan hoor ik
ze fluisteren: “Saai gemekker over ouwe prullen.”
Ik snel de trap op, de cockpit in. De twee knarren
hebben zich in de vliegerstoelen genesteld. Op de
stoel van de boordwerktuigkundige zit een man
van in de vijftig. Hij en ik zijn de laatsten die zijn
overgeblevenen van de rondleiding. Onze gidsen
praten zonder om te kijken door.
“Kijk die flaphandel. Gewelfde vormen, robuust
maar toch elegant.”
“Met remous moest je haar stevig vast houden.
Iets wat jou, Harry, niet altijd lukte.”
“Oh ja, Walt, je was erbij?”
“Ja, zeker weten. Alsof jij je dat niet herinnert.
Samen opstap, dat was me het tripje wel.”
“Nou je het zegt, dat is waar ook. Dat was die
keer met die turbulentie als hemelse spasmen.”
“Alle hoeken van de enveloppe. Moderate to
heavy loss of control. Kliederboel!”
“Grasp and hold! Tight in my arms!”
“Ze kon zelfs uit de bocht vliegen, ze liet haar
bank niet limit-en. En niets van de nieuwerwetse
enhanced ground proximity onzin. Gewoon op
gevoel: een beetje duwen, beetje trekken.”
“Waar nodig waterinjectie, voor die extra boost.
Helemaal als de temperaturen opliepen.”
“En die landingseigenschappen. Je moest
haar leidden, trimmen. Maar als je dat kunstje
eenmaal onder de knie had, dan gleed ze naar
binnen.”
Harry maakt een wegwerpgebaar. “Dat eeuwige
gezever over trimmen en leiden. Ze heeft zich
nooit laten leidden. Dat weet je net zo goed als ik,
Walt. Te onstuimig, te rauw en eigenzinnig.”
“Harry, dat is onzin. Je wist gewoon niet hoe je
met haar om moest gaan. Je had gewoon niet the
right stuff.”
“Really, Walt? Van wie was die laatste very hard
landing, mister-ik-prik-hem-er-flapless-weleven-in?”
“Never judge a pilot by his landings. Kon ze nog
vliegen?”
“Bah, little double humper hier had meer klachten
dan ik ooit kon accepteren voor een volgende
vlucht.”
“Nonsense. Je had gewoon te weinig ervaring om
met een echt vliegtuig te durven vliegen. Admit
it! Een beetje onsetbuffet en mijnheer liet gelijk
zijn neus zakken.”
talloze verhalen te vertellen. 11