Pensioencontact nr. 48 (januari 2008) - Pensioenfonds DSM ...

In dit nummer onder andere
De verkiezingsuitslag omgezet in zeven
vertegenwoordigers gepensioneerden 3
Service Desk wordt persoonlijker 12
Loonheffing op eigen verzoek 15
Column: De groeten 16
Moderne tijden
In Pensioencontact hebben we de
jongste tijd vaker bericht over de
vele veranderingen die zich in
Nederland aftekenen op het gebied
van pensioenen.
In dit nummer ziet u dit duidelijk terug. De
Service Desk wordt flink opgewaardeerd, in
het Bestuur en het College van
Belanghebbenden houden direct gekozen
vertegenwoordigers van pensioen -
gerechtigden hun intocht. In deze uitgave
komen ze uitgebreid aan het woord. Ook
zoeken we leden voor een klankbordgroep
over pensioencommunicatie en wijzen we u
concreet de weg als er klachten mochten
zijn. ’Goed om te weten’ handelt deze keer
over de loonheffing.
Colofon
Pensioencontact verschijnt drie keer per jaar en is
bestemd voor degene die een uitkering ontvangt van PDN.
Redactieraad:
Inge von der Ahé, Ivo Coolen, Anita Creusen, Marleen
Hoeppertz, Jan Janssen, Steef Lauwers en Henk Thonen.
Realisatie:
Hard Working Reader Publishers
Illustraties:
Geert Setola
Fotografie:
Annemiek Mommers en anderen
Redactieadres:
PDN t.a.v. dhr Jan Janssen
Postbus 6500, 6401 JH Heerlen
E: info.PDN@dsm.com
I: www.PDNpensioen.nl
T: 045 5782144
Pensioen Desk:
T: 045 5788100
Voor blinden en slechtzienden is een gesproken
versie van Pensioencontact kosteloos verkrijgbaar.
Pensioencontact
Pensioencontact is een uitgave van Pensioenfonds DSM Nederland
Ontmoet de gekozen leden Bestuur
en College van Belanghebbenden
U heeft gekozen
Per 1 januari 2008 is de nieuwe structuur van PDN een feit. Vier direct gekozen
vertegenwoordigers van de pensioengerechtigden krijgen een zetel in het
Bestuur. In het College van Belanghebbenden werden drie leden gekozen.
De gekozen pensioengerechtigden zullen samen met de werkgevers- en
werknemersvertegenwoordigers het Bestuur en College van Belanghebbenden
vormen. De vertegenwoordigers van de pensioengerechtigden in het bestuur
zijn Lambert Heutmekers, Just Fransen van de Putte, Math Waltmans en Hans
van Baarle. De leden die namens de pensioengerechtigden in het College van
Belanghebbenden zijn gekozen zijn Henny Verbrugge, Jan Barendse en Toon
Appel. Op de volgende pagina’s stellen we alle gekozen mensen nader aan u
voor en laten ze zelf aan het woord over hun opvattingen en ideeën. Bij die
gelegenheid spraken allen nadrukkelijk hun dank uit voor de op hen
uitgebrachte stemmen. En nu aan de slag.
januari 2008 | No. 48

Pensioenfonds DSM Nederland vanaf 1 januari 2008
Pensioenfonds DSM Nederland (PDN) voert de pensioenen uit voor de medewerkers van alle DSM-bedrijven in
Nederland. PDN is een onafhankelijke stichting met een eigen Bestuur, dat zelfstandig de koers van het fonds bepaalt.
Het Bestuur legt verantwoording af aan het College van Belanghebbenden. Het College van Toezicht houdt intern
toezicht op het Bestuur.
Bestuur
College van Belanghebbenden
College van Toezicht
Het Bestuur van PDN is ervoor verantwoordelijk
dat DSM-medewerkers, oud-medewerkers
en pensioengerechtigden het pensioen krijgen
waar ze recht op hebben. Verder moet het
Bestuur ervoor zorgen dat de premieinkomsten
goed worden belegd, zodat er nu
en in de toekomst genoeg geld in kas is om
de pensioenen te betalen. Het Bestuur
bepaalt hiertoe het beleid van het fonds. De
verantwoordelijkheden en bevoegdheden van
het Bestuur zijn vastgelegd in de statuten van
PDN.
Het College van Belanghebbenden (CvB) is
een zogeheten verantwoordingsorgaan. Het
Bestuur legt aan het CvB verantwoording af
over het door haar gevoerde beleid. Het CvB
kan hierover haar oordeel uitspreken. De
verantwoording heeft vooral betrekking op de
vraag of het Bestuur bij de genomen
besluiten evenwichtig met de belangen van
alle belanghebbenden rekening heeft
gehouden. De belanghebbenden krijgen op
deze manier de mogelijkheid om te reageren
op het handelen van het Bestuur.
Het College van Toezicht (CvT) houdt intern
toezicht op het functioneren van het Bestuur.
Het CvT wordt gevormd door externe
deskundigen die onder andere kritisch kijken
en beoordelen hoe het Bestuur omgaat met
de risico’s op langere termijn.
8 vertegenwoordigers van DSM,
benoemd door het Bestuur op
voordracht van DSM Nederland
4 vertegenwoordigers van de werknemers,
benoemd door het Bestuur
op voordracht van de COR DSM
Nederland
4 vertegenwoordigers van
pensioengerechtigden, gekozen uit
en door de pensioengerechtigden
3 vertegenwoordigers van de
werkgever, aangewezen door DSM
Nederland
3 vertegenwoordigers van de
werknemers, aangewezen door de
COR DSM Nederland
3 vertegenwoordigers van
pensioengerechtigden, gekozen uit
en door de pensioengerechtigden
3 onafhankelijke deskundigen die
voor een periode van drie jaar door
het Bestuur zijn benoemd
De heer J. Balder
Mevrouw M.E.J. Caubo
De heer J.M.H. op Heij
De heer K.A. Pikaart
De heer F.J.A.M. Pistorius
De heer A.J.M.S. Robeerst
De heer J. Schneiders
De heer G.J.H.M. Wagemans
De heer J.F. van Engelen
De heer J. Noordover
De heer H. Noppers
De heer M.M.G. Ubachs
De heer H.C.M. van Baarle
De heer J.J. Fransen van de Putte
De heer J.L. Heutmekers
De heer M.A. Waltmans
De heer E.H.M. Dormans
De heer F.J.C.M. de Kok
De heer J.W. Menkveld
De heer G.P. van den Anker
De heer A.M.J. de Boer
De heer E.C.A.C. Gryson
De heer A.P.M. Appel
De heer J.J.M. Barendse
De heer H. Verbrugge
De heer J.F. Maassen
De heer W.L. Moerman
De heer J.T. van Niekerk
2 PENSIOENCONTACT

JANUARI 2008
Gekozen bestuursleden aan het woord
Toezichthouder heeft touwtjes strak in handen
’De beurscrisis ligt nog vers in het geheugen’
Lambert Heutmekers (67) uit Oud Urmond is in het
pensioenfondsbestuur geen onbekende. Hij zit er al tien
jaar in en vertelt dat hij tevreden is met het aantal
uitgebrachte stemmen van 37%. ’Omdat het de aller -
eerste keer was dat gepensioneerden konden stemmen,
had ik een lagere opkomst verwacht. Ik denk dat heeft
geholpen dat er schriftelijk kon worden gekozen en je ziet
dat pensioenmaterie bij de mensen leeft.’
’Er kwamen voor het eerst vertegenwoordigers van gepensioneerden
in het Bestuur toen ik er indertijd op voordracht van FNV
Bondgenoten zitting in nam. Het grote verschil is dat de vertegenwoordigers
van gepensioneerden nu allen zijn gekozen. Dat geldt
ook voor het College van Belanghebbenden. Voor het bestuurswerk
zelf maakt het geen verschil of je gekozen bent of benoemd, maar
de status van gekozen functionarissen schept voor iedereen meer
duidelijkheid.’
ELKE VIER JAAR
Lambert Heutmekers over het wezen van de hem toevertrouwde
taak: ’Het gaat er maar om dat de gepensioneerden aan het einde
van de maand hun geld krijgen. Daar hebben ze jarenlang voor
gewerkt, ze rekenen erop. Bestuurders moeten dus zorgen dat er
Lambert Heutmekers:’Ik ben tevreden met het opkomstpercentage’.
met de centjes geen onnodige risico’s worden genomen. We moeten
bedenken dat ook verkiezingen als deze, die elke vier jaar zullen
worden herhaald, geld kosten. Dat moet je natuurlijk in verhouding
zien en het is goed besteed geld, maar je moet je er tegelijkertijd
altijd bewust van zijn. Het komt immers allemaal uit de pensioenpot.’
BALANS
Lambert Heutmekers vindt daarom dat zo weinig mogelijk aan nietpensioenen
moet worden uitgegeven. ’Het leven wordt duurder en
voor je het weet, ben je als gepensioneerde flink achteruit gegaan.
Daar moet het geld zoveel mogelijk naar toe. Nu gaat het goed,
maar de beurscrisis ligt nog vers in het geheugen. Je kunt
verwachten dat het in de toekomst nog eens een keer fout zal
gaan. Wij zijn er om ervoor te zorgen dat ook bij een nieuwe crisis
de afgesproken pensioenen tóch worden betaald. Op het ogenblik is
het beleggingsbeleid van PDN goed in balans. Ik begrijp best dat
beleggers het aantrekkelijk vinden om interessante constructies te
volgen, maar het Bestuur is en blijft verantwoordelijk.’
CURSUSSEN
Hiermee eindigt de keten niet want ook het Bestuur moet zich
verantwoorden. ’Op de eerste plaats aan het nieuwe College van
Belanghebbenden. Daarnaast wordt het Bestuur vooral in
financieel-technische zin nauwlettend gevolgd door De Neder -
landsche Bank. Die toezichthouder heeft tegenwoordig de touwtjes
strak in handen en dat is goed te begrijpen als je ziet hoe
verschrikkelijk veel geld wij vertegenwoordigen. Daarom dien je als
bestuurlid voortdurend bij te blijven en er moet goed met de
deelnemers worden gecommuniceerd opdat ook zij weten wat er op
een bepaald moment speelt. Uit de vele telefoontjes die ik rondom
de verkiezingen kreeg, vaak van collega’s van vroeger die ik lang
niet meer had gezien, kun je opmaken dat ze werkelijk nieuwsgierig
zijn hoe het er voor staat. Het wordt er de laatste jaren allemaal
niet gemakkelijker op. Dat komt omdat het Bestuur grotere
verantwoordelijkheden draagt nu het pensioenfonds losser staat
van DSM. Tel daar nog bij op dat de pensioenmaterie steeds
ingewikkelder wordt en dat veel DSM’ers van huis uit geen financiële
experts zijn. We vergaderen vijf keer per jaar een dag lang waarbij
dan altijd ook tijd is ingeruimd voor een pensioencursus. Dat is niet
voor niets zo.’
3

’Continuïteit en langetermijnbelangen hoofdzaak’
’Samenwerken aan een sterk pensioenfonds’
Net als de andere gekozenen is Just Fransen van de Putte
(64) zichtbaar vereerd met het vertrouwen van de
kiezers. ’Het gaat om iets belangrijks. Het pensioenfonds
is niets minder dan de bron van inkomsten voor gepensioneerden.
Zelf ben ik, toen ik nog bij DSM werkte, acht
jaar bij het pensioenfonds betrokken geweest waarvan
drie jaar als voorzitter van het Bestuur in de huidige
vorm. Dat heb ik met heel veel plezier gedaan en daarom
ben ik blij dat ik er nu verder aan mag werken.’
In het gesprek, dat plaatsvindt bij DSM in Heerlen - hij verhuisde
inmiddels naar Middelburg - komt snel naar voren dat Just Fransen
van der Putte als ervaren manager en bestuurder gewend is te
denken in termen van samenspel.
SCHUIVENDE PANELEN
’Je moet vanuit de positie van anderen kunnen denken. Je hebt
rekening te houden met hun opvattingen, de laatste tijd zelfs extra
want mensen zijn mondiger geworden. Je ziet om je heen dat
iedereen voor zijn eigen belangen opkomt en dat is prima. Ik ken
dat van nabij, ook uit andere overlegsituaties zoals de
ondernemingsraad. Dat neemt niet weg dat ieder ook moet
beseffen dat het hoofddoel gemeenschappelijk is: een sterke
onderneming, een sterk pensioenfonds. Pensioenen zijn de laatste
jaren sterk in beweging geweest en zijn dat nog. De wetgeving is
sterk veranderd. Het toezicht op de fondsen is versterkt, de positie
van het Bestuur is gewijzigd, maar ook inhoudelijk zijn pensioen -
regelingen aangepast. Het pensioenrisico is verschoven en rust
meer bij het fonds zelf. Bovendien zijn de financiële markten blijvend
onrustig. Het is de kunst het pensioenfonds tussen die bewegende
panelen altijd een goede positie te geven. Een pensioenfonds moet
alert worden bestuurd.’
SCHEIDSVLAK
Just Fransen van de Putte kan bogen op een zeer brede
bestuurlijke ervaring onder andere in marketing, strategie,
personeelszaken. Als directeur van business units en divisies (later
Business Groepen) van DSM was hij ondermeer ook direct
betrokken bij zeer grote projecten zoals de verkoop van petro -
chemie aan SABIC. Velen kennen hem nog als directeur van DSM
Limburg BV en later DSM Nederland. ’Het leuke van de beide
laatste functies is dat je opereert op het scheidsvlak tussen bedrijf
en samenleving. Ook hier moet je er rekening mee houden dat
belangen zeer verschillend kunnen zijn en emoties een rol kunnen
Just Fransen van de Putte: ’Ik realiseer me door wie ik gekozen ben’.
spelen. Juist daarom was het boeiend. Van al de functies die ik voor
DSM uitoefende, op één na, heb ik genoten. Ik heb geluk gehad.’
ACCENTVERSCHILLEN
Wordt hij nu niet vanwege zijn arbeidsverleden teveel gezien als
iemand van het werkgeverskamp? ’Ik vind het terecht dat
sommigen zich die vraag stellen, maar ik maak me daar geen
zorgen over. Ik realiseer me door wie ik gekozen ben.
Accentverschillen in het Bestuur zijn prima, maar ze nemen de
wezenlijke doelstellingen niet weg. Vergeet niet dat continuïteit en
langetermijnbelangen de hoofdtaken zijn van elk pensioenbestuur.
Het streven is ook om voldoende beleggingsopbrengsten te
behalen om de inflatie bij te kunnen houden. Dat zijn de taken voor
elke bestuurder, ongeacht zijn of haar achtergrond. Het maakt niet
zoveel uit aan welke kant van de bestuurstafel je zit. Je werkt op
basis van vertrouwen. Ik ben nu een gepensioneerde, door
gepensioneerden gekozen, die aan werknemerszijde komt te zitten.’
Glimlachend: ’Mijn collega’s zullen me er ongetwijfeld opmerkzaam
op maken mocht ik de oren teveel de andere kant op laten hangen.
Mijn werkgeverservaring heeft ook voordelen. Bestuurlijk heb ik wat
vóór, zo heb ik hele goede contacten met DSM.’
BELANGSTELLING
Opmerkelijk is dat maar liefst drie kandidaten, die vroeger leiding
hebben gegeven aan het pensioenfonds, deelnamen aan de
verkiezingen. ’Ik vroeg me toen ik dat hoorde af of dat geen
versnippering betekende met als risico dat er geen van drieën in
4 PENSIOENCONTACT

het Bestuur zou komen. Dat viel erg mee. Van die drie zijn er twee
gekozen. De opkomst van de kiezers valt me niet tegen, hoewel ik
zo’n beetje had verwacht dat we op een score van ongeveer 50%
zouden uitkomen. Bij dit soort verkiezingen speelt een rol dat een
deel van de gepensioneerden niet zal stemmen omdat ze heel oud
zijn en wellicht een slechte gezondheid hebben.’
AFHANKELIJK
Momenteel heeft het pensioenfonds van DSM een heel behoorlijke
dekkingsgraad. ’Die kunnen niet veel fondsen laten zien. Niet alleen
’Zeggenschapsrechten nu goed verankerd’
’Contacten met pensioengerechtigden versterken’
Math Waltmans (68) vindt het vertrouwen - ’ik ben daar
dankbaar voor’ - dat de stemmers in hem stellen nieuwe
persoonlijke verplichtingen schept. Hij wijst op het belang
van de iets hogere opkomst nu in vergelijking met de
stemming over de bestuursstructuur van enkele jaren
geleden.
Math Waltmans: ’Wijsheid, succes en plezier zijn van belang’.
JANUARI 2008
de kwaliteit van ons uitvoeringsapparaat is zeer goed, we bezitten
ook massa, voldoende grootte om succesvol te kunnen opereren
tegen niet al te hoge kosten. Het is goed dat bij DSM in Nederland
de pensioenfondsen zijn samengevoegd tot een groot fonds. Dat
vergroot de weerbaarheid. Een kleiner fonds komt veel eerder in de
problemen. Ik denk wel eens dat er een verzamelpensioenfonds zou
moeten komen voor al die kleinere bedrijven in Nederland die nu
een klein eigen fonds kennen. Onze afhankelijkheid van
pensioenfondsen wordt groter door de vergrijzing. We moeten ze
sterk houden.’
’Ik trek daaruit voorzichtig de conclusie dat personen en resultaten
voor de deelnemers van het pensioenfonds blijkbaar meer tellen
dan structuren’, zegt hij glimlachend in zijn appartement te Heerlen.
Math Waltmans was eerder vijf jaar lang namens De Unie plaats -
vervangend bestuurslid en daarna gedurende drie jaar bestuurslid.
Hij weet dus wat de taak inhoudt, zij het met het verschil dat hij nu
rechtstreeks door pensioengerechtigden is gekozen.
ZEGGENSCHAP
’De inrichting van ’ons’ PDN is nu door deze verkiezingen bepaald
en de zeggenschapsrechten van de deelnemers zijn tevens goed
verankerd volgens de nieuwe Pensioenwet en daar ben ik blij mee.
We hebben immers een collectief pensioen met een gelijkwaardige
bemoeienis van werkgevers en werknemers, gepensioneerd of niet.
Pensioen is uitgesteld loon waarbij alle partijen direct betrokken
horen te zijn. Omdat de arbeidsvoorwaarden in CAO-verband
worden vastgesteld, moet ervoor worden gewaakt dat pensioen -
gerechtigden niet op afstand komen te staan. Mijn contacten met
pensioengerechtigden namen duidelijk toe sinds ik me verkiesbaar
stelde. Ze bellen me gewoon op. Dat kan nuttig zijn.’
CONTACTEN VERSTERKEN
’Zo kwam naar voren dat men best wel een vereniging van
pensioengerechtigden wil. Let wel, niet als alternatief voor de
vakbond, maar daarnaast. Zo’n nieuwe belangenvertegenwoordiger
kan voor de pensioengerechtigden van alles ondernemen. Zo zou
zo’n vereniging de belangstelling voor pensioenzaken en daardoor
het opkomstpercentage bij toekomstige verkiezingen kunnen
verhogen.’ Math Waltmans noemt nog twee mogelijkheden om de
contacten tussen bestuursleden en gepensioneerden te versterken.
’Ik vind het populair jaarverslag zoals dat de jongste tijd verschijnt
5

een verbetering. Nog beter is als pensioengerechtigden, die iets
willen weten of te vertellen hebben, zelf naar de jaarbijeenkomsten
van een mogelijk toekomstige vereniging van pensioengerechtigden
komen. Daar kunnen wij als gekozen bestuurders met ze praten en
rechtstreeks verantwoording afleggen.’
TOESLAGVERLENING
Uit de contacten met andere pensioengerechtigden komen steeds
twee punten naar voren. ’Het zal niemand verbazen dat de
indexatie van de pensioenen, tegenwoordig toeslagverlening
genoemd, permanent levendige discussie- en gespreksstof oplevert.
De pensioengerechtigden vinden de huidige toeslagverlening over
het algemeen te mager. Men kan kiezen uit twee aanpassings -
methoden van CBS. Tot nu toe wordt de minder gunstige toegepast.
Pensioengerechtigden vertellen me dat ze de gevolgen daarvan
duidelijker beginnen te voelen naarmate ze langer pensioen
ontvangen. Als tweede vindt men het uitgesteld uitkeren van het
verschil bij een loonstijging die lager is dan de inflatie, niet meer
Pensioenmaterie werkte verjongend
’Steeds opnieuw de positie bepalen’
Hans van Baarle (65) begon in 1968 direct na zijn studie
economie en register accountant te werken bij DSM. In de
jaren van zijn veelzijdige loopbaan vervulde hij tal van
financiële, planning en controlfuncties bij uiteenlopende
bedrijfsonderdelen en deelnemingen.
Als hij ze nu thuis in Sweikhuizen nog eens opsomt, valt op hoeveel
van die vroegere onderdelen van het concern alleen nog maar als
herinnering bestaan. Na zijn financieel-economische functies ging hij
naar Corporate Planning in het hoofdkantoor. Hans van Baarle
werkte daar aan Business Strategy Dialogues (BSD’s). ’Dat vond ik
heel leuk vanwege de vele intensieve persoonlijke contacten in de
bedrijfseenheden. De mensen daar kenden hun business zeer goed,
van mijn kant bracht ik ervaring en kennis van strategische
processen in. Het doel was om gezamenlijk tot een goede business
strategie te komen.’
ORGANISCHE ONTWIKKELINGEN
’Ook was ik betrokken bij het voorbereiden van de concrete plannen
in het kader van de concernstrategie voor het jaar 2000. Een
bedrijf als DSM moet steeds opnieuw zijn positie bepalen en zich
aanpassen aan veranderende omstandigheden om te overleven.
Het zijn organische ontwikkelingen. Bijzonder interessant vond ik
van deze tijd. De pensioenkas is immers weer ruimer gevuld dan
een paar jaar geleden.’
WIJSHEID
Math Waltmans omschrijft ’goed besturen’ bij een pensioenfonds als
het voeren van een zodanig financieel beheer, dat actieven en
pensioengerechtigden nu en op de lange termijn een grote mate
van zekerheid hebben. ’Ook in minder goede tijden. Daartoe houd
je steeds de nodige verplichte reserves aan. Ook moet onze
pensioenuitvoeringsorganisatie adequaat ingericht en kwalitatief
berekend zijn op alles wat er speelt. Wijsheid, succes en plezier zijn
van belang voor het vervullen van de bestuurstaken. Het is onze
plicht om de tweede pensioenpijler, naast de AOW als eerste pijler
die al onder druk staat en de eventuele particuliere voorziening in
de derde pijler, in stand te houden en zomogelijk te verbeteren.’ Hij
is benieuwd hoe de nieuwe bestuurssamenstelling in de praktijk zal
gaan functioneren. ’Begin 2009 komt er een evaluatie over hoe een
en ander verloopt, laten we die afwachten.’
Hans van Baarle: ’Vooral risicobewustzijn heb ik bij DSM Pension Services
krachtig meegekregen’.
het indertijd toen ik betrokken werd bij de komst van Gist-Brocades,
een van de grootste acquisities die DSM ooit heeft gedaan. Na die
eerste belangrijke stap met Gist volgde Roche. Beide aanwinsten
vormden de basis voor een heel nieuw en ander DSM, een bedrijf
6 PENSIOENCONTACT

dat zich toelegt op ingrediënten voor medicijnen en voeding alsook
speciale materialen en in toenemende mate de bulkchemie achter
zich laat.’
DYNAMIEK
’Een van de BSD’s die ik in die tijd behandelde, speelde zich niet af
binnen een business eenheid van DSM, maar bij PVM (toen
uitvoerder van de pensioenregeling van PDC). Toen ik me daarin
begon te verdiepen werd me al snel duidelijk dat ook in de
pensioenwereld de strategie moest worden bijgesteld. Er deden zich
grote veranderingen voor in de voorheen kalme pensioen- en
beleggingswereld. Binnen DSM vormen pensioenen een aparte
wereld en voor mij was er veel nieuw.’ Toen Han Thoman de toenmalige
directeur van PVM wegging naar de Blue Sky Group, werd
Hans van Baarle gevraagd de nieuwe directeur te worden. ’Zo
kwam ik aan het hoofd van een eigen organisatie met grote verantwoordelijkheid
jegens de deelnemers en met een fors belegd
vermogen. Dat was een mooie functie. Aan de ene kant had je een
hoogwaardig bedrijf met ongeveer vijftig gespecialiseerde
medewerkers en aan de andere kant was er het pensioenfonds -
bestuur dat beslissingen moest nemen, hetgeen van PVM een open
communicatie en zorgvuldige voorbereiding vereiste.’
VERJONGING
Vooral van de dynamiek van beleggen en actuariële zaken bij PVM
kreeg Hans van Baarle een persoonlijke kick. ’Dat vond ik werkelijk
een enorme uitdaging. Die werkte verjongend op mij, gaf me nieuwe
energie. Risicobewustzijn heb ik daar krachtig meegekregen en dan
heb ik het niet alleen over beleggingsrisico’s maar over alle risico’s
die een pensioenfonds loopt. In de periode 2000-2003 heb ik aan
Altijd actief geweest met het vergaren van informatie
’Ik zit nu aan de andere kant van de tafel’
JANUARI 2008
den lijve ervaren, dat aandelenmarkten niet altijd stijgen!’ Grote
projecten die in die tijd bij de kop werden gepakt waren het
vernieuwen van de IT-systemen en het op afstand brengen van de
uitvoeringsorganisatie (onder de naam DPS) van het pensioenfonds
PDC. ’Die stap wierp meermaals vrucht af. Zo kon bijvoorbeeld het
vertrek van de mensen van de petrochemie naar SABIC, goed
worden geregeld. De eigen SABIC-regeling wordt nu tot tevredenheid
uitgevoerd door DPS. De pensioenen van alle DSM bedrijven in
Nederland zijn inmiddels in één fonds (PDN) ondergebracht.’ Hans
van Baarle legt uit dat het bij de uitvoering van pensioenregelingen
niet alleen draait om een inhoudelijk goede aanpak, maar vooral
ook om het vertrouwen tussen mensen onderling. ’Je moet mensen
gemotiveerd houden. In mijn jaren als directeur van DPS heb ik veel
gedaan om, ondanks het, van het DSM-vermogen volkomen
afgescheiden pensioenvermogen van PDN, de betrokkenheid van de
directie van DSM bij pensioenen van medewerkers, op peil te
houden. Dat is zeer waardevol voor zowel het bedrijf als voor een
gezond pensioenfonds voor de medewerkers.’
AANDACHTSPUNTEN
In 2003 verliet Hans van Baarle DSM met gebruikmaking van de
prepensioenregeling. ’Nu ik inmiddels zelf gepensioneerd ben en in
het Bestuur ben gekozen, ga ik vanuit die positie als onafhankelijk
bestuurder verder met dezelfde materie. Ik weet uit ervaring hoe
een goede uitvoeringsorganisatie van pensioenen moet functio -
neren. Bijzondere aandacht zal ik geven aan beoordeling van de
risico’s, die worden genomen en de zorg die wordt gegeven aan het
inflatiebestendig houden van de pensioenen. Mijn uitgangspunt is
dat ik er voor alle betrokkenen ben.’
Gekozen leden College van Belanghebbenden aan het woord
Henny Verbrugge werd in 1940 in Den Haag geboren.
Zijn vader werkte daar bij de afdeling Bevolking van de
gemeente en had vanuit zijn functie regelmatig contact
met de Mijnpolitie. Die trok in die dagen bij de
gemeenten de antecedenten na van mensen die bij
Staatsmijnen hadden gesolliciteerd. Hij bedacht dat
werken bij Staatsmijnen interessant zou kunnen zijn voor
zijn zoon.
Zo kwam het dat Henny Verbrugge in 1962 naar het Centraal
Laboratorium in Geleen toog. In zijn woning te Buchten vertelt hij nu
hoe hij daar als leerling analist begon en uiteindelijk
wetenschappelijk chemisch analist werd.
INFORMATIE VERGAREN
Tot 1976 werkte hij bij de afdeling Organische- en Polymeerchemie.
’Het analistenwerk op CL hield veelal de synthese van nieuwe
7

Henny Verbrugge: ’Het gros van de werknemers is zich er niet van bewust dat
het allemaal niet vanzelf gaat’.
stoffen in. Hierbij hoorde het vergaren van informatie. Daarmee ben
ik eigenlijk altijd actief geweest.’ Het verzamelen en presenteren van
brede informatie werd voor Henny Verbrugge steeds belangrijker en
zou altijd een belangrijke rol in zijn werk blijven spelen. In 1976
kwam hij in het hoofdkantoor te Heerlen terecht waar hij zich met
het structureel verzamelen van marktgerichte informatie bezig ging
houden. In 1992 werd hij van Heerlen overgeplaatst naar Sittard.
Van hieruit kwam hij bij een integratie van bibliotheken en infocentra
weer bij Research terecht. Daar werd hij in 1998 benoemd tot
octrooitechnicus bij de toenmalige Octrooiafdeling. In 2002 ging hij
als octrooitechnicus met prepensioen. In 2005 werd hij
gepensioneerd.
VERANTWOORDINGSORGAAN
Ruim daarvoor was hij lid van FNV geworden. Bij deze vakbond
maakte hij van nabij mee hoe pensioeninformatie overal sterk werd
uitgebreid. In dat verband begon hij ook veel te lezen en informatie
te zoeken over pensioenen. ’Net zoals op mijn werk scande ik de
literatuur stelselmatig op bruikbaar spul. Namens FNV werd ik
plaatsvervangend bestuurlid van wat nu PDN is. Bij de recente
verkiezingen riepen de vakbonden gepensioneerden nadrukkelijk op
om te gaan stemmen en dan liefst op een van de mensen die
namens de vakbonden kandidaat stonden.’ Henny Verbrugge was
een van hen en vergaarde de meeste stemmen. ’Nu ik gekozen ben
in het College van Belanghebbenden, kan ik aan het echte werk
beginnen. Als plaatsvervanger had ik me al tot op zekere hoogte
verdiept in de pensioenmaterie. Omdat het College van
Belanghebbenden een verantwoordingsorgaan voor het Bestuur is
zit ik nu aan de andere kant van de tafel.’
BEWUSTZIJN VERBETEREN
’Om ons werk goed te kunnen doen, zullen we hetzelfde kennis -
niveau als de bestuursleden moeten zien te bereiken. Niet dat
iedereen van ons alles hoeft alles te weten. We zijn een team en we
zullen de onderwerpen moeten verdelen.’ Een van de dingen die
Henny Verbrugge zeer belangrijk vindt, is alle deelnemers van het
pensioenfonds bewuster te maken van wat er speelt. ’Het gros van
de werknemers is zich er niet van bewust dat het allemaal niet
vanzelf gaat. Vooral de jongeren onder hen denken te gemakkelijk
over pensioen. Je hoort ze denken ”Met zestig ga ik mooi
vervroegd met pensioen en heb dan een luizenleventje.” Ze
beseffen niet dat ze zich hiervoor extra zullen moeten inspannen.
Bijna niemand werkt nog 40 jaar bij dezelfde baas. Jong of ouder,
iedereen dient zich er gedurende de hele loopbaan bewust van zijn
pensioen te zijn. Men moet de informatie steeds grondig
doorlichten op de gevolgen van bijvoorbeeld het wisselen van baan.
Pensioenfondsen moeten daarom een duidelijk beeld scheppen
waar de deelnemers aan toe zijn. Er ligt nog een hoop werk op ons
te wachten om dat pensioenbewustzijn te verbeteren.’
HELE KLUIF
In elke bedrijfstak of onderneming spelen specifieke pensioenzaken.
Bij DSM is dat het aantrekken en afstoten van bedrijven. Henny
Verbrugge: ’Dat betekent dat er voortdurend mensen met andere
pensioenregelingen bij komen. Omgekeerd vertrekken bij DSM
regelmatig mensen als hun bedrijfsonderdelen worden verkocht. Ze
komen dan weer in een nieuwe regeling terecht. Het is een hele
kluif iedereen tevreden te stellen. Ook moet men zich ervan bewust
zijn dat loonrondes doorwerken in pensioenen. Die moeten
betaalbaar blijven en daar mogen wat mij betreft, daarom, zowel
voor als tijdens de onderhandelingen, intensievere contacten over
bestaan dan nu het geval is.’
8 PENSIOENCONTACT

Bedrijfssluiting bracht sociaal gevoel naar boven
’Ouderen betaalden ook hoge premies’
Jan Barendse (1939) groeide op in een kinderrijk gezin
te Naaldwijk en ging jong werken bij een veilingbedrijf.
Zes jaar lang combineerde hij die baan met een studie
economie. Zijn volgende baan vond hij in 1962 bij
Albatros in Kralingseveer, een voorloper van DSM Agro.
Daar werkte hij in de sector financiële controle van de organisatie,
iets dat hij zijn hele loopbaan zou blijven doen. ’Dat werk leverde
mijn eerste ervaring op met het sluiten van een fabriek. Dat
gebeurde in 1969. Het sociaal gevoel dat ik al had, kwam nu naar
boven. Ik wilde graag opkomen voor die 200 mensen die toen hun
baan verloren. Zelf kon ik overstappen naar Albatros Rotterdam
waar ik tot 1982 werkte.’
VAN UTRECHT NAAR SITTARD
’Inmiddels was DSM eigenaar geworden van dit bedrijf en ging ik
vervolgens voor drie jaar naar DSM Engrais in het Franse Beauvais.
Toen we naar Nederland terugkeerden, ging ik naar UKF in Utrecht
waarvan DSM 40% van de aandelen bezat. Dat bleef zo totdat DSM
Jan Barendse: ’Wie zijn baan verliest mag niet ook zijn pensioen kwijtraken’.
JANUARI 2008
alle aandelen opkocht en dit bedrijfsonderdeel naar Sittard
verplaatste. Er konden maar 60 van de 220 medewerkers mee. Ik
herinner me dat er toen een goede 57,5 jaar regeling gold en dat
voor de jongere mensen tamelijk goed nieuw werk kon worden
gevonden. Zo is er het ergste voorkomen. Ik was een van de medewerkers
die mochten blijven en zo kwam ik in het zuiden terecht.’
AGRO VULKAAN
’Ik kreeg als aandachtsgebied Agro Vulkaan, een kunstmest
handelsonderneming onder verantwoordelijkheid van DSM Agro die
was samengesteld uit 14 dochterondernemingen. Dat betekende
meteen ook 14 verschillende pensioenregelingen. UKF werd DSM
Meststoffen en de 60 uit Utrecht afkomstige medewerkers gingen
voor hun pensioenvoorziening over naar PDC. We probeerden ook
de pensioenbelangen van de andere mensen veilig te stellen en dat
lukte ook. Als ik nu terugkijk op mijn eigen loopbaan en die van vele
collega’s, dan zie je talrijke vergaande reorganisaties passeren.
Mensen erbij, mensen eruit, mensen overgeplaatst, integreren,
overhevelen en opnemen in een andere pensioenregeling. Dat vergt
zorgvuldig pensioenbestuur.’
VEILIG PENSIOEN
In 2001 verliet hij DSM op 62-jarige leeftijd met PPS. In zijn
huiskamer te Sittard vertelt Jan Barendse dat hem gedurende al die
bedrijfsherstuctureringen steeds duidelijker werd hoe belangrijk
pensioen wel niet is. ’Bij die vele reorganisaties die ik als financiële
man van nabij meemaakte, kwam je mensen tegen met een uiteenlopende
pensioengeschiedenis. Door hun pensioenbreuken hadden
sommigen van hen erg weinig pensioenrechten opgebouwd en in
een enkel geval vrijwel niets.’ Jan Barendse was in de loop van de
jaren ook onderhandelaar voor de Vakbond voor Hoger Personeel
VHP geworden. Nog steeds onderhandelt hij namens deze bond bij
DSM en Sabic en daarbij speelt pensioen ook weer een rol. ’Ik vond
en vind het heel belangrijk dat, wanneer iemand zijn baan al verliest
- risico’s loop je nou eenmaal altijd - in elk geval zijn pensioen veilig
is. Dat betekent dat rechten altijd netjes moeten kunnen worden
overgedragen.’
MOEDER
Hij zat ook aan de onderhandelingstafel toen het Grand Design
Pensioenen werd afgesproken. ’Een mooi plan, maar het moest
toen voor drie jaar de ijskast in door de gevolgen van de beurscrisis
voor de financiële positie van het fonds. Mooi van dat Grand Design
vond ik dat, los van aanpassing aan het prijspeil, nog een extra
9

structurele verhoging werd gegeven om het verschil tussen het
prijspeil en de werkelijke kosten van levensonderhoud te compen -
seren. Denk daarbij aan de gestegen kosten van ziektekosten -
verzekering. Er werd toen afgesproken om een premie van 21% te
hanteren om het fonds financieel op adem te laten komen. Die
premie geldt overigens nog steeds. Het was de tijd dat het
pensioenfonds geheel los kwam te staan van DSM. Mensen voelden
heel duidelijk: ”nou laat onze moeder ons los en moeten we zelf de
financiën op orde houden.”’
GEPENSIONEERDEN
’Gepensioneerden trekken mij aan de jas en wijzen erop dat van het
huidige PDN-bestand nog maar 25% van de deelnemers werkt.
Ga maar na. Bij mijn komst naar Sittard in 1989 waren er duizenden
mensen meer bij DSM in dienst dan tegenwoordig en bedrijfs -
onderdelen waar nog eens duizend mensen werken staan inmiddels
te koop. In dat licht is de verschuiving naar een rechtstreekse
vertegenwoordiging van gepensioneerden in het Bestuur én in het
College van Belanghebbenden een stuk beter. Dat neemt niet weg
dat de werkelijke zeggenschap van gepensioneerden minimaal is.
Dat komt omdat hetgeen aan de CAO onderhandelingstafel wordt
afgesproken voor werkenden, automatisch ook geldt voor alle
gepensioneerden. Je hoort van jongere werknemers wel dat ze
door die veranderende verhouding tussen werkenden en
gepensioneerden vinden dat ze eigenlijk teveel betalen. Een
mogelijkheid is dat je, als je dat zou doortrekken, je het pensioenfonds
met de bestaande gepensioneerden kunt afsluiten voor
nieuwkomers. Voor de jongeren moet je dan een nieuwe regeling
afspreken met eigen voorwaarden. Een met meer risico’s want de
solidariteit over de generaties heen is dan voorbij. Van de andere
kant zeggen gepensioneerden niet onterecht dat zij vroeger 16%
pensioenpremie zelf betaalden en dat is nu maar 4%. Zij hebben
dus vroeger relatief teveel betaald. Daarmee hebben ze wel een
pensioensysteem neergezet dat functioneert en daarvan profiteren
ook de huidige jongeren.’
Vanuit het personeelswerk veel aandacht voor pensioenen
’Alsof gepensioneerden niets meer doen’
Toon Appel werd in 1931 te Den Bosch geboren en begon
zijn loopbaan als brandstoffenhandelaar. ’Ik had een
contract met de Staatsmijnen voor steenkool voor De
brandstoffenhandel grootverbruikers en industrie.’ In
1959 trad hij in dienst van het Verkoopkantoor Vaste
Brandstoffen van De Staatsmijnen in Den Haag. Hij
vormde daar de schakel tussen productie en verkoop.
Toen in het midden van de jaren zestig de mijnsluitingen werden
aangekondigd belastte men Toon Appel met het herplaatsen van de
ongeveer 50 Haagse medewerkers van Staatsmijnen. ’Ik voelde me
een vertegenwoordiger in mensen in plaats van kolen’, vertelt hij
glimlachend in zijn woning in Gronsveld. ’Allemaal vonden ze een
nieuwe baan - ik ben daar nog trots op - en sindsdien ben ik altijd
personeelswerk blijven doen.’
OVERPLAATSINGEN
In 1972 werd in Utrecht en Zeist het DSM Verkoopkantoor opgericht
waarin het Nederlands Verkoopkantoor Chemische Producten
(NVCP) te Amsterdam en het Verenigd Plastic Verkoopkantoor
(VPV) te Zeist werden geïntegreerd. Als personeelsfunctionaris van
DSM werd Toon Appel naar Utrecht overgeplaatst. Dit duurde tot
1980 toen alle verkoopactiviteiten werden overgeplaatst naar
Urmond in Limburg. ’De meeste van onze mensen maakten deel uit
van de Divisie Kunststoffen in Geleen, de LOKU.’ Zelf werd Toon
Appel, het was inmiddels 1984, overgeplaatst naar het hoofd -
kantoor in Heerlen waar hij plaatsvervangend hoofd Personeel &
Organisatie (P&O) werd tot zijn vertrek met VVU in 1991. In 1996
volgde zijn pensioen.
BESTUURSFUNCTIES
Hij was een groot deel van zijn loopbaan lid van De Unie, waar hij
voorzitter van de sectie gepensioneerden werd. Van daaruit
ontstond de projectgroep en de Belangengroep Anders Actieven’,
waarvan hij landelijk bestuurslid is. ’De term ”anders actieven” heb
ik toen ingevoerd omdat ik me stoorde aan de uitdrukking
”inactieven” die men voordien hanteerde. Alsof gepensioneerden
niets meer doen.’ Vanuit het bestuur van de Belangengroep Anders
Actieven werd hij benoemd in de Bestuursraad van De Unie. In het
jaar 1998 werd Toon Appel plaatsvervangend bestuurslid van het
Beambtenfonds voor het Mijnbedrijf BFM. Sinds 2005 is hij
bestuurslid van BFM dat nog steeds bestaat als een pensioenfonds
waarvan het aantal deelnemers steeds kleiner wordt. In hetzelfde
jaar werd hij ook plaatsvervangend bestuurslid van PDC, thans
PDN, om nu te worden gekozen in het College van
Belanghebbenden.
10 PENSIOENCONTACT

BETER VERTEGENWOORDIGD
Pensioenen zijn voor hem dus geen nieuw terrein. ’Ik heb de tijd
nog gekend dat er in pensioenbesturen amper aandacht werd
besteed aan gepensioneerden. Dat is nu volledig anders. De nieuwe
Pensioenwet schrijft voor dat de helft van de vertegenwoordigers
van werknemers moet bestaan uit gepensioneerden. Dat is een
betere verdeling. Iedere actieve is straks zelf gepensioneerde.
Vanuit het personeelswerk bij DSM heb ik altijd veel aandacht
besteed aan pensioenen. Dat was nodig. Vroeger liep ik tijdens
sollicitatie gesprekken met commerciële mensen wel aan tegen de
opstelling ”Pensioenen, och dat komt wel een keer”. Als ik ze dan
wees op het risico om bijvoorbeeld tijdens een dienstreis om het
leven te komen en dat er dan nog partner en kinderen zijn die
moeten worden verzorgd, dan bleken ze daar helemaal niet aan
gedacht te hebben. Daarom vind ik pensioencommunicatie zo
belangrijk.’
LOONRUIMTE
’De jaarlijkse pensioenbrief met een helder overzicht van de stand
van zaken rondom de pensioenopbouw is nu verplicht. PDN en zijn
voorgangers sturen die al jaren naar de actieve deelnemers; zij
waren er dus al vroeg bij. Dat is goed. DSM was, zeker in het
verleden, in Nederland een modelbedrijf als het om sociaal beleid
ging. Of dat nog zo is weet ik niet. De tijden veranderen razendsnel
en ook de karakters van bedrijven, dat kan ook niet anders. We
zullen goed letten op de belangen van gepensioneerden. Waar
volgens mij donkere wolken aan de lucht kunnen verschijnen is bij
de pensioenindexering. Je ziet dat de loonruimte voor de werkende
deelnemers steeds vaker wordt omgezet in investeren in opleiding,
in bonussen en andere op zich nuttige zaken. Die ruimte vind je dan
niet vanzelfsprekend terug in toeslagverlening voor gepensio -
neerden. Dat is een punt van aandacht.’
JANUARI 2008
Toon Appel: ’Elke actieve is straks zelf gepensioneerde’.
11

Service Desk wordt vanaf 1 januari Pensioen Desk
Begrijpelijkheid en snelheid omhoog
Vanaf 1 januari worden de deelnemers aan de pensioenregeling
van PDN met hun pensioenvragen niet langer
verwezen naar de Service Desk, maar naar de Pensioen
Desk zoals die voortaan heet.
De nieuwe Pensioenwet, nieuwe afspraken met DSM en de
resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek liggen aan
organisatie- en naams wijziging ten grondslag. Hub Vleeshouwers,
teamleider van de Pensioen Desk, vertelt graag meer over de
verandering die veel verder gaat dan een nieuwe naam.
Hub Vleeshouwers: ’Veel belangrijker is dat we de service aan onze verzekerden
kunnen verbeterenm’.
COMMUNICATIE GROEIT
’Er was inderdaad een aantal redenen om nog eens goed te kijken
naar de organisatie van de afdeling die we nu Pensioen Desk
noemen. Allereerst vraagt de nieuwe Pensioenwet meer dan ooit
aandacht voor de commu nicatie rondom pensioen. Daar komt bij
dat we vanaf vorig jaar ook alle pensioenvragen van de DSM’ers die
nog werken, beantwoorden. Voorheen gebeurde dat door de
personeelsfunctionarissen van DSM. De verandering bracht een
uitbreiding van de werkzaamheden en van de bezetting met zich
mee. Bovendien hebben wij het afgelopen jaar gekeken hoe wij de
resultaten uit het klanttevredenheidsonderzoek dat wij in 2006
onder alle verzekerden hielden, konden meenemen bij de nieuwe
inrichting.’
BETERE SERVICE
’Dat alles heeft tot een verandering van de interne organisatie
geleid.’ Wat merken de pensioengerechtigden daarvan? ’Dat zal wel
meevallen. Zoals gezegd verandert de naam, maar dat is niet het
12
belangrijkste waar het om draait. Veel belangrijker is dat we door de
nieuwe organisatie onze service aan de verzekerden kunnen
verbeteren. Er is en zal veel aandacht worden besteed aan de
punten die de Pensioenwet van ons vraagt en de aandachtspunten
die uit het klanttevredenheidsonderzoek naar voren kwamen. We
kregen weliswaar een goede beoordeling, maar dat betekent niet
dat we nu achterover gaan leunen. We zijn aan de slag gegaan om
de begrijpelijkheid van onze informatie te verhogen. Ook zal de
snelheid waarmee we vragen afhandelen toenemen.’
MEER PERSOONLIJK CONTACT
Hub Vleeshouwers: ’De nieuwe organisatie biedt ook meer ruimte
voor persoonlijk contact. Een punt dat verzekerden belangrijk
vinden.’ Kortom merken de pensioen gerechtigden alleen vooruitgang?
’Inderdaad, onze service verlening zal hierdoor verbeteren.’
Ik zie in de naam ook een kleine e staan. ’Dat hebben we gedaan
om de deelnemers geleidelijk met de nieuwe Engelse naam te laten
wennen. Uiteindelijk zal de e weer verdwijnen. De naam is bovendien
niet het belangrijkste. Correcte en snelle dienstverlening, dat is waar
het om gaat en waar we voor gaan.’
De medewerkers van de Pensioen Desk die klaar zitten om uw telefoontjes of
e-mails te beantwoorden: van links naar rechts: Ivo Coolen, Kim Vroomen,
Angelique Bock en Manon Hinzen. Het telefoonnummer is ongewijzigd:
045 5788100. Dat geldt ook voor het e-mailadres: (info.PDN@dsm.com
PENSIOENCONTACT

Gezocht: klankbordleden voor
pensioencommunicatie
Bent u op de hoogte van ons pensioenreglement? Kent u uw
eigen pensioensituatie? Of blijft u nog zitten met vragen?
PDN wil de pensioencommunicatie verder professionaliseren.
Daarom zijn we op zoek naar pensioengerechtigden voor een
klankbordgroep. De klankbordgroep is een gemêleerd gezelschap
van DSM-werknemers en -gepensioneerden dat op
initiatief van PDN regelmatig wordt gevraagd te reageren op
bestaande en nieuwe PDN-communicatiemiddelen. Het gaat
dan zowel over de vorm als de inhoud. Deelname geldt voor
een periode van één à twee jaar.
De klankbordsessies vinden gemiddeld drie keer per jaar
periodiek plaats. Eén van de bijeenkomsten zal op een nog
nader te bepalen locatie plaatsvinden en heeft een interactief
karakter. Voor de overige twee sessies vragen wij u om via
e-mail op een aantal bestaande communicatie-uitingen en
nieuwe concepten te reageren.
Heeft u interesse? Laat dit dan weten. Stuur vóór 31 januari
2008 een e-mailbericht naar Jan.Janssen@dsm.com
JANUARI 2008
Dekkingsgraad PDN
Een belangrijke graadmeter voor de financiële gezondheid van een
pensioenfonds is de dekkingsgraad. De dekkingsgraad geeft namelijk
aan hoe groot het pensioenvermogen is (de beleggingen zijn) ten
opzichte van de pensioenverplichtigen (de verzekerings -
verplichtingen). Eenvoudig gezegd geeft de dekkingsgraad aan of er
voldoende geld in kas is om alle pensioenen, nu en in de toekomst,
uit te betalen. De dekkingsgraad en de pensioenverplichtingen
worden berekend op basis van de (van dag tot dag wijzigende)
marktrente. De cijfers worden na elk kwartaal bekend gemaakt.
Onderstaande tabel toont de dekkingsgraad en de vanaf 2005 bij
de berekening gehanteerde marktrente. Dit betreffen deels ’virtuele’
dekkingsgraden aangezien PDN geen historie heeft vóór januari
2007. De ’virtuele’ cijfers zijn een gewogen gemiddelde van de
verplichtingen als ook het belegde vermogen van Pensioenfonds
DSM-Chemie en Pensioenfonds Gist-Brocades.
Dekkingsgraad PDN (gebaseerd op marktrente)
Dekkingsgraad Gehanteerde
marktrente
Ultimo 2004 133%
Ultimo 2005 143% 3,7%
1 januari 2007 147% 4,2%
Ultimo 1ste kwartaal 2007 151% 4,4%
Ultimo 2de kwartaal 2007 161% 4,9%
Ultimo 3de kwartaal 2007 154% 4,8%
Wilt u meer informatie?
Internetsite PDN
Meer informatie over PDN kunt u vinden op website:
www.PDNpensioen.nl
Pensioen Desk: 045-5788100
Vragen over uw pensioen kunt u stellen aan één van onze
medewerkers. Zij zijn bereikbaar op telefoonnummer 045-5788100.
Zorg dat u uw administratienummer bij de hand hebt als u belt.
13

Drie procedurestappen mogelijk
Klachten en geschillen
PDN en haar uitvoeringsorganisatie DSM Pension Services
stellen alles in het werk om uw pensioenzaken adequaat,
tijdig en conform het reglement af te handelen. Toch kan
het voorkomen dat u het niet eens bent met de
handelswijze van PDN of DPS. Bijvoorbeeld omdat u van
mening verschilt over de wijze waarop de reglementen
zijn toegepast of als u vindt dat niet of te laat wordt
gereageerd. In zo’n geval kunt u een klacht indienen bij
DSM Pension Services (DPS).
U ontvangt dan onmiddellijk bericht van de ontvangst van uw klacht
van DPS. In dit bericht is ook opgenomen wat de uiterlijke datum is
waarop u een reactie kunt verwachten. DPS moet binnen vier weken
na ontvangst van uw schriftelijke klacht haar gemotiveerde
standpunt schriftelijk aan u kenbaar maken.
Indien u het niet eens bent met de reactie van DPS, dan kunt u
binnen vier weken, een bezwaarschrift indienen bij de Commissie
Klachten en Geschillen van PDN. Deze commissie, bestaande uit
bestuursleden, zal uw klacht onderzoeken. Hierbij zal het beginsel
14
van hoor en wederhoor worden toegepast. Dit kan schriftelijk of
mondeling gebeuren. Op uw verzoek kunt u uw klacht mondeling
toelichten aan de Commissie.
Uiterlijk drie maanden na ontvangst van uw bezwaarschrift zal de
Commissie haar oordeel schriftelijk aan u doorgeven. Hierbij zullen
de al dan niet genomen maatregelen naar aanleiding van de klacht
worden vermeld. Indien u het niet eens bent met het oordeel van
de Commissie Klachten en Geschillen kunt u zich wenden tot de
Ombudsman Pensioenen. Aan het advies van de ombudsman acht
PDN zich vervolgens gehouden. Alleen indien het Bestuur van PDN
van oordeel is dat zwaarwegende argumenten zich daartegen
verzetten, zal van het advies van de ombudsman worden
afgeweken. Indien dit het geval is, zal zowel u als de ombudsman
schriftelijk van het oordeel van PDN op de hoogte worden gebracht.
De formele regeling Klachten en Geschillen kunt u vinden op de
website (www.PDNpensioen.nl) van PDN. Dat geldt ook voor het
klachtenformulier. U kunt de regeling of het formulier ook telefonisch
aanvragen bij de Pensioen Desk: 045-5788100.
PENSIOENCONTACT

Extra loonheffing op eigen verzoek
Vanmorgen valt bij Liesbeth de blauwe enveloppe van de
Belastingdienst op de mat. Sommige mensen kijken daar naar uit,
maar Liesbeth niet. Het betekent elk jaar weer dat zij een flinke
nabetaling moet doen. En elk jaar opnieuw vraagt zij zich weer af
hoe dat kan. Op haar nabestaandenuitkering (Anw) van de Sociale
Verzekeringsbank, maar ook op haar nabestaandenpensioen van
PDN wordt de door de Belastingdienst voorgeschreven loonheffing
ingehouden. Waarom moet ze dan aan het einde van het jaar altijd
weer nabetalen, vraagt ze zich af. Ze besluit de Pensioen Desk te
bellen. Daar krijgt ze uitleg.
’De ingehouden loonheffing is een soort voorheffing op de
uiteindelijk te betalen loonheffing. Bij het invullen van de belastingpapieren
aan het begin van ieder jaar wordt bekeken of er in het
afgelopen jaar genoeg, teveel of te weinig loonheffing is
ingehouden. Bij de belastingaangifte komen wel nog meer zaken om
de hoek kijken die van invloed zijn op de hoogte van de loonheffing.
Zo kan de zo genaamde huurwaarde van de eigen woning, de
zorgtoeslag, de huurtoeslag, de rente op het vermogen of een
voorlopige belastingteruggave ervoor zorgen dat de al ingehouden
loonheffing te hoog of te laag was.’ Om daar het fijne van aan de
weet te komen adviseert men Liesbeth te informeren bij degene die
haar belastingformulier invult.
JANUARI 2008
Goed om te weten
De medewerker van de Pensioen Desk wijst Liesbeth ook nog op
een mogelijkheid die PDN biedt. Liesbeth kan haar pensioenfonds
namelijk verzoeken om maandelijks een extra bedrag aan loon -
heffing in te houden. Op die manier betaalt zij elke maand een deel
en hoeft zij niet jaarlijks die eenmalige naheffing te betalen. Veel
werk kost het niet. Het is een kwestie van het schrijven van een
ondertekend briefje aan PDN met daarop het maandelijks extra in te
houden bedrag.
Liesbeth geeft aan er nog even over na te denken. Ze wil eerst van
haar belastingadviseur weten waar de oorzaak ligt. Als die niet kan
worden weggenomen, kan ze de extra inhouding overwegen. Je
betaalt hierdoor uiteindelijk niet meer of minder loonheffing. Het
voordeel is alleen dat je niet hoeft te schrikken van die blauwe brief
van de Belastingdienst. Als je moet betalen komt die namelijk nooit
op een geschikt tijdstip.
Is u ook iets niet duidelijk?
Bel de Pensioen Desk: 045-5788100
15

Column
’Prettige vakantie, jongen’, zei mijn 98-jarige moeder. Ik had in het
geheel geen vakantieplannen. ’Waar je ook heen gaat, doe ze de
groeten’, zei ze vervolgens, zwaaide me vriendelijk goedendag en
stierf een week later. Na de begrafenis zijn mijn lief en ik alsnog op
vakantie gegaan. Wees geworden op mijn zeventigste, met al een
heel leven achter me. Raar gevoel. Tussen de Zwitserse bergen heb
ik de dorpsbewoners de groeten gedaan. Soms kreeg ik een
christelijke groet terug. Maar dat was van oude mensen. Hun
nazaten beperkten zich tot ’Grueszi’. Vriendelijk, dat wel, maar geen
verwijzing meer naar de hemel. Naar de hemel wijzen slechts de
toppen van de drieduizenders. Aan de voet daarvan voel je je een
nietig persoontje, een minuscuul stipje op de aardbodem. Slechts
een ademtocht in de keten van eeuwen. Na een klimtocht van 800
meter was het dorp beneden een legospeeltje. Ik werd niet groter.
De hemel bleef even ver weg.
Terug in het appartement, geniet je van de bergen en droom je
weg. Zeven decennia liggen achter me. Hoeveel volgen er nog?
Ergens heb ik gelezen dat moeders hun leeftijdsgen aan de
kinderen doorgeven. Moeder was 98, haar zus is honderd, oma
was tegen de negentig en in de stamboom las ik dat een hele verre
voorouder in 1768 ook negentig geworden is. Dan heb ik misschien
nog twintig jaar voor de boeg. Aantrekkelijk?
Zeker wel, als dat kan. Maar dan zonder hulp van de wetenschap
graag. Ik las namelijk dat het moment in het verschiet ligt dat
mensen 130 jaar kunnen worden. Er stond echter niet bij met
behulp van hoeveel pillen, drankjes en andere ingrediënten. Als je
zo oud kunt worden, kun je ook tot op hoge leeftijd werken,
misschien. Stel je voor. Op je tachtigste met pensioen. Ik moet er
16
De Groeten
niet aan denken. Ik heb graag deelgenomen aan het arbeidsproces,
maar gepensioneerd zijn is wel zo leuk. Leuker. Ik wil niet meer
terug naar mijn oude baas. Mijn huidige baas, mijn lief dus, vindt dat
ook niet nodig. Uit eigenbelang wellicht. Als gepensioneerde ben je
geen slaaf meer van je agenda, vrijwillig hoogstens. Als niets meer
moet, doe je heel veel, heb ik gemerkt. En met heel veel plezier.
Trouwens wat is oud? Ik ken vijfenzestigers die bij wijze van spreken
tot op de draad versleten zijn. Voor hen is 130 worden een ramp. Ik
ken ook vieve zeventigers die pas dertig lijken. Kortom je bent zo
oud als je je voelt. Ik word liever slechts 98 met een jonge geest en
een jeugdig hart dan 130 met een sterk lichaam, maar een
versleten inborst.
Ik wil geen product van de wetenschap worden. De leeftijdgenoten
die ik ontmoet, denken er net zo over. Op z’n tijd een goed glas wijn
of een borreltje, een dagelijks wandelingetje, een liefkozing en een
lach. Daar red je het heel lang mee. En een goed pensioen
natuurlijk.
Oh ja, voor ik het vergeet: u hoeft niemand de groeten te doen!
Henk
16