Geschiedenis - Hertog Karel

Woord vooraf
100 en 150 jarig bestaan van onze scholen, waarvan 50 jaar
Rijksonderwijs, nu beter gekend als GO! Onderwijs van de Vlaamse
Gemeenschap, mogen niet ongemerkt voorbijgaan!
Onze scholen hebben een rijke geschiedenis en langs deze weg nemen we
jullie mee in heel het verhaal.
In de eerste plaats wens ik Jocelyne Verfaillie te bedanken voor dit initiatief,
voor de vele uren aan opzoekingen, contacten leggen, boeken uitpluizen om te
komen tot de samenstelling van dit boekje.
Ook de ex-collega directeurs, medewerkers en oud-leerlingen dank ik voor
hun inbreng. Het is fijn om lezen hoe ieder terug naar zijn herinneringen grijpt
en deze nu ook aan het papier heeft toevertrouwd.
Voor mezelf is het een zware taak om een zeer gewaardeerde collega op te
volgen in een tijd waar alles zo snel evolueert. Denk maar aan de snelle
opmars van computers, kopieerapparaten, beamer, smartbord en technologie
in het algemeen . De mondigheid van het kind en het kritische oog van de
ouders dragen ertoe bij om samen te streven naar een goede opvoeding met
sterk onderwijs op maat van elk kind.
Door de impact van de beslissingen van minister Vandenbroucke, met name
het beperken van de schoolkosten voor kleuter en lagere school, wordt er nu
nog meer beroep gedaan op de creativiteit van leerkrachten en leerlingen
opdat iedereen de kans kan krijgen om deel te nemen aan de leerzame
meerdaagse uitstappen. Want zeg nu zelf “al doende leert men.”
We hebben geleerd dat samenwerking een belangrijke voorwaarde van
succes is. De inbreng van de verschillende participanten levert niet alleen voor
de korte termijn wat op, maar is ook een blijvende investering voor onze
scholen. Een school die het waard is om trots op te zijn en het verdient om
uitgedragen te worden.
De uitbouw van de heemtuin wordt verder doorgetrokken tot op de
kleuterspeelplaats.
In Langveld zijn we met succes gestart met het Okekidobos waar alle kinderen
op regelmatige basis ervaring kunnen opdoen, zowel aan fietsvaardigheid,
zoeken naar en ontdekken wat de natuur ons biedt, zelf koken, als een
“klasboom” planten, die we jaar na jaar zien groeien ….
Samenwerking met de lokale handelaars en verenigingen heeft ertoe geleid
dat er jaarlijks gefeest wordt op onze parking aan de Aarschotsesteenweg,
onder het moto “Wilsele, ons dorp! “ en nemen we eveneens deel aan
“Wilsele Bruist”!
1

2
De brede schoolactiviteiten, na schooltijd, zijn een vaste waarde geworden.
Tijdens de grote vakantie worden de terreinen aan de Hoogveldweg vrij
gegeven voor de speelpleinwerking die georganiseerd wordt door de stad
Leuven.
Vergeten we vooral niet de vaste vrijwilligers die ervoor zorgen dat de
buitenschoolse opvang, busbegeleiding , begeleiden van schooluitstappen,…
vlot verlopen.
Wat heeft de toekomst nog in petto? We hebben geen glazen bol maar we
beseffen dat de school moet blijven evolueren.
Er zijn concrete plannen om sportterreinen aan te leggen aan de Hoogveldweg
en de parking aan het Kapoentje om te toveren tot een ontmoetingsplaats voor
de lokale bevolking. Aan de ingang van de heemtuin is er ruimte om een
buitenschoolse opvang te bouwen. De oude paviljoenen verwijderen zou
eveneens het uitzicht van de school verbeteren.
De school in Langveld steekt in een nieuw kleedje, en we streven naar de
heraanleg van de speelplaatsen.
Stap nu samen met ons weer even in de tijd van toen en ik wens jullie alvast
veel leesplezier!
Ingrid Vandewalle
Waarnemend directeur van
een Blitse, Hippe Keitoffe school!

Inleiding
De wet van 23 september 1842 verplichtte iedere gemeente tot het oprichten van een school voor officieel
onderwijs. Het was pas in 1860 dat er in Wilsele een gemeenteschool aan de Aarschotsesteenweg tot stand
kwam. Een tweede school, te Langveld, opende haar poorten in 1910. Deze bij aanvang kleine gemeente
scholen groeiden uit tot een grote Rijksschool om nu het huidig BHK te zijn.
Het is niet de bedoeling een wetenschappelijk werk voor te leggen, wel een bundel van verhalen en
anekdotes van vroeger en nu, geschreven door mensen innig verbonden met de school.
BHK mag zich gelukkig prijzen om naast de vele vertellers over enthousiaste schrijvers te beschikken. Over
de allervroegste periode 1860 en 1910 kunnen er alleen, jammer genoeg, gedateerde feiten opgesomd
worden.
Vanaf 1930 wordt het boeiender. Zo was Mevr. Rousseaux, eerst zelf leerling op school en later gedurende
vele jaren onderwijzeres, een geweldige bron aan informatie. Dank zij haar aanstekelijk enthousiasme was
het neerschrijven van de voorgeschiedenis BHK mogelijk.
De eerst stap was gezet doch zonder elk ander verhaal, zonder elke andere anekdote en zonder de
informatieve teksten over de recente evolutie was dit boekje nooit een boeiend stukje schoolgeschiedenis
geworden.
Mevr. Rousseaux vertelt over alle veranderingen tijdens haar loopbaan en enkele anekdotes over haar eigen
kindertijd. Bij haar pensionering hield de heer Op de Beeck een mooie afscheidsrede.
De heer Sevenants vertelt over het schoolorkest : het Tokkel Ensemble, dat veel te vroeg verdween.
Heel visueel is het schrijven van de heer Richard Kennis over Langveld en over “het maken van inkt” .
In de leuke tekst “De wonder jaren” luisterde Sofie Vansantvoet naar verhalen haar verteld door Freddy
Vansantvoet, Agnes Timmermans, Theo Peeters, Sandrina Timmermans en Peggy Vansantvoet. Sofie
levert tevens het bewijs dat de school bezocht werd en wordt door verschillende generaties uit één familie.
John Gysenbergh neemt ons even mee naar zijn kinderjaren en begint met “ De exacte datum weet ik niet ,
maar ik herinner me dat het een prachtige lentedag was.”
De gepassioneerde tekst van Marcel Dujardin bewijst hoe groot de inzet van mensen kan zijn. Hij vertelt
over de oprichting van Scouts en Basket. Twee activiteiten ontstaan vanuit de school.
Dan komen we stilaan dichter bij het heden met eerst de heer Robbeets, voormalig directeur, die in zijn
korte ambtsperiode zeer veel realiseerde.
Met de “ Intrede van Hertog Karel” zoals de heer Casseau, eveneens voormalig directeur, het noemt,
wordt een recent stuk schoolgeschiedenis belicht. In deze periode is de school voor een groot deel
geworden wat ze nu in 2010 is.
We eindigen met BHK 2010, de kei toffe sneeuwklassen, de Heemtuin en het allernieuwste Okekido bos.
Kris Van Ingelghem zorgde voor een tekst over de Heemtuin geschreven door een leerling.
De ontdekking van een Romeinse kelder te Langveld wordt beschreven.
Veel mensen vertelden over de treinramp te Wilsele.
Foto’s van vroeger en nu brengen het verleden en het heden in beeld.
Aan elk van de mensen, hierboven opgenoemd, een grote dank. Eveneens een woord van dank aan Mevr.
Vandewalle voor haar enthousiasme vanaf het begin, voor haar steun en voor het vertrouwen.
Tevens heel veel dank aan de leerkrachten voor de schoolfoto’s, kindergedichten en kindertekeningen.
Als laatst dank ik Staf Saelens zonder wie de voorgeschiedenis BHK er nooit gekomen was. Hij was de
schenker van het boek “ Geschiedenis van Wilsele” en hij zocht mee naar de vroegste data.
Veel leesplezier.
Jocelyne Verfaillie
Voorziter S.O.W.
Lid van de Schoolraad
3

Gemeenteschool Putkapel
De klas van juffrouw Anna in de
jaren ‘30.
Jongens waren toegelaten tot in
het 3de leerjaar.
8
Mevr. Rousseaux in de kleuterklas
1935
Meisjesklas van
juffrouw Cloots
6de, 7de en 8ste
jaar
Meisjes met
hetzelfde kleedje
aan hadden dit
zelf gemaakt in
de klas.

Periode 1930 - 1980
De eerste tekst is neergeschreven door Mevr. Valentine Rousseaux. Mevr. Rousseaux
was zelf leerling op school nog voor de jaren ‘30. Ze begon als kleuter, doorliep de lagere
tot het jaar 1937 om dan aan het Lyceum en in de Normaalschool te Leuven haar studies
verder te zetten. Vanaf 1946 begon Mevr. Rousseaux haar loopbaan als onderwijzeres te
Wilsele en dit tot aan haar met pensioen gaan in 1980. Mevr. Rousseaux weet heel veel
te vertellen over Wilsele en over de school. Haar prachtige verhalen zijn dan ook een
belangrijke bron aan informatie.
Het contract, gesloten in 1905, tussen het
gemeentebestuur en de vrije meisjesschool te
Putkapel, liep ten einde in 1930. Het werd
niet vernieuwd en in de gebouwen werd een
gemeenteschool opgericht.
Wilsele telde nu 3 gemeentescholen:
1) De gemengde gemeenteschool nr. 1
in het centrum met 6 lagere en
1 bewaar klas.
2) De gemengde gemeenteschool nr. 2
in Langveld met 2 lagere en 1 bewaarklas.
3) De gemeentelijke meisjesschool nr. 3
in Putkapel met 2 lagere en 1 bewaarklas.
Zo een lagere klas telde evenwel meerdere
leerjaren: juffrouw Anna gaf les aan 1 ste ,
2 de ,3 de ,4 de en 5 de . Terwijl juffrouw Cloots,
tevens schoolhoofd, les gaf aan 6 de , 7 de en
8 ste .
Na het eerste jaar verdubbelde het aantal
leerlingen in de nieuwe gemeenteschool en er
kwam een derde lagere klas. De uitbreiding
nam nog toe en in 1937 telde de school 4
lagere klassen en 1 bewaarklas (zeer dicht
bevolkt).
Wereld Oorlog II (1940-1945) werkte wel
enigszins remmend maar nadien ging de
school met reuze schreden vooruit zodat het
in de jaren 1950 een prachtige instelling was
met 10 leerkrachten en 3 bijzondere
leermeesteressen en een bestuurster zonder
klas. Deze gemeentelijke meisjes school
kreeg de naam “ School Juffrouw Cloots”.
Toen Juffrouw Cloots in 1948 met pensioen
ging kwam Mevr. Vanbrussel ( juffrouw
Louise) aan het hoofd van de school.
Ook de andere scholen gingen vooruit.
Weldra voldeden de gebouwen niet meer. Ze
moesten hoognodig vernieuwd en uitgebreid
worden.
In 1951 werd een heel nieuw complex
opgetrokken op de plaats van de
gemeenteschool nr. 1. Zij werd aangepast aan
de nodige vereisten en zo ontstond de
Centrale Hoofdschool met 6 lager klassen en
1 kleuterklas, aangevuld met een vierde
graad : pretechnische strekking. Veel jonge
vaklui kregen hier hun eerste opleiding in
hout- en metaalbewerking. De opleiding
gebeurde in prachtig uitgeruste lokalen.
Ook de school in Langveld werd volledig
omgebouwd en mocht als een zeer mooie
onderwijsinrichting beschouwd worden. Ze
herbergde 6 lagere klassen en 2
kleuterklassen.
In de school “Juffrouw Cloot” werd de vierde
graad uitgebreid met 2 jaar voortgezet
onderwijs onderverdeeld in een
handelsafdeling en een afdeling snit en naad.
In deze afdeling fungeerden bijzondere
leermeesteressen..
9

In het begin van de jaren ’50 werd beslist,
onder leiding van Juffrouw Louise, over te
gaan tot het invoeren van een
“lerarensysteem” in de vierde graad.
Het lerarensysteem bestond hierin dat de
leerkrachten in de plaats van een klas te
hebben werden ingeschakeld zoals in het
middelbare onderwijs. Ze kregen elk een paar
vakken die ze moesten onderrichten bvb.
wiskunde en wetenschappen, Nederlands en
geschiedenis, Frans en aardrijkskunde, snit en
naad, huishoudkunde. Deze leerkrachten
moesten het programma van 1ste en 2de
middelbaar onderwijzen.
In de handelsafdeling werd dagelijks tussen
en na de lesuren; onder de middag en na
schooltijd; gratis les gegeven in steno- en
dactylografie . Dit gebeurde in het 1 ste jaar in
het Nederlands en in het 2 de jaar in het Frans.
Op het einde van het schooljaar kwam de
Heer Meysmans, directeur van het toen
bestaande “Meysmansinstituut” de examens
afnemen. Alle leerlingen slaagden want wij
waren streng en de leerlingen werden hierop
zeer goed voorbereid. Als ze de school
verlieten waren onze meisjes dan ook in het
bezit van een diploma steno- en
dactylografie. Velen onder hen konden aldus
een mooie betrekking als secretaresse
bekleden, o.a. in de toenmalige staal- en
steenkolen gemeenschap, Innovation en
andere instellingen.
Goed om weten: iedereen volgde toen ook de
lessen huishoudkunde.
Intussen was er een nieuw gebouw
opgetrokken voor de kleuters. Het oude
gebouw voor de lagere werd te klein en in
1957 onderging het een grote vernieuwing.
Het voorste gedeelte werd volledig
afgebroken en vervangen door een nieuw
gebouw met een volledige bovenverdieping
en een uitgeruste keuken.
10
Dat het hoognodig was blijkt uit het feit dat er
op dat ogenblik in het totaal 365 leerlingen
onderwijs genoten, 67 in de kleuterschool en
288 in de lagere school. Het onderwijzend
personeel omvatte 12 onderwijzeressen en 4
bijzondere leermeesteressen.
De Schoolbond Ontwikkeling reeds gesticht
in de jaren 30 kwam eveneens opnieuw tot
bloei en richtte film- en voordrachtavonden en
andere activiteiten in om financiële steun aan
de school te kunnen verschaffen.
De leerlingen van elke klas maakten ieder jaar
een schoolreis. De leerlingen van de vierde
graad van zowel “de Centrale Hoofdschool als
van de school “Juffrouw Cloots” konden dank
zij de steun van Schoolbond en een geringe
bijdrage van de ouders prachtige 2 of 3 daagse
reizen naar het buitenland maken: o.a. het
Groot Hertogdom Luxemburg, Nederland,
Parijs, de Vogezen, oevers van de Rijn, …..
In 1959 werd de school “Juffrouw Cloots”
overgenomen door de staat en kreeg de naam
Rijksmiddelbare school Wilsele-Putkapel.
Men voelde dit toen als volgt aan: ‘ondanks
de grote offers, de toewijding en de
werkzaamheid van de leerkrachten staarde
het gemeente bestuur zich niet blind op de
behaalde resultaten. Met nuchtere klare blik
moest men er zich rekenschap van geven dat
de tijd niet veraf was dat de gemeentescholen
door het staatsonderwijs zouden worden
overvleugeld. Met leedwezen maar alleen in
het belang van het kind stond Wilsele haar
voorbeeldige instellingen af aan de staat’.
Achteraf bleek dat deze overname onze
scholen ten goede kwam. We begonnen aan
een nieuw tijdperk .
Putkapel werd toegankelijk voor jongens en
meisjes. Ze omvatte een afdeling humaniora
tot en met het 3 de jaar en daarnaast een
handelsafdeling, een technische en een
beroeps- en familiale afdeling en een
aangehechte lagere school met kleuterklassen.

De middelbare afdeling nam het
hoofdgebouw in gebruik en de lagere
afdeling werd ondergebracht in
geprefabriceerde paviljoenen, alsook de
keuken en de refter.
De Centrale Hoofdschool en de school
Langveld werden autonome Rijkslagere
Scholen nauw samenwerkend met de
Middelbare School.
Ook de staatscholen boekten schitterende
resultaten en van jaar tot jaar steeg het
leerlingen aantal. De kinderen werden met 4
bussen aangevoerd. Het was dan ook niet te
verwonderen dat op een bepaald ogenblik
meer dan 1.000 leerlingen onderwijs genoten
in de staatsscholen . Sommige klassen waren
zo dicht bevolkt dat ze moesten ontdubbeld
worden.
In 1975 werd de lager afdeling tot dan
gehecht aan de middelbare school eveneens
een autonome Rijkslager School met een
eigen directeur.
We mogen ook een woordje schrijven over
het vakantiewerk van de Schoolbond
Ontwikkeling. In 1950 startte deze naarstige
vereniging geholpen door de gemeente en het
onderwijzend personeel, die elk 10 à 14
dagen van hun vakantie opofferden met het
inrichten van een vakantie verblijf tijdens het
groot verlof. Alle kinderen van de gemeente
Wilsele, of die nu de school bezochten of
niet, konden van deze vakanties aan zee
genieten. Wanneer het nadien bleek dat dit
verblijf aan zee onmogelijk werd, kocht de
gemeente een verlaten kasteel met een zeer
groot park te Arbre, een dorpje gelegen
tussen Namen en Dinant op enkele kilometers
van de Maas. Na een grondige opknapbeurt
verricht door vrijwilligers en onderwijzend
personeel werd het een ideaal vakantieoord
dat tot in 1971 zeer goed functioneerde. De
kinderen die er hun vakanties doorbrachten
praatten er altijd heel enthousiast over.
Over mijn eigen schooltijd:
Na het weggaan van de zusters in 1930 waren
er, denk ik, een 90-tal leerlingen voor 2
onderwijzeressen en één voor de
bewaarschool. We schreven met een griffel
op een lei en hadden een doosje met een
sponsje. In de schriften schreven we met een
ballon pen . De titels werden in rondschrift
geschreven met een kleine speciale pen.
Gedurende de grote vakantie moesten wij
elk onze Lei mee naar huis nemen om de
boord opnieuw wit te schuren.
We liepen 5 hele dagen school en hadden 1
vrije namiddag op donderdagnamiddag.
Valentine Rousseaux-Corbeels
Leerling van 1930 tot 1937
Onderwijzeres van 1946 tot 1980
11

Toen Mevr. Rousseaux en Mevr. Cazier, een
collega onderwijzeres, op pensioen gingen
kregen ze van Dhr. Op de Beeck, een
jongere leerkracht, een mooie afscheidsrede.
Waarvan hieronder enkele fragmenten:
“ Wanneer men na dertig jaar of meer het
krijtje voorgoed in het bakje legt betekent dat
ongetwijfeld een belangrijke stap in het leven
van een leerkracht die op rust gaat. De
vertrouwde dagindeling wordt onderbroken.
……………….
Persoonlijk herinner ik me nog zeer goed de
rustige, accurate manier waarop Valentine in
Arbre en later in de school bij afwezigheid
van de directie, ons leiding gaf, een op maat
geknipte ‘ Patronne ‘.
……………...
Graag wil ik dan ook besluiten met hun te
bedanken voor hun inzet en toewijding aan de
leerlingen en aan de school en voor een
begrijpende tolerante houding ten overstaan
van ons, de jongere collega’s.“
Herinneringen :
Dhr. Op de Beeck vele jaren leerkracht
op school weet nog het volgende te
vertellen:
Verhuis:
Toen we in 1959 Rijksschool werden,
moesten er drie onderwijzers van school
Centrum naar Putkapel en drie
onderwijzeressen moesten hen vervangen
omdat er in elke graadklas een onderwijzeres
12
voor handwerk (naaien, breien, haken) en een
onderwijzer voor handenarbeid (knutselen,
figuurzagen,) moest zijn. Voor de
onderwijzers viel dat echter niet altijd mee.
Wij kwamen van een vernieuwd Centrum en
moesten nu les geven in paviljoenen, waar het
in september dikwijls veel te heet was. In de
winter, als het vroor, moest er gewacht
worden om te schrijven tot de inkt ontdooid
was.
Zaal Verbinnen:
Niettegenstaande de lokalen waarin wij
moesten les geven niet altijd optimaal waren
bleven wij toch enthousiast verder werken.
Toen de school Putkapel vernieuwd werd had
de gemeente de zaal “Verbinnen” (waar nu de
zaak De Keyser is) gehuurd. Het zesde
leerjaar zat achteraan boven de zaal. Mevr.
Francks gaf les in lichamelijke opvoeding op
de dansvloer en onder de scène had men een
keuken ingericht waar Mevr. Stevens kookles
gaf aan de leerlingen van de 4de graad.
Arbre:
Mr. Op de Beeck, Mr. Magits en Mr.
Verbruggen leidden samen een groep jongens
in Arbre en sliepen op dezelfde kamer.
Mr. Verbruggen vertrok ‘s morgens al eens
voor dag en dauw om rotsstenen te zoeken.
Op een morgen had hij voor zijn vertrek de
horloges van beide andere leerkrachten één
uur vooruit gezet.
Gevolg: de jongens zaten netjes gewassen en
gekleed een uur te vroeg aan de ontbijttafel,
waardoor het keukenpersoneel van de kaart
was, want zij dachten dat ze zich verslapen
hadden.
Marcel Op de Beeck

TOKKEL– ENSEMBLE
Het TOKKEL-ENSEMBLE was het schoolorkest opgericht in 1956 door Dhr. Sevenants.
Kinderen en dirigent repeteerden tijdens de middagpauze. Regelmatig had het orkest een
optreden en werden zij vervoerd met de schoolbus. In de loop van de jaren ’60 mochten
ze optreden in het toen zeer bekende BRT programma van Nonkel Bob. Dhr Sevenants,
oprichter van het Tokkelensemble, vertelt hierover het volgende:
Vele ouderen zullen zich ongetwijfeld nog
het jeugdig schoolorkest in hun herinnering
meedragen. Vaak vroeg men mij:” Hoe is dat
schoolorkest toch ontstaan, of waar stond de
wieg waarin de geboorte ervan heeft
plaatsgevonden.
‘t Was 1956. De derde graadklassen van de
school Centrum zouden een schoolexcursie
naar Knokke ondernemen. Het werd een
zonnige dag. Bij het binnenrijden van deze
prachtige badstad werd er halt gehouden want
we ontdekten daar een lief, mooi en
witgeschilderd eethuisje met een gezellig
terrasje. Toen mijn boterhammen verorberd
waren ging ik rustig plaats nemen aan een
tafeltje in de zon. Eerst had ik stiekem mijn
banjo uit de bus gehaald waarvan niemand
wist dat ik die in mijn rugzak meegenomen
had.
Ik speelde dadelijk enkele mooie stapliedjes.
Eén na één schoven de leerlingen naar buiten
en namen plaats omheen mijn tafeltje. Joske
Cuypers, begaafd met een stem als van een
nachtegaal, vroeg me op de man af:
“Zeg meester, dat zou u mij ook eens moeten
leren bespelen. Ik heb thuis ook een banjo.”
“ Wel Joske, breng uw banjo mee naar school
en ik zal trachten u wegwijs te maken hoe je
op zo’n ding moet spelen”
Eens terug op school, bijna einde schooljaar,
waren er talrijke kandidaten om te mogen
meespelen. Het volgend schooljaar groeide
het orkest gestaag. Toen was er de
zaterdagvoormiddag nog les, maar wel een
middagpauze van anderhalf uur. Dus een half
uurtje om te eten en nog een heel uur om te
oefenen.
We hadden zangeressen en zangers.
13

Op bijgaande foto’s merk je o.a. de zusjes
Gilberte en Jacqueline Delauré. Zo brachten
Georges Rousseaux samen met Jacqueline het
liedje bonpapa. Georges gekleed in vest met
bolhoed.
Nu gaan we naar 1959. De gemeentescholen
werden door de staat overgenomen. Ik moest
verhuizen van ‘t Centrum naar Putkapel waar
de Rijksmiddelbare school werd ingericht.
Voor het jaar 1960-1961 kregen we als
directeur de heer Cypers. Deze was voor
100% gewonnen voor naschoolse activiteiten
en steunde die dan ook volop .
Er kwam ook een bus, die het orkestje kon
brengen waar we moesten optreden.
In de schrijnwerkerij, destijds in de
gemeenteschool Centrum, had men voor ons
mooie pupitertjes gemaakt en er kunstig “
Centrum– Tokkelensemble” op geschilderd.
In de loop van de jaren ‘60 mochten we gaan
optreden in het programma van nonkel Bob,
in de Stadsschouwburg te Leuven. We
mochten wel geen reclame maken en de naam
Tokkelensemble moest bedekt worden.
Daarom had de snit- en naadklas in de
middelbare ons gele doekjes bezorgd die we
over de over de pupiters konden hangen,
maar we hadden er voor gezorgd dat ze licht
doorschijnend waren. Je begrijpt wel
waarom?
Tijdens elke repetitie hielp ik door ieder
liedje mee te zingen en de nodige hulp te
bieden. Van de heren van de BRT moest ik
echter achter de coulissen gaan staan. De
kinderen waren dit niet gewoon en bijgevolg
niet op hun gemak. Ze keken niet recht voor
zich uit de zaal in, maar loerden naar links
waar ze mij wisten staan. Dhr. Cypers vroeg
hierover uitleg. Het was een bijzondere
ervaring.
In 1971 ging mijn zoon in het derde leerjaar.
Hij dacht ook mee te spelen. Toen echter
werd er volgens mij de vijfdagenweek
ingevoerd en de middagpauze werd terug
gebracht op 1 uur. Er kon niet meer
gerepeteerd worden. Hier stierf het
schoolorkest een stille dood.
Ik wil vandaag nog alle kinderen en
medewerkers oprecht bedanken voor hun
onophoudelijke inspanningen die ze
presteerden en er steeds met dezelfde moed
tegenaan gingen. ‘t Was een mooie tijd en
vergeten kunnen we het nooit.
Louis Sevenants
Leerkracht en plaatsvervangend directeur
15

Klassen Putkapel
16

Kleuterklasje
vóór 1945
Klassen
Langveld
Klas van Mevr. Cazier
Klas van Mevr. Van Eylen
17

18
De jaren ‘60
Van 1961 werden de aloude schoolbanken, met witte inktpotten vervangen. De inkt werd
toen nog zelf gemaakt met water in oude wijn- of bierflessen waaraan dan inktpoeder
werd toegevoegd volgens de kleur die gewenst was : zwart, blauw of rood.
Richard Kennis
Oude schoolbanken met witte inktpotten.
Klas foto van Dhr. Sevenants / Centrum

Treinramp 1954
Het ongeval gebeurde op 3 december 1954 net voor 7 uur in de morgen. De trein was vertrokken
uit Oostende richting Duitsland en vervoerde vooral voetbalsupporters, welke de match Engeland-
Duitsland hadden bijgewoond. Aan een snelheid van 78 km/u ontspoorde de locomotief van één
der treinen, speciaal ingelegd voor dit transport, ter hoogte van Wilsele.
Bij de vreselijke treinramp vielen er 17
doden. Ze werden opgebaard in een
rouwkapel in het Gemeentehuis. De koning
kwam de slachtoffers groeten. Met de 2
hoogste klassen van de 4de graad vormden
wij een haag om het hoge gezelschap te
ontvangen. De jonge Boudewijn was zeer
aangeslagen. Na zijn vertrek gingen wij met
de leerlingen eveneens de 17 kisten groeten.
Het was een moment van grote ontroering en
emotie. Stil en ingetogen stapten wij nadien
terug naar de school waar het bezoek en het
ongeval nog druk besproken werd.
Mevr. Rousseaux
“JOURNAL DES PETITES AFFICHES”
Voorloper van de Passe-Partout.
Bijna alle artikels waren toen in het Frans.
Foto’s en “Journal des Petites Affiches”
uit het Stadsarchief van Leuven
De locomotief belandde in de
berm en sleepte 5 wagons mee.
De hulp diensten waren snel ter
plaatse. Uit de opeengestapelde
wagons haalde men een 80-tal
gewonden waarvan er 25
mensen zwaargewond waren. De
ramp telde 17 doden.
Tal van personaliteiten
bezochten de plaats van het
ongeval waaronder de toen nog
jonge koning Boudewijn.
Tekst gegevens uit
“JOURNAL DES PETITES AFFICHES”
Ook Theo Peeters, toen leerling in de lagere
school vertelt hierover:
Een van de spectaculairste herinneringen,
maar ook een zeer tragische was het grote
treinongeval in Wilsele. Door het raam van
de sportzaal zagen we de opeengestapelde
wagons. De vele slachtoffers waren vooral
supporters van de Duitse nationale
voetbalploeg.
19

20
Over Langveld
.
Heel veel mensen kennen Richard Kennis als een goede huisvader wakend over zijn
school Langveld. Nog voor hij de huisbewaarder werd was Richard reeds personeelslid
op school. Hij herinnert zich nog de schoolbanken met witte inktpotten, de eetzaal en
wanneer er voor het eerst soep gekookt werd.
De school Langveld is oorspronkelijk
gebouwd met zijgevel naar de straatkant
Bornestraat. De voorgevel bevindt zich aan
de oostkant met zicht op de speeltuin en op
de visvijvers omdat er die jaren op de
gemeente een ander stratenplan uitgetekend
was.
Er zou een nieuwe straat komen tussen de
speeltuin en de vijvers.
Van 1961 werden de aloude schoolbanken,
met witte inktpotten vervangen. De inkt werd
toen nog zelf gemaakt met water in oude
wijn- of bierflessen waaraan dan inktpoeder
werd toegevoegd volgens de kleur die
gewenst was : zwart, blauw of rood.
Ook in de eetzaal stonden nog houten
planken op schragen en lange banken,
waaraan de kinderen ‘s middags hun
boterhammen konden opeten. Koffie was te
verkrijgen aan 1 frank per dag.
Vanaf schooljaar 1962-1963 werd er een
begin gemaakt met soep te koken aan 2 frank
per dag.
Vanaf 1965 kwam er een volledige keuken
en begonnen we met middagmalen.
Op zaterdag werd er nog les gegeven. Dat
was de dag dat elke lagere klas om beurt
turnles kreeg met daarna een stortbad. Bij de
meeste kinderen was dit welgekomen
aangezien er in veel huizen nog geen bad
aanwezig was.
Schooljaar 1970-1971 werd er gestart met
een morgen en avond opvang.
Richard Kennis
Huisbewaarder Langveld
Van 1968 tot 1993
Toen Richard Kennis in 1993 met
pensioen ging lieten hij en Mevr. Kennis
hun schildpad in haar vertrouwd
leefdomein : de kleuterspeeltuin.
Na de zomer graaft ze zich in tot 40 cm
diep, altijd op dezelfde plaats, voor een
winterslaap.
Eind maart is ze ontwaakt en eet al weer
verse blaadjes andijvie.
Hoe oud is de schildpad? In 1985 is ze in
Langveld komen wonen. Toen was ze
misschien al wel 15 jaar oud.

Romeinse kelder
In juni 1909, tijdens de graafwerken voor de
fundamenten van de gemeenteschool
Langveld, werd een kleine kelder
blootgelegd.
Het was de heer Eben, een onderwijzer uit
Herent, die de Nationale Dienst voor
Opgravingen verwittigde.
Het bleek om een Romeinse kelder van een
boerenhoeve te gaan. De afmetingen waren
3m op 2m45 en 2m10 diep. Een lange trap
van 5m30 en 1m10 tot 1m25 breed ( zie
afbeelding) gaf toegang tot de kelder. De
muren met een dikte van 45 en 55cm waren
opgetrokken met een ijzerhoudende
zandsteen en bekleed met op elkaar liggende
tegels.
Gebouwd op 700 m van de Dijle, in een
moerassig gebied, moest deze kelder bestand
zijn tegen het vocht.
In een van de muren, aan de westkant ,
bevinden zich twee kleine missen.
Om dit te ontdekken had men eerst een dikke
laag van 40cm aarde afgegraven. Dan pas
begon de kelder zonder zoldering, deze was
tot puin vergaan. In de kelder zelf vond men
6 verschillende lagen puin. Al deze lagen en
de volgorde ervan vertelt ons de geschiedenis
van het huis.
In de onderste laag vond men as van verbrand
hout, pannen en potscherven, bronzen
voorwerpen, sierspijkers en een grote
hoeveelheid wit en blauwachtig vensterglas.
Zo zou het glasraam een afmeting gehad
hebben van 50cm op 50. Wat vrij groot was.
Een van de bronzen voorwerpen was een
haarspeld van 9cm lang.
Deze onderste as laag verwijst naar een
brand. Nadien sporen van wederopbouw,
gevolgd door een lange periode van
verwaarlozing. Deze laag was een
modderlaag vol met kikkerbeentjes en resten
van waterplanten.
Na een tweede heropbouw en bewoning,
werd alles opnieuw door een brand verwoest.
De eerste bewoners hebben er geleefd tussen
de jaren 150 en 250 van onze jaartelling. De
laatste verdwenen met de inval van de
Franken. De alles op hun weg verwoestende
Franken vielen onze streek binnen rond het
jaar 400.
In de bovenste puinlaag vonden de
archeologen weinig waardevolle voorwerpen
wat zou kunnen wijzen op grote armoede van
de laatste bewoners.
Een 500m lange aardeweg verbond de
woning met een Romeinse steenweg, nu de
Wakkerzeelsebaan.
De Romeinse kelder bevindt zich nog steeds
onder de grond, ergens in de rechter
achterhoek van het schoolgebouw.
21

22
De wonderjaren
In de wonderjaren heeft Sofie Vansantvoet herinneringen en vertellingen neergeschreven
zoals elk van de vertellers het zich herinnert. De verhalen gaan over Putkapel en
Langveld, over 4 generaties, over de 1000ste leerling, over administratieve medewerkers,
over sport en sociaal engagement en over een ervaring met een paaseitje.
Freddy Vansantvoet – Langveld
(6 jaar oud in 1947)
Langveld was van bij de opstart een school
met sterke familiebanden. Wie hier naar
school ging had ‘moaete’ (vrienden). En die
band kon erg sterk zijn. Er bestond toen het
principe dat iedere leerling van het zesde jaar
peterschap kreeg over een eerstejaarsleerling,
je stond er dus niet alleen voor als je in de
problemen kwam.
Misschien zijn er nog grootouders van
kinderen die hier nu school lopen, die zelfs
eigenhandig de school hebben verbouwd.
We spreken hier van de tijd waarin kranen en
vorkheftrucks nog niet gebruikt werden, maar
waarin de leerlingen de vrachtwagens met
bouwmaterialen, steen voor steen, moesten
‘lossen’ – beeld u zich in: een rij leerlingen
beginnend bij de vrachtwagen, elke steen
werd van hand tot hand doorgegeven – een
andere ‘speel’-tijd!
Op de speelplaats in Langveld stond
trouwens een grote notelaar, natuurlijke
parasol in de zomer, nootjes rapen in de
herfst.
Speeltijd was ‘shotten, shotten en meer
shotten’. De meester speelde mee of was
scheidsrechter van dienst. Hij betrok alle
jongens bij het spel.
Toen ik in het zesde leerjaar zat, was ik het
hulpje van de directeur-leerkracht meester
Thijs voor het open- en dichtdraaien van de
verwarmingsketel voor de school– inderdaad,
nog geen thermostatische regeling!
“Fredje, ga nog eens aan de kraan draaien
manneke, naar links.”
Agnes Timmermans - Putkapel
Ik was 10 jaar in 1960 toen de school haar
100-jarig bestaan vierde.
Elk jaar bij de Wapenstilstand-herdenking ,
werd er gevraagd om met de schoolkinderen
in ‘stoet’ van Putkapel naar Centrum te
stappen om bloemen te leggen aan het
monument van de onbekende soldaat. Rond
die tijd was het meestal koud novemberweer
en van ‘moonboots’ had men toen nog nooit
gehoord, van wollen kousen, winterschoenen
of -kleding was ook niet veel sprake. Het
was bovendien voor vertrek lang buiten
blijven staan en wachten tot de ‘kolonne’ zich
gevormd had en de fanfare opgestart. Maar,
je deed het niet zomaar, de ‘vrijwillige’
deelnemers werden aangemoedigd met de
belofte om 3 punten te verdienen voor de
rubriek ‘goed gedrag’ op het rapport (wie niet
ging had er al meteen min 2!). De weg was
echter lang en koud en niet praten onderweg
was een onmogelijke opdracht. De meeste
kinderen kwamen van een kale reis terug, in
het beste geval zonder punten, in het slechtste
geval met een negatieve score omwille van
berispingen voor praten in de ‘stille’, koude
mars.

Sneeuwklassen
Verkeerswandeling
Heksen
soep
koken
Chip in het 6de leerjaar
Computerles
Het Okekido bos
Zwemmen
Groepswerk
Meten
De Heemtuin
Sneeuw in het Okekido bos
Fietsvaardigheden
Sneeuwklas 1981
1975-1977
VROEGER IN KLEUR
Les in een paviljoen / Putkapel
Zeeklas Nieuwpoort 01-06 juni „87
Grootouderfeest in Langveld
“ Karnaval de Venise”

BHK Langveld 2010 BHK Putkapel 2010

Theo Peeters – Langveld
Ik herinner mij een zeer koude winterdag op
de speelplaats, het had hard gevroren. Een
medeleerlinge (Sylva Thomas) had op een of
andere manier aan een deurklink ‘gelikt’ en
haar tong was er onmiddellijk aan
vastgevroren. Hilariteit alom toen dat moest
losgemaakt worden!
In de winter brandde in de klas een
kolenkacheltje. Hierop werden de metalen
drinkbussen gezet om de drank warm te
houden. Maar als die er niet tijdig werden
afgehaald– al dan niet al eens met opzet –,
begon de koffie binnenin te koken en steeg de
druk waardoor het gebeurde dat het ‘stopsel’
er afvloog en dat de vloeistof naar buiten
spoot – plezier verzekerd!
Vroeger werden de kinderen die te ver van
school woonden met enig geluk opgepikt
door de enkele mensen die een auto hadden
(mijnheer pastoor en mijnheer doktoor).
Maar later werd ook de ‘vuilkar’ van de
gemeente ingezet. Dit was eigenlijk een open
vrachtwagen met een ’bashe’. Jules, de vader
van John Gysenbergh (Jonna) haalde de
kinderen hiermee op. De eerste schoolbus
leek net op een ‘kaffemeule’. De deur
draaide op een vergelijkbare manier open
zoals een koffiemolen. In de jaren ‘80 werd
een nieuw schoolbusje aangekocht in het wit
met oranje. Hiermee reden Fons en Theo.
Een van de spectaculairste herinneringen,
maar ook een zeer tragische was het grote
treinongeval in Wilsele (1954) dat we van in
de sportzaal zagen gebeuren. Bij de vele
slachtoffers waren de supporters van de
Duitse nationale voetbalploeg.
Straffe tijden: vroeger werd er op een andere
manier gestraft als we iets mispeuterd
hadden. Zo moesten we bij meester Thijs
met boeken boven ons hoofd in de hoek op
onze knieën zitten of werden we door de
meester omhooggehouden aan onze oren!!!
Thuis gingen we daarover niets vertellen
want dan kregen we nog straf bij.
Speeltijd was ‘shotten, shotten en nog eens
shotten’.
Sandrina Timmermans – Putkapel
Tijdens de open klas dag (begin de jaren ’70)
in de kleuterklas rond de periode van Pasen
werden grote kartonnen eieren uitgedeeld.
Iedere kleuter deed zijn eitje open en in het
mijne zat een echt kuikentje! Ik schrok
zodanig dat ik huilend op schoot kroop bij
mijn grootmoeder en niet meer wilde
meewerken in het klasje! Mijn zonen
Martijn en Stijn Toremans zijn en waren
leerling op school in Putkapel.
Vroeger gaven we ons zakgeld aan Fons
(buschauffeur) en we konden hem altijd
overhalen om in ‘de Coop’ chips te halen.
4 generaties in BHK
Peggy Vansantvoet (turnleerkracht en
administratief medewerkster BHK) -
over Langveld
Mijn grootmoeder, Amelie Kestens, liep
school in Langveld en ook haar broers.
Nadien mijn vader, Freddy Vansantvoet,
zijn broer François Vansantvoet en later zijn
twee dochters: Chantal en Martine. Mijn
vader was trouwens een klasgenoot van Theo
Peeters , huidige conciërge Putkapel.
Derde generatie: zelf ging ik in Langveld
naar de kleuterschool. Ons gezin verhuisde in
de lange hete zomer van 1976 van de
Bornestraat in Wilsele naar Rotselaar, die
overgang naar Putkapel was bijzonder
moeilijk. Ik moest scheiden van mijn
zielsmaatje en achternichtje Anne Kestens.
23

Yelke Wouters, mijn dochter, wordt de
vierde generatie. Ze houdt van de school
Langveld en kan er rust, creativiteit en
vriendinnetjes vinden, ook dankzij de
kleinschaligheid van de school.
Mijn zoon, Jens Wouters liep in Putkapel
school en ook mijn echtgenoot, Danny
Wouters. Hij zat trouwens in de klas bij
zanger en entertainer Sergio!
Sofie Vansantvoet (administratief
medewerkster BHK) - Putkapel
De 1000ste leerling in 1977
Onze familie bevolkte heel wat schoolbanken
(vroeger waren de gezinnen talrijk), zowel in
Langveld als in Putkapel: mijn grootvader
Albert Timmermans (oudstrijder, lid van
het Leuvens verzet W0II), mijn moeder
Agnes Timmermans, mijn broer Tim
Vansantvoet en ook veel nichtjes Sandrina
Timmermans, Tamara Leys, tantes Rachel
en Magda Timmermans en nonkels Roger,
Etienne en Paul Timmermans, achterneven
en achternichtjes. Het was wel leuk al die
vertrouwde gezichten maar het was moeilijk
als er moest gesupporterd worden tijdens de
sportdagen en bij de jaarlijkse
voetbalwedstrijd tussen het 5 e en 6 e of tussen
Langveld en Putkapel!
Ik ben op 2,5 jaar naar school gegaan in
Putkapel, en toch herinner ik mij die eerste
schooldag nog als gisteren. Ik mocht niet
alleen op avontuur met het schoolbusje met
grote zus Peggy, ik was in 1977 precies de
1000 ste leerling die in de Rijksschool te
Wilsele werd ingeschreven! Ik kreeg een,
voor mijn kleutergrootte, reusachtige plastic
gans met gekleurde ringen. Van de
kleuterschool onthoud ik nog het permanentje
van mevrouw Desiron, de poppenkast bij
mevrouw Konings, het zo perfect gestapelde
haar van mevrouw Davids en haar prachtige
reisverhalen met het vliegtuig. Een
speelplaatsje met een duiventil, een
24
druivelaar tegen een zonnig muurtje en een
grote ronde zandbak.
In de kleuterklas werd er nog geen turnles
gegeven zoals nu 2x per week, maar af en toe
dansten we met de juf enkele volksdansjes,
ook als voorbereiding op het feest van
Moederdag. Dat dansen moet blijven hangen
zijn want toen ik in het 6 e leerjaar zat
organiseerde de school de toen heel populaire
‘playbackshow’. Samen met Carine Meys
en Katleen Pelsmaekers konden we de
eerste plaats op onze naam schrijven met een
imitatie van ‘Thriller van Michael Jackson’!
De schoolfotograaf had vroeger (toen mijn
ouders nog naar school gingen) een unieke
manier om leuke foto’s te nemen: het kind
werd gefotografeerd op een kameel! Dit
dankzij het circus dat jaarlijks in de school
kwam. Ik herinner mij ook nog zo’n
circusbezoek, spijtig genoeg zonder
kamelenfoto’s. Een immense wurgslang
werd op een zeker moment doorgegeven,
maar die heb ik aan mij laten voorbijgaan,
alsook het tochtje op de reuzenschildpad.
Het ‘nieuwe’ gebouw (1 e , 2 e en 3 e leerjaar
met administratie) heb ik als kind mee
ingehuldigd in 1986. Ik zat toen in het zesde
leerjaar bij meester Sevenants. Er was nog
geen nieuwe speelplaats aangelegd (al die
open ruimte lonkte maar was verboden
speelterrein) en nog geen nieuwe refter.
In het oudste gebouw van Putkapel heb ik
nog 1 jaar middelbare school gelopen. De
klas van meester Dirk 6 e leerjaar was vroeger
het biologie- en labo-lokaal. Nu vind je in dit
oude gedeelte het 4 e , 5 e en 6 e leerjaar en het
kinderdagverblijf ’t Kapoentje.
De meeste paviljoenen (klaslokalen in tijden
van babyboom) zijn afgebroken, enkel de
‘oude refter’ en het gebouwtje van de opvang
(vroeger zorgklas, zedenleer, muziekklas,
godsdienst ) zijn nog ‘overblijfselen’ van die
paviljoentijd.

De Wonderjaren neergeschreven door Sofie
Vansantvoet volgens de herinneringen en
vertellingen van Theo Peeters en de families
Vansantvoet en Timmermans.
Leuk om te weten :
Sport en sociaal engagement
Directies van toen en nu. Zoveel mensen die
hun stempel drukten op BHK, maar steeds
met een sportieve en sociale inslag.
Zwemmen en turnen was altijd minstens zo
belangrijk als andere vakken. Wist u dat de
Wilselse Basketbalploeg (nu samengevoegd
met de Leuvense Basketploeg) is gegroeid uit
de schoolploeg Hermes Wilsele – RMS
(Rijks Middelbare School) (3 nonkels hebben
dit mee opgestart).
Administratie
Meester Dujardin, destijds secretaris van de
middelbare school, richtte de scouts van
Wilsele op.
Kinderen, en blijkbaar ook al
eens een leerkracht, werden
door de schoolfotograaf op een
kameel gezeten gefotografeerd.
Dit dankzij het circus dat, met
circusdieren, elk jaar een
bezoek bracht aan de school.
Nicole Vos, secretaresse van de basisschool,
schilderde mooie ‘bloemetjes’ op onze
schaafwondjes en sprak bemoedigende
woorden om al dat leed te verzachten!
Groter – kleiner –langer - korter?
De school is ooit groter geweest dan Putkapel
en Langveld. Er was ook de afdeling
‘Centrum’ met afdeling middelbaar ‘hout en
ijzer’, nu de Krullevaart.
Kinderopvang gebeurde thuis, kleuters
gingen soms pas vanaf 5 à 6 jaar naar school
en de leeftijd waarop men niet meer
studeerde werd steeds verlaat .
25

26
Foto’s gemaakt door Dhr. Sevenants
de meester van het 6de leerjaar :
1956 : Winter uitstap naar Arbre

Inhuldinging van de wijkschool Centrum 1951-52
Laten we nog eventjes terug gaan in de tijd : begin de jaren ‘50 . John Gysenbergh,
leerling op school, herinnert zich zijn nieuwe school met douches, een uitstap naar Arbre
en het onvoorstelbare “Juleke”:
De exacte datum weet ik niet, maar ik
herinner me dat het een prachtige lentedag
was. Overal hingen vlaggen en er stond een
grote menigte te wachten.
V a n d a a g w e r d d e N I E U W E
JONGENSSCHOOL ingehuldigd.
Ik liep aan de hand van mijn moeder en we
keken toe hoe de stoet , vertrokken aan de
meisjesschool in Putkapel, langzaam
dichterbij kwam. Op kop liep de fanfare en
daar keek ik naar uit, want mijn vader speelde
bij de fanfare.
En er kwamen ook heel belangrijke mensen
die ik niet kende en die heel belangrijke
toespraken hielden. Begrijpen deed ik ze niet,
zien nog minder, want ik was toen nog maar
amper 6 jaar. En toch was ik heel benieuwd,
want volgend jaar mocht ik naar “de
jongensschool”. De kleuterklassen en het
eerste leerjaar had ik in Putkapel
doorworsteld, maar nu, door onze verhuis,
mocht ik in het tweede studiejaar bij meester
“Saelens”. Nochtans had ik de inhuldiging
van de nieuwe kleuterblok in Putkapel ook
meegemaakt en was ik daar, na enkele
donkere kelderjaren, ook ‘terecht’ gekomen
in een nieuwe kleuterblok. Toch voelde dit
helemaal anders aan. Dit voelde aan alsof
“ik” directeur werd van deze nieuwe school.
Misschien was dit een voorgevoel. Toch had
ik toen niet het minste vermoeden dat ik ooit,
40 jaar later, directeur zou worden in deze
school, zij het dan van een klein stukje, de
Toneelschool.
En nog een pittige anekdote: in die jaren
vlak na de oorlog was er ook les op zaterdag
tot 4 uur. De vrije namiddag was op
donderdag. Maar de zaterdagnamiddag was
er een bijzondere evenement. Wij mochten /
moesten onder de douche.
Inderdaad, School centrum was, en dit was
ook vrij uniek in ons landje, uitgerust met
een badplaats: 18 of 20 douches. En elke
zaterdag was het stortbad de afsluiting van de
week. Later werd dit lokaal omgebouwd tot
een keuken.
Nadien bij de bouw van de sporthal heeft
men deze voorziening overgenomen. Deze
“douches” waren openbaar en iedere inwoner
van Wilsele mocht er gebruik van maken .
1956: Arbre
Ik meen me te herinneren dat 1956 een heel
strenge winter was: het kanaal Leuven-
Mechelen lag dicht, zelfs de Dijle was
dichtgevroren en er lagen massa’s sneeuw.
Wie het initiatief toen heeft genomen weet ik
niet, maar op een dag werden alle leerlingen
in bussen gestopt en reden in een colonne van
10-12 bussen richting Arbre, het toenmalige
vakantieverblijf van de gemeente.
De eerste tussenstop was aan de Maas,
gedeeltelijk dichtgevroren: een prachtig
natuurspektakel. Daarna was het sneeuwpret
op het domein.
Meester Sevenants maakte een aantal foto’s
van zijn 6 e leerjaar.
John Gysenbergh
Directeur Toneelschool JONNA
27

JULEKE
Historisch kan het alleszins genoemd worden:
vlak na de oorlog kocht de gemeente Wilsele
een voertuig, een oude GMC, die door de
Amerikaanse troepen werd achtergelaten. Met
dit vehikel werd het transport naar het
vakantieverblijf in Duinbergen geregeld.
Reistijd Wilsele—Duinbergen: 4 uur met een
tussenstop in Hekelgem . Daar hebben we
onze eerst coca cola gedronken.
Na enkele jaren werd dit legervoertuig
vervangen door een andere vrachtwagen: een
AUSTIN. In plaats van een oude “bache”
kwam er nu een houten bak, met houten
zitbanken, raampjes aan de zijkant. Na een
tijdje werden er ook deuren achteraan
geplaatst, dit om de veiligheid van de kinderen
te garanderen.
28
Deze vrachtwagen was een “schoolbusdienst
avant la lettre”. Juleke pikte de kinderen ’s
morgen op en bracht ze immer veilig naar
huis. Hij verzorgde ook het vakantietransport
naar de zee en ook de schooluitstappen.
Ook deze vrachtwagen werd na een tijdje
vervangen door een ECHTE SCHOOLBUS:
ook eentje die achter gelaten was door de
Amerikaanse troepen. Tot diep in de jaren
zestig was deze bus het symbool van de
Gemeentescholen en later van de Rijksscholen
in Wilsele.
Omdat JULES van in den beginnen, en dat
zonder één dag te versagen, al die jaren de
verschillende voertuigen bleef besturen werd
de laatste bus dan ook gedoopt met de naam
JULEKE.
JONNA CREA-ATELIER en TONEELSCHOOL
Het najaar van 1977 werd ons door de toenmalige directie van de Basisschool gevraagd een
woensdagmiddagopvang te organiseren. Opvang zagen we niet zo direct zitten. Daarom dat we op
woensdagmiddag 7 februari 1978 gestart zijn met een jeugdwerking in één van de lokalen van
wijkschool Langveld. Ruim 30 kinderen waren die eerste dag op de afspraak.
In die beginfase zochten we onderkomen bij een landelijke organisatie: de Jonge Natuurvrienden.
Maar al vlug moesten we vaststellen dat we onvoldoende bewegingsruimte hadden binnen deze
structuur en zijn dan maar overgeschakeld naar een jeugdatelier.
Na één jaar effectief werken werden we reeds erkend door het Ministerie van de Vlaamse
Gemeenschap. Na enkele tijd kregen we dan ook een vaste stek in de lokalen: de kelder. Dat was
lange tijd ons zenuwcentrum: het secretariaat, de woensdagmiddagactiviteiten en na een tijdje ook
de vakantiewerking. Heden ten dage werkt ons crea-atelier nog altijd in “de kelder van school
Langveld.
In 1985 hielden wij de Toneelschool boven de doopvont. Het eerste jaar stapten 13 kinderen in dit
concept, een jaar nadien hadden we al twee groepen en het bleef groeien.
In 1992 kregen we de kans te verhuizen naar School Centrum op de Aarschotsesteenweg, waar we
de beschikking kregen over lokalen voor ons secretariaat, leslokalen en een feestzaal.
Al die tijd was er een stevige band tussen de school en Jonna. We ondersteunden de
feestelijkheden van de school, zowel didactisch als technisch. Basisschool Hertog Karel had er
alle baat bij dat Jonna de feestzaal in optimale condities kon ter beschikking stellen van de
leerlingen. De school kon altijd een beroep doen op Jonna en Jonna kon altijd een beroep doen op
de school.
Waarvoor onze blijvende dank.
John Gysenbergh

Directie en personeel jaren ‘60
Vertrek …na een vakantie aan zee.
“Begin jaren, ‘50 nog voor aanschaf bus
beschikte de school over een soort
vrachtwagen waarmee o.a. huisvuil werd
opgehaald. Op deze foto is de wagen
grondig geschrobd en gewassen en
voorzien van zitbanken. Deze banken
waren eigenlijk vastgezette houten
planken. Bij aankomst voelden we het wel
aan onze billen, maar het was best prettig
en gezellig. Jules, de chauffeur, vader van
clown Jonna, deed zijn uiterste best om ons
zo goed mogelijk te vervoeren.”
Mevr. Rousseaux
29

30
1964 en later
Onverwacht en aanvankelijk tegen zijn zin, werd Dhr. Marcel Dujardin overgeplaatst naar
de RMS Wilsele. In de kortste keren voelde deze jonge leerkracht zich helemaal thuis en
begon hij een enthousiaste loopbaan met deelname aan buitenschoolse activiteiten.
Marcel Dujardin was actief oprichter en medewerker zowel bij de Basket ploeg van
Wilsele als bij de Scouts: FOS 286. Zelf verwoordt hij het als volgt:
Ik was al een paar jaar aangesteld in het KA
Leuven toen ik op een koude wintermorgen
eind januari een telegram kreeg- dat ging toen
zo –van het Ministerie voor Openbaar
Onderwijs – dat heette toen zo – om mij zo
snel mogelijk aan te melden in de RMS
Wilsele. Zonder boe of bah. Geen uitleg. Ik
werd overgeplaatst. Ik herinner mij de details
niet meer , maar het kwam erop neer dat
iemand , langs politieke weg mijn plaats
opeiste omwille van een nooit bewezen,
vermeende anciënniteit. Maar kom, het zij zo.
Ik zwoer bij alle baarlijke duivels van de hel
dat ik het daarbij niet zou laten, en binnen de
kortste keren terug in het Atheneum zou zijn.
Mijn zware beden hebben niet gebaat
evenmin als de hel, en ben uiteindelijk bijna
20 jaar in Wilsele gebleven. Dit alles is
uiteindelijk maar een fait divers van de
geschiedenis, om wat volgt, niet te
verantwoorden, maar om wat volgt op het
goede spoor te brengen.
Natuurlijk werd ik overrompeld door tal van
indrukken, waarvan er heel wat zijn blijven
hangen in mijn geheugen. Het Atheneum van
Leuven , waar ik ook nog de Grieks Latijnse
humaniora had doorleefd, beleefd en geleefd,
was een eerbiedwaardige oude instelling met
leraars waarvan ik in mijn jeugd nog les had
gekregen, terwijl ik in Wilsele omringd werd
door, een paar uitzonderingen niet te na
gesproken, leeftijdsgenoten, die van overal te
lande kwamen. Met andere woorden, het was
een jonge school, als RMS ten minste, geleid
door een gedreven directeur, Jacques Cypers,
waarmee ik in de loop der jaren een hechte
band had gekregen.
Naast tal van initiatieven, die hij voortdurend
nam, wil ik er eentje speciaal belichten.
Jacques, die ik destijds uiteraard met
“Meneer de Directeur” aasprak, was een
fervente aanhanger van buitenschoolse en
nevenschoolse activiteiten. Het resultaat
ervan was dat hij tal van clubs oprichtte om
zijn leerlingen, naast de lessen, een heel
gamma interessante, tevens educatieve en
ontspannende, vrijetijdsbezigheden aan te
bieden.
Het schoolembleem, ook op het schoolporselein
Zo was er de club van postzegelverzamelaars,
de toneelliefhebbers, het trommelkorps, de
blokfluitspelers, de basketbalploeg, de scouts,
en wellicht, haast zeker, nog een paar meer,
die me zo direct niet voor de geest komen.
Elke club had een eigen geborduurd schildje,
om op de mouw of de borstzak te naaien, met
daarop hun specialiteit vermeld, maar
verschillend van kleur. Wat nochtans voor
elke groep het zelfde was, was de algemene
naam heRMeS, met de duidelijke zinspeling
naar de school en een minder duidelijke

verwijzing naar de mythologische god
Hermes, de boodschapper der goden.
Twee van die ploegen hebben alle
gebeurtenissen van daarna overleefd: de
scouts, 286 e FOS heRMes en de
basketbalploeg heRMeS.
Basket
De ploeg, die na veel avonturen, vallen en
opstaan, een vrijwel gedwongen fusie enz.
lag mee aan de basis van BGL en alhoewel ze
sinds geruime tijd helemaal niets meer met de
school of Wilsele te maken heeft, gaat nu nog
steeds als LEUVEN BEARS door het leven,
Op een bepaald ogenblik van hun bestaan,
een echte crisis zou men het kunnen noemen,
ergens in de jaren 70, stonden ze op het punt
er de brui aan te geven. Ikzelf was in die tijd,
en lang nadien nog, eenheidsleider van 286
( Scouts) en een aantal van “mijn mannen”
speelden bij de veteranenploeg van heRMeS.
Samen met een paar oud collega’s kwamen
ze mij bidden en smeken om het heft in
handen te nemen opdat de ploeg niet zou
verdwijnen. Van vandaag op morgen werd ik
tot bestuurslid gebombardeerd, als coach
aangesteld, en chauffeur voor de
verplaatsingen, omdat 286, toen reeds over
een volkswagenbusje, GEKREGEN van een
Amerikaan, beschikte. En ’s zondags maar op
verplaatsing gaan spelen. Ik ging zelfs met
Lucien, de vroegere baas van café Centrum,
op stap om spelers te kopen bij Jobaca en
Tempo, twee ploegen uit Kessel-Lo. Hoe kan
een mens zoiets in godsnaam in zijn hoofd
krijgen. Maar blijkbaar heeft het geholpen,
want het ploegske van destijds, gesticht door
J Cypers, Meester Charleer, Wim Verstrepen,
Aimé Geeraerts en enkele anderen speelt nu
toch maar nog steeds aan de Belgische top, al
is het onder een andere naam.
Scouts
Dat is een ander verhaal. Ook van deze
groep was Jacques Cypers de stichter. Hij
zelf was op dat ogenblik nog lid van de Raad
van Bestuur van de Boy Scouts van België,
toen wellicht de enige Jeugdvereniging van
enig formaat die pluralisme hoog in haar
vaandel droeg en waarvan de Vlaamse tak
nadien omgedoopt werd tot Federatie voor
Open Scoutisme ( FOS ). Bij ministerieel
besluit was het de enige vereniging,
scoutsgroep die binnen de muren van het
Rijksonderwijs en inherent eraan, kon
worden opgericht.
Bij de overname, door de staat, in 1959, van
de gemeentescholen van Wilsele, stond in het
contract gespecifieerd, dat alle verenigingen
die gebruik maakten van de lokalen van de
school, dat tot “in der eeuwigheid “ zouden
kunnen blijven doen. Ondertussen is er
natuurlijk veel water door de Dijle gevloeid
maar 286 FOS zit nog steeds ingebakken in
de school, die ondertussen ook al geruime tijd
geen RMS meer is. De scouts gaan inmiddels
binnen niet zo lange tijd hun 50 e verjaardag
vieren.
In die 50 jaar is er geschiedenis geschreven.
Wat bij de opstart een groepje van 7 of 8
jongens van ongeveer 11-12 jaar was, onder
de leiding van meester Jan Vael, titularis van
het 4 e studiejaar, groeide in de zeventiger
jaren uit tot een eenheid van meer dan 140
leden. Er was, revolutionair in die tijd, een
afdeling brommerscouts, er waren een tiental
kayaks, waarmee ze op de vaart gingen
watersporten en tal van andere dingen.
Omwille van vaak dubbel lidmaatschap
werden het trommelkorps en de fluitisten
door de scouts min of meer opgeslorpt en
namen in vol ornaat regelmatig deel aan
optochten bij schoolfeesten en vieringen in
andere rijksscholen. Een teloorgegane
middeleeuwse folklorevereniging uit Leuven
stond de prachtige kostuums, die ze in haar
31

ezit had, af en zo werden, voor dezelfde
gelegenheden een dertig a veertig leerlingen
van de school in kostuum gestoken en
trokken ze mee op.
Het allereerste echte kamp ging door in 1964
in Sart-lez-Spa, onder de leiding van de
Heren Vael, Wierinckx en Dujardin. Het
werd een succes en vele tientallen kampen en
bivaks volgden. De twee grootste exploten in
dat kader waren een internationaal kamp,
voorafgegaan door een trektocht door en in
Noorwegen in 1978 en een gelijkaardige
onderneming in de Verenigde staten van
Amerika in 1992.
Ze namen ettelijke keren deel aan de
“Jamboree on the air”, een jaarlijkse
radiocontact nacht (het 3 e WE van oktober)
met scouts groepen over heel de wereld; dat
in samenwerking met Radioclub Leuven.
Naar elke groep waarmee contact gemaakt
werd, vertrok een delegatie van 286 met
auto’s, per vliegtuig of met de boot om alle
gecontacteerde eenheden, waarvan de
thuishaven niet verder gelegen was dat
300km, om ze ter plaatse te gaan bezoeken .
Deze organisatie resulteerde uiteindelijk in de
inrichting van een “Play a Day” –WE
waarop honderden scouts uit Nederland,
Duitsland, Frankrijk en Engeland aanwezig
waren, in de school gelogeerd werden en er te
eten kregen. Dat was 1978. Voordien echter
was er nog de NAWELDA, (een nationale
welpendag) waarbij aan meer dan 1200
welpen uit gans Vlaanderen een Speeldag op
de Kesselse bergen werd aangeboden.
Maar er is nog zoveel meer: onze deelname
aan het Jaar van het Dorp, het verkeerspark
van de eenheid, de opvoering van Genoveva
van Brabant, een klucht, door meer dan 70
welpen, scouts, gidsen, seniors en
comitéleden op het sterk uitgebouwde
podium van de zaal in het centrum, en de
recentere jaarlijkse kampen met andere
Europese en Amerikaanse scouts, meestal in
Bernkastel aan de Moezel in Duitsland.
32
Al deze avonturen, altijd met een verhaal eraan
verbonden, te lang om nu uit de doeken te
doen, waren uiteindelijk alleen maar mogelijk
dankzij veel inzet van de school zelf, met haar
werkhuizen van de technische en
beroepsafdelingen, de steun van het
lerarenkorps, de schoolbussen en hun
chauffeurs Warre Van Dijck, Cyriel Demarsin
en Paul Van Geysel, de
transportmogelijkheden die de gemeente ons
ter beschikking stelde, de hulp van politie
onder het waakzame oog van Commissaris
Louis Goovaerts, en noem maar op. Het zou
nu niet meer mogelijk zijn.
Maar 286 is nog altijd een bloeiende eenheid
net zoals de Leuven Bears waarvan tenslotte
de wieg in de RMS Wilsele heeft gestaan.
Marcel Dujardin
Het allereerste embleem van de Scouts. Hetzelfde
embleem, verschillend van kleur, werd gedragen
door elke club opgericht voor naschoolse activiteiten,
welke vooral op woensdag namiddag plaats vonden.
Later werd dit embleem bij de Scouts vervangen
door de gevleugelde voet van de god Hermes.

Zeeklassen
Ik kan er geen datum opplakken , maar het
moet ergens in de late zestiger jaren geweest
zijn, dat de lagere school van de RMS begon
met het inrichten van zeeklassen. Elk jaar
opnieuw ging het vierde studiejaar dan voor
twee weken naar zee, eerst in Heist, later naar
Wenduine. De verplaatsing werd uiteraard
gemaakt met bussen van de school. De
leerlingen verbleven eerst in het
vakantieverblijf van een gistfabriek uit
Brugge, later in wat wij noemden het KOT
van De Cat in Heist en achteraf in Home
Morgenrood in Wenduine, eveneens een
vakantieverblijf voor kinderen van de
mutualiteiten. Die verschillende homes
werden gehuurd.
Het pedagogisch personeel dat meeging
waren vrijwilligers; het keuken- en
onderhoudspersoneel waren ook vrijwilligers,
maar die maakten geen deel uit van de
school. Het waren hoofdzakelijk oudere
dames uit de gemeente, allen wel bekend en
die ook vaak de dienst uitmaakten als de
kinderen of de gepensioneerden naar het
kasteel van Arbre gingen. Alles gebeurde dus
in eigen beheer.
Daarover wil ik het nu niet verder hebben.
Maar ik wil jullie een prachtige anekdote uit
die dagen niet onthouden. Wij hadden daar
een goed geregelde taakverdeling, zodat de
mannen uit het gezelschap, ’s avonds, als
kinderen in bed waren, o.a. in een plaatselijk
cafeetje, achter de hoek, een pintje konden
gaan drinken. De dames bleven dan bij de
kinderen
Het cafeetje was de ontmoetingsplaats van
heel wat belangrijke figuren uit het dorp. De
mannen van de brandweer kwamen daar, de
facteurs, de agenten. Er werd veel gebabbeld
en verteld, en vaak kwam er dan iets uit de
bus dat interessant was om te doen of te
bezoeken met de klein mannen.
Wie was er beter geplaatst om daarover te
informeren dan de stamgasten van ’t café.
Op een dag kwam de commandant van de
brandweer, een vrijwilligerskorps, met een
voorstel voor de pinnen. Zijn mannen
moesten regelmatig oefeningen doen: blussen
ontruimen van gebouwen en dergelijke meer.
Dat moest in de maanden buiten seizoen
gebeuren, want als de toeristen er waren ging
dat niet .
Wij kregen dus het voorstel om een van de
oefeningen in onze home Morgenrood te
laten plaatsvinden. Iedereen natuurlijk dol
enthousiast. Iets om naartoe te leven. Er werd
met spanning uitgekeken naar de zaterdag .
Onder controle van de spuitgasten werd het
brandalarm geactiveerd. Iedereen moest het
gebouw verlaten, langs ramen en deuren,
langs de ladder van de grote brandweerwagen
en het plezierigste van allemaal, langs het dak
door een brede glijbuis in canvas, waardoor
de kinderen konden naar beneden glijden.
Zonder dat wij daar iets van wisten, reden
daar een paar inwoners van Wilsele met de
wagen voorbij. Thuisgekomen telefoneerden
die naar vrienden. “Zeg, is de kleine niet mee
met de zeeklassen? De home in Wenduine
staat in brand”.
Binnen de kortste keren was het halve dorp
in paniek. De telefoon van de burgemeester
stond roodgloeiend. Ondertussen was onze
“brand” al lang geblust en voor het avond
was werd de ongerustheid van de
Wilselenaren door de burgemeester gesust.
Marcel Dujardin
33

Verblijf in Koksijde 1954
34
Arbre
Kasteel “ Marteau Longe” :
het vakantie domein van de gemeente
Wilsele van 1956 tot 1971

WETENSWAARDIGHEDEN OVER DE JAREN 1985 t.e.m. 1990
In januari 1986 trad Dhr. Jackie Robbeets in dienst als directeur. Tijdens zijn
ambtsperiode verhuisde de lagere afdeling in Putkapel naar het huidige gebouw en
enkele paviljoenen werden gesloopt. In de leegstaande lokalen aan de
Aarschotsesteenweg werd er op het gelijkvloers een kinderdagverblijf ingericht.
Op 1 januari 1985 werd ik aangesteld als
directeur van wat toen nog genaamd werd de
“RBS Wilsele”, omvattende drie vestigingen:
Putkapel, Centrum en Langveld met in totaal
18 klassen.
Ik kon echter mijn ambt niet opnemen omdat
ik op dat ogenblik een kabinetsopdracht
vervulde in Brussel, maar werd vervangen
door de heer Sevenants, leerkracht in
Putkapel.
Deze opdracht eindigde een jaar nadien en op
6 januari 1986 trad ik in werkelijke dienst als
directeur.
Daar de middelbare afdeling toen nog in het
gebouw langs de Aarschotsesteenweg
gehuisvest was, zaten wij in paviljoenen, die
zich achter dit gebouw bevonden.
In de jaren daarvoor werd op ons terrein een
nieuw complex gebouwd dat echter bestemd
was voor de middelbare afdeling. Door de
achteruitgang van het leerlingenaantal in de
middelbare afdelingen in het Leuvense
werden bepaalde scholen samengevoegd en
verhuisde de Wilselse middelbare afdeling
naar Leuven.
Het nieuwe gebouw kwam dus vrij, maar
moest nog opgeleverd worden wat nog
maanden op zich liet wachten.
Door mijn herhaaldelijk aandringen bij de
ministeriele instanties kwam dit uiteindelijk
in orde en kregen wij de toelating om het
nieuwe gebouw te betrekken.
Met de hulp van de leden van Schoolbond
Ontwikkeling en talrijke bereidwillige ouders
speelden wij het klaar om in één weekend
gans de inboedel van de klassen te verhuizen
naar de ruime gezellige nieuwe klassen.
In de loop van de volgende jaren werden een
aantal paviljoenen gesloopt en kwam er aldus
meer ruimte vrij die wij inrichtten tot
speelterrein voor de kleuters. Tevens werd de
kleuterblok, die er toen nogal verwaarloosd
bij lag totaal opgefrist en functioneler
ingericht.
Ondertussen werden de bloemperken voor
ons nieuw gebouw door de leerlingen van de
Provinciale tuinbouwschool bereidwillig
aangeplant.
Door de fusie van de Middenschool Wilsele
met de Middenschool Leuven was het
vroegere hoofdgebouw gelegen langs de
Aarschotse steenweg inmiddels volledig vrij
gekomen.
Ondanks de grote toeloop van kleuters, wij
beschikten toen in onze drie vestigingen
samen over 6 kleuterklassen en hadden
slechts een paar kleuters tekort om een
zevende klas te kunnen oprichten, ontbrak er
in ons Wilselse Gemeenschapsonderwijs
namelijk de eerste schakel t.t.z. een opvang
voor baby’s, kruipers en peuters.
Deze leemte moest dus aangevuld worden ,
dit om de nodige continuïteit in onze
opvoedingscyclus te voorzien.
35

Daar ik op dat moment ondervoorzitter was
van de V.Z.W. Kinderdag-verblijven Leuven
nam ik onmiddellijk het nodige initiatief voor
de opstarting van een crèche in Wilsele.
Deze V.Z.W. stelde zich tot doel een aantal
kinderdagverblijven op te richten, die ten
dienste zouden staan van de Leuvense
Rijksscholengemeenschap en stelde in één
jaar tijd niet minder dan 3 crèches in werking,
namelijk in Leuven, Herent en Kessel-Lo.
De nodige kontakten werden genomen met
het Fonds voor Schoolgebouwen en een
huurovereenkomst werd opgesteld waardoor
de vrijgekomen lokalen ter beschikking van
de V.Z.W kwamen.
Mede door de logistieke en materiële steun
van het Fonds voor Schoolgebouwen en de
inzet van ons eigen personeel werd een groot
gedeelte van de lokaken in redelijke korte
periode omgetoverd tot een functionele en
gezellige crèche, die ondertussen de leuke
naam “ ’t Kapoentje “ toebedeeld kreeg.
36
En op 10 juni 1990 was het dan zover, onder
grote belangstelling en in aanwezigheid van
talrijke hoogwaardigheidsbekleders werd
onze nieuwe crèche plechtig ingehuldigd.
Dat “ Kind en Gezin “ het volledigste
vertrouwen in onze werking stelde kwam tot
uiting door de onmiddellijke voorlopige
erkenning van onze instelling met een
capaciteit van 23 kinderen, capaciteit die vrij
vlug werd uitgebreid tot 45 kinderen, dit
ingevolge de enorme vraag naar opvang.
Voor de school betekende deze crèche een
constante doorstroming van kinderen naar
onze kleuterklassen.
De onderlinge samenwerking tussen
Centrum, Langveld en Putkapel verliep
ondertussen naar wens en door het inrichten
van gezamenlijk feestprogramma’s waaraan
de kinderen van de drie vestigingen
deelnamen kreeg onze school bij de
bevolking van Wilsele opnieuw het positieve
aanzien dat het verdiende.
Tijdens mijn ambtsperiode in Wisele, die
voor mij te kort en te vlug voorbij was, mocht
ik van zowel het onderwijzend- als het
onderhoudspersoneel een volledige en
plichtsbewuste inzet ervaren wat zich
resulteerde in de geleidelijke toename van het
leerlingenaantal.
Op 1 september 1990 zat mijn loopbaan in
het onderwijs erop en werd ik op rust gesteld
en opgevolgd door de Heer Casseau, waarvan
ik wist dat de school in goede handen terecht
kwam.
Jackie Robbeets
Directeur 1985-1990

De intrede van “HERTOG KAREL”
Enkele mensen op school herinneren zich de komst van Dhr. Casseau als de nieuwe
schooldirecteur. Grote veranderingen binnen het onderwijsnet waren op komst. Al snel
moesten er verkiezingen voor de ouders georganiseerd worden om dan een lokale raad
samen te stellen. De school mocht een eigen naam kiezen. Het aantal leerlingen groeide
aan, nieuwe leerkrachten werden aangeworven en leegstaande klaslokalen werden
opnieuw in gebruik genomen. Het onderwijssysteem werd vernieuwd.
Dhr. Casseau, 16 jaar lang directeur, bouwde samen met zijn team een hedendaagse
kwaliteitsschool uit.
Op 1 september 1990 ging de bijzonder
gewaardeerde directeur Jacky Robbeets met
pensioen. Jarenlang had hij zich enorm
ingezet, o.m. de realisatie van het
kinderdagverblijf ’t Kapoentje, om de RBS
Wilsele met zijn 3 vestigingsplaatsen,
Centrum – Langveld – Putkapel, te behoeden
voor de negatieve impact van een
wegkwijnende middelbare school.
Uiteindelijk werd halfweg de jaren tachtig
voor de middenschool Wilsele een fusie door
opslorping onvermijdelijk. Een bloeiende
school die met haar basis- en secundaire
afdeling ooit meer dan 1000 leerlingen telde,
ging grotendeels ter ziele en hield nog enkel
kleuter- en lager onderwijs over.
Bij mijn aanstelling als opvolger van
directeur Robbeets liepen er 241 kinderen
school in de 3 vestigingen van de RBS
Wilsele. Het leerlingencijfer opkrikken was
prioriteit nummer 1 en dat op een ogenblik
dat ingrijpende veranderingen zich in ons
onderwijs aankondigden.
Politieke akkoorden zorgden ervoor dat het
beleid van het onderwijsdepartement,
gekenmerkt door een steeds maar
toenemende centralisatie, kenterde! De
behoefte aan autonoom beheer of zelfbestuur
van de onderwijsinstellingen werd immers
meer en meer acuut!
Een eerste stap in deze richting was voor het
rijksonderwijs reeds gezet op 31 juli 1984
met het invoeren van de “Sabmo’s” of
“Staatsdiensten met afzonderlijk beheer van
het Ministerie van Onderwijs”.
Het KB van 30 augustus 1984 bracht ons het
“Lestijdenpakket in kleuter- en lager
onderwijs”.
Het betekende gedeeltelijke autonomie op
pedagogisch vlak.
D e é c h t e d o o r b r a a k v a n d e
autonomiegedachte werd echter gerealiseerd
met het Bijzonder Decreet van 19 december
1988, zonder meer een revolutionaire
omwenteling in het traditionele
onderwijslandschap. Nooit voorheen werd
dergelijke oefening gemaakt!
37

De inrichtende macht van het Vlaams
Gemeenschapsonderwijs werd met ingang
van 1 januari 1989 toevertrouwd aan een
onafhankelijke raad, los van de Minister van
Onderwijs : de A.R.G.O. of Autonome Raad
van het Gemeenschapsonderwijs. Deze
innoverende operatie leidde tevens tot de
oprichting van 378 Lokale Raden die met
ingang van 1 april 1991 hun uitgebreid
pakket bevoegdheden opnamen.
Het uitgangspunt was duidelijk: een zo ruim
mogelijk gedecentraliseerde zelfstandigheid
en financiële verantwoordelijkheid voor de
plaatselijke schoolgemeenschap. De
alomtegenwoordige Brusselse vinger in de
pap diende plaats te ruimen voor “Wat lokaal
kan, hoeft niet langer centraal te gebeuren!”
Met deze democratiseringsgedachte gericht
op echte participatie, zijn we in Wilsele in het
najaar van 1990 hoopvol aan de slag gegaan.
Hierbij mag ons niet ontgaan dat toen in
Vlaanderen het gemeenschapsonderwijs in de
plaats kwam van het rijksonderwijs, het hier
zeker niet de overname van een florissant
winstgevend bedrijf betrof, maar wel een
bedrijf in moeilijkheden.
Na rechtstreekse verkiezingen en de nodige
coöptaties werd voor de BS Wilsele een
eerste volwaardige Lokale Raad nr. 131
samengesteld :
voorzitter : Jo Coelmont
ondervoorzitter : Walter Decoster
rechtstreeks verkozen leden :
Gina Pittevils, Marc Verbeek
Eddie Wouters
gecoöpteerde leden : Karine Goris
Diane Saelens, Els Van Ussel
leerkrachten : Evelyne Landeloos
Freddy Nackers, Freddy Rens
afgevaardigd bestuurder: Staf Casseau
Erg gemotiveerd en op uiterst competente,
discrete wijze heeft voorzitter Jo Coelmont
jarenlang deze Lokale Raad 131 tot eenieders
38
tevredenheid geleid. Deze raad heeft zonder
averij de moeilijke kaap van de opstartfase
genomen en als een stevige waarborg voor de
toekomst bijzonder snel zijn levenskracht
getoond.
M i d d e n d e s t o r t v l o e d v a n
onderwijswetgeving in de Vlaamse Raad, met
ondermeer het belangrijke Decreet
Rechtspositie (= nieuw statuut voor de
personeelsleden) heeft onze Lokale Raad
gestalte gegeven aan de decentralisatie, ons
schip tussen onbekende klippen en
zandbanken geloodst op weg naar nog beter
onderwijs, wat toch de uiteindelijke
bedoeling was. Dit alles gebeurde met bitter
weinig externe steun, vooral op zichzelf
rekenend.
Ondanks het feit dat de lokale bestuurders
zich in complexe materies als
personeelsbeleid, materiële en financiële
organisatie, dienden te bewijzen, bleven in
tegenstelling met andere Lokale Raden
conflictsituaties achterwege. Zich terdege
bewust van hun verantwoordelijkheid werd
de koers uitgezet voor het schip dat in juni
1991 met “Hertog Karel” een adellijke naam
kreeg.
Via een ruime bevraging kwam het
uiteindelijke idee van Richard Kennis,
huisbewaarder van Langveld. Het enige
adellijke bezoek dat Wilsele op zijn
grondgebied ooit mocht ontvangen, greep hij
aan om de nieuwe benaming te suggereren.
Onder het Oostenrijks bewind van keizerin
Maria-Theresia, gaf haar schoonbroer en
hertog van Lotharingen, Karel van Lorreinen
op 9 februari 1750 in Wilsele de eerste
spadesteek voor het kanaal Leuven-Mechelen
en dit met een zilveren spade.
Toen een suggestie, nu is “Hertog Karel” een
begrip, met een passend kindvriendelijk logo!

Door het voeren van een doordacht
personeelsbeleid, de keuze niet aan het toeval
overlatend maar echt werk te maken van de
selecties, werden gewaardeerde collega’s bij
hun pensionering vervangen door
leerkrachten die ons schoolconcept volledig
onderschreven en ondanks de spreiding over
3 gebouwen, samen met administratief- ,
keuken- en onderhoudspersoneel een hechte
ploeg vormden.
Doordrongen van het feit dat een belangrijke
taak van het onderwijs erin bestaat dat het
leren van leerlingen ondersteund wordt en dat
regelmatig geëvalueerd wordt of leerlingen
daadwerkelijk vorderingen maken, heeft het
ganse schoolteam gedurende 2 schooljaren in
Brussel de intensieve nascholing “Het
leerbedreigde kind” onder leiding van huidig
CLB-directeur Georges Baeten succesvol
afgerond.
Het einddoel, de creatie van een optimale
leeromgeving voor élk kind, werd in onze
zorgbrede basisschool stap voor stap
gerealiseerd. Met behulp van een door het
team en CLB uitgebouwde orthotheek, een
surplus waarover zeer weinig scholen in de
ruime regio beschikten, leverden wij het
bewijs dat sommige scholen hun leerlingen
verder brengen dan anderen, dat de kwaliteit
tussen Vlaamse scholen wel degelijk
verschilt, niet enkel op cognitief vlak maar
ook wat betreft relationeel klimaat!
Wij mogen het schoolconcept van Hertog
Karel zonder schroom bestempelen als één
van de voorlopers van de later door het
Departement Onderwijs veralgemeende
“Zorgverbreding” in alle Vlaamse
basisscholen.
Het nieuwe zorgbrede concept dat door
enthousiaste, bekwame leerkrachten dagelijks
in de ‘klas praktijk’ werd gebracht, heeft ons
geen windeieren gelegd. Jaar na jaar konden
wij met voldoening vaststellen dat het aantal
kinderen toenam.
De kaap van 350 leerlingen werd in 1994
overschreden, in 1998 schreven we onze
500ste leerling in.
Ondanks een negatieve demografische
evolutie groeiden wij dankzij hard werken,
het invoeren van talrijke innovaties, kortom
het bieden van kwaliteitsvol onderwijs mét
een hart voor kinderen, uit tot meest
bloeiende basisschool in de ruime regio, met
560 leerlingen in 2001!
Een jaarlijks toenemend plaatsgebrek namen
wij er al te graag bij! Bouw- en
renovatiewerken voor bijkomende kleuter-en
lagere klassen werden aanbesteed en soms
wat laattijdig uitgevoerd. De broodnodige
nieuwe refter in Putkapel liet helaas nog tot
2002 op zich wachten.
Twee nieuw aangekochte schoolbussen
vervoerden de leerlingen in comfortabele
omstandigheden, niet enkel tijdens de
ophaaldienst, maar zeker ook bij de talrijke
pedagogische uitstappen.
Dat Hertog Karel erg gewaardeerd werd om
zijn vernieuwingsdynamiek, werd meermaals
bewezen door het bezoek van buitenlandse
onderwijsdelegaties én door de bewuste
keuze van het team van professor Ferre
Laevers van de KULeuven. In opdracht van
het Departement Onderwijs realiseerden zij
met onze school en 5 andere Vlaamse
basisscholen het “Draaiboek Kwaliteitszorg
Basisonderwijs”.
Toen in april 1998 de resultaten van de
onderzochte scholen bekend werden, kwamen
we er met onze schoolcultuur gewoonweg
schitterend uit. Daar waar ’98 voor de
Chinezen het jaar van de tijger was, werd het
voor ons het jaar van de bij. De metafoor met
Hertog Karel als een goed georganiseerde
bijenkorf, waarbij niet het eigen belang, maar
het groepsbelang primeert, bleven wij terecht
koesteren. Teamuitstappen naar Relaxhoris
en Wenduine versterkten nog dit
“swingende” groepsgevoel.
39

Officieel om de depolitisering van het
gemeenschapsonderwijs te realiseren werd
het Bijz onder Decreet op het
Gemeenschapsonderwijs van 14 juli 1998
unaniem goedgekeurd door het Vlaams
Parlement. De implicaties met ingang van 1
januari 2000 waren verregaand :
1. de Lokale Raden werden vervangen
door schoolraden met enkel nog
adviserende bevoegdheden.
2. Alle belangrijke beslissingsbevoegd-
heden verschoven van het lokale naar
het regionale niveau : de Raden van
Bestuur van de 28 scholengroepen.
Onze basisschool werd meer specifiek
ondergebracht in Scholengroep 11
Leuven-Tienen- Landen.
Het was een zeer indringende stap, het begin
van een nieuwe fase in de ontwikkeling van
het onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap.
Onze voorzitter Jo Coelmont, die al die jaren
een vlotdraaiende Lokale Raad 131
onafgebroken leidde, werd verkozen in de 1 ste
Raad van Bestuur van de scholengroep.
Johan De Coninck en later Anita Claes,
trouwens nog steeds in functie, zorgden voor
een deskundige opvolging, van een weliswaar
slechts adviserende schoolraad.
Deze eerste Raad van Bestuur nam in overleg
met Algemeen Directeur Urbain Lavigne ook
de beslissing om onze éénklassige
kleuterafdeling gelegen Aarschotsesteenweg
155 om te vormen tot een basisschool met
“Freinetpedagogie”
Ons adoptiekind de “Krullevaar’t” woog wat
minder zwaar bij de geboorte dan verwacht,
maar groeide de volgende schooljaren toch
stelselmatig uit tot een stevige compagnon.
40
Vanuit Scholengroep 11 kwam dan ook de
suggestie om onze basisschool die
ondertussen méér dan 600 leerlingen telde te
herstructureren. De Krullevaar’t werd vanaf 1
september 2005 afgesplitst van Hertog Karel
en samengevoegd met De Regenboog Kessel-
Lo tot één Freinetschool : een succesvolle
operatie!
De schooldoorlichting van februari 2002
bleek dé kers op de taart !!
Het schitterende verslag van de inspecteurs in
opdracht van het Departement Onderwijs was
een opsteker van formaat. Dit was geslaagd
met grote onderscheiding, een hernieuwde
bevestiging van goed bezig zijn en blijven –
enkele jaren na de uitstekende evaluatie
binnen het “Draaiboek Kwaliteitszorg”.
Het nastreven van een gezamenlijk doel
zorgde voor een collectief gevoel van succes,
iets waar we als individu – maar vooral als lid
van een fijn schoolteam, terecht fier op
mochten zijn!
Opvoeden en onderwijs verstrekken zijn
echter geen louter schoolse aangelegenheden,
maar veronderstellen tevens de
o n b a a t z u c h t i g e i n z e t v a n á l l e
schoolparticipanten. Naast al de
personeelsleden verdienen ook zij onze
erkentelijkheid voor hun bijdrage aan het
schoolgebeuren. Met enthousiasme en
doorzettingsvermogen hebben zij actief mee-
en samengewerkt aan de uitbouw van deze
basisschool, aan een schoolorganisatie waarin
vriendschap centraal staat.
Het was telkens weer een prettige vaststelling
en niet zo vanzelfsprekend dat het
oudercomité, met dynamische voorzitters als
Eduard Monsecour – Chantal Soquet – Johan
De Coninck – Marc Janssens, meerdere keren
laureaat werd van de “Educatieve Vereniging
voor Ouders”.

Het bewees dat de genomen initiatieven zelfs
op het niveau Vlaanderen de nodige
weerklank en waardering vonden.
Dankzij talrijke, geslaagde activiteiten van
Schoolbond Ontwikkeling, met onafgebroken
Jocelyne Verfaillie als constructieve
voorzitter, kon de school altijd bij deze
vriendenkring terecht voor financiële
ondersteuning op meerdere vlakken.
Een wisselwerking van wederzijds
vertrouwen stond garant voor persoonlijke
betrokkenheid vanwege de Federatie voor
Open Scoutisme Wilsele en de VZW Jonna.
Ik hoop dat solidariteit en samenhorigheid
aan de orde blijven in deze
schoolgemeenschap en dat, zoals
jeugdschrijver Jan Van Coillie het bij een
bezoek aan Hertog Karel zo treffend
verwoordde “alle kinderen zich
prinsheerlijk voelen op deze hertogelijke
school”!
STAF CASSEAU
Directeur BHK 1990-2006
Coördinerend Directeur Basisonderwijs SG11
2005-2008
41

42
Sneeuwklassen
De leerlingen van het zesde leerjaar waren op sneeuwklas.
Hun belevenissen van elke dag zijn nog steeds te lezen op
de website van de school. Daar leerden ze niet alleen
skiën, ze werkten er ook in een boekje met interessante en
leerzame vragen over water, sneeuw en ijs.
maandag 15 maart 2010
De afgelopen nacht viel er een dik pak sneeuw, wel 30 cm!
De wind stond strak en het sneeuwde. “Heerlijk weer”, zei meester Kristof. Meende
hij dat?
Na het ontbijt gaf meester Dirk de laatste richtlijnen in verband met onze allereerste
skiles. Je had bijna een computer nodig om dat allemaal te onthouden. Jammer
genoeg kunnen we alleen maar spelletjes spelen op onze consoles. : Dus opnieuw
naar de kamer om die handschoen, bril of helm te gaan halen!
Om 10u sloeg het uur van de waarheid. Met trillende lip werden de skibotten
omgebonden. Gelukkig kregen we veel hulp van de meesters en de monitoren.
Wat een gesakker! Het liep niet altijd zoals we wilden, maar al bij al konden we al
snel onze plan trekken. Hoe moet je in hemelsnaam stoppen met die lange latten
onder je voeten. Sorry juf Ria, wat een gesakker! Tante Peggy zorgde voor de
moederrol, de eerste tranen werden gedept!
’s Middags aten we “Kaiser-Schmarrn”. Lekker! (pannenkoeken met appelmoes)
Momenteel zijn we brieven en kaartjes naar het thuisfront aan het schrijven. Wat is
dat moeilijk! Het is hier heel plezant en toch moeten we schrijven dat we jullie
missen. Echt moeilijk hoor!
Om 18u30 eten we heerlijk varkensgebraad met rijst en salade. Meester Stef heeft nu
al honger. Nog even geduld a.u.b.
Vanavond spelen we met de monitoren “Swingpaleis”. Jongens tegen meisjes. Dat
wordt leuk.
En nog veel meer te lezen op de Website : http://www.hertogkarel.be

Heemtuin in Putkapel
In het schooljaar 2002-2003 gingen we met enkele ouders en leerkrachten van start om
de gehele buitenspeelruimte avontuurlijker en natuurrijker in te richten. Dit is momenteel
het langstlopende project van de school.
De heemtuin is geweldig. Het is volledige natuur
waar je op ontdekking gaat. Ik vond het geweldig
om er te leren over vele diertjes en planten. Je
leert er snel dingen bij over de natuur en dat is
gewoon super. In het eerste leerjaar was het heel
leuk, want we hebben dan boompjes geplant. Die
bomen zijn nu al stukken groter! Het voordeel is
wel dat wij een hele groene school hebben. Voor
onze school is dat natuurlijk goede reclame.
Ik vond de berg met de buis erdoor heel leuk,
omdat je er een superleuk uitzicht hebt. Tijdens de
speeltijden (als het goed weer is) mogen we er
naar hartenlust spelen. Soms had ik wel schrik
tussen de hoge grassen, ik dacht dat er teken in het
gras zaten. Ik had toen veel schrik van teken. Van
die angst ben ik nu af. Samen met A. had ik een
perkje. In dat perkje zetten we planten en die staan
er nu nog steeds. Eerst hadden we kleine plantjes
gezet en daarna een paar andere planten geplant
die snel groeien. Die planten zijn ondertussen
redelijk groot geworden. Er zijn ook kippen gezet
waar we heel goed voor moeten zorgen. Ik vond
het tof om naar de kippen te kijken. Ik vond ze
nogal grappig.
Ik liep heel graag door de heemtuin om te genieten
van al het groen en de dieren om me heen. Ik vond
het trouwens heel tof dat er een buitenklas gemaakt
werd. Als je er dan werkte, kon je er naar alle
dierengeluiden luisteren. Ook was er een
bijenhotel en daar hebben we ook over geleerd.
Tijdens de speeltijden hebben we ook kampen
gemaakt en veel spelletjes gespeeld in het hoge
gras. Het doolhof vond ik eigenlijk nog het tofst
van al. De hagen zijn nu echt gegroeid. Het wordt
nu wel zoeken naar de uitgang. Er is een wilgenhut
gemaakt aan het einde van het doolhof, waar je dan
kan uitrusten. Genieten van de mooie natuur in de
heemtuin is echt fantastisch. Ik wist niet dat ik in
zo'n mooie natuur mijn lagere kon beginnen en
eindigen.
Leerling L. V.
Het schoolteam is uiteraard ook overtuigd van de aantrekkingskracht en de mogelijkheden van het
project. Ze komen dan ook graag meehelpen op klusdagen waarbij we ondertussen op een grote
groep enthousiaste ouders mogen rekenen.
Kris van Ingelghem
Langveld naar het Okekido bos
De kinderen van Langveld gaan naar het Okekido bos. De kleuters gaan om de twee weken,
ook als het sneeuwt. De grotere fietsen er naartoe, om de 6 weken, helemaal tot in Tildonk.
“ Ons Okekido bos is gelegen aan de vaart, net als
onze school. Het is een flinke tocht , maar
langsheen het verkeersvrije vaartpad kunnen we
veilig in groep leren fietsen. Met fluo-jasje en helm
zie je ons al van ver aankomen: een vrolijke bende
velokido’s. “
“ Als het slecht weer is, kunnen we er in ons
gezellig lokaal toch leren over de natuur om ons
heen.
“ En wie zorgt er voor het middagmaal? Dat doen
we zelf. “ ……….“ Wat dacht je van netelsoep en
vers gebakken brood? “
Teksten uit de info folder van Ann Van Esch , bij de kinderen beter bekend als de “Boself”.
43

44
Geraadpleegde werken:
Geschiedenis van Wilsele : Zijn opkomst en verleden.
A. Hueber OBS en GH.K. Debecker , Wilsele 1969
Brochure : WILSELE 1964
Honderd jaar Socialistische beweging in Leuven, 1885-1985, blz. 313
Schoolarchief
Het Stadsarchief van Leuven :
Dagblad “Journal des Petites Affiches” van 5 december 1954
Koninklijke Bibliotheek van Brussel :
Annales de la Société royale de Bruxelles ( XXV) : C. Dens et J. Poils,
Commune de Wilsele, Cave Belgo-Romaine 1910-1911 pg. 305-313
Foto’s en emblemen van :
Het Schoolarchief en de website Putkapel en Langveld.
Het Stadsarchief Leuven.
Koninklijke Bibliotheek van Brussel
Privé collecties van V. Rousseaux, M. Sevenants, J. Gysenbergh,
Marc Verlaenen.
Inhoud :
Woord vooraf / Ingrid Vandewalle .................................................................... 1
Inleiding / Jocelyne Verfaillie............................................................................ 3
Voorgeschiedenis............................................................................................... 5
Periode 1930-1980 / Valentine Rousseaux ........................................................ 9
Herinneringen / Marcel Op de Beeck .............................................................. 12
Het Tokkel Ensemble / Louis Sevenants ......................................................... 13
Treinramp......................................................................................................... 19
Over Langveld : Richard Kennis ..................................................................... 20
De Romeinse kelder......................................................................................... 21
De wonderjaren / Sofie Vansantvoet ............................................................... 22
Inhuldiging, Juleke, Jonna / John Gysenbergh ................................................ 27
1964 en later : Scouts, Basket, Zeeklassen / Marcel Dujardin......................... 30
Wetenswaardigheden 1985-1990 / Jackie Robbeets........................................ 35
Intrede van Hertog Karel / Staf Casseau......................................................... 37
Sneeuwklassen ................................................................................................. 42
De Heemtuin / Kris Van Ingelghem
Het Okekido bos ............................................................................................. 43

Mooie woorden tof
Vieze woorden niet oké
Iedereen doet mee
Jelle
Mijn vrienden zijn leuk
We kunnen samen spelen
Daar zijn vrienden voor
Geen naam
De ruimte is cool
Ruimtevaartuig dat wil ik
Ik word astronaut
Jens
Ik ben de mooiste
Van de hele wereld, mooi
Ik ben topmodel
Jolien
Haiku’s door de
leerlingen van het 4de leerjaar
E-mail : BS.Wilsele@g-o.be
Website : http://www.hertogkarel.be